6
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang
No. 481,
e S^icbelve Sou/taut
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
Mei
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentlën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
algemeen overzicht.
Ongemeen ernistig worden steeds m'eer
de 'berichten over den opstain'd in
Mexico.
Wel 'bericht men dat Madero de leider
der opstandelingen' in Chihuahua, op
neutraal terrein een onderhoud heeft ge
had 'met Carbajal, den gedelegeerde der
'Mexicaansche regeering, die machtiging,
heeft om met Madero over denn vrede
te onderh*idelen. Zij ontwierpen teza
men een voorloopige regeling voor de
vredesonderhandelingen. Men ver
wachtte dws, dat de vrede gisteren
zou worden gesloten. Echter, neemt
het roover- en bendewezen in het ge
heel e land dermate toe, dat, naar het
schijnt, d« Mexicaansche regeering vrij-
iwel 'machteloos is en de hulp van Ma
dero 'zal behoeven om met e enige kanis
op succes een poging te kunnen war
gen om orde en rust te herstellen. Ver
schillende bladen berichten, dat zoowel
'de Duitsehe als de Spaansche regee
ring op bescherming Vam haar onderda
nen aangedrongen.
Want buiten Chihuahua blijft de op
stand woeden. Gisteren werd te New
;York bericht ontvangen uit Mexico (stad),
dat de opstandelingen op de hoofdstad
aanrukken met een krijgsmacht van 4500
man. in de Volgende staten heerscht an
archie: Puebla, Morelos, Guerrero, Du-
ramgo, Sonora en Coahuila. Te Was
hington is naar het heet bericht
ingekomen van den Amerikaanschen ge
zant te Mexico (stad) dat de toestamld
hoogst bedenkelijk is.
Ook wordt de tijding van de inneming
van Mazatkan (in den staat Sinaloa)
door de opstandelingen bevestigd.
Naar de correspondent te Washington
van de Morning Post se.nt, heeft de Ame-
rikaansche gezant te Mexico bericht, dat
vreemdelingen in de hoofdstad onge-
rust zijn. Velen vertrekken'. De Ameri
kaansche regeering is ongerust, omdat
zij weet, dat het aantaL Amerikaansche
sciie troepen in Texas vojkonieu ontoe
reikend is voor een inval in Mexica.
.Het bedraagt slechts elf duizend man
inplaats van twintigduizend, zooals eersl
overal bekend gemaakt was. Het gehalte
der troepen, zoowel ais hun uitrusting,
is gebrekkig. Daar de Amerikaansche
troepen aonder reserve zijn, zou een le
ger voor een expeditie eerst samenge
steld en georganiseerd moeten worden,
vóór. men tot een inval in Mexico zo-u
kunnen overgaan.
Ook koestert men in officieele Ame
rikaansche kringen ongerustheid voor de
veiligheid van de Amerikanen in Mexico
en vooraf, die zich in de omgeving van
AcapulcO bevinden, waar de toestand blij
kens een rapport, dat Wilson, de am
bassadeur bij de Mexicaansche regeering,
aan het ministerie van buitenlandsche
zaken gezonden heeft, ondragelijk is. Ver
moedelijk zullen onmiddellijk oorlogs
schepen -naar Acapulco gezonden worden.
"1 aft is met de commissi*» voor buiten
landsche aangelegenheden uit het Con
gres tot volkomen overeenstemming ge
komen over de bescherming van dc be
langen van vreemdelingen in Mexico in
geval van nood.
Taft heeft, naar wordt beweerd, met
^nadruk er op gewezen, dat het, wanneer
dc noodzakelijkheid zich voordoet, beter
voor de Vereenigde Staten is zelf tus-
schenbeide te komen, dan, in strijd met
de Monroeleer, Europeanen toe te staan
zulks te doen.
Eindelijk komt weer wat nieuws over
de
Vereenigingswet
in Spanje en we. uit een interview door
Canalejas aan een medewerker van de
„Figaro" toegestaan.
Den achtsten of negenden Mei, zei hij,
dien ik bet wetsontwerp in; de tekst zal
tegelijkertijd openbaar gemaakt worden,
opdat het volk zal kunnen oordeelen en
eritiseeFen. Jk ben te vinden voor wiizi-
gingendoch een afdoende regeling moet
thans getroffen worden. Ik sta of val met-
die wei
Na nog de pedanterie gehad te heb
ben van de beweren, dat hij overtuigd was
hei met Rome en. te r. worden,
ïc&c i'jj- mocht i* in uezc veiwacnting
worden teleurgesteld, dan, ik verzeker
het u, is het uit met de gematigdheid
der liberale partij.
Indien Rome volhardt in zijn afwijzen
de houding, den geloof ik, dat het li
beralisme piet ervoor terug zal deinzen
het JFransche beginsel te aanvaarden.
In het kort: zijn wij ook genegen met
Rome te onderhandelen over de beper
king van het aantal kloosterlingen, wij
kunnen de inmenging van den H. Stoel
in onze wetgeving niet dulden. In Span
je behoort de soavereiniteit aan koning
en Cortes, niet aan den paus.
Men ziet dus, waarop aangestuurd
wordt, natuurlijk doen zij al hun best
om de Kerk in het gedrang te bren
gen, en schuiven daarom de schuld op
Rome.
'tKan niet eenvoudiger.
In België
zal het dit jaar niet aan hoog bezoek ont
breken, zegt het Hbld. van Antwerpen.
Is daar eerst het bezoek van den Fran-
schen president Fallières, ook voorname
prinsen ,en grooten der wereld, die zich
naar Londen begeven om er de kroning
van koning George bij te wonen, zullen
op de terugreis België aandoen.
Het eigenaardigste bezoek zal mis
schien dit zijn van de Begum van Bhó-
pal, een Indische koningin, die, naar de
legende vertelt, afstamt van de Indische
godhedi zelf, en zoo „geheilgd" van
aanzien, dat nooit een raenschelijk oog
hare wezentrekken mag aanschouwen.
Deze koningin, die fabelachtige rijk
dommen bezit, waarvan Oostersche ver
tellers gewaagden, wanneer zij de schat
ten der Radjaha van Indië beschreven,
regeert pve reen volk van 12 millioen
zielen, verspreid over een oppervlakte zoo
groot .als Frankrijk. Zij bevond zich op
den stooiner, die uit het Verre Oosten
te Rort-Said aankwam, waar de Belgi
sche vorsten aan boord stapten.
Dan ztrilen wij nog ontvangen
koningin Wilhelmina, den Tsaar
van Bulgarije, aartshertog- Frans
Ferdinand, kroonprins van Oostenrijk-
Hongarije, die uit naam van keizer Frans
Jozef het tegenbezoek aan onze vorsten
brengt."
'tls om van te watertanden.
GEMENGD.
Volgens de „Daily Mail" is het nu
bepaald, 'dat keizer Wilhelm van 14 tot
20'dezer in Engeland zal zijn. Hij komt,,
naar men weet, de onthulling van het
standbeeld van koningin Victoria bij
wonen.
De „Diario Universal" van Madrid
bericht, dat de Koningin einde Juni of
begin Juli met prins Jaime naar Zwit
serland zal gaan, waar deze geopereerd
zal worden, om voor het spreken hiuw
derlijke 'bezwaren weg te nemen1.
Een telegram meldt op gezag van
de Parijsche „Temps", dat Dzjavid bei,
de Turksclie minister van financiën, offi
cieel ontslag heeft gevraagd en gekre
gen.
De „Lokal-Anzeiger" bericht, dat de
ministers van buitenlandsche zaken en
van onderwijs en de Sjeikoel-Islam zijn
voorbeeld «uilen volgen en dat verder
een groot aantai ambtenaren, o. a. de
commissarissen Van politie te Stamboel
en te Pua eveneens verzocht hebben van
hun functie ontheven te worden.
De Fransche regeering heeft beslu-
ten de betooging te Aube, welke Zon
dag zou plaats hebben, te verbieden!.
De 'prefect heeft laten bekend maken,
dat samenscholingen niet zullen worden
toegelaten.
Per extratrein zijn een regiment Infan
terie en eenige eskadrons cavalerie te
Bar-sur-Seine aangekomen.
In den staat van zaken, geschapen
door 'het oproer te Kanton, schijnt veel
verbetering te zijn gekomen. Althans het
spoorwegverkeer op de lijn Kanton-Kow-
loen is hervat.
De Turksch regeering neemt uitge
breide 'maatregelen voor troepen ver
voer. Verschillende spoorwegmaatschap
pijen, ook Klein-Aziatische, zijn aange
schreven, treinen beschikbaar te stel
len.
Op Formosa zijn 129 gevallen van
pest Voorgekomen.
Op het terrein van de maatschappij
Cockerill te Seraing is een galerij, die
voor het vervoer van steenen doc*r de
lucht diende, ingestort en op lieden, die
aan het sintelrapen waren, terecht ge-
ko uen. Vijf huiler zijn gdood, drie ern
stig gewoed.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit zijn' benoemd tot ont
vanger «der registratie voor de gerechte1-
lijke Bakten en der domeinen te 's-Hier1-
togenbosch G. J. Piccardf, thanS ontvan
ger <der registratie en domeinen' te Sneek
tot «ontvanger der registratie en domeinen
te 'Helder E. WesselsBoer, thans ont
vanger 'der registratie en domeimien tö
Terborg
is benoemd tot technisch ambtenaar bij
den Central en' Gezondheidsraad W. P.
Smit, technoloog;
is K. N. Zur Mühlen Jr., essaienr.
van 'den waarborg en de belasting der
gouden on zilveren werken te Alkmaar,
benoemd tot essaieur bij dat dienstvak
te Arnhem
is benoemd tot tijdelijk adjunct-com
missaris 'der loodsen te IJmuiden, G.
Bakker, le stuurman ter koopvaardij.
Koninklijk Bezoek aan de Hoofdstad.
Gisteravond heeft de hoofdstad de eer
genoten van een kort bezoek van H. M.
de Koningin, Prins Hendrik en Hr. Ms.
gasten, Hertog Johann Albrecht van
Mecklenburg, regent van Brunswijk, en
zijn gemalin, om de voorstelling ten
voordèele van het Prins Hendrikfonds
in de Stadsschouwburg bij te wonen.
Even voor den aangegeven tijd stoom
de de koninklijke trein het Centraalsta
tion binnen.
Hier stonden voor de ontvangst gereed
de burgemeester, jhr. mr. Röell, jhr. F.
W. van der Wijck, voorzitter, en de heer
J. A. Kalff, lid van den raad van Admi-
ministratie der H. IJ. S. M. en de heer
A. R. Krabels, stationschef.
Dadelijk bij het uitstappen trad H. M.
op den burgemeester toe en begroette
hem met een handdruk. Zij stelde hem
aan de Hertogin voor. Ook de Prins
begroette hem vriendelijk. Door Z. K. H.
werd hij aan den Hertog voorgesteld.
H. M. droeg een zilverkleurig zijden
mantel met goud appliqué. De Hertogiu
was gekleed in wit zijden mantel. In
het haar schitterde een diadeem.
Voor het Centraalstation stond een
groote menigte die H. M., toen zij in
haar nieuwe auto stapte, toejuichte.
Langs een korten weg werd naar de
Stadsschouwburg gereden.
In den Stadsschouwburg werden de
hooge bezoekers ontvangen door de hee-
ren mr. H. A. van Nierop, mr. H. J.
van Ogtrop, jhr. C. C. Th. Six en jhr.
mr. E. H. J. F. van Bevervoorden van
Oldemeule.
Der Koningin en der Hertogin wer
den bloemen aangeboden.
Toen de Hooge gasten binnentraden
stondeii de bezoekers van hun zetels op.
Zij namen in de loge van het Dagelijksch
bestuur plaats.
Na afloop van de voorstelling van
Oluck's Orphée onder leiding van F.
Rasse, werd den hoogen bezoekers door
dezelfde heeren uitgeleide gedaan.
H. M- de Koningin vertrok met ge
volg om kwart voor twaalf naar Het
Loo
Naar wij vernemen, zal Z. K. H.
Prins JHendrik in het begin van Juni
niet alleen een bezoek brengen aan het
eiland Urk, maar zal dit bezoek zich uit
strekken over Texel, Wieringen, Urk en
Schokland, waarvoor als data zijn vast-
egsteld 1, 2 en 3 Juni aanstaande.
Dit bezoek staat in verband met de be
zichtiging van het reddingmateriaal op
die eilanden.
Een bijzondere zending v. d. H. Stoel*
Volgens den Romeinschen correspon
dent van de „Daily Mail" heeft de Paus
besloten, zich bij de kroning van den ko
ning van Engeland te doen vertegehwoor-
digen door een bijzondere zending.
Het hoofd dier missie zal zijn de nun
tius te Brussel Mgr. Tacci of Mgr. Gra-
nito di Belmoute, die reeds den H. Stoel
vertegenwoordigde bij de kroning van
koning .Eduard VII.
Nederland en China.
Men meldt uit Peking aan „Het Vad."
dat de heer Lou Tseng Tsiang, buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minis
ter van China bij het Nederlandsche Hof
met den transsiberischen spoorweg zijn
land verlaat om weder in den Haag zijn
post jn te nemen.
Bekend is, dat de heer Lou naar Pe
king vertrok in verhand met de b e-
kingen, die door de Chinees die
ring met onzen gezant aldaar werden
gevoerd over de quaestie van de natura
lisatie der Chineezen in onze Oost en van
de consuls.
Pest op Java.
Bij het departement van koloniën is
het volgende telegram van den gouver
neur-generaal van NecL-Indië ontvangen,
dd. Jieden, betreffende pestgevallen op
Java:
Afdeeling Malang, gisteren (4 Mei) 23
gevallen, ,14 doodenvan de pestlijders
van vorige dagen overleden er nog 4.
Van de koortslijders 1 aan longpestSoe-
rabaja is gisteren besmet verklaard we
gens pest
Christelijk-Historische Unie.
Te Amsterdam is heden onder voor
zitterschap van den hr. J. Th. de Visser
een vergadering gehouden van het na-
nationale comité der Christ. Hist. Unie.
De vergadering was niet voor de pers
toegankelijk.
Naar wij vernemen, werden bespre
kingen gevoerd naar aanleiding van een
referaat door den eerevoorzitter der Unie
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, over
de sociale wetgeving in het algemeen,
en de verzekeringswetten in het bijzon
der.
Arbeidswet.
De .Vereeniging van Tilburgsche fa
brikanten van wollen stoffen zegt in een
adres aan de Eerste Kamer:
„Dat de aanneming van het wetsont
werp tot wijziging der Arbeidswet, door
de .Tweede Kamer der Staten-Generaal,
bij haar een groote teleurstelling heeft
verwekt en met zorg vervult, daar hare
industrie, vooral wat exportzaken betrelt,
hierdoor met enorme, ja onoverkomelijke
moeilijkheden wordt bedreigt.
Immers de belangrijke verkorting van
arbeidstijd tot op 78 uur per week, waar
bij dan nog in aanmerking moet geno
men worden de gebiedende plicht om
aan alle jeugdige personen, die zulks
verlangen, tot hun 18de jaar de gelegen
heid te geven, reeds te vijf uur in den
namiddag onderwijs te gaan bijwonen,
zal onmiskenbaar van zoo grooten in
vloed op de productie zijn en den kos-
tenden prijs van het fabrikaat dermate
verhoogen, dat verdere mededinging op
de wereldmarkt bij het in werking treden
der wet, vrij wel onmogelijk zal blijken.
Bovendien zal het stopzetten der hard-
spinmaehines (selfactings), welke uitslui
tend door die jeugdige personen (draad
makers) bediend worden, de noodzake
lijkheid medebrengen, ook den arbeidstijd
der volwassen arbeiders aan de kaard-
spinmachines (assortimenten) te verkor
ten, en waar adressanten dus eenerzijds
hun productie zien verminderen, ander
zijds door deze verkorting van arbeids
duur de lioonen zullen zien opvoeren,
daar ligt het voor de hand, dat hun ex
portzaken zullen moeten verdwijnen, wijl
zij de scherpe concurrentie tengevolge
dier belemmerende bepalingen niet meer
het hoofd zullen kunnen bieden, en waar
hun exportzaken momenteel van veel
grooter omvang zijn, dan hun productie
voor eigen markt, zoo valt het niet te
ontkennen, dat hun industrie, die toch
reeds moeilijke tijden doormaakt, door
de aanneming van de wijziging der Ar
beidswet zeer gevoelig zal worden ge
troffen.
Redenen, waarom zij eerbiedig, doch
met aandrang aan de Eerste Kamer ver
zoeken aan bedoeld wetsontwerp haar
hooge goedkeuring te onthouden."
Rechterlijke beslissingen inzake het
Arbeidscontract.
In het bijvoegsel van het „Sociaal!
Weekblad" treffen wij de volgende rech
terlijke beslissingen inzake de wet op
de arbeidsovereenkomst aan
Kantongerecht te 's-Gravenhage
Een onrechtmatig ontslagen inwonen
de dienstbode, die een schadevergoeding
vordert gelijk aan het bedrag van haar
volle loon (geldloon vermeerderd met
een 'bedrag voor kost en inwoning)
voor den duur van den opzeggingsteri rijn
moet zoodanige feiten stellen, waaruit
blijkt dat zij door het ontvangen van
het In geld vastgesteld loon voor den
duur van den opzeggingstermijn niet vol
ledig is schadeloos gesteld.
Kantongerecht te 's-Gravenhage:
Een werkgever, die aan een arbeider,
wiens loon in rnaandelijksche termijnen,
teil c:< '.ie i 1 kien of iaden der maand
uitoeuiald \VjOidt op tien 1/e^i eqn<qr
maand 'de dienstbetrekking tegen denl
eerstvolgenden datum van loonbetalinigi
opzegt en deze op dien dag doet eindi
gen, heeft de dienstbetrekking onrecht
matig beëindigd door het niet inachtne-
men 'der voor opzegging geldende bepa
lingen. De vordering van den arbeider,
tot 'uitbetaling der wettelijke schadeloos
stelling groot f55.fen volle toegewe
zen.
Indien een arbeider de dienstbetrek
king opzegt met inachtneming van eed
termijn langer dan de langste termijn'
dien 'de wet toelaat (6 weken) kan deze
opzeggingstermijn door den werkgever
niet verkort worden tot 6 weken. Indien'
de werkgever geen genoegen neemt met
den langeren termijn, moet de opzeg
ging door den arbeiders als niet gedaan
worden beschouwd.
Kantongerecht le Dordrecht:
Waar eischer in zijai verzoekschrift mïet
gesteld heeft, dat tusschen partijen een|
opzeggingstermijn Was overeengekomen,
noch welke het gebruik in deze zoude
medebrengen, of wanneer zijn loon werdt
uitbetaald, 'kan eep vordering tot beta
ling eener volledige schadevergoeding
wegens onrechtmatig ontslag niet wor
den toegewezen. i
KORTE KRONIEK.
'De Oud-minister Mr. W. van der
Kaay «is gisteren 80 jaar geworden.
'De Sociaal-Democratische Partij is,
volgens 'het 2e jaarverslag, met 10 ledenj
versterkt, totaal op 1 April j.l. 515 leden.
De Broederschap van Ontvangers
houdt Zaterdag 13 dezer een buitengewo
ne algemeene vergadering te Amsterdam,,
waarin de promotie van de ontvanger zal
worden 'besproken.
Bii de gisteren gehouden herstem
ming van een lid van den gemeenteraad
te 'Haarlem vacature Mr. J. N. J. M.
Smit (R. K.) is gekozen dr. W. E. Me-
rens (L.) met 886 tegen 723 stemmen'
op H. Ph. Loots (R. K.)
LEIDEN, 6 Mei.
Geboorte- en Sterftecijfers.
Verschenen Is de statistiek der geboor
ten en der sterfte van den leeftijd en
de oorzaken van den dood in <jc maand
Maart 1911.
Daaruit blijkt dat bet aantal inwoners
van Leiden bedroeg 59.202. Het aantal
geboorten was 114, overeenkomende
22.67 per 1000 inwoners per jaar (voor
het rijk was dit cijfer 29.01). Levenloos
werd aangegeven 1 kind.
Er overleden op den leeftijd van min
der dan één jaar 6 personen; van 14
jaar 12; van 513 jaar 3; van 1419
jaar 1 van 2029 jaar 3 van 3039
jaar 7van 4049 jaar 1 van 5064
jaar 14; van 6579 jaar 15 en boveuï
80 jaar 15 personen.
Er overleden tengevolge van diphteri-
tis 1, longtuberculose 11, hersentuberculo-
se 2, kanker en andere booze zweren 8,
nekkramp 1, beroerte en hersenverwee-
king 3, organische hartgebreken 2, acute
bronchitis 3, chronische bronchitis 2,
longontsteking 6, andere ziekten der
ademhalingswerktuigen 6, diarrhee 1,
darmverstopping 2, nierziekte 1, aange
boren zwakte en gebreken 3, ouderdom
6, zelfmoord 2, andere ziekten 10, en!
onbekend 5 personen.
Het totaal aantal overledene bebooren«-
de tot de werkelijke bevolking der ge
meente bedroeg 66, d.i. 13,13 per 1000
inwoners per jaar (voor het Rijk was dit
cijfer 14.79).
Door het lage geboortecijfer blijft het
overschot tusschen geboorte en sterfte
beneden het gemiddelde voor het rijk,
zoowel als voor de provincie. Was dit
overschot n.l. 14.22 voor het Rijk ere
15.06 voor de provincie, voor deze ge
meente bedroeg het slechts 9.55.
B. en W. hebben aan H. J. Haarlem
van beroep timmerman, vergunning ver
leend voor den verkoop van sterken drank
in het klein, voor gebruik ter ptaatse van:
verkoop en zulks over het tijdvak van
4 Mei 1911 tot en met 30 April 1912;
voor het benedenlokaal van het perceel'
van der Werffstraat no. 40, welke loca-
liteit eene oppervlakte heeft van 26.50
vierk. Meter.
Tot gemeente-veldwachter in de
gemeente Waalwijk N.B. is op 15Meia.s.
benoemd de Heer Th. Raaphorst, Sergeant
bij het 4e Regiment infanterie alhier.