BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. 2e Jaargang No. 485. ®e fozicbelve Souro/nt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het QE1LLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent met Qeïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag 11 Mei 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. De Gemeenteraadsverkiezingen. In de maanld Juli zullen de kiezers van1 den Gemeenteraad zich een gang maar de stembus moeten getroosten', om we derom tien vroede manlnen in' het stads bestuur te kiezen. De vervulling, van! deze vacatures zal .weldra in .de onderscheidene kiesveree- (niginlgen 'een omiderwerp van1 bespreking 'Uitmaken 'ön! wie weet, of de besturen reeds niet aan' het onderhandelen! zijn) om 'te trachten overeenStepihiing van canL didaten te verkrijgen; Bij 'deze overeenstemming hebben wij {Speciaal 'de rechtsche partijen pp 'toog. [Want 'ter linkerzijlde wordt imen het maar zelden 'eon's en men heeft daar gewopin!- lijik ten opzichte van! (de candidaten over vloed van keus. Van1 de sociaal-democra ten, 'die tot de S. D. A. P. behoorem!, heb ben Wij al vdrinpmen, dat zij. samenwer king "met hun' klasse'genooten, de S. D. P.'-ers, van de hanld wijzen. De vrijzin- mig-democraten' zijn in Leiden fipgal prin cipieel en gekant tegen de „conserva tieve" vrijzinnige kiesvereeniging, terwijl ,van 'de Unie-liberale kiesvereeniging Thorbecke,- moet afgewacht worden of zij samenwerking met de andete par tijen 'links zal zoeken. De rechtsche partijen staan er ditmaal beter voor dan in 1909. .Toen behoor den van! de 11 aftredende leden inliet minder dan 7 tot hare richting, en zelfs 'wanneer men Mr. v. d. Lip uitt- 'zondert, van; widn nog nimmer duidelijk werd of hij christ.-hist. dan wel oud liberaal is, zelfs dan nog. moesten 6 ze tels 'behouden worden, waarvan drie in de districten' I en' II. Een ongunstige om- jstandigheid Was toen' voorts,, dat drt. Meuleman zeer fel bestreden! werd en deze bestrijding had zooveel succes, dat dit aftredend raadslid bij eerste stem ming 72 stemmen minder kreeg dan zijn' collega Bots en hij bij herstemming slechts een 'kleine meerderheid verwierf. Toch 'hebben alle aftredenden z;ic*i gehandhaafd en bleef de Raad, voor zoo verre het de rechtsche groepen aanging, onveranderd. Nu staan de zaken' anders. Van de 10 zetels zijn er maar 3 van ons en wel' alle in het z.g. „vaste" district III. De mannen, die aftreden, hebben om' huin! persoonlijke eigenschappen een voor sprong. 'Van hen kan volmondig wor den getuigd, dat zij als raadslid steeda hun plicht deden'. De heeren Aalberse^ Kerstens en' Vergouwen stonden' bij de verdediging van onze beginselen steeds pal en men kan hun niet verwijten, ooit deze beginselen ontrouw te zijn geworden. |De heer Kerstens is bovendien sinds 1903 onze vertegenwoordiger in het col lege van B. en W.met eene onderbre king van 6 jaar heeft hij sinds 1884 in den 'Raad zittinlg en hij is de Yiestöor der Katholieke raadsleden. Gezien de precedenten van de drie aftredenden staan wij er dus betrekke lijk gunstig voor, uitgaande natuurlijk van de veronderstelling, dat alle recht sche kiezers trouw op de rechtsche can;- Ididaten zullen' stemmen en niemand zon der geldige redenen thuis blijft. Zonder deze voorwaarden kan geen enkele over- Winning aan de stembus worden' be haald. In de beide an'dere districten staan )de kansen eveneens goed. Er treden af in district I de heeren! prof. Fcckema Andreae, mr. Egbert de Vries en' A. Rei- imeringer, allen liberaal en in district ,11 'de heeren Roem, de Boer, Zwierf allen liberaal, en mr. Fokker, vrijz.-demo- craat. Nu Zal niemand in gemoed e beweren; ^lat wij al deze zeven zetels kunnen be machtigen. Onder de aftredende leden Is 'bijv. de Raadsnestor, aan wiens her kiezing wel weinigen zullen twijfelen). Ook de heer Egbert de Vries, die reeds drie maal zijn raadslidmaatschap be stendigd zag, zal voor zijn' zetel wdl Iniet hanig zijn. Hetgeen ondertusschen niet wegneemt, dat elke stembusstrijd verrassingen kan opleveren en iwel meer ^nestors" gewipt zijn'. Men denke hier bijv. aan Franekefr, dat ruim 25 jaar den heer Lieftinck naar de Kamer afvaar digde en dien goeden man op zijn; oiRien Üag 'npg zijn qopgé ga£ Geheel anjders staan de overige Vrij zinnige aftredenden er voor. Alle vijf heeren Zijn' voor de eerste keer aan de beurt Van herkiezing vier hunner wer den in 1905, de heer Roem pas in 1907 gekozen. Nu is het zeer wel mogelijk, dat een of meerderen m'jet in den geest der kie zers zijn gevallen1 of omgekeerd, dat het baantje aan de leden geen voldoening schonk. 'Doch dit punt behoeven wij nu niet nader onder de oogen ie zien wel licht breekt daarvoor later een gelegen heid aan. .Wanneer 'Wij beweren, dat de kansen in 'de districten! I en II gped staan, fle men Wij aan| dat de Christelijke 'kiesver- eenigin!gen minder candidaten in die districten zullen stellen dan er plaatsen te vervullen zijn'. ,Deze tactiek werd ook in 1909 ge volgd en daaraan was het hoofdzake lijk toe te schrijven, dat alle rechtsche ledeln 'in! den Raad terugkeerden'. De stemmen van de linkerzijde worden ver snipperd, omdat er bij hersteminin'g van hun 'richting meer candidaten dan va cante zetels zijn'. Op. 'deze wijze is men ook elders in) vele 'gevallen te werk gegaan' en het suc ces is niet uitgebleven! in die districten,.' waar de rechterzijde, ofschoon afzon derlijk de sterkste, het tegen de vereenig- de 'linkerzijde moest afleggenl Met deze raadsverkiezingen staan de wethouidersbenoeminigen in verband. In September zullen drie leden van het Da- gelijksch Bestuur aftreden en wel twee wegens periodieke aftreding (nik de hee ren van .Hamel en mr. v. d. Lip) en één wegens zijn .aftreden als raadslid (nl. mr. Kerstens.) Brengen nu de raadsverkiezingen eene v-ergrooting van' -cfe rechtsche meerder heid in den Raad, zou daarin eene vin gerwijzing kun|nen liggen, dat het recht sche element in; het College van B. en W. moet worden versterkt. Om velerlei redenen1, zijn dus de a.s'. gemeenteraadsverkiezingen van groot belang. V We gaan vooruit. De burgemeester van Amsterdam heeft van een schilderijententoonstelling in het ste'delijk museum een drietal stukken doen verwijderen, als zijnde te aan- stootelijk. Dat is verbazend reactionair, nietwaar, en druischt rechtstreeks in tegen de fiere leuze: „l'art pour Fart"". Hoor echter hoe de kunstcriticus van 't JH b I d. de burgemeesterlijke daad be oordeelt Eerst zegt hij: „Een goede zijde heeft de verwijde ring zeer zeker: het groote publiek zal .Van Dongen's kunst zuiverder be- oordeelen, nu de bijreden voor afkeu ring, die het anders mogelijk gehad had, afkeuring van het voorgestelde, het .uit de hand is genomen." En op een korte kenschetsing der zede- looze kwasterijen laat hij volgen „Dat de burgemeester deze stukken deed verwijderen, kan hem m.l. zeker niet kwalijk worden genomen; ik kan er geen reden in zien, te spreken van verkorting van de rechten der kunst, van domperij en dergelijk moois meer." Wie had gedacht zoo iets in 't Hbl'd. te zullen lezen kort pa de welbekende Kameroverzichten, waarin zoo laatdun kend werd gesproken over Minister Re- gout's zedelijkheidswet? We gaan wel vooruit! ALGEMEEN OVERZICHT. De berichten yan het krijgsterrein jn Marokko blijven schaarsch. Het voortrukken der Fransche troepen heeft gestadig, hoewel! uiterst langzaam, plaats, terwijl zij on derweg van geregelde schermutselingen veel te verduren hebben. Van een krach- tigen aanval; die de optrekkende gene raal Moinier zou te weerstaan hebben gehad, wordt geen bevestiging vernomen. Brieven uit Fez op 4 Mei verzonden melden, dat de Behi Mtris de stad heb ben aangevallen, maar zijn afgeslagen met verlies van 80 dooden. Het garni zoen had 30 dooden. De „Vossische Zeitung^ verneemt uit T.andzjer, dat de Spanjaarden zijn door gedrongen in het gebied der Andsjera's. Zij hebben .12 K'M. builen .Ceufa drte belangrijke punten bezet. Te .Tandzjer is van onlusten, die dezen maatregel zou den rechtvaardigen, niets bekend. Men neemt aan, dat de Spanjaarden ook .Te- toean zullen bezetten, hoezeer zij ont kennen dergelijke voornemens te hebben. Want, betoogt de correspondent, zij wor den door het optreden der Franschen evenzeer verontrust als aangemoedigd. Naar eindelijk de „Daily Telegraph" uit Alkazar verneemt, hebben de oproe rige stammen besloten, gezamenlijk een aanval te doen op de colonne, die van Mehedia tot ontzet van Fez oprukt, als mede op Alkazar en Wazzan. De mannen van Raisoeli, die tot nog toe kalm zijn gebleven, worden ook op roerig. Zij hebben een aanval gedaan op Hawaras, tusschen Alkazar en Larasj. Ook over den toestand in Mexico komen niet veel berichten die het in zicht in den toestand wat helderder ma ken. Het eenige nieuws is, dat Madero, ziende dat hij zijn macht over de op standelingen zou verliezen, zich ook bij de bestormers van Juarez gevoegd heeft. Bij het jnnemen van deze stad zijn door verdwaalde kogels een vijftal Amerikanen gedood. Dit heeft een pijnlijken indruk gemaakt. Desondanks blijft het Ameri- kaansche volk lijdelijk, ondanks de op hitsing der Jingopers. Blijkens een telegram uit Douglas heb ben de regeeringstroepen Agua Prieta ontruimd en zijn naar het zuiden op geruid. President Taft heeft ambtelijk het be richt ontvangen, dat de troepen van Diaz en van de opstandelingen nagenoeg te gen elkaar opwegen. Beiden beschikken ongeveer over £3.500 gewapende mannen. Buitenlandsche belanghebbende finan ciers, schrijft de „Morning Leader", doen te Washington hun invloed gelden om de regeering tot tusschen beide komen in Mexico te bewegen. Amerikaansche mijn exploitanten, landagenten ,enz. steunen hen daarin, door schrikwekkende be schrijvingen van den toestand in Mexico te geven, iets waarin ook bijzondere be richtgevers uitmunten, al moeten ze veelal 's avonds herroepen, wat ze 's morgens hebben geseind. President .Taft echter zal niet af te brengen zijn yan zijn besluit, pm een politiek van meesterlijke werkeloosheid te voeren. De troepen van de Vereenigde Staten zijn in Texas en Arizona en pa trouilleeren de grens af. Zij zijn daar noodig en zullen er blijven. Zelfs wan neer president Taft een voorwendsel noo dig had pm hen over de grens te zenden, hetgeen niet het geval is, zou hij dat niet kunnen doen zonder toestemming van het .Congres, en het Congres, al zal het misschien de wenschelijkheid van be middelend optreden der Vereenigde Sta ten overwegen of tot zulk optreden be sluiten, wil van verovering van Mexico niets weten. Het leger van de Vereenigde Staten is niet in staat een dergelijke verovering te beproeven. De Amerikaansche troepen, die op Mexicaansch grondgebied door dringen, zouden opstandelingen en regee ringstroepen eensgezind tegenover zich vinden en dus met een 47.000 man te doen hebben. Het leger van de Ver eenigde Staten .telt 80.000 man in het geheel, waarvan ,17.000 zich buiten de landgrenzen bevinden, £0.000 voor de kustverdeging noodig zijn, 5000 voor hospitaal- en andere diensten gebruikt worden. .Voor het veldleger zijn £9.000 man beschikbaar, en van deze £9.000 man zijn er ongeveer 18.500 aan de grens bijeengebracht. Om de 43.000 man Mexi- caansche troepen te bestrijden, zouden ten minste 130.000 man noodig zijn en zeker niet jninder dan 60.000 om de verbindingen met de operatiebasis te be waken .Mexico heeft een oppervlakte van 747.000 vierkante mijl en is 19 maal grooterdan Cuba. Mochten deVereênigde Staten werkelijk tot een inval in Mexico overgaan, dan zou over het geheele land de gueri'lla-oorlc g gevoerd moeten wor den en zij zouden voor een taak komen te staan, die geen mindere eischen zou stellen dan «de Boerenoorlog aan Enge land. Taft, het Congres en de generale staf weten waar zij aan toe zijn en hoezeer zij ook getart zullen worden, van gewa pende inmenging zal geen sprake zijn. Naar de „New-York Herald"- uit de stad Mexico verneemt, is ook jn den staat Oaxaca, «die tot dusver rustig was gebl^vên. S>p$taji4 mtg<&rpk«t fiejrta.4 Oaxaca is aangevallen door het volk, omdat president Diaz zijn neef Felix Diaz tot gouverneur van den staat heeft be noemd, in plaats van Benito Juarez, die zeer populair js. Men is te Washington zeer ongerust over het feit, dat Madero zoo min als Diaz den toestand ook maar eenigszins meester is. GEMENGD. Dc „Neue Freie Presse" beweert, dat te Belgrado ernstige plannen wor den gemaakt voor een huwelijk van den Servischen kroonprins met een Russische prinses, hoewel het bericht in officieele kringen zeer stellig wordt tegengespro ken. De kroonprins gaat dit najaar naar St. Petersburg. De „Azest" van Boedapest meldt, dat aartshertog Frans Ferdinand den Keizer vervangen zal in de uitoefening van zijn representatieve plichten, omdat deze zich op raad van de medici moet sparen. De troonopvolger zal de audiën ties verleenen en aan de officieele diners deelnemen. Het bezoek van den Duitschen kroonprins, verneemt de „Köbiische Ztg." uit St. Petersburg, zal een intiem ka rakter dragen. De kroonprins zal voor namelijk in .Tsarskoje Selo zijn en mis schien voor ,een lunch op de Duitsche ambassade naar St. Petersburg komen. In Tsarskoje Selo zal een parade van het garnizoen gehouden worden. Van het verdere programma is op de Duitsche ambassade nog niets bekend. Men hecht geen politieke beteekenis aan het bezoek. Er schijnt kans op te bestaan, dat de Duitsche Keizer het volgend jaar de manoeuvres van het Zwitsersche leger bijwonen zal Reeds lang moet dit plan hebben bestaan bij den Keizer, die gaar ne eens dit veelbesproken leger uit eigen aanschouwing wilde leeren kennen. De .Senaat van het departement van den Oostenrijkschen opperhofmaarschalk heeft in een zitting van 6 Mei de vol gende uitspraak gedaan in zake de kwes tie van het overlijden van Johan Orth Het bewijs van den dood van den zich Johan Orth noemenden, sinds 12 Juli 1890 verdwenen aartshertog Johan Sal- vator, is geleverd. Het is bewezen, dat hij 21 Juli 1890 niet overleefd heeft. Die datum moet dus gelden als de dag van zijn overlijden. In de uitvoerige toelichting wordt als juist aangenomen het vermoeden, dat Johan Orth met zijn schip vergaan is in een vreeselijken storm, op de reis van Porto La Plata naar Valparaiso, in den nacht van £0 op 21 Juli 1890. Uit Peking wordt geseind, dat te Kirin in Mandsjoerije een hevige brand woedt, die, naar men vreest, de geheele stad in de asch zal leggen. Nadere bij zonderheden zijn nog niet bekend, daar de telegraphische gemeenschap verbro ken ds. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is aan den reserve- le-luit. A. Le Comte van het 4e reg. inf. eervol ontslag uit den militairen dienst verleend; is buiten bezwaar van 's Rijks schat kist benoemd tot afgevaardigde van de Nederl. Regeering bij het in Augustus 1911 te Mechelen te houden XXIIIe Con gres van den Bond van Genootschappen ter beoefening van Belgische Geschie- denis en Oudheidkunde, dr. H. T. Colen brander, directeur van ?t Bureau der Com missie voor 's Rijks Geschiedkundige Pu- blicatiën te 's-Oravenhage; is benoemd tot gedelegeerde der Ne- derlandsche Regeering ter algemeene vergadering van het Internationaal Land- bouwinstituut te Rome, te houden op 14 Mei .1911 en volgende dagen, jhr. mr. ,H. van Weede, H.r- Ms. buitenge woon gezant ,en gevolmachtigd minister te Rome; is toegekend de aan de orde van Oranje-Nassau verbonden eere-medaille in zilver aan L. Theunissen, meester knecht bij de Maastrichtsche Spijker- en Draadnagelfabriek te Maastricht; is mr. P. ,Th. van Deventer, oud-lid van de .Tweede Kamer der Staten-Oene- raal, opnieuw benoemd tot lid van het College van curatoren der Nederlandsch- Indische Bestuurs academie. Bij resolutie van den Minister van Financiën zijn, jnet ingang van de 397e Staatsloterij, benoemd jtot collectrice der Staatsloterij: te Amsterdam mevr. de wed. dr. H. Vierdag geb. E. P. J. L M, Ots, te 's-Oravenhagemevr. de wed. J. A. .Tilanus geb. van Os te Water graafsmeer, en jnej. M. E. Boots te Maastricht; tot collecteur der Staats loterij te Amsterdam: J. W. Bosch te 's-Oravenhage, J. H- M. Cramer te 's-Hertogenbosch, A. F. J. Bijvoet te Gemert, en J. Lion te Boksmeer; tot collectrice der Staatsloterij te Rotterdam; mevr. de wed. E. Halewijn geb. J. T. A. Westen eng te Delft, en mevr. de wed. C. J. de Jong geb. A. I. Koenig te 's-Gra- venhage; tot collecteur der Staatsloterij te Rotterdam: P. J. D. Meijer te Rot terdam; tot .collectrice der Staatsloterij te Zutphen: mevr. J. M. de Boevé te 's-Gravenhage. Tweede Kamer. De afdeelingen' van de Tweede Kamer hebbeln benoemd tot rapporteurs: le. de; heeren v. Wijnbergen, Drucker, Van Sasse van! IJsselt, van Lennep en^ Limburg over het wetsontwerp tot wij ziging en' aanvulling van de bepalingen! van het Burgerlijk Wetboek omtrent de verbintenis uit onrechtmatige daad, enz. 2e. de heeren Kooien^ Roodhuijze% Van Dedem, Heemskerk en' Teenstra, over de wetsontwerpen houdende be palingen' tot bescherming van in 'twild levende vogels, wijziging van de Mer" kenwet, verhooging en aanvulling van! de begrooting voor Landbouw, enz. voor 1911 (diverse onderwerpen), wijziging van de Beroepswet, enz. en verhooging van de Vestin'gbegrooting voor 1910 (re- gul ari sa tie.) Nederland en China. Over het tot stand 'komen van de over eenkomst, regelende de toelating van Chineesche consuls, in Indië, kunnen we nog het volgende medeelen. Dadelijk nadat de consulaire conven tie tusschen Nederland en Japan was gesloten, deed China pogingen om onze regeerin'g tot het sluiten van een gelijk tractaat te bewegen, maar aan vankelijk zonder succes. De tegenwoor-» dige regeering verklaarde zich er evern» wel, in 1908, toe genegen, op voor waarde dat eerst het Nederlandsch our derdaanschap in' Indië geregeld zou zijn en todn' dit bij de wet van 1910 was geschied, werden de onderhandelingen krachtig doorgezet. Omtrent één punt kon men het echter niet eens worden. Nederland wilde als slotartikel de be paling, thanS in de nota's opgenomen; dat voor de toepassing van1 deze over eenkomst mogelijke twijfel omtrent de vraag öf eenig persoon Nederlandsch dan wel Chineesch onderdaan is, be slist zou worden overeenkomstig de in 'Nederlandsche koloniën en bezittingen! geldende wetten'. China verzette zich hier hardnekkig tegen'. Nu was formeel deze 'bepaling natuur lijk ommoodig, maar onze regeering die de 'mogelijkheid voorzag dat een Chi neesch consul de belangen van een Ne- derlandsch onderdaan, die voor de Chi neesche wet mog Chineesch was, toch zou 'gaan behartigen, wilde, voelende dat China het tot stand komen van de wet Van 1910 met leede oogen geziert had, evCntueele moeilijkheden coupee ren en hield daarom aan het artikel vast. Ten slotte schenen de onderhanden gen op dit pumt te zullen afstuiten, waar op de Chineesche gezant de heer Loa 'misschien op eigen verzoek naar Peking geroepen' werd en daar gelukte het hem, zijn regeering te bewegen, ge noegen te nemen met het artikel, alsi het in een' nota werd vastgelegd. Het tractaat, dat vier maanden na de uitwisseling 'der ratificatie in werking treedt, 'geeft China het recht consuls aan te stellen in elke havenplaats. LEIDEN, 11 Mei. In de week van' 3 tot en met 9 Mei warden uit de provincie Zuid-Holland ter kennis van den Centraien Gezond heidsraad gebracht 9 gevallen van typhus en febris typhoidea, 29 gevallen' van! roodvonk en' 13 van diphteritis. Hiervan kwamen' voor te Leiden 2 gevallen van' roodvonk ;teAarlander- veen 2 gevallen1 van typhus of febriaj typhoidea, te Leiderdorp 1 geval van typhus of febris typhoidea, te Woej den 1 geval van roodvonk; te Z e gh .waard 1 geval yan roodvonk en te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1