BUITENLAND.
2e Jaargang
No. 457.
e Êdcbohe Sou/temt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
JIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
in het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenien 10 cent per week, 1.30 per kwarlaal. Franco
ler post /1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
4
Vrijdag
T
April
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentigngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen Itandels-adverlenlifn) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V L)e sluier opgelicht.
Wat tot dusverre een puüiiek geheim
was, n.l., dat de nieuwe Portugeesche re
geering en de vrijmetselarij onder één
deken liggen, is thans openlijk gedemon
streerd. z.ondag j.l. had toch te Lissabon
in het gebouw der vrijmetselaars, „opa-
lacio magonico", een vergadering plaats
geleid door den „grootmeester'' dr. Ma-
galhaës Lima, in welke bijeenkomst de
minister van justitie, Alfonso Costa, het
woord voerde, terwijl diens ambtgenoot
van binnenlandsche zaken, Jose d' Almei
da, zich wegens drukke bezigheden had
laten verontschuldigen.
En 't was maar geen gewone propa-
gandabijeenkomst, toevallig in het loge-
gebouw gehouden; neen, er waren ver
schillende loges met hun vaandels en toen
Lima met Costa benevens de Franschman
Alexandre Zevaés en de Braziliaan Vi
cente Ferrer binnentraden, stond aan bei
de zijden van het pad in het midden der
zaal een rij logeleden met zwaarden, wel
ke zich boven de hoofden der hooge
broeders kruisten. Een echte meeting
dus, waarin genoemde heer Ferrer broe
derlijk hulde orachr aan de republiek, de
regecring en de vrijmetselaars van Portu
gal.
't Was er stampvol en de sprekers
werden niet alleen toegejuicht, maar ook
omhelsd, terwijl minister Costa boven
dien met bloemen werd bestrooid. Een
succesvolle vergadering dus, waarover de
correspondent van het „Hbl." twee ko
lommen vult.
Intusschen: een der redenaars herin
nerde aan de bezwaren, die zich zullen
voordoen bij het in practijk brengen van
al de geuite denkbeelden. Zijne woor
den, koel als een douche, deden even het
enthousiasme huiverend imkrimpen. Kalm
herinnerde hij de ideaai-denkende spre
kers aan de gevaren, die voor land en re
geering schu.len in den alom indringen
den vernielingsgeest van ambitie en af
gunst, die in de besten van het volk en
zijne leiders van tijd tot tijd noodlottig
heerschappij dreigen te voeren. Zich meer
direct tot de ministers wendende, roem
de hij, wat de regeering tot nu toe voor
het land gedaan had, maar verzocht hun
dringend niet uit het oog te verliezen
het belang van de arme, lagere volks
klassen, werk te maken van verlaging
van invoerrechten, geen privilegiën noch
monopolie toe te staan, opdat voor hen
het leven goedkooper zou worden en zij
de weldadige werking van het nieuwe
régime zouden ondervinden, en de repu
bliek zegenen, als.die niet was gewor
den „una republica aristocratica."
Dat dergelijke woorden gesproken kon
den worden in zoo'n feestvergadering,
toont beter dan een dagbladartikel en
Kamerspeech, dat het in Portugal toch
lang n-iet alles botertje tot den boom
is, al was men in „o palacio ma^onico"
nóg zoo geestdriftig.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Een enorme sensatie is gewekt in
Frankrijk
door de ontdekking van den dader van
FEUILLETON.
Een offer van het biechtgeheim.
Naar het Duitsch.
8)
„Neen, zuster, ik weet van niets. Hebt
gij dan geen vermoeden, om welke ie
den men mij wil gevangennemen
vroeg de priester en zijn gelaat werd
bleek.
„Ik geloof, dat het samenhangt met
den dood van den bankier Blackford.
Daar moet- eene som gelds gemist wor
den, en nu.... gelooft men.... dat wil
zeggen.... men vermoedt...."
„Dat ik.... dat... geld... zou gesto
len hebbenHet scheen den eerwaar
den heer Lurtz toe, dat de bliksem voor
zijne voelen was inges'agen de hooge
gestalte kromp ineen bij Je gedachte aan
de op hem zoo zwaar drukkende verden
king.
„Is het dat, wat men gelooft, zus
ter?" vroeg hij lionloos.
Zij knikte zwijgend, want de angst
verlamde voor een oogenblik hare tong.
Daarna echter werd Tij weer levendig.
„Vlucht, eerwaarde, ik bezweer u, vlucht
eer men u hier aanheft, men mag u
een documentendiefstal uit het Fran-
sche ministerie van buitenlandsche zaken.
Het onderzoek was ingesteld op een
klacht van den minister d.d. 18 Februari
en heeft geleid tot de aanhouding op
31 Maart van den leerling-consul René
Rouet, werkzaam aan het ministerie van
buitenlandsche zaken en twee andere
personen, Mannon en Pellier geheeten.
Huiszoekingen bij deze menschen gedaan
hebben der justitie aanleiding geg.even
hen alle drie gevangen te houden.
De zaak wordt nog al stil gehouden,
maar het schijnt vast te staan, dat de
veelbelovende leerling-consul kans ge
zien heeft, 's avonds verzegelde papieren
uit het mniisterie mee naar zijn huis te
nemen, waar er dan voor zijin handlangers
kopie van werd genomen. Den volgenden
ochtend lagen de stukken weer op hun
plaats. Het onderzoek der justitie is
thans nog in vollen gang. Minister Crup-
pi heeft, zoodra het schandaal bekend
werd, maatregelen doen nemen om te
voorkomen, dat jongmaatjes als leerlin
gen-consul en lagere ambtenaren bij hun
werkzaamheden op het ministerie kennis
kunnen nemen van gewichtige rctgee-
ringsstukken.
Dit breken met een uiterst onvoorzich
tig systeem is wellicht de eenige goe
de kant der kwestie. Wat de gerooide
en gecopieerde stukken aangaat, houdt
men zich aan het ministerie alsof ze van
weinig belang waren, en hoofdzakelijk
een economisch of financieel karakter
hadden. Echter gaat het gerucht in Pa
rijs, en dit maakt te meer sensatie, dat
het documenten betreft, die op de spoor
wegen in Klein-Azië, inzonderheid pp
jien Bagdad-spoorweg, betrekicing heb
ben. De kwesties van den aanleg dezer
sporen houden, naar men weet, overal
de politieke en diplomatieke kringen in
den laats ten tijd zeer bezig, ook zonder
dat ze in het openbaar aangeroerd wor
den.
Het is zeer moeilijk uit de berichten,
die meest over New York komen, op te
maken hoe de toestand in
Mexico
is. Volgens den een zal de vrede spoedig
gesloten worden, terwijl de ander be
weert dat de toestand uiïerst gespan
nen is.
Hier volgen er eenige.
Blijkens een bericht uit Chihuahua
heeft Madero, de leider van den opstand
in Mexico, dezer dagen een onderhoud
gehad met een journalist en dezen mee
gedeeld, dat er van het sluiten van vrede
tusschen de huidige regeering en de op
standelingen geen sprake zal kuranen zijn,
zoolang president Diaz weigert af te
treden.
Het schijnt echter wel vast te staan,
dat de leiders van den opstand en de re
geering verlangend zijn, tot een schik
king te komen. Met het vertrek naar h^t
buitenland van vice-president Corral
wordt aan een der grootste grieven van
de opstandelingen tegemoetgekomen*
Zij waren op Corral fel gebeten.
In tegenstelling met dat verlangen tot
schikking het volgende: De benden van
Madero zijn in de laatste dagen zeer rus
tig gewordennaar verzekerd wordt, heb
niet in de gevangenis brengen! Neen,
dat mag men niet!"
Mét een diep treurigen blik zag hij de
kloosterlinge aan. „Ik zou vluchten, zus
ter, en door mijne vlucht een schijn van
waarheid aan de verdenking geven Neen,
zuster, ga naar de overste en vraag haar,
dat zij en alle zusters mij in 't gebed
moge gedenken, ik ga en zal mijn pries-
terkleeding weder aandoen, en dan
De priester stond op en verliet de
kamer. Weinige oogenbiikken later liaci
hij zijn geestelijke kleeding aangetrokken.
Luarna trad hij in de huiskapel, wierp
zich voor 't Allerheiligste op de knieën
en bad den Heiland in 't Sacrament om
genade en kracht, om, indien het noodig
ware, het martelaarschap van smaad en
gevangenis met geduld op zijne schou
deren te nemen. Ook knielde hij voor
het beeld der H. Moeder Gods van Altijd-
dureuden Bijstand en herhaaldelijk klonk
uit zijne borst de bede: „Oedenk, o lief-
devo.le Maagd, dat het nooit gehoord
is, dat een arme zondaar tot u tever
geefs zijne toevlucht heeft genomen!,
Troosteres der Bedrukten, bid voor mijt"
X.
Hij stond op cii verliet de kapel en het
ziekenhuis, om zich naar deu rechter te
ben zij 3000 man Mexicaanschc regec-
ringstroepen in Chihuahua ingesloten.
Maar ook de Mexicaanschc regeering
maakt thans ernst met de zaak, zoodat,
naar een telegram uit San Antonio meldt
eerstdaags een beslissend treffen is te
verwachten. Mauero's vvein.ge toegeef
lijkheid vervreemdt algemeen de sympa
thieën van hem. Zijn hardnekkig verlan
gen dat Diaz "zai aftreden, wordt voor
een halsstarrigen en dwazen wenscli ge
houden, en het blijkt thans, dat het Ma
dero minder om hervormingen, dan wel
om het presidentschap te doen is. In
middels heeft het zwijgen van president
Taft in zijn jongste boodschap aan het
congres zeer de aandacht getrokken. De
toestand is dan ook op geen enkele wij
ze opgeklaard, waardoor nog altijd met
de mogelijkheid van verrassende gebeur
tenissen moet rekening gehouden worden
Ook wat betreft den toestand in den
Balkan naar aanleiding van den
opstand in Albanië
komen uiteenloopende ber.chten. In Kon-
stantinopel loopt een gerucht over de
mogelijkheid van een oorlog, als Monte
negro bij Zijn houding volhardt. De toe
stand zou vrij gespannen zijn, en dat
niettegenstaande Montenegro in ant
woord op de protestnota van de Turk-
sche regeering aan de Porte heeft me
degedeeld, dat maatregelen zijn genomen
om Albaneesche vluchtelingen te beletten
de Montenegrijnsche grens te overschrij
den
De mogendheden hebben het memo
randum van Montenegro beantwoord en
den raad gegeven absolute onzijdigheid
in acht te nemen, de grens gesloten te
houden en geen vluchtelingen te helpen.
Montenegro zal verantwoordelijk ge
steld worden, wanneer het tot verwikke
lingen komt.
Wat nu de opstand der Albaneezen
zelf aangaat, verneemt de „Voss. Ztg."
uit Cettinje, dat de opstandelingen, die
zich bij Soechipotok hadden opgesteld,
het oprukken van troepen uit Skoetari
niet vermochten te stuiten, zoodat deze
tot Sjiptsanik konden komen. De solda
ten brandden onderweg de dorpen Hotti,
Kastrati en Woeksaletis, waar zich een
katholieke kerk bevindt, neer. De Alba
neezen trokken van Sjiptsjanik terug naar
den berg Detsjisj en openden vandaar 'n
heftig vuur op de troepen. Dit duurde den
geheelen Maandag tot diep in den nacht
voort Tegelijkertijd werd in de dorpen
Bozava en Narokitsj, in het Hoitigebergte
gestreden. De verliezen zijn onbekend,
maar het resultaat van den strijd om
den Detsjisjberg is voor de Turken on
gunstig.
In het begin heerschte onder de Alba
neezen niet de minste eensgezindheid.
Sedert Dinsdag werken echter 8 stammen
samen. De bedoeling is, de Turksche
troepen in Sjiptsanik in te sluiten en de
versterkingen, die bij San Giovanni di
Medua aan land gezet worden, terug te
drijven.
Het laatste bericht luidt, dat van gis
termorgen 3 uur te Varnia gestreden
werd.
Betere berichten komen voor Turkije
uit Jemen, van waar de opperbevelheb-
begevenin de nieuwsbladen, welke op
de tafel lagen, had hij het bevel tot
inhechtenisneming gelezen; hij wilde zich
niet door speurhonden laten gevangen
nemen, daarom ging hij uit eigen wil.
„WaUverschaft mij de eer van uw be
zoek?" zoo sprak de rechter, die in den
geestelijke volstrekt niet den vervolgde
onderstelde.
„Ik ben Paul Lurtz, de geestelijke van
het ziekenhuis", antwoordde hij met op-
gerichten hoofde.
„Zoo...!" sprak de ambtenaar lang
zaam, „u komt om u zelf aan te klagen
van den diefstal bij den overleden ban
kier Blackford?"
„Neen, heer rechter", antwoordde de
geestelijke vast, „ik ben geen dief!"
„Maar waarom komt u dan tot mij?"
vroeg de ambtenaar verwonderd.
„!k heb zoo juist tnv bevel tut mijne
inhechtenisncn .'ng n en stel mij nu
vrijwillig in li we han Du."
„Hebt u nu pa* het bevel gelezen?
Verscheidene dagen geleden heb :k het
reeds uitgevaardigd... Maar, 'tis waar
ook, u waart v.ertrokken en nergens te
vinden. Juist uw plotselinge reis heeft
er toe bijgedragen ue op u rustende
verdenking te versterken. Wilt u mij het
doel Mwer reis zeggen?.^
ber van het expeditiecorps meldt Sanaa
te zijn binnengetrokken.
GEMENGD
De Koning en de Koningin van Bel
gië zijn Woensdag te Cairo aangekomen.
Zij werden verwelkomd door den Khedi
ve, die hun een banket aanbood.
H. H. M. M. zullen Egypte verlaten
aan boord van een Duitsche stoomboot,
die te Napels aanlegt.
De Koningin zal daar aan wal stap
pen, om nog eenige dagen in Italië te
verblijven, terwijl de Koning voortreist
om langs Southampton naar België terug
te keeren.
Z. M. zal dus te Antwerpen aan wal
stappen.
De Portugeesche ministerraad heeft
als datum voor de verkiezingen 28 Mei
aangewezen. Aan soldaten en onderoffi
cieren en burgers, die lezen kunnen
wordt het stemrecht toegekend.
De minister van justitie heeft de wet
betreffende scheiding van kerk en staat
aangeboden.
Uit Mannheim wordt bericht, dat
de uitsluiting in het Mannheimer haven
gebied nu ook uitgebreid is tot de arbei
ders in de houtindustrie, nadat de onder
handelingen tusschen patroons ei werk
lieden tot geen resultaat hadden geleid.
Het aantal uitgeslotenen bedraagt thans
meer dan 5000 personen.
De typograplienstaking te Helsing-
fors, die in de laatste dagen van het vo
rige jaar was afgekondigd, is geëindigd.
De stakers hebben een overeenkomst met
de patroons gesloten, die 5 jaar geldig
zal zijn.
Het te Caracas verschijnend dag
blad El Universal maakt in zijn nummer
van 14 Maart een telegram uit Cadiz dd.
12 Maart openbaar, waarbij bericht
wordt, dat generaal Cipriano Castro be
denkelijk ziek fe Teneriffe ligt, lijdende
aan een hevigen aanval van euremie en
dat zijn toestand bezorgdheid inboezemt
aan de geneeskundigen, die hem behan
delen.
Uit Cadix wordt geseind, dat in
het arsenaal van het in de nabijheid ge
legen plaatsje San Fernando een kruit-
ontploffing heeft plaats gevonden. Na
dere bijzonderheden ontbreken.
Te Vincendières bij Modane, aan
de Fransch-Italiaansche grens, zijn 12
huizen onder een lawine bedolven. Men
is erin geslaagd de onderwijzeres van
het plaatsje te bevrijden, zij was echter
zoodanig uitgeput, dat het zeer de vraag
is, of men haar in liet leven zal kunnen
houden. Van een gezin is alleen de va
der levend te voorschijn gehaald. De
vrouw en de vier kinderen zijn omgeko
men.
BINNENLAND.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is J. F. Maassen, wet
houder der gemeente Oinneken, benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau
is de bronzen eerepenning voor
menschlievend hulpbetoon toegekend
aan
H. Swint, marinier le lel. te Amster-
„Neen", antwoordde de geestelijke
vast.
„Niet? Door zulk eene weigering ver
zwaart u de verdenking."
„Ik kan er niets aan doen."
„Wellicht zult u meer geneigd zijn, mij
openhartig te antwoorden, indien ik u
de toedracht der zaak nader verklaar. De
zoon van den overleden bankier Black
ford heeft eenige oogenbiikken voor uwe
intrede in de sterfkamer eene som van
21)000 dollars in de secretaire van zijn
vader weggeborgen, en Patrick Blackford
is bereid onder eede te verklaren, dat
niemand buiten u na dat tijdstip met den
stervende is alleen geweest, dat derhalve
niemand dan u van den overledene iets
hebt kunnen vernemen van dat geld.
Eene verdenking van de ziekenverpleeg
ster is hierom alleen reeds onhoudbaar,
wijl zij niets van het geld weten kon,
en tevens ook doordat zij enkele oogen
biikken na hare intrede in de sterfkamer
den sleutel, welken zij onder het hoofd
kussen van den overledene gevonden
had, terugbracht. Zeg nu zelf eens, of
de verdenking van den diefstal niet op
u moest vallen?"
Bij deze redeneering was de geestelijke
roo mogelijk nog blceker geworden; toch
gaf Jiij met dezelfde vastheid ten ant-
dain, wegens de door hem met levensge*
vaar verrichte redding van een kind uit
een brandend huis in de Foelidwarsstraat
no. 2 aldaar, in den nacht van 5 op 6
Maart 1911;
A. Visser, rijwielhersteller te Vught;
en H. van Geene, smid te 's-Hertogen-
bosch, wegens de door hen met levens
gevaar verrichte redding van een dren
keling uit het ijs bij den Vlijmenschenl
weg aldaar, op 27 November 1910
J. C. van Son, klerk bij de directe be
lastingen en H. O. Heibloem, klerk bij
de registratie en domeinen beide te Cu-
lemborg, wegens de door hen met levens
gevaar verrichte redding van 'n drenke
ling uit het water van den Westersingel
aldaar, op 17 Januari 1911
G. van Blanken, brievenbesteller te
Meppel, wegens de door hem met le
vensgevaar verrichte redding van eem
vrouw op de rails van het station al
daar, op 11 Januari 1911.
Pest op Java.
Bij het departement van koloniën is
het volgende telegram ontvangen van den
Gouverneur-Oeneraal van Ned. InJië dd.
6 dezer betreffende pestgevalien op Java
en daartegen genomen maatregelen:
Gisteren 4 gevallen, 3 dooden.
Vele koorisgevallen in dezelfde streek
worden onderzocht.
Verscheidene barakken zijn gereed, ook
voor de afzondering van families van
pestlijders.
De stemming onder de bevolking is
goed.
De specialiteit op het gebied der
pestziekte, welke de Nederlandsche re
geering naar Java zal uitzenden, is, naar
wij vernemen, de heer dr. J. J. van
Logchem te Amsterdam. Deze heeft di
builenpest in Engelsch-Indië bestudeerd,
en zal aan de in Indië werkzame des
kundigen, die thans natuurlijk overla
den zijn met werkzaamheden, op bacteri
ologisch gebied hulp verleenen.
Tweede Kamer.
De commissie van rapporteurs uit de
Tweede Kaemr over de Bakkerswet heeft-
gisteravond vergaderd.
De commiss.e van voorbereiding voor
de Armenwet heeft haar arbeid hervat.
De Bakkerswet.
De Haagsche correspondent van de
„Tel'.' meldt:
Naar ik verneem, is het afdeelingson-
derzoek van het gewijzigd ontwerp-Bak-
kerswet over het algemeen niet ongunstig
voor minister Talma geweest. Wat de
regeling van den arbeidsduur betreft, was
er zelfs een sterke groep leden van oor
deel, dat de minister nog niet ver genoeg
ging. Het is vrij zeker, dat het ontwerp
door de Kamer zal worden aangeno
men.
Tarief wet.
Het hoodfbestuur van den alg. Ned.
Bond van Schoenfabrikanten heeft be
sloten een krachtige actie te voeren te
gen de ingediende tariefwet
De voorgestelde bepaling, om chroom-
gelooid geiten- en schapenvellen, zwart
en gekleurd, met 2 pet. naar de waarde
te belasten, zou de schoenindustrie, die
woord: „Mijnheer de rechter, ik ben
geen dief!"
„U is geen dief, zegt u", ging de
rechter voort, „wilt u daarmede zeggen,
dat het geld op eene rechtmatige wijze
in uw bezit gekomen is?"
Vast sloot de geestelijke de lippen op
elkaar, als vreesde hij, dat hem tegen
zijn wil een woord zou ontglippen.
„Door uw zwijgen verzwaart gij uwen
toestand, en u plaatst mij in de nood
zakelijkheid, de volle strengheid der wel
op u toe te passen. Zwaar toch drukt
het 'de weegschaal, dat gij het vertrou-
wen, hetwelk men uwen stand toedraagt,
misbruikt hebt, om den zonen van den
overledene zulk een groote som te ont
stelen, het doet er niet toe in welken
vorm en met welk doel dit geschied is."
De eerwaarde heer Lurtz antwoordde
niets; de rechter zag den geestelijke strak
in de oogen, zonder dat hij daardoor
in staat was dezen de oogen te doen
neerslaan.
„Gij geeft toch toe, dat gij het geld
ontvangen hebt?"
„Heer rechter, ik ben geen dief!" sprak
de geestelijke, en hij inoest zich geweld
aandoen om ook nu nog zijne stem de
noodige vastheid te geven.
(Wordt vervolgd.),