16 BUITENLAND. De andere weg. BINNENLAND. 2e Jaargang. Ns. 439. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag Maart 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50; elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. V Uit de school geklapt? Gister is afgekomen de officieele me- dedeeling van B. en W. aan den Raad over de aan-te-gane leening van 2 mil- lioen. In dat stuk zeggen B. en W. na een zeer gereserveerde uitlegging der stand van zaken: „Op grond van een en ander geven wij uwe vergadering alnu in over weging, met gebruikmaking van de ons gedane aanbieding van bovenbe doelde (niet met name genoemde) ban kiersfirma's, welke aanbieding u ver trouw e 1 ij k zal worden medegedeeld, het volgende besluit te nemen, enz." Nu vonden we echter in het „Alge meen Handelsblad" van gisteravond het volgende: „Zij (B. en W.) hebben daarover onderhandelingen aangeknoopt met de Rotterdamsche Bank, die be reid is de leening over te nemen a pari, terwijl de kosten tot een be drag van 1/2 voor rekening van de gemeente komen." [Wie heeft er uit de school geklapt? V Gevaren. Schreven we onlangs reeds een waar schuwing tegen de bioscoop, aanleiding tot herhaling-hiervan vinden we in het feit, dat pu te Amsterdam een film wordt vertoond, welke niet alleen zorgvuldig wordt geweerd uit de kindervoorstellin gen, doch waarnaar blijkens de aan kondigingen kinderen ook des avonds niet mogen komen kijken. Op 'teerste gezicht zal men deze uit zonderingsmaatregelen prijzen, maar bij nader inzien rijst de vraag: wie zal men als kinderen beschouwen? Natuurlijk de peuters, die bij voorkeur 's middags ko men, doch zou bedoelde film, nauw in betrekking staande tot een kwaad, waar tegen zoo juist de Tweede Kamer maat regelen goedkeurde; zou die film wèl geschikt zijn voor 't opgeschoten goed, dat 's avonds naar de bioscoopzalen pleegt te strooipen? Of worden dergelijke be zoekers en bezoeksters ook als kinde ren beschouwd? Men gevoelt: zóó gaat het mooie van den uitzonderingsmaatregel er wel een beetje af, terwijl het leelijke ervan hierin is gelegen, dat de aankondiging: „niet voor kinderen", de groote menschen of wie zichzelf daarvoor houden in grooter getale aanlokt. En zoo is de bioscoop dan alweer een schrede verder op den weg, welke haar voeren moet onder toezicht der overheid. Toezicht in 't belang van kleine en.... groote kinderen. ALGEMEEN OVERZICHT. Onlangs vermeldden wij iets over on- eenigheid in de voorloopige regeering van Portugal Volgens den correspondent van' den FEUILLETON. door ERNST ZAHN. 9) Verscheiden malen gedurende dien win ter had Grob met zijn zoon lange ge sprekken, waarbij de oude man zich zoo bedaard mogelijk hield, maar eindelijk kwam daar ook een einde aan en barst te er weder een stillen strijd los, die ten slotte in een grooten storm eindigde. .Gottfried Grob verloor daarbij voor de eerste maal in zijn leven alle zelfbeheer- sching. „Je bent een kwajongen", bulderde de oude man, „die voor het werk niet deugt, een stomkop, die nooit iets wor den zult en die nog eenmaal als bede laar door de straten zult dwalen." Daarop echter, een weinig tot kalm te gekomen, zeide hij tegen Hugo dat hij hem naar Frankrijk wilde zenden, naar een groote meubelfabriek waar een streng directeur met ijzeren hand de teugels voerde. Hij wilde hem zelf daar heen brengen en zou dan eens zien of een Ivreemde, die geen toegevendheid kende, pog iets van hem kon maken. Hugo gntwjop/dde jveipig op, dit el- „Koln. Ztg." te Lissabon is het daar een een publiek geheim, dat de minister van Justitie Affonso Costa, die naar het ambt van professor aan het Polytechni- cum aldaar solliciteert, dit doet om zoo doende een voorwendsel te hebben tot: heengaan. De werkelijke grond hiervan is namelijk, dat er meeningsverschillen tusschen hem èn de overige leden van het kabinet zijn gerezen over de kieswet, welke gister zou worden gepubliceerd en over de scheidingswet, welke Costa nog eenigen tijd wilde aanhouden, om dat het oogenblik tot publicatie thans minder gunstig is, terwijl de radicalen staan op spoedige indiening. De Kieswet is werkelijk; gisteren gepubliceerd en wekt algemeen teleurstelling. Het stel sel van evenredige vertegenwoordiging is ingevoerd. 50 kiezers hebben het recht een candidaat te stellen. De nieuwe in- deeüng van de kiesdistricten zal inog bekend gemaakt worden. De verkiezingen zullen zijngeheim, direct, en facultatief, In de districten Lis sabon en Oporto zal het stelsel van even redige vertegenwoordiging worden toe gepast. In de andere districten zal op lijsten van drie namen voor de verkie zing van vier afgevaardigden gestemd worden. De regeering is in principe vóór be zoldiging van de Kamerleden, maar laat het aan de Kamer over, om deze kwes tie uit te maken. De verkiezingen zullen vermoedelijk op 14 Mei worden gehou den. De onrust in het geheele land wordt steeds groo ter. De arbeidersbeweging neemt groote afmetingen aan. In de grootste bedrij ven is staking uitgebroken en in verschil lende ondernemingen dreigt staking. Er zijn vergaderingen belegd om te protes teeren tegen het optreden der soldaten die te Setubal twee personen hebben ge dood en zes gewond. De bladen hebben opruiende artikelen tegen de regeering en haar optreden te Setubal. De Montanha, die te Oporto verschijnt noemt de kieswet een wet van verraad. Costa, de minister van Justitie, heeft 20 dagen verlof gevraagd. Men zegt, dat hij woedend is over den indruk, die de kieswet heeft gemaakt. De Mundo valt Ameida scherp aan. Overal heerscht ongerustheid. De toe stand Avordt critieker. Men vreest eern crisis. Troepen doorkruisen Lissabon. Bij de beraadslaging over de begroo ting van-het ministerie van Buitenland- sche zaken is het in de Russische Doema onrustig toegegaan. De leider der Kadetten Miljoekof ver klaarde, dat Iswolski's stelsel van Rus sische verbonden en verdragen in' zijn grondslagen is geschokt. De buitenlandsche toestand was te genwoordig dreigend. De vertegenwoordigers van het mi nisterie van Buitenlandsche Zaken ver lieten de zaal. De spreker vervolgde, dat de bijeenkomst van Potsdam een ra dicale omkeer was in Rusland's politiek. les. Aanvankelijk stond hij verbluft over de uitbarsting van drift en 'ater was hel? aanbod om in den vreemde te gaan, hem geenszins onwelkom. Tusschen Kerstmis en Nieuwjaar ver trokken vader en zoondeze eerste met een bezwaard hart want hij was nog nooit over de grenzen geweest, had zich de laatste jaren steeds meer uit de maatschappij teruggetrokken, zocht zijn kennissen niet eens meer en nog minder de vreemden. Zoodoende was deze reis voor baas Gottfried een groote opoffering door dat hij in een ander land, waarvan hij de taal slechts gebrekkig kende, van de eene moeielijkheid in de andere kwam. De oude man liet dit wel is waar niet merken maar heimelijk hinderde en er gerde het hem des te meer. Hugo daaren tegen was zeer In zijn schik en verze kerde zijn vader, dat hij hier zijn weg wel zou vinden. Baas Gottfried zweeg bij deze woor den, die hem weder veel te verwaand toe schenen, gaf hem nog allerlei vermanin gen zoolang hij nog daar was en liet hem ten slotte in den vreemde achter, .zon der zelfs de kalmte en genoegdoening mede huiswaarts te kunnen nemen die hij daar had gehoopt te vinden. Hij had jvel gezien dat het .waarheid jWas, dat Na de bijeenkomst verloren de Russische bondgenootschappen haar aanvallende beteekenis en de betrekkingen van Rus land ook. Zijn teleurgestelde bondgenoo- ten verloren aan zekerheid. Van Rus sische zijde waren in de kwestie van den Bagdadspoorweg de belangen der bond- genooten van Rusland geofferd. Frank rijk en Engeland bevonden zich in een' pijnlijken toestand en voelden zich ge kwetst. Miljoelcof zeide verder .dat de bijeen komst te Potsdam .Rusland de handen bond in het Nabije Oosten. De als scha devergoeding bedachte groote spoorweg in Indië was een doodgeboren kind. De houding tegenover China was gevaarlijk. Rusland zou daar slechts voor Japan de kastanjes uit het vuur halen. De sociaal-democraat Pokrofski zeide dat de regeering haar binnenlandsche zwakheid wenschte goed te maken en daarom weder een gevaarlijk spel begon. Zijn partij vreesde niet een tweede om wenteling, z ijzou die veeleer welkom heeten. De nationalist Wetsjinin las een1 ver klaring voor van zijn partTj, dat de dilet tanterige rede van Miljoekof op een oogenblik, dat de regeering met China ernstige onderhandelingen voerde, on passend en onvaderlandslievend was ge weest. De Octrobist Kamenski verklaarde, dat het geheele Russische volk voor geen of fers zou terug schrikken, wanneer Rus- Iands eer zou zijn aangetast. De Doema keurde ten slotte de afzon derlijke posten van de begrooting van het ministerie van Buitenlandsche Za ken goed, in overeenstemming met de voorstellen van de commissie. Over de "steeds ernstiger -wofddnete spanning tusschen Rusland en China verneemt de „Morning Porst" uit St. Petersburg. Het bericht, dat de Russi sche gezant te Peking last heeft gekre gen, de Chineesche regeering een nieuw uitimatum aan te bieden, heeft hier be roering gewekt. De Russen geloovew dat de bezetting van Koeldsja geen moeilijkheden zal opleveren, maar zij: vreezen, dat de Chineezen weerwraak zullen nemen in Mandsjoerije, hetgeen daar verwikkelingen kon geven en jen gevolge zou kunnen hebben, dat Rusland en Japan Mandsjoerije onder elkaar ver- deelen. De Petersburgsche correspondent van Daily Telegraph" seint echter, uit goede bron te weten, dat de nieuwe Russische nota niet het karakter van een ultima tum heeft. Een ultimatum zou eerst vol gen, als de Russische nota niet bevredi gend wordt beantwoord. De Chineesche regeering zal een redelijken tijd voor haar antwoord hebben. In gezaghebben de kringen blijft men gelooven, dat Chi na ten slotte zal toegeven, ook omdat het weet, dat de Europeesche mogend heden Rusland hierin steunen. Het Ja- pansch-Chineesche theemonopolie speelt in deze kwestie een voorname rol. De Russische regeering weet, dat China nog andere handelsmonopoliën wil instel len. De Russische regeering zou dat het daar een strenge tucht heerschte, maar hij zag toch ook dat ieder afzonderlijke werkman in deze groote fabriek als het ware slechts een klein bestanddeel van eene machine was, die men naar goed dunken verwijderde en door een ander verving, wanneer men dit beter achtte. Eenige belangstelling voor de onder geschikten bestond hier niet en een vluchtig gesprek met den directeur had hem doen blijken dat men geen tijd had zich met de zorgen en behoeften der ondergeschikten te bemoeien, veel minder deze te verlichten. Bij gevolg kwam baas Gottfried stil en gedrukt van zijn reis terug en gaf hij weinig ant woord op de vragen van zijn spraak zame, belangstellende schoonzuster. Den volgenden dag, toen Grob we der in zijn werkplaats was, kwam Adli Locher naar hem toe. Het was toch niets vreemds dat zij eens naar den speelge noot van haar kinderjaren kwam vragen, maar niettemin bloosde zij en maakte eerst allerlei omhalen voor zij Grob naar zijn reis en naar zijn zoon vroeg. Boven de stad hing juist een vuur- roode avondwolk, die een gloed wierp op de gezichten van baas Gottfried en het jonge meisje. Adli vond echter dat de meubelmaker door deze reis puder jvas geworden. Zp&v£eJ, grijze hare# had best kunnen verhinderen door het thee monopolie te verijdelen. De correspondent van de „Times" te St. Petersburg, meldt, dat de militai re toebereidselen die waren geschorst, thans weer zijn hervat. Het bericht, dat» Rusland reeds een termijn aan China zou hebben gesteld, noemt hij echter onjuist. De Russsiche Senaat heeft zijn 200-jarig jubileum gevierd met een plechtige jubileumszit ting, welke de Tsaar leidde, die wees op de toewijding van den Senaat gedu rende de verloopen twee eeuwen e.i her innerde, dat de Senaat in dagen van zwa re onlusten een onwankelbare veste was geweest voor orde en wet. GEMENGD. Kroonprins Wilhelm en zijn gade komen op 9 April te Weenen aan, waar zij een bezoek zullen brengen aan keizer Frans Joseph, en op den Hofburg zullen logeeren. Het kroonprinselijk paar blijft den geheelen Palmzondag op het slot te Schönbrunn vertoeven, waar te hunnei eere een diner wordt gegeven. Uit Boekarest wordt gemeld, dat men spoedig een hervatting der diploma tieke betrekkingen tusscTien Rumenië en Griekenland mag verwachten, dank zij de bemoeiingen van den gezant van Rus land te Boekarest en Italië. Bedoelde betrekkingen werden in 1905 afgebroken, naar aanleiding van systematische ver volgingen waaraan de in Macedonië woonachtige, met de Rumenen verwante Koetzo-Walachen van de zijde der Griek- sche geestelijkheid en van Grieksche ben den blootstonden. De Fransche bladen melden, dat de desbetreffende commissie uit den Bond van Fransche haven-arbeiders besloten heeft de algemeene staking te procla- meeren. De voormannen van den bond zijn reeds naar de voornaamste havens vertrokken. Met 1 April zal de bezetting van het eiland Borkum versterkt worden. Aan de drie batterijen artillerie, die er liggen, wordt een machinegeweer-compagnie toe gevoegd, welke in de eerste plaats be stemd is, om op dit belangrijke punt wachtdienst te doen. Volgens de „Peuple" heeft de cen trale commissie van het internationaal verbond van zeelieden, te Antwerpen bij eengekomen, zich beziggehouden met een voorstel van Engeland om, tot lotsver betering der zeelieden in Duitschland, En geland, België, Nederland, Zweden, Noor wegen, Denemarken, Vereenigde Staten, een internationale werkstaking te organi- seeren. De Duitsch afgevaardigde zeide, dat de Duitsche zeelieden, daar zij een salarisverbetering bereikt hadden, moei lijk aan zulk een beweging konden deel nemen. België meent, dat men eerst in Amerika moet onderzoeken, of men daar althans in de Atlantische havens, een staking wenscht. Noorwegen, Denemar ken, Nederland zijn vóór het voorstel van Engeland. Ten slotte werd beslo ten, een internationale commissie te vor men om een onderzoek in te stellen en zoo noodig de staking te organiseeren. Uit Washington wordt geseind, dat zij te voren nog nooit op zijn hoofd en in zijn baard gezien. „Deze reis", zei hij ten slotte is we der voor niets geweest en, wanneer de goede God niet helpt, komt er niets van den jongen terecht, zooals ik hem zelf reeds zoo dikwijls heb gezegd." Het was de eerste maal dat hij zidh ooit zoo wanhopend over zijn zoon uit liet, en daarbij ontdekte Adli iets wat haar tot in het diepst van haar gemoed trof en wat zij later nooit meer kon ver geten. In de hoeken van baas Gottfrieds kalme, verstandig oogen stonden twee groote tranen. Hij begon daarop te ver tellen hoe weinig vertrouwen hij stelde in Hugo's toekomst. Toen hij bemerkte dat Adli hem tegen wilde spreken haastte hij z.ch haar vóór te zijn en te verzekeren: zeker wel zijn zoon had ook goede eigenschappen, hij had beslist geen gebrek aan verstand en in zijn omgang met vreemden had hij ook iets aangenaams over zich, maar het was toch niet het rechte, aan zijn ka rakter ontbrak de degeh/.vheid, die toch in het leven zoo hoog noodig is. Hij trachtte zijn standpunt zooveel mogelijk duidelijk te maken. Hij was zoo recht vaardig dat hij daar waar hij een scha duw vond ook dadel'ik weder trachtte een lichtpunt te ontdeden. het Ministerie van Oorlog bekend heeft gemaakt, dat geen enkel der in Texas gemobiliseerde regimenten naar de Mexi- caansche grenzen zullen gezonden wor den. Daarentegen zullen nog zeven an dere cavalerie-afdeelingen gevoegd wor den bij de drie, die reeds aan de grenzen patrouilleeren. Koninklijke Besluiten. Bij Kon. besluit is tot niet-militair lid van den Raad van Defensie benoemd mr. W. F. van Leeuwen, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. is tot medegedelegeerde van de Neder- landsche Regeering bij het in April 1911 te Rome te houden Internationaal Mu- ziekcongres benoemd Dan. de Lange, directeur van het Conservatorium der af- deeling Amsterdam van de Mij. tot be vordering der Toonkunst te Amsterdam. Ziektewet. De Haagsche correspondent van de „Tel." meldt: De commissie van voorbereiding uit de Tweede Kamer inzake het ontwerp- Ziekteverzekering van Minister Talma zal op Dinsdag 28 Maart a.s. een bijeen komst houden. Op deze vergadering zal worden vastgesteld de houding door de commissie tegenover het ontwerp aan te nemen, en zal over de wijze van behan deling worden beslist, met name over de vraag, of eenige vraagpunten, behel zende de hoofdbeginselen van het ont werp, te voren aan het oordeel der Kamer zullen worden onderworpen. Men, acht het zeer waarschijnlijk, dat dit in derdaad geschieden zal. Geleibiljetten. Met betrekking tot losse geleibiljetten voor accijnsgoederen is bij resolutie van den Minister van Financiën bepaald, dat het geoorloofd is slechts ééne der beide aangiften met inkt te schrijven en de andere te kopieeren door middel van carbonpapier en eene voor doordruk ver vaardigde pen. De dubbel aangiften worden vóór de afgifte ten ontvangkantore voorzien van een afdruk van een kantoorstempel met verwisselbaar nummer, welke stempel steeds moet zijn onder berusting van den ontvanger of dengene die hem vervangt Deze resolutie treedt in werking 1 Mei 1911. Malversatiën te Doornspijk. Den zesden Maart jl. werd door 122 inwoners der gemeente Doornspijk, waar onder 6 leden van den Raad, een schrij ven gericht aan den Officier van Justitie te Zwolle, waarin zij op verschillende bekende gronden (onregelmatigheden in de administratie enz.) vragen, dat de schuldigen daaraan zullen worden ver volgd. Uit het antwoord van den Officier blijkt, dat deze in de bedoelde onregel matigheden geen strafbare feiten heeft gevonden en dat hij meende, de admini stratieve tekortkomingen, die door hen aan den Commissaris der Koningin te In het vuur van het gesprek kwamen,' zij hoe langer hoe dichter bij elkander, en ten slotte zaten zij op een hoop plan ken en een zaagblok recht over elkander. De stem van baas Gottfried werd steeds zachter somtijds was het of hij in zich' zelf sprak, hij scheen behoefte te hebbeni rekenschap af te leggen over zijn ge heele leven, want hij ging, over Hugoi sprekend, jaren en jaren terug, tot den! strijd toen hij nog kind was geweest en nog verder toen zijn moeder, Qrob's vrouw, nog had geleefd. „Ik bleef nu alleen met den jongen",' zei hij, „en had ook niemand noodig dan! het kind. Ik bouwde een toekomst op dat kind, zaagde en schaafde daaraan erf toch kon ik er niets goeds van maken wat mij nog nooit overkomen was, want ik heb altijd geleerd goed werk af te le veren. Hoe verder hij doorsprak, des te dui delijker werd het, hoe zijn zoon en de hoop op hem den hoofdinhoud van zijn leven hadden uitgemaakt. Zoowel hij als Adli gevoelde hoe zij elkander volkomen vertrouwden en het was dus overbodig dat baas Gottfried er nog aan toevoegde: „Ik zou nooit met iemand anders, zelfsf niet met mijn schoonzuster zóó onenhar* tig over dit alles spieken." (W,ordt verv.J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1