2 PORTEFEUILLE-KALENDER. ZOMERDIENST 1911. BUITENLAND. BINNENLAND. 2e Jaargang No. 477, 9e Rzidódie Soti^omt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent Dinsdag Mei 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 15 regels t 1-50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-adverrentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. De volledige dienstregeling voor Leiden en omstreken is aan al onze abonné's verzonden. Meerdere exemplaren zijn verkrijg baar a 2Vï cent. DE ADMINISTRATIE. Roomsche invloed op het tooneel. Dr. Gerard Brom, in Van om'zen (T ij d erop wijzend hoezeer Roomsche inl- (Vloeden een stevigen stoot hebben gé- geven aan. h,et succes van Adam in [Ballingschap, schrijft o.m. „Eind.elijk, na honderd voorstellin gen, is het stuk in d,e mode gekomen^ Maar 'die mode hebben wij katholieken! gemaakt 'door ons voorbeeld. Wij kun nen 'dus blijkbaar leiding geven aan 't publiek, invloed op den schouwburg oefenen en als we 't kunnen, moeten we 't, verantwoordelijk als we zijn' voor ons heele volk. Door ons ging Bourget's Echtscheiding bij de Rotterdammers, door ons Vondel's Adam. Deze krachtsop,enbarinlg maar buiten zal een krachtsopwekkinlg naar 'binnen zijn. Laten we toch even trouw slechte of lichte stukken weigeren als de goede steunen 't is niet minder on ze plicht dan de zorg voor ,een goe de pers. „Adam heeft 'd.en weg gebaand voor Lucifer, waarvan niemand ,een even groot succes durfde hopen ook Rovaards niet en Waarvan 't nog grooter is. geworden, zoodat wij een geleidelijke Vondel-onthulling mogen verwachten en God geve 't een hervorming van ons tooneel". ,Dit klinkt triomfantelijk. Zoo optimistisch als de heer Brom zijn tvij cellier hoe gaarne we anders zou den willen ten aanzien van het too neel niet gestemd. Dat de Roomsche.1 invloed ten goede k u n n en uitoefenen in die richting valt (liet ie ontkennen. Dezer dagen kregen we dienaangaande mog een teekenend staaltje onder die oogen. Het Centrum had zijn afkeu ring te kennen gegeven over een te Utrecht afgedraaiden bioscoopfilm, wat tot gevolg had, dat daar alvast in één theater die film werd geweerd. Men' bleek er bang voor de Roomsche critiek, bang voor 't wegblijven van, Roomsche klanten, wat gunstig resultaat opleverde. Ziehier intusschea. tevens liet zwakke punt in de zaak. Om onze beginselen be kommert men zich op de planken en ach ter de coulissen natuurlijk niet, wel om onze dubbeltjes. En dan moet men er van het dreigend gemis dezer muntstuk jes nog wel ter de.ge overtuigd zijn. Zonder bezoek van Roomschen' even wel valt deze overiuiging niet bij te brengen, want als deze tocli niet komen, {waarom zou men zich dan aan hun be swaren storen van het opperen dezer be zwaren dienst dus om er succes mee te hebben dc belofte van Roomsch bezoek of de bedreiging van omtliou- iding "daarvan toegevoegd te worden. [Wie evenwel kan dergelijke be lofte.met voldoend vasten grond gevenj wie dergelijke bedreiging met zekerheid uitspreken En indien al eens op onze bezwaren wordt gelet, blijft dan toch niet de aanbeveling tot tooneelbezoek leen zich begeven op glad ijs? Zoodat we maai zeggen willen deze aangelegenheid moet in ieder geval met de grootste voorzichtigheid behandeld Worden. Het welslagen vair „Adam" en „Lucifer", liet verdrijven t Utrecht- i&chc film blijven gelukkige uitzonderin gen, u aarop geen algcmeenen regelt valt te bouwen. V Vreeselijk bang Men herinnert zich ons verzet tegen Ide aantijging vair het Handelsblad jals zoude de „Vereeiiigi.ig voor R. K. '!Marne-p.ersoneeldie nuvens de geeste lijke ook de s t o i f e 1 ij k belangen van idat pcv§oneei behartigt, Dj ure cut o. atrijd zijn met de beginselern, welke aan dte handhaving van een gezonde krijgstucht ten grondslag liggen'. De samenstelling van het bestuur was o. i. voldoende waar- borg, dat tegen ondermijning van de krijgstucht zal worden gewaakt. Qenoemd orgaan' blij'ft echter bang, vreeselijk bang, en schrijft o. m. „Al staat dat bestuur nog zoo hoog, als tracht het de zaken dog zoo onpar tijdig te onderzoeken, reeds het be staan van dit eerste en' georganiseer de bureau, dat den strijd met heW krachtige ongeorganiseerde bureau van de sociaal-democraten begint, moet een slechten invloed hebben." Is dit niiet eemigszinls verbijsterend Ziehier een organisatie, die den strijd aanbindt tegen den invloed der sociaal democratie, en ziet: al aanstonds wordt juist op haar een brandmerk gedrukt. En 't Hbld. doet zulks ondanks zijn eigen bewering, dat het de gevaren der sociaal-democratie zeer wel inziet. Op onzen raad toch: zie veeleer n'aar links, want daar dreigt het gevaar, door u ge ducht, antwoordt het ^Wij kennen het gevaar van die zijde uitnemend, en juist daarom mee- nen wij een enkel woord te mogen spreken, wanneer politieke invloed ook bij geestelijke propaganda-vereenigim- gen bij de krijgsmacht te water of je lande als waardevolle factor aanwezig is." Neen: „juist daarom" moest 't Hbld. ingebomen' zijn met het streven der nieu we vereeniging. En zeer zeker mocht het wel met wat meer vertrouwen de daden dezer organisatie afwachten alvorens zoo vreeselijk bezorgd zich te toon en-. En als 't orgaan het linksche gevaar werkelijk zoo „uitnemend" kent, och, laat het daar dan in 1913 ook eens om denken. ALGEMEEN OVERZICHT. Brémond, zoo meldden we reeds, zou eindelijk in Fez zijn aangekomen en daar door de toestand van Marokko wat zijn verbeterd. Dit bericht wordt ge lanceerd door de Duitsche bladen'. De Fransche echter, die uit den aard der zaak beter op de hoogte zijn kunnen, zeggen er niets van, hoewel de „Dé- bats" zegt, dat de toestand gunstiger is geworden, doordat de beiegeraars on derling oneeniglieden hebben, waardoor een nieuwe bestorming niet is kunnen doorgaan. Dc corresponndent van de „Daiily Maiil" te Fez heeft 24 April over Tandzjer een bericht gezonden dat de toestand onveranderd was. De stad was toen nog volkomen af gesloten. Tweeduizend man, die zooge naamd vrienden van den Sultan zijn, zijn weliswaar Fez binnengetrokken, maar blijven' volmaakt werkeloos. Zij hebben blijkbaar meer lust, om hun rantsoenen en schietvoorraad in ontvangst te nemen dan om voor den Sultan te vechten. Gisteren echter seinde de correspon dent yan de „Daily Mail" te Tandzjer dat blijkens een brief uit Fes d.d. 26 April de toestand te Fes verbeterd was. De toegangswegen tot de stad waren zoo goed als heropend en de levens middelen dientengevolge overvloediger. De correspondent van de „Times" te Tandzjer zendt nog eenige bijzonderhe den over de inneming van Mekines door de opstandelingen. Deze laatsten hebben 14 kanonnen en vele paarden en muil ezels veroverd. De te Mekines uitgeroe pen Sultan zou van plan zijn naar Fes op te breken. Inmiddels is er nog een derde Sultan bijgekomen. Volgens een telegram uit Ceuta hebben de .Beni Oefrats den zoon van Abd-el-Kadei in het gebied der Ka- bylen tot sultan uitgeroepen. Verschei dene stammen hebben zich onder hem geschaard. Duitschland heeft eindelijk in deze kwestie gesproken. De officieuse Nordd. Alg. Zeit. zegt in haar weekoverzicht: Men kan het Frank rijk niet kwalijk nemen, dat het alle mid delen te baat neemt, tot beveiliging van het leven zijner officieren in Marokko en het land moet natuurlijk zelf weten welke middelen het daartoe het geschikst acht, daar het ook de verantwoordelijk heid voor de gevolgen moet dragen. Het is te hopen, dat de gebeurieius§ep het Frankrijk mogelijk zullen maken zich aan zijn program te houden. Een afwij king van dit program zou in strijd zijn met de Akte van Algeciras, waarvan een essentieel bestanddeel is, de onafhanke lijkheid van den beheerscher van Marok ko. Wanneer van de feitelijke bepaling van ■de Akte van Algeciras mocht worden afgeweken, dan zouden alle mogendhe den hare volle vrijheid van handelen her krijgen en dat zou tot consequenties kun nen leiden, die op het oogenblik nog nietl te overzien zijn. Wij kunnen echter slechts herhalen, dat er voorloopig geen aanleiding is, om bij de voorzichtige houding, die Frankrijk tot dusverre heeft aangenomen te veronderstellen, dat de omstandighe den zich in de hierboven aangeduide richting zullen ontwikkelen. Een soortgelijke gedachtengang yalt waar te nemen bij de leidende organen van de niet-Duitsche pers. Wij verwijzen b.v. naar hetgeen de „Westminster Ga- zette" en de „Pester Lloyd" te dezer zake opmerken. Zooals begrijpelijk wordt dit artikel druk besproken in de Fransche pers zij het dan ook met zeer veel terughou ding. Slechts de „Temps" drukt zich wat duidelijker uit Het blad toont zich tamelijk voldaan over het eerste ge deelte maar antwoordt op bitteren toon op het tweede, waarin de mogelijkheid ter sprake wordt gebracht, dat Frank rijk gedwongen zou worden inbreuk te maken op de onafhankelijkheid van den Sultan en waarin gedoeld wordt op de begeerten, die een dergelijke toestand bij andere volken zou kunnen opwek ken. Het wil ons voorkomen, schrijft de „Temps" verder, dat de „Norddeutsche Allgemeine Zeitung" zich had kunnen onthouden van het opwerpen dezer hy pothese, want de voorwaardelijke be geerte, diie zij Jaat blijken, is in strijd met alle vroegere beweringen van de Duit sche diplomatie. Zeggen wij nog, dat o.i. het gevaar, om tegen onzin meegesleept te worden, waarop in Berlijn de nadruk wordt ge legd, niet zoozeer te duchten is, en laten wij besluiten met te zeggen, dat het eer ste gedeelte van het artikel van de Nord deutsche onze bedoelingen recht laat we dervaren en dat het tweede gedeelte zich bezig houdt met een hypothese, die Frankrijk zeer beslist afwijst, zelfs be slister dan zekere Duitsche bladen, nl. die van inbreuk maken op de onafhanke lijkheid van den $ultan. Van de heftige opstand die, zooal niet onverwacht, dan toch vrij plotseling is gekomen in China geven telegrammen verontrustend nieuws De „Daily Press" ontving berichten uit Kanton, waarin gemeld wordt, dat de revolutionaire beweging zich uitbreidt. Men verwachtte dat gisteren te Kanton gevochten zou worden. .Heden zijn 7 kanonneerbooten vertrokken. N;iet bevestigde berichtep .uit Chinee- schc bron melden, dat opstandelingen met hulp van roovers Woe-chon hebben genomen. Bij Sam-sjoed heeft een hevig gevecht tusschen regeeringstroepen en opstan delingen plaats gehad. Bij Fat-s jan heeft een Chineesche kanonneerboot de op stand eliingen verdreven en 200 hunner gedood. Het is moeilijk betrouwbare inlich tingen te verkrijgen, de telegraphische gemeenschap is verbroken. Uirt de provincie komen berichten over aanvallen door de revolutionnairen. De onderkoning heeft om hulptroepen uit Swa-tau verzocht De regeeringstroepen hebben tot dusverre de overhand gehou den. De Duitsche en de Amerikaansche re geering hebben uit JHongkong kanonneer booten gezonden, ter bescherming van de belangen harer onderdanen. Over den toestand tusschen China en Rusland verneemt de „Köln. ,Ztg." nog uit Pe: tersburg, dat generaal .Batsjanof, een der aanvoerders in den Russisch-Japanschen oorlog, een oorlog met China onvermij delijk en onmiddellijk aanstaande heeft genoemd. Die verklaring van Batsjanof is te vinden jn de „Petersb. Gaseta". Batsjanof beweerde ook nog, dat aan een overwinning der Russen niet valt te twijfelen, daar China volkomen on voorbereid is. De opvatting van JBatsjanof wordt in vele militaire kringen gedeeld. Echter zien de niet-militairen in Rus land de toekomst met zorg tegemoet, [hoe wel met het oog op de inlandsche on lusten mag aangenomen worden, dat China zich wel zal bezinnen vóór te be ginnen. GEMENGD. De regeeremde vorst George vanj SchaumburgrLippe kreeg Zaterdagmid dag te Bückeburg plotseling een aarival van hartzwakte. De aa,nV|al herhaalde! zich nog een paar keer, ofschoon1 dei dokters h'em middelen toedienden', om1 het hart op tie wekken. Tegen, den! avtond! geraakte hij buiten k'entnlis en 's avonds om half tien bezweek Vorst George, zonl- der zwanen doodsstrijd. Zijne gemalin! was 'bij zijn sterfbed, de prinsen kwamen pas ha den dood van hun vadier te iBücké- burg aan. Vorst Steven Albert George was den! lOden Octobr 1846 geboren en in 1893 zijn vader opgevolgd. In 1882 was hij met prinsies Marie Anln'e van Saksen-Al tenburg getrouw. Zijn oudste zoon prins Adolf volgt hem op. Deze was totdusver eerste-luite- nant bij de huzaren' te Bonn. Hij is iml 1883 'geboren. Uit de stad Mexico wordt geseind^ dat de opstandelingen in de nabijheid der grootere steden in het binnenlanld,' voor zoover deze buiten de zon'e van den wapenstilstand liggen', zeer actief zijn en overal voeling houden' *net de re- géering, die zich tot verdediging moeten beperken en overal teruggedrongen wor den. In tegenstelling met berichten van andere zijde verneemt de „Biersjewja Wedomosti", naar zij zegt van de zijde der regeering, dat de onderhandelingen tusschen 'Rusland en Duitschland over Perzië 'nog volstr'ekt niet afgesloten zijn,, doch 'dat er integendeel nieuwe moeilijk heden gerezen zijn. Zondag zijn te Bar-sur-Aube betoo- gende wijnboeren in botsing gekomen snet de troepen, die den prefect, den onderprefect en andere autoriteiten moesten beschermen tegen gewelddadig heden en 'bel eedi gingen van de manifes tanten. Het is er tamelijk hardhandig toe gegaan, en aan weerszijden zijn harde klappen gevallen. Een kolonel, wiens paard was gevallen, kwam op de straatsteenen 'terecht, merkwaardig ge noeg, zonder erbstig letsel op te loe pen. Eenige 'dragonders zijn uit het za del gelicht. Tenslotte namen gendarmes eenige 'belhamels in hechtenis en had een der leden van het wijnboer en comité de zonderlinge vrijmoedigheid van' den pre fect te eischen, dat de troepen' weggel- zondeii zouden worden. Dit werd natuur lijk geweigerd. De Albaneesche opstandelingen hebben op 26 April te Croupa(?) de voorhoede van Edhem pasja aangevallen'. Zij zijn teruggeslagen. Aan Turksthe zijde zijn 41 dooden en gewonden geval len. De verliezen der opstan'delinjgjen zijn belangrijk. 'Er heeft te Molkowats een botsing tus schen Turken en' Montenegrijnen plaats gehad. Twee Turken zijn gedood, een1 hunner is gewond. De Montenegrijnen' hebben dezelfde verliezen geleden. Gisteren en eergisteren zijn tci Petersburg vier ziektegevallen voorgeko men, die aan cholera doen denken. Ongeveer een vierde part van dief stad Bangor (in' den' staat Maine V. St.) en daaronder de geheele zakénWijk! is door brand vernield. ,De schade wordt geschat op 6,000,000 p.St. Koninklijke Besluiten. Bij kon. besluit zijn de hoofdcommie zen met den persoonlijken titel van re ferendaris bij het departement van Bui- tenlandsclie Zaken mr. D. W. baron van Heeckeren en mr. j. D. van Ketwich Verschuur bevorderd tot referendaris; is benoemd t t notaris binnen het ar rondissement Arnhem ter standplaats Doetinchem, Mr. J. J. van Gorkom, can- didaat-nolaris aldaar; Is A. van der Togt, hoofdopzichter van den Provincialen Waterstaat inl Noord-Holland, benoemd tot ridder in' de orde van Oran je-Nassau is toegekend de aan de orde vam( Oranje-Nassau verbonden eere-medaille in zilver aan _E. Kroeze, meesterlqnjqcht in de machinefabriek De IJsel, firma E. Penning te Kampen, en mej. C. Kroof dienstbode bij de familie Zijlmanls te Waalwijkin brons, aan W. J. Schulingy koperslager bij D. van Tetterode, firma' H. Heijnenl, te 's-Gravenhage. Staatscommissie voor Drinkwater- voorziening. Bij K. B. zijn alsnog benoemd in de b'ij het K. B. van 18 April ingestelde Staatscommissie voor drinkwatervoorzie* ning: tot lid en ondervoorz. mr. G. Jann mink, en tot lid mr. J. B. L. C. C. baron! de Wijckerslooth de Weerdesteyri, beidelnl lid van de Tweede Kamer der Staten-, Oeneraal. Visscherijwet. De commissaris der Koningin in dei provincie Utrecht heeft aan 3e burge meesters in zijn gewest medegedeeld*' dat het in het voornemen der regeering ligt om de Visscherijwet zoo mogelijk! met 1 Juli a.s. in werking te doen: treden. Vereeniging Zuidhollandsche gemeenten. Het bestuur van de afdeeling Zuid- Holland van den "Nederlandschen bbmid van gemeente-ambtenaren heeft in op dracht van de algemeene vergadering een commissie benoemd om te overwegen, of het wenschelijk is, zich tot Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland te wenden be treffende samenvoeging van kleine ge meenten in Zuid-Holland. Benoemd zijn) de heeren Visser, burgemeester van Al- fen Pruis, burgemeester van Vlaardin1- gen Mooijaard, secretaris van Rijswijk mr. A. Fonteijn, hoofdambtenaar ter ge meente-secretarie van Rotterdam, en V eenstra, secretaris van Schoon hoven, j Drie schilderijen vérwijderd. Het Hbl. deelt mede, dat Maandag ochtend op bevel van den burgemeester vóór de opening van het Stedelijk Mu seum te Amsterdam drie schilderijen van! Kees van Dongen' van de tentoonstelling van St. Lucas zijn verwijderd. Het zijn) nos. 129, „De Zee" (een staande naakt figuur), 135 „Naakt" (een liggende vrou wenfiguur), en 142 „La Femme en Noiri\ dat recht tegenover den ingang hing. Het blad merkt hierbij op, dat het ge meentebestuur, zalen van een gemeen telijk musieum aan een kun'stvereeniging afstaande, volkomen het recht heeft te beslissen wat het wèl, wtit niet in die zalen wil toelaten. Prins Hendrik naar Londen. De Londensche correspondent van de „N. R. Ct." heeft van baron Gericke zant, vern|o;nen, dat Prins Hendrik den! 19den Junli to Londen verwacht wordt. De „Gelderland" zal henj dieni d?^g ce van Herwijnten, den Ncde.rlandscheii ge- •Sheernies aan wal zetten:, waar een bij zondere trein hem dan naar Londen zal brengen, Z. K. H. zal vergezeld gaan van, graaf \V. van By landt, opperhofmaar schalk van Koningin Wilhelmina en zoon! van wijlen graaf Charles van Bylandt, ve le jaren gezant der Nederlanden aan) het hof van St. James, alsmiede van1 zijjn| twee adjudanten, jhr. Hooft Graafland en jhr. Vian Suchtelen'. Koning George aal een paar personen; van rang aan' Prins Hendrik toevoegen/ gedurende de dagen', dat Z. K. H. ter Londen Verblijf houdt. Hun keuze is! nog niet bepaald, noch ook die van dé woning, 'waar Prins Hendrik zijn intrekf zal nemen, als gast van Koning George. Het zal echter bijna stellig ergens iinf' Mayfair "wezen. Jaarvergadering van St. Rifaël. Zondag heeft de Ned. R. K. Bond va>n| Spoor- en Tramwegpersoneel „St. Ra fael te Rotterdam haar jaarvergadering gehouden. Na afloop der H. Mis in de kerk-van den Allerh. Verlosser trok menj in optocht, begeleid door de muziek corpsen van den R. K. Volksbond en Jo zefgezellen naar het gebouw der St. Jo zefgezellen, alwaar de jaarvergadering werd gehouden. De voorzitter de heer Hellemaris .uit Boxtel opent na het Bondslied de ver gadering met den Christel ijken groetj heet allen aanwezigen welkom en geeft ee noverzicht van netgeen in Jjet afge- loopen jaar heeft plaats gehad. Op den| tegenwoordigen toestand komende her innert spr. in dit verband aan de tot standkoming van' ;t dienstvoorwaarderi reglement. Dit is een teleurstelling ge weest. Ook de loonen eischen' dringend- de verbetering. Spr. noemt ook mog totale negatie der vakorganisatie. üj|

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1