BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang.
No. 452,
Sa E^icbdre 6oma/nt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
1
April
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Volksvertegenwoordigers.
Het Centrum breekt voor de zoo-
,veeiste maal een lans voor het denk
beeld, om bij voorkomende vacatures in
'de Tweede Kamer en voor andere
.vertegenwoordigende lichamen geldt on-
jgeveer hetzelfde eerst de algenieene
vraag te stellen en te beantwoorden:
op welke wijze het best in de ontstane
vacature kan worden voorzien.
Anders gezegdmet welk element on
ze partij in de Tweede Kamer of el
ders behoort te worden versterkt.
Bij herhaling drong het b'lad daarbij
■aan op de verkiezing van een lan'dbbn-
jiver, of landbouwspecialiteit, gelijk het
pok de verkiezing van een medicus of
hygiënist van een militair, van een' be
kwaam arbeider in 't belang acht va,n'
de partij en van het land.'
Argum enteerend voegt het orgaan
hieraan toe, dat „de Kath. partij niet
'slechts plaats moet bieden voor allen,
onverschillig van welken stand, of po
sitie, maar dat men heeft te "zoigen,
dat de verschillende elementen en groe
pen van personen, welke zij omvat, en'
krachtens haar beginsel moet blijven
omvatten, behoorlijke vertegenwoordi-
ding vinden in de openbare lichamen".!
Tot zoover „Het Centrum", hejÊ-
jvelk ons intusschen de vraag veroor-
•Üove: waar is dan toch de grens van die
jalles en allen omvattende vertegenwoor
diging?
Om deze vraag met een tastbaar voor
beeld te verduidelijken: zoodra er een
Katholieke medicus, die geen homoeo-
paath is, in de Kamer komt, zullen de
in aantal groeiende homoeopathen zich
verongelijkt kunnen achten, zoolang niet
insgelijks een der hunnen gekozen'
iwordt. En' waarom zouden naast de land
bouwers niet insgelijks de veehouders
ieen afgevaardigde willen tellen? Al's
voorts de middenstand vertegenwoor
digd wordt, waarom dan niet evenzeer
de onderwijzersstand? En waarom niet
.evengoed de ambtenaarswereld als die
'der arbeiders.
Zoo zouden we door kunnen gaant
totdat het aantal beschikbare Katholie
ke zetels niet groot genoeg zou blijken
om „de verschillende elementen en groe
pen van personen, welkende Katholieke
partij omvat en krachtens haar beginsel
moet bi ij ven omvatten", aan een „be
hoorlijke vertegenwoordiging te helpen'.
lEn ïffet dat al zouden dan knappe men[-
schen, die geknipt zijn voor afgevaardig
de ,niet aan de beurt kunnen'komen, om
dat eerst nog een of andere specialiteit
moest verkozen worden.
Neen, wij kunnen maar niets gevoelen'
voor dergelijke samenstelling der ver
tegenwoordigende lichamen afgeschei
den nog van het feit, dat specialiteiten'
hog al eens eenzijdig plegen te wezen!,
zoodat er van ieder wel minstens twee
mochten worden aangewezen 0111 een'
behoorlijke choc des opinions te
verkrijgen.
Met Het Centrum zijn we 't eens,
dat met name de verkiezing van den af
gevaardigde ter Tweede Kamer niet is
een enge personen.-kwestie, of de zaak
van een grooter of kleiner kringetje,
zelf niet uitsluitend de zaak van een!
district, maar dat zij raakt de geheele
pact ij als zoodanig en hare verhouding
4ot het land."
Uitstekend. Maar dan ook bij een ver
kiezing niet gevraagd: welke kring moet
nu vertegenwoordigd worden. Bij de
keuze van een candidaat Lite men zich
slechts leiden door deze overweging:
.welke man biedt, op grond van zijn an;-
tecedenten, de beste waarborgen voor de
richtige vervulling van zijn mandaat. Wie
onbevangen rondziet door 't land, vindt
altijd wel zulke mannen, wier daden
van geleerdheid of tact, van ijver of van
doorzicht, onwillekeurig de aandacht op
hen vestigden. En uit die mannen doe
men dan de keuze, onverschillig of zij
dokter of landbouwer, advocaat of mid
denstander zijn.
Bij een volksvertegenwoordiging, uit t
dergelijke mannen, die onwillekeurig
jnaar voren traden, samengesteld, zijn|
niet alleen de belangen aan 't land, maar
pok die der „verschillende elementen en
feroepeii"- veilig.
„Censuur hoog noodig".
|De buitenlandsche journalisten zijn1 te
Berlijn in de gelegenheid gesteld een
kijkje te nemen in een titel anlgrijke afdee-
lingi van de Berlijnsdhe recherche: de
herkenningsdienst, bij welke gelegen
heid ook het toezicht op de kinema.tfo;-
gra'fie ter sprake kwam. Er mag in Ber
lijn géén film vertoond worden, zonder
toestemming vah de politie. Dffi toe
zicht geeft veel werk. In Berlijn zijn
tha'ns 160 k in em a togra f en -hteaters^, in
Berlijn met de voorsteden 236.
In het proefthea'tertje der recherdhé-
afdeeling kregen de journalisten enlkele
films te zien, prachtige opnamen met-
wetenschappelijke waarde: bloemen cul
tuur, en den strijd tusschen bacillen en!
bloedlichaampjes, in een besmet ratten-
lijf. Daarna een stuk roover-romantiek1.
Niet te verbieden uit zedelijkheidsprin
cipes, doch even gevaarlijk als de beken
de dubbeltjes-afleveringen.
Ten slotte kwamen enkele geconfis-
ceerde films. Een mensch behoeft niet
zeer preutsch te zijn om van die dingen
te walgen. En de recherche kon niet be
ter dan door deze vertoonin'g bewijzen
dat censuur hoog noodig is.
't Bovenstaande ontleenen1 we aan' de
Berlij'nsche correspondent in 't... Han
delsblad, hetzelfde orgaan, dat zoo
veel had in te brengen tegen de zede! ijk -
heidswet-Regout.
Of censuur en toezicht ook noodig
zijn, al neemt men het den Nederland-
schen minister links schier kwalijk als hij
in deze richting stappen doet.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Er begint reeds een kleine kentering
te komen in den politieleen toestand in
Rusland
De Tsaar heeft de voorzitter van den
raad, Doernowo, doen mededeelen, dat
hij weliswaar de verdiensten van Doer
nowo op prijs stelde, maar dat hij ge
durende de crisis verkeerd gehandeldi
had. Doernowo zal spoedig door den
Tsaar in gehoor worden ontvangen.
De politieke toestand blijft nog altijd
zeer. onzeker en verward.
Er zijn er, die in het feit, dat Doernowo
een gehoor bij den Tsaar zal hebben, een
bewijs zien, dat Stolypiii weder in gunst
gedaald is, maar anderen veronderstellen
dat de Tsaar vrede wil maken tusschen
de conservatieven en den minister-pre
sident.
Geruchten over aanstaande Doema-
ontbinding blijven loop en. De toestand
zal wel niet opklaren voordat Stolypin
gesproken heeft.
Over den crisis, ontstaan door ontbin
ding van de
Oostenrijksche Kamer
het volgende.
De verkiezingen zullen plaats hebben
in de eerste helft van Juni en het nieuwe
Huis zal begin Juli voor een korte zomer-
zitting worden bijeengeroepen, om de
indiening van het ontwerp op de lcger-
hervorming mogelijk te maken. De eigen
lijke arbeid begint pas in den herfst.
Keizerlijke noodverordeningen, öp grond
van paragraaf 14, zullen slechts ten ge
tale van twee worden uitgevaardigdeen
betreffende de verlenging der voorloopige
begrooting, en een betreffende het re-
krutencontingent.
De „Wiener Zeitung" bevat heden een
uitvoerige ambtelijke rechtvaardiging van
de ontbinding van het Huis van afge
vaardigden.
Het Duitsche nationale verbond heeft
reeds een manifest tot de kiezers gericht,
waarin het zegt de nieuwe verkiezingen
met grooter vertrouwen tegemoet te zien
dan vier jaren geleden.
De Duitsche Rijksdag
heeft zich mooi door de begrooting en
derzelver aanhang heengewerkt.
De begrooting van den Rijkskanselier
is in tweede lezing aangenomen. Voorts
werden aangenomen: een motie der Po
len betreffende voorlezing van de wet
over de regeling van het verblijf van
vreemdelingen in Duitschland; een motie
der vrijzinnigen, waarin zij den Rijks
kanselier verzoeken, zich bereid te ver
klaren, deel te nemen aan gemeenschap
pelijke onderhandelingen met andere
groote mogendheden, zoodra een groote
nï<?gendheid voorstellen over gelijktijdige
en gelijke beperking van de uitgaven
voor bewapening* doet; een motie der
vrijzinnigeij over het slua£n van arbi
trageverdragen, en ten slotte de begroo
ting van buitenlandsche zakep.
Nog even is de erkenning der
Portugeesche Republiek
ter sprake gekomen. Hierbij verklaarde
de Min. van Buitenl. Zaken von Kiderlen
Wachter, dat de- mogendheden overeen
gekomen zijn, pari passu de Republiek
Portugal eerst den te erkennen, wanneer
haar de Nationale Vergadering heeft
erkend. Dit kon dus nog geruimen tijd
duren, voegde tie Minister er aan toe,
want de verkiezingen voor deze Nationale
Vergadering zijn nog niet eens uitge
schreven.
In alle landen zweeft nu de kwestie der
Arbitrage
in de lucht. B/yce, de Engelsche am
bassadeur, en Knox, de minister van
buitenlandsche zaken, hebben een lang
onderhoud gehad over de bijzonderheden
van het Engelsch-Amerikaansche arbi
trageverdrag. Er is medegedeeld, dat de
voortgang der onderhandelingen reden
tot tevredenheid geeft.
Het bericht over moeilijkheden, ont
staan door het Engelsch-Japansche ver
drag, wordt officieel tegengesproken.
De correspondent van de „Daily Chro
nicle" te Washington verzekert, dat Ba
con, de ambassadeur te Parijs, uit .Was
hington is vertrokken met de opdracht,
de Fransche regeering te polsen over
een algemeen arbitrageverdrag van de
zelfde strekking als nu met Engeland
gesloten zal worden.
Het Deensch parlement heeft de ver
nieuwing van het arbitrageverdrag met
Engela'n-d definitief goedgekeurd.
De opstand in Albanië
moet zeer groove uitgebreidheid krij
gen. Blijkens officieel e mededeeling heb
ben de Malissaren, die zich van Toezi
hebben meester gemaakt, een groot aan
tal soldaten gedood. Zij maken zich ge
reed een aanval op Skoetari te doen.'
De minister van oorlog heeft mobi-
lisatiebevel gegeven voor 10 bataljons
redifs te Kossovo en te Saloniki. Ver
schillende rizambataljons hebben bevel
ontvangen zich gereed te houden.
Men ontkent de bezetting van het Al-
baneesch vilajet Skoetari door de op
standelingen. In Toesi worden' de aan
vallen 'der opstandelingen nög steeds
teruggeslagen.
De koning van Montenegro moet bij
de ontvangst van den Turksdien gezant
verklaard hebben dat hij nooit den op
stand in Albanië heeft aangemoedigd.!
Hij voegde er bij: dat hij desnoods den
Turksche troepen zou toestaan de op
standelingen op Montenegrijnsch ge
bied te vervolgen.
GEMENGD.
De Belgische minister van Arbeid
heeft eergisteren een Wetsontwerp bij
het parlement ingediend, waarin de
nachtarbeid van vrouwen jn fabrieken'
verboden wordt.
In een vergadering te Calcutta is
besloten den Engelschen koning en1 de
koningin een schitterend welkom aai te
bieden bij hun bezoek aan Indië. Er [werd
in de vergadering voor f36.000 ge-
teekend.
De opstandelingen in het boorden
van Peru 160 man zijn ze sterk vol
gens de Times hebben verschillende
kooplieden een bedrag van in het ge
heel f12.000 afgeperst. Regeeringstroe-
pen zetten de benden achterna, maar tbt
dusver zonder succes.
Bij een nachtelijke oefening op
de Oostzee, is de Duitsche torpedob'oo;t
S 121 in aanvaring geweest met den krui
ser Hella. De torpedoboot kreeg daar
bij zware averij:
In een der grootste lagere scholen'
van New-York js dezer dagen brand" uit
gebroken. De 2900 aanwezige kinde
ren, die van niets wisten, zijn-' in' goede
orde en in ongelooflijk korten tijd'door
hun onderwijzers uit het gebouw .ge -
bracht.'
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot lid
van de Algeineene Rekenkamer, de heer
J. Krap, civiel-ingenieu; lid va Led.
Staten van Zuid-Holland, te 's-üraven-
hage
is bij de Algemeene Rekenkamer be
vorderd tot adjunct-commies W. F. N.
Kennedy, eerste klerk;
is benoemd tol notaris te tiilversum,
A. Perk,, candidaat-notaris aldaar; tot
notaris te Ammerzoden, H. C. de Jongh,
candidaat-notaris aldaar; tot notaris te
Nieuwleusen, J. Visscher, candidaat-no
taris te Zwolle;
is benoemd tot subst.-griffier bij (de
arr.-rechtbank te Maastricht, mr. Ch. J.
M. H. Roebroeck, griffier bij het kanton
gerecht te Druten
is benoemd bij het personeel van den
geneeskundigen dienst der landmacht, tot
officier van gez. 2e RL, de burgergenees-
kundige (arts) J. W. Bijleveld;
is benoemd tot buitengewoon districts
veearts, de plaatsvervangend districts
veearts dr. D. G. Ubbets, te [Haarlem;
is benoemd in den Kolonialen Raad der
kolonie Curasao, tot voorzitter M- 3- L.
Maguro en tot ondervoorzitter A. G. Sta-
tius Muller.
Koningin Wilhelmina naar Engeland.
Volgens Engelsche bladen is het zeer
waarschijnlijk, dat Koningin Wilhelmina
in 't laatst van 'tjaar een bezoek zal
brengen aan Haar tante, de hertogin van
Albany, te Claremont, bij Esher..
Bezoek van aartshertog Frans
Ferdinand.-
Wij vernemen nader, dat aartshertog
Frans Ferdinand en- zijn gemalin de
bloemententoonstelling te Boskoop
zullen bezoeken.
De Kloosterkerk te Harderwijk.
In de Donderdag gehouden 'Raads
zitting wisten tijdens de beraadslagingen
de burgemeester en het Katholiek raads
lid, de heer Huberts, die tevens lid van
het kerkbestuur is, met veel tact een
noodbrug te slaan, die het hervatten der
onderhandelingen omtrent de restauratie,
zij het op een anderén grondslag," ver
zekeren.
Algemeen bleek de goede wil, om de
inderdaad moeilijke kwestie tot een op
lossing te brengen, die in 't belang is
van beide partijen.
Hierna werd het prae-advies van 3.
en W. tot intrekking van het vorig raads
besluit met algemeene stemmen aange
nomen.
Debietrecht op tabak.
De Kamer van Koophandel te Kampen
heeft een adres gericht aan den Minister
van Financiën en aan alle leden der
Tweede Kamer, waarin wordt verzocht,
het debietrecht op tabak niet aan te
nemen, omdat daardoor het gebruik van
tabak ongetwijfeld sterk zal verminderen,
waardoor werkloosheid niet zal uitblij
ven. Vooral voor Kampen is niet-aan-
neming dus van groot belang, .omdat
pl.m. een vierde deel der geheel bevol
king bij de tabaksindustrie is betrokken.
Toepassing ongevallenwet.
Men schrijft uit Leeuwarden aan „Het
Volk"
Er heerscht op het oogenblik een heele
konsternatie onder de vrachtrijders, -die
met hondekar of paard en wagen een
geregelden vrachtdienst onderhouden tus
schen hunne dorpen en de hoofdplaatsen
der provincie: Leeuwarden, Sneek, enz.
Hun is n.l. aangezegd, dat hun bedrijf
valt onder de Ongevallenwet, wat dezen
menschen onbekend was, en dat zij voor
de jongens, die zij in dienst hebben voor
het wegbrengen der pakjes, premie heb
ben te betalen, en wel van af 1905:
De verschuldigde bedragen loopen van
40 tot 80 gulden, een heele som voor
menschen, die dikwijls maar een karig
stukje brood hebben.
Naar wij vernemen zullen zij zich wen
den tot den minister om vrijstelling van
de verschuldigde premie over de jaren
1905—1910.
Nederland en Venezuela.
De „Amigoe di Curasao" ontleende
aan het „Bulletin Commercial" van Wil
lemstad een bericht uit Caracas, volgens
hetwelk Venezuela uitnoodigingen zou
hebben gezonden aan de regeeringen van
verschillende landen tot deelneming aan
het eerste eeuwfeest van Venezuela's
onafhankelijkheid.
Zelfs Spanje, dat, naar de „Amigoe"
meent, „door deze uitnoodiging herin
nerd wordt aan den smaad, dien het
honderd jaar geleden onderging", werd
niet vergeten.
Maar Frankrijk en Nederland miste
het blad op de door het „Bulletin"- ge
geven lijst. De „Amigoe" wijst er op,
dat beide janden op het oogenblik geen
eigen vertegenwoordiger te Caracas heb
ben en vraagt zich af, of hier aan opzet
of onwillekeurig verzuim van de zijde
der Venezolaansche regeering moet wor
den gedacht, toen zij beide genoemdei
landen over het hoofd zag.
De „Amigoe" meent het laatste té
moeten aannemen:
„Want al zijn de relaties van Venezuela;
met Nederland nog niet hersteld, om-*
dat men over en weer nog niet tot eenj
gemeenschappelijke basis van 't protocol
kon komen om de wederzijdsche onder
handelingen te heropenen en verder voort
te zetten, toch kan men evenmin be
weren, dat de beide naties op voet van
oorlog of in vijandschap' met elkander
leven.
„Van den kant van het Moederland
en van onze kolonie zijn, nadat Castro
van het tooneel verdwenen is, niets dan
blijken van vriendschap getoond en voort
durend verlangens tot toenadering aan
den dag gelegd."
Het komt ons voor, dat, zoolang de
diplomatieke betrekkingen tusschen Ne
derland en Venezuela nog niet hersteld
zijn uiteraard geen uitnoodiging tot deel
neming aan Venezuela's eeuwfeest is te
wachten.
KORTE KRONIEK.
Tot voorzitter van den vijfden Bre-
daschen Katholiekendag is aangewezen
de heer ,W. H. Bogaardt, lid der Tweede
Kamer, en tot lid de Zeereerw. ZeergeL
heer dr. A. G. Couwenbergh te Breda*
De 8ste jaarlijksche algemeene ver
gadering van het Nederl. R. JK. Secre
tariaat van Spoor- en Tramwegpersoneel
wordt Zondag 30 April te Rptterdam
gehouden.
Alle booten van de firma ,Wm. Egati
Co. liggen te Rotterdam stil. De voor
zitter en secretaris van den ,Bond van
Machinisten en Stokers zijn van Rotter
dam.naar Keulen en Frankfort vertrokken
om te onderhandelen met de directie van
de firma Wm. Egan Co.
LEIDEN. I April.
Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar.
Naar wij met genoegen vernemen, is
de Burgemeester dezer gemeente thans ia
zooverre hersteld, dat Z.Ed. Achtb. zich
voorstelt Maandag a.s. zijne ambtsbezig
heden ten stadhuizé te hervatten.
Bij Koninklijk besluit is aan onzen
Burgemeester Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar
verlof verleend tot het aannemen van
de versierselen van eereridder der Jo-
hanniterorde, hem door Z. M. den Ko
ning van Pruisen geschonken.
Koken op gas,
Indien we ooit een huishoudelijke ver
gadering in den echten zin hebben bij
gewoond, was het wel die van gister
avond in het Nutsgebouw, waar den huis
vrouwen op onderhoudende en even aan
schouwelijke manier geleerd werd, wat
zuinigheid is in het huishouden, en voor
namelijk in de keuken. Die zuinigheid
wordt voor een groot deel nagestreefd
als we voor de keuken gebruik maken
niet van een kolenfornuis maar van gas^
Dit onderwerp werd op aangename wij
ze ingeleid door mevr. S. W. Korff-Klaa-
sesz. Haar assistente maakte tevens eeni
maaltijd klaar. De bereiding hiervan duur
de ongeveer 5 kwartier, en men had 50
L. gas er voor noodig (dit kost ongeveer
5 ct.) Klaar gemaakt werd soep, aard
appelen, vleesch, groenten en toespijs.
Onderwijl verklaarde mevr. Korff de
voordeelen van gasgebruik, 't is gemak
kelijker bij het begin, dikwijls moet men
in een fornuis drie a viermaal vuur aan
leggen, voor het wil gaan branden; liet
geld, wat men daarvoor besteed, is ruim
schoots voldoende om de kosten van het
gas te dekken, dat men voor de berei
ding van een geheelen maaltijd noodig
heeft. Mên behoeft ook bij gas niet tel
kens naar liet vuur om'te zien, zooals Ibij
een kolenfornuis, tempering van het vuur
is ook onmogelijk, en plotseling ui.tdoo-
evn evenmin.
Mevr. Korff besprak daarna jn den
breede verschillende kooktoestellen, hoe
het gas moet branden (n.l. met een blau
we vlam) welke slangen de voorkeur ver-
dieneh (n.l. de grijze slangen.)
Maar al te duidelijk werden wij er van
overtuigd hoe we onze beurs benadeefen,
door het gebruik van een kookfornuis.
Ook bij het strijken biedt het gebruik
van gas groote voordeelen, men moet
daarbij van een langwerpig comfoor ge
bruik maken, ook is aan te raden het ge
bruik van een hol ijzer, dat men op de
gasvlam plaatst. Sterk af te raden is een
