BUITENLAND,
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang
No. 471,
Ste S^icbclve ©ouAa/nt
j
Bureau OUDE SINGEL, 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het QEILLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
33
April
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met grati»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiên: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V 't Wil maar niet helpen.
Nu zijn de Fransche regeeringen al
izoo lang bezig met het wegjagen der
„lieden van verdacht allooi", zooals pa
ters en kloosterlingen, en ziet: nog wil
de toestand des rijks maar niet ver
beteren.
Integendeel jn de kringen der ambte
naren, waar men het voorbeeld van
plichtsbetrachting moest vinden, is het
lang piet pluis.
De Parijsche corr. van 't Hbld. zegt
&rvan
„Het wordt een beetje veel inééns
De kleine verrader Rouet met den wèl-
betalenden Turk Maimon, die geheime
stukken stalen en copieerden. De ad
ministrateur aan het ministerie van
buitenlandsche zaken, Hamon, die de
door hem te beheeren gelden in zijn
eigen zak stak. De advocaat Valensi,
die ridderorden verkocht. De politie
man Warzet, die het hoofd was van
een ApachenbendeMaar leven we
dan jn een operette-staat, en is „La
Vie .Parissienne" inderdaad zulk een
paskwil als Offenbach ervan maakte?
Men zou het waarlijk "gaan gelooven,
er. jn ieder geval hebben de revue
makers zich van het jaar niet bijzonder
in te spannen om koddige contrasten
te verzinnen. Ze hebben de werkelijk
heid maar op het tooneel te brengen,
cela suffit!"
Men ziet: de corr. trekt de treurige
zaken nog eenigszins in 't belachelijke,
alsof ze eigenlijk zoo bij toeval voor
vielen en men er nu alleen „een beetje
veel j'nééns" van krijgt.
Wie echter wat dieper nadenkt, zal
moeten toegeven, dat het contrast groot
jsregeerders, die den invloed van den
godsdienst, als zijnde Staatsgevaarlijk,
zooveel mogelijk ondermijnen, en ambte
naren, die hun plichten met voeten tre
den.
En wie weet wat er nog meer in
tlicht zal treden. Als men ergens in
roeren gaat, zegt zeker spreekwoord
't Is dat de Fransche regeerders ver
blind zijn in hun godsdiensthaat, maar
anders zouden ze toch wel tot zichzelf
inoeten zeggenlaten we liever den gods
dienst aanwakkeren, want zooals 't nu
gaat, kan het niet langer.
algemeen overzicht.
Alhoewel nog in eer dan een week oud,
er kan jn dien tusschentijd nog heel
wat gebeurd zijn, luiden de berichten uit
Marokko
niet bepaald ongunstig.
De Fransche regeering heeft n.l. Zon
dag jl. een telegram ontvangen, meldend
dat de Marokkaansche hoofdstad op 15
April nog stand hield tegen de stammen,
die de stad omsingeld hadden.
De vijftien .Europeanen, die in de stad
vertoeven, waren veilig en zouden eenige
dagen Jater onder geleide van een in
vloedrijken inlander naar de kust wor
den gebracht.
In de stad zelve was het rustig, men
vreesde echter, dat de zeer talrijke looiers
en schoenmakers (3000 man), die tot de
minst betrouwbare elementen behooren,
en reeds bij vroegere opstanden een
leidende rol hebben gespeeld, tot plun
dering zoüden overgaan, uit boosheid, dat
zij tengevolge van de belegering werk
loos moeten blijven.
Zooals men weet, heeft een later ge
dateerd, doch vroeger ontvangen bericht
reeds plundering gemeld. Intusschen is
hiervan geen bevestiging gekomen.
Over de eventueele
tusschenkomst
van Frankrijk en Spanje maakt het „Jour
nal" een officieel communiqué openbaar,
dat pa afloop van den Zaterdag gehou
den ministerraad, waarin de toestand van
Marokko besproken werd, :,;ii de pers
verstrekt is, en voegt daaraan toe, de: de
regeering besloot 10.000 m. infanterie
met bijbehoorende artillerie en cavalerie
naar Casablanca te zenden, riet com
muniqué deelt slechts mede, dat besloten
werd „voldoende versterking te zenden
om eventueel de Europeanen te Fez te
hulp te kunnen komen".
Ook moet de .Spaansche kruiser „Rj,o
de la Plata"- bevel gekregen hebben zich
gereed te houden om naar Casablanca
te stoom en. Met dit schip, dat op het
oogenblik te Cadix ligt, zou een Spaan-
sche militaire commissie worden over
gebracht, die de Fransche actie In
Marokko zal ondersteunen.
Volgens latere berichten, zal dit vaar
tuig slechts een kruistocht langs de kust
van Marokko ondernemen, om toe te
zien op eventueele contrabande in ver
band met de verplichtingen, welke dien
aangaande pp Spanje en Frankrijk rusten.
.Te Ceuta wordt een sterke Spaansche
kolonne uitgerust, die zich, naar het heet,
bereid moet houden om op het eerste
sein paar .Tetuan te vertrekken.
Uit Bona js een stoomschip vertrok
ken met een bataljon tirailleurs aan
boord, bestemd voor Casablanca.
Een tweede transportschip met een af-
deeling mitrailleuses, een treinafdeeling
en een batterij zal binnenkort Tunis
verlaten.
Invloedrijke Europeanen, zoo verze
kert de correspondent van de „Mom.
Post" te Tandsjer, zijn van' oordeel, dat
de tegenwoordige beroering in Marokko
uit moet loopen op een verdeeling van
het Moorsche rijk tusschen Frankrijk,
en Spanje. Spanje zou de haven Ifni aan
de Atlantische kust, Engeland Tandzjer
Duitschland Mogador krijgen.
De wapenstilstand tusschen de regee-
rinig en de opstandelingen in
Mexico
is dan toch werkelijk, en wel voor den'
tijd van vijf dagen en de onderhandelini-
gen zijn reeds in vollen gang.
De eischen der regeering zouden bui
tengewoon gematigd zijn, maar over het
heengaan van president Diaz, zal iriSet
eens gesproken worden, waaruit volgt,
dat de oude president voorloopig, nog
wei zal'aanblijven.
Volgens den correspondent van de
„Koln. Ztg." te San Antonio, is deze
plotselinge ommekeer in het kamp der
rebellen te wijten aan den vader van'
Madero, die de geheele zaak als verloren
beschouwt en nu nog de groote bezit
tingen van zijn familie nog wil redden'.
Omtrent de wijze vv.aarop de regee
ring Van Diaz een einde aan de bestaan-,
de moeilijkheden zou willen maken,
weet de New-York Times de volgende
geruchten mede te deelen.
Vice-president Corral, die op weg naar
Europa is, zou van daar uit, „om ge^
zondheidsredenen" zijn ontslag vragen.
President Diaz zelf zou op 5 Mei den
herinneringsdag van de overwinning qpl
de Fransehen, afstand doen van de re
geering, en het bewind overdragen aan:
den minister van buitenlandsche zaken,
die daarop nieuwe verkiezingen zou uit
schrijven. De correspondent van het
Amerikaansch blad acht deze geruchten'
niet onwaarschijnlijk maar staat voor da
waarheid er van niet in. Wel geeft hij
te 'kennen, dat president Diaz, door al
dus te handelenl verzekerd zou zjjn van
de instemming der openbare meeninlg.
Allerlei ongunstige berichten komen
weer uit St. Petersburg die er op schij
nen te wijzen, dat
China
de oorlogstoerustingen voortzet, en bo
vendien een nieuwe bbkserhewegkilg
tracht te ontketenen.
De Chineesche autoriteiten ondersteu
nen naar luid van deze berichten1
een volksbeweging, die tegen de Russen
gericht is. Deze en dergelijke tijdingen
kwamen uit particuliere bron, maar von
den bevestiging in ambtelijke depeches.
Ook de Ui-kwestie blijft een bron van'
wrijving en ontstemming tusschen' China
en Rusland. In Petersburg heerscht naar
aanleiding van al deze zaken een onbe
haaglijke 'stemming. Zelfs is in de Russi
sche hoofdstad dezer dagen een minister
raad gehouden, onder voorzitterschap
van Stolypin, waar over den dreigenden!
toe/tand in het Verre Westen is gespro
ken. Maar de meeste ministers waren!
er tegen, dat Rusland zich in een Ver-
Aziatisch avontuur zou storten. Men1 wil
de vooreerst liever nog maar eens a f-
wachten.
Naar aanleiding van den brand in het
raadhuis te $chaerbeek, waarvan wij
vorige week melding maakten, worden in
België
ijverige- jiasporingen gedaan, die echter
tot nog toe geen resultaat hadden.
De politie heeft een proef genomen
met kaarsen en is daarbij tot de con-
clusie gekomen, dat de brandingsduur
van de langste kaars is 12 uur, zoodat
het mogelijk js, in verband met het uur
waarop de brand is uitgebroken, dat de
zes vuurhaarden, van waaruit de brand
is voortgekomen, zijn aangestoken op
een uur, waarop het publiek nog vrijen
toegang had in de bureaux van den
burgerlijken stand.
Bij het onderzoek der ruïnen is geble
ken, zooals wij meedeelden, dat op zes
verschillende plaatsen het vuur moet zijn
aangestokenhoe dit geschied is, is juist
het groote raadsel, voor wélks oplossing
de recherche staat.
De officier van justitie, met het onder
zoek belast, heeft twee anonieme brieven
ontvangen, de een in het Fransch ge
steld ,en gepost in de Brusselsche voor
stad Ixellesj de ander in het Vlaamsch
geschreven en voorzien van het post
stempel St Gilles. Beide zijn van den
zelfden inhoud:
„Ik ben de brandstichter van het stad
huis, dezelfde persoon, die de tentoon
stelling jn vlammen deed opgaan. Be
reidt u maar voor op andere branden:
de St. Oudula, het paleis van den ko
ning en het Kamergebouw staan nog
op het program."
Men yraagt zich af, of deze brieven
waarheid of mystificatie zijn.
gemengd.
Het plan is, dat de Keizer van
Duitschland den lsten Mei van Kor-
foe zal vertrekken. Den 4den Mei
zal hij met zijne dochter het groot
hertogelijke paar van Baden bezoeken.
Den 5en Mei gaat hij met de prinses
naar Potsdam, den 6en Mei wordt hij
weer te Straatsburg verwacht. Den dag
daarop zal hij de Hohkönigsburg bezoe
ken. JDen Ren Mei spoort de Keizer naar
Metz, der, lOen komt hij te Wiesbaden
aan. Daar zal hij drie dagen rust nemen
en den rijkskanselier in gehoor ontvan
gen. Op den avond van den 13en Mei
vertrekt de Keizer uit zijn land over
Vlissingen naar Engeland, om de kro
ningsfeesten te gaan bijwonen.
De Deensche stad Aalborg t.lt thans
haar eerste vrouwelijke politie-beambte.
Deze dienares van de heilige Herman
dad verdient jaarlijks 1200 Kr. en 100 Kr.
voor kleedgeld. .Evenwel is het dragen
van een un i niet verplichtend voor
haar.
Jn Monaco hebben de eerste ver
kiezingen volgens de nieuwe grondwet
plaats gehad voor den nationalen raad
en de gemeentebesturen. De meerderheid
kregen de mannen, die de beweging
tegen deze grondwet op touw zetten.
Onder de gekozenen bevindt zich ook
de prfprins Louis.
Naar de „Figaro' 'verzekert, zal de
Fransche minister van marine, Delcassé,
aan boord vna het nieuwe slagschip
„Danton", de ter gelegenheid van de
kroning van Koning Oeorge op de reede
van Spithead plaatshebbende vlootschouw
bijwonen.
.Volgens de „Matin", heeft men
dezer dagen weer een schandaal ont
dekt, dat met de Maimon en de Hamon-
affaires een schoone trilogie zal vormen.
Ditmaal geldt het verduisteringen, die
gepleegd werden bij het octrooi teToulon,
door een ontvanger, die met een der
belangrijkste posten bij dezen dienst be
last .was.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot verte
genwoordiger der Nederla Ische regee
ring bij de in Mei a.s. te Florence te
houden internationale tuinbouwtentoon
stelling E. H. Krelage, te Haarlem, on
dervoorzitter van den Nederlan'dschen
Tuinbouwraad
is eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend aan den luit.-kol. O. P.
Weissels, van het 3e reg. Vest.-Art. on
der toekenning van f1748 pensioen en
aan den off. van gezondheid le kl. J. J.
M. F. Nooren, van het personnel van den'
geneesk. dienst, der landmacht, onder1
toekenning van f 2078 pensioen.
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Bij enkele candidaatstelling is tot lid
van de Prov. Staten van Zuid-Holland
in het kiesdistrict Zoetermeer gekozen
de heer J. Scheer (a.-r.) landbouwer te
Zoetermeer.
De president der Alg. Rekenkamer.
De heer J. L. le Bron de Vexela, pre
sident van de A!g. Rekenkamer, die de
Raaschdagen bij zijn familie te Maas
tricht doorbracht, is daar ernstig ziek
geworden, zoodat zijn toestand het erg
ste doet vreezen.
Jhr. mr. W. F. Rochussen.
Het bericht als zou oud-minister Jhr.
W. F. Rochussen ernstig ongesteld zijn,
is onjuist. Jhr. Rochussen is lijdende ge
weest aan 'n lichte ongesteldheid, die
reeds geheel geweken is.
Pest op Java.
De Gouverneur-Generaal van Ned.-
Indië heeft gisteren nog het volgende
aan het departement van koloniën ge
seind: Gisteren (23 dezer) 14 gevallen
6 dooden.
Batavia besmet door cholera.
De correspondent van de N. R. Ct.
te Batavia seint: Batavia is verklaard be
smet te zijn door cholera. Zaterdag (22
April) zijn er 28 gevallen voorgekomen'.
Een Burgemeesters-pensioen
verworpen.
De Gemeenteraad van Den Haag heeft
de pensioenregeling voor den burge
meester (die sinds lang was ingediend,
maar op verzoek van baron Swecrts tot
dusver niet behandeld was) met 19 te
gen 17 stemmen verworpen.
De woordvoerder der sociaal-demo
craten wees er op, dat het benoemings
recht van den burgemeester bij den Raad
dient te komen. Dat is een gezond idée.
Oppenheim heeft dat denkbeeld in zijn
bekend werk over ons gemeenterecht
breedvoerig verdedigd. Maar omdat
het nu nog niet zoo is, waren de sociaal
democraten tegen een burgemeesters-
pensioen, en stelden zij voor, de regee
ring te verzoeken, de gemeentewet te
wijzigen. Zonderling standpunt. Hoe
wenschelijk het ook is, dat de Raad zelve
den burgemeester benoeine, dezen pen
sioen te onthouden, omdat hij nog door
de regeering wordt aangesteld, is toch
v;ij dwaas. Maar enfin, de socialistische
motie om eerst de regeering ie verzoeken
de wet te wijzigen, werd met 29 tegen
8 stemmen verworpen. Een andere motie
van den heer Warneke, uitsprekend „dat
een pensioenverordening voor den bur
gemeester niet gewenscht is", werd ook
verworpen met 20 tegen 17 stemmen:
Door deze beslissing aanvaardde de
Raad dus het principe dat de burgemees
ter moest worden gepensioneerd. Bij
de behandeling der artikelen werden ver,
volgens vele amendementen verworpen',
en twee aangenomen. Deze laatste wareini
een amendement Ter Laan, om den bur
gemeester eerst na zes jaar dienst recht
op pensioen te geven (het ontwerp stel
de voor na drie jaar) en een amendement
ment De Groot, om het pensioen te doen
bedragen f 300 voor elk dienstjaar met
een maximum van f3000 (het ontwerp
stelde voor f600 per dienstjaar, met
hetzelfde maximum). Deze beide amen
dementen werden aangenomen resp. met
26 tegen 11 en met 20 tegen 18 stem
men. Toen waande ieder de zaak in vei
lige haven. Maar het slot van het liedje
was, dat de geheele ontwerpverorde
ning met 19 tegen 17 stemmen werd ver
worpen. Leden uit alle fracties stemden
er tegen en zoo werd door een combina
tie van minderheden het burgemeesters-
pensioen geketst.
Prov. Bond van R. K. Kiesvereeni
gingen in Noord-Holland.
In het gebouw „St. Bavo" te Haarlem
vergaderde Maandag de Prov. Bond van
R. K. Kiesvereenigingen in Noord-Hol
land. De voorzitter, de heer J. N. G. E.
Heerkens Thijssen sprak in zijn ope
ningswoord zijn vreugde er over uit,
dat ook de locale kiesvereenigingen als
lid kunnen toetreden tot den Bond.
Daardoor is de belangstelling gere
zen. Echter kon deze nog heel wat groo-
ter zijn. Het politiek-Katholiek leven is
in onze provincie sterk vooruit gegaan.
De heer Bruna hield daarna een rede
over de Roomsche beginselen. Wij be
zitten grooten rijkdom aap beginselen,
zooals geen partij ze bezit. Van dien
riikdom wordt nog niet genoeg gepro
fiteerd. Dat is te begrijpen door ons
verleden, maar steeds moet ons streven,
zijn, dat te verbeteren.
De socialisten beweren steeds dat w,ij
maar niets voelen voor de groote sociale
belangen van het volk, en slechts zede-
lijkheidswetten maken, zij noemen dat
particuliere liefhebberij.
Integendeel, vele buitenlandsche bla
den en alle wel denk en den achten de'
zedelijk!: udswetten wel degelijk een
groqt volksjbelang. Onze tegeustaiiders
zien dat echter niet, maar het is dwaa*
te willen, dat dan ook wij onze oogen,
sluiten voor dat groote volksbelang.
Het is geen kunst onze mannen, kleiu
te maken .zooals zij dat doen. Als eeo|
liberaal hoogleeraar eene brochure
schrijft, dan krijgen wij ei- massa's be*
schouwingen over, en zoo denkt men dat
zij groot zijn. Maar als een der on
zen wat doet, dan worden zij genegeerd
of als zij te groot zijn, zooals Kuyper, dan
worden zij met man en macht naar bene*
den gedrukt.
Toen onze partij aan het bewind kwam;
toen durfde men vragen1, waar wij onze
mannen van daan zouden halen.
Men hoort zeggenwaarom steekt ons
ministerie zich toch in wespennesten als
de Bakkerswet, het verdedigingsontwerp,
enz.
Wat hierop te zeggen? Wel, een libe
raal ministerie zou vroeg of laat de
zelfde ontwerpen hebben moeten in
dienen, jmaar alleen met dit verschil, dat
de kwesties jn de liberale pers dan wor
den voorgesteld pnder kleurige omstan
digheden en dat dan alles goed en aan
lokkelijk lijkt.
Bij de rondvraag uitte de heer Hooy,
de wenschelijkheid om een beginselpro
gram voor de Kath. Staatspartij saam
te stellen, en hij stelde in dien geest
een motie voor.
De voorzitter zegt, dat de samenstel
ling van zulk een prorgam ontzettend
moeielijk is en geeft den voorsteller der
halve in overweging zijn motie in te
trekken.
De heer Hooy zegt, tevreden te zijn,
dat hij nogmaals de aandacht op deze
kwestie heeft gevestigd, en trekt zijn
motie in.
Danrna vraagt de afdeeling Alkmaar
het woord en betoogt, dat het met de
R. K. Kiesvereenigingen nog lang geen
rozengeur en maneschijn is, zooals de
voorzitter het jn zijne voorrede wilde
doen voorkomen. .Er zijn nog tal van
plaatsen, ook jn deze provincie, waar
nog geen R. K. Kiesvereeniging bestaat
Er zijn plaatsen, waar de lijst voor den
liberalen candidaat werd geteekend door
niet minder dan dertien Katholieke no«
tabelen, waaronder drie Katholieke raads
leden, en zelfs kerkmeesters. De afdee
ling verzocht het hoofdbestuur, in zulke
ergerlijke toestanden te willen ingrijpen*
De voorzitter zegt een grondig on
derzoek toe, doch meende, dat zulk een
onderzoek toch eigenlijk beter in handen
zou zijn van de Centrale, die beter met
de plaatselijke toestanden en personen
op de hoogte is.
Na afdoening van nog eenige kleinere
zaken, sluit de voorzitter de vergadering*
korte kroniek.
H. M de Koningin zal zich den
5en Mei voor één dag naar Amsterdam
begeven en 's avonds weer op het Loo
terugkeeren.
De heer Vis, emeritus doopsgezind
predikant, ridder |n de orde van Oranje-
Nassau, is in de gemeenteraadsvergade
ring van .Schoterland overleden. Hij had
juist het woord gevoerd. De vergadering
werd opgeheven.
De gewone audiënties van de Mi
nisters van Koloniën en van Waterstaat
zullen Vrijdag a.s. niet plaats hebben.
leiden, 25 April.
Leidsche Spaarbank.
Aan het verslag van de Leidsche Spaar
bank over 1910 is het volgende ontleend:
Het college van commissarissen bestaat
uit de heeren: mr. A. C. Visser van
IJsendoorn, voorzitter; J. Korevaar P.Az.,
vice-voorzitterA. de Koster Jr., secre
taris; J. A. van Hamel, D. Hartevelt
H.Czn., mr. J. H. Goudsmit, J. J. ter
Laag .Czn., A. H. Dros, mr. J. C. van
der Lip, S- J. le Poole, A. L ReLmc-
ringer, mr. J. Th. C. Vincly, J.Hartevelt
Azn., mr. C. H. Beekhuis en P. F«
Rollandet
De commissie van dagelijksch beheer
wordt gevoerd door de heeren D. Harte-
velt H.Czn., mr. J. Th. C. Vincly en
S. J. le Poole.
De commissie van controle, bestaande
uit de heeren A. J. de la Court, B. J. H,
Haitink, mr. ]U. W- C. J- de J°ng w*
C. Versluys, nam 17 Juni inzage van
de boeken, effecten en verdere bezit
tingen van .de Spaarbank.
