Cé BUITENLAND. BINNENLAND. 2e Jaargang. N->. 415. Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, If 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco der post /1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag 16 Februari 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiên: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit - TWEE bladen. V De dominé Van Doorn. Ds. A. O. H. van Hoogenhuyze, de Schrijver der onlangs door ons gesigna leerde a.nti-coalitie-brochure, heeft e vergadering der „Christelijk Historische Unie" over zijn gescTirift verwijten moe ten hooren van de heeren Lohman' en 'Pe Visser. Eerstgenoemde achtte de brochure „een groote onrechtvaardigheid," wijl zij z. i. igericht was tegen de Chr.-Hist. Unie, .waarop de schrijver nu per ingezonden stuk in De Nederlander antwoordt, dat hij juist „een pleidooi" voor die Unie poogde te leveren. Dit steli ons voor het dilemma, dart öf de boer Lohman slecht kan lezen, öf de heer van Hoogenhuyze slecht schrij ven. En dan zijn we geneigd, dit laatste aan te nemen.... Dr. de Visser had den dominé van iDoorn verweten, dat hij zijn brochure had gepubliceerd ondanks een te Zeist (gehouden debat, waarbij hij zich ten volle had kunnen uitspreken. Ds. Van Hoogenhuyze antwoordde daarop, dat hij in Zeist niet overtuigd is geworden. De Voorzitter repliceerde dat,, hij dan juist omdat hij lid onzer partij is, had moeten doen als ds. Wagenaar, die zich tot het Hoofdbestuur heeft gericht, en wien men heden volle gelegenheid heeft gegeven zijn bezwaren uit te sprei e 1". Per ingezonden stuk komt de dominé ,van Doorn nu nóg eens zeggen, dat hij ïiiet overtuigd is geworden. Maar wat drommel: dat hij dan de Unie verlate in plaats van haar met zoo'n onduidelijk lijk boekje te bestoken. Hij blijft de coalitie Vinden „anti christelijk, anti-nationaal en anti-her vormd", maar levert toch een pleidooi Vóór de C. H. Unie, wier voormannen de coalitie verdedigen. Hoe rijmt zich dat te zaam. Hoor eens, dominé van Doorn: een rijk, dat in zichzelf verdeeld is, gaat te niet. Treed daarom de Unie uit en sluit U bijv. aan bij de Centraal-Actisch chris telijke partij, welke een collega van U aan 't oprichten is. Of sticht een eigen Igioepje. Daar is nog juist behoefte aan. De Julianabloem. Het bestuur der Tuberculose-verceii- ging schrijft in zijn verdedigim|gs-cir- culaire. De wijze, waarop men over Ihet algemeen den bloemendag van het vorige jaar heeft opgevlat, maakt het onvermijdelijk, dat aan een her nieuwde aanwijzing van den 30sten April, al was dat geheel de be doeling, de gedachte aan een per soonlijke huldiging van de Prinses kan worden verbonden. Do naam van Juliana-bloem vanwege de Cen trale Vereeniging nooit uitgespro ken, maar door de spraakmakende 'gemeente aanstonds op den voor grond gebracht, zou dan gebleven zijn en het karakter van de bloem die wij nooit anders dan als tuber- culose-bloem bedoeld hadden en ook nooit anders bedoeld wilden zien, voorgoed veranderd hebben". Juist: deze blöembeweging viel zoo- Zeer in den smaak, dat men er terstond een Oranjebeweging van maakte. Nu zou ieder Oranjevriend zulks ver rast, in de hand werken en alle pogin1- gen in 't werk stellen om deze spontane nationale uiting voorgoed vast te leg gen. Maar het bestuur der Tuberculose- vereeniging zei kommervol„Laten we gauw een ander bloempje kiezen, want de menschen gaan er waarachtig een Ju- liana-hulde van maken. Wij vinden deze redeneering hoogst onnatuurlijk en met niets goed te praten!. ALGEMEEN OVERZICHT. Een teleurstelling bracht ons gisteren de Engelsche politiek toen Asquith mededeelde dat het indie nen der vetowet is uitgesteld tot- 21 Fe bruari. De oppositie heeft tegelijkertijd haar angst doen hooren voor. de Homer Rule-politiek. Een amendement werd in gediend, waarin deze werd veroordeeld en een duidelijke verklaring der regoe- ring gevraagd. Asquith bestreed, dat er eenige dubbelzinnigheid school in de houding der regeering. Wij kunnen' al leen tot bevredigende oplossing van ler- sche vraagstukken komen, aldus de eer ste minister, door in Ierland een Iersch Parlement met een daaraan verantwoor delijke uitvoerende macht in te stél en, om de zuiver Iersche aangelegen! e^en te behandelen, intusschen met dit voor behoud, dat het overwicht van het Rijks parlement gehandhaafd moet worden. Redmond verklaarde uiterst voldaan te zijn over deze verklaring van Asquith, die algemeen beschouwd wordt als een voorteeken van het indienen van ce.i Home Rule-wet in de volgende zitting. Het amendement werd met 326 tegei 203 stemmen verworpen. Er zijn nog meer moeilijkheden Kn zicht, voor aleer het komt tot zelfstan digheid van Elzas-Lotharingen. De Rijksdagcommissie voor de grond wet, die naar men weet, reeds be sloten heeft, dat Elzas-Lotharingen een zelfstandige bondsstaat moet worden, heeft heden een voorstel aangenomen om aan het hoofd van dezen Bonds staat een stadhouder te plaatsen, die op voorstel van den Bondsraad voor het leven door den Keizer benoemd zal worden en alleen bij besluit van den Bondsraad ontslagen kan worden Voordat over dit voorstel gestemd is, heeft de rijksregeering medegedeeld, dat het voorstel in politiek en staatsrechte lijk opzicht punten bevat, waardoor het niet verwezenlijkt kan worden. Het be perkt de macht des keizers tot de be noeming van een stadhouder, waarop hij geen invloed meer heeft en die tegen over den keizer niet verantwoordelijk is. Er zijn slechts twee mogelijkheden. Of men schept een souverein gezag, dat onafhankelijk is van keizer en rijk, en maakt Elzas-Lotharingen tot een zelf standigen Bondsstaat, of Elzas-Lotha ringen blijft rijksland, en dan is een ver houding tusschen Keizer en stadhouder die van de bestaande pricipieel verschilt onmogelijk. De regeering blijft dus bij de grond slagen van het door haar ingediende ont werp. Weer is er een geheime vergadering geweest van de Kamer op Kreta en wel een zeer stormachtige. De re geering bestreed op krachtige wijze de afzending van een deputatie,, naar Euro pa, daar zij het beter oordeelde, de kwestie aan de welwillendheid der mo gendheden over te laten. De oppositie is daarentegenl beslo ten den strijd tot afvaardiging van een' deputatie tot 't uiterste te voeren. Ve'.e afgevaardigden dreigen met ontslag en organiseering van groote volksbijeen komsten in hun districten. De stemming der landelijke bevolking is tegen de regeering gericht. Van den kant der Porte is weer eens een protest de wereld ingestuurd. Zij heeft hare gezanten bij de beschermende1 mogendheden opgedragen te protestee- ren tegen de invoering van de Grieksche militaire wetten en de herziene Griek sche grondwet op Kreta. Het schijnt dat de Vereenigde Staten zich eindelijk mengen in den' opstand in Mexico. De Mexikaansche rebellenaanvoerder Manuel Casilles, werd na het overschrij den van de grenzen der Vereenigde Sta ten met de wapens in de hand door Ame- rikaan'sche soldaten wegens schendinjg der neutraliteit gevangen genomen1. Ook tegen den leider van den opstand Madero, is door de regeering te Was hington een bevel tot inhechtenisneming uitgevaardigd, daar hij op territoir der Ver. Staten een gewapende beide £OU hebben uitgerust. Inmiddels wordt van een succesje vtoor de regeeringstroepen gen e'd. Te New- York is uit El Paso bericht ontvangen dat generaal Navarro met ongeveer 1000 man Mexicaansdie regeeringstroepen Juares is binnengetrokken. Hadden we onlangs gemeld dat de regeering van Haïti den ppstand ,als afgelopen beschouw.- de, de opstandelingen denken daar blijk baar anders over. Zij hebben tenminste de stad Guanaminth ingenomen en ver brand. Berichten uit Haiti die via Kingston tot ons komen, maken melding van een waar schrikbewind, dat in de Neger republiek wordt gevoerd. Met het oog op de uitbreiding n.l. van de revolutio naire beweging, heeft de regeering hare toevlucht genomen tot buitengewoon gestrenge maatregelen. Dagelijks heb ben terechtstellingen plaats en te groot aantal bekende staatslieden zijn reeds onder beulshanden gevallen. Onlangs móeten te Port-au-Prince 36 lieden zijn ter dood gebracht. De offi cier die het executie-peloton had ge commandeerd, is naderhand vermoord. De bemanning van een Duitsch schip, de Allemannia, dat regeeringstroepen had overgebracht van Port-au-Prince naar Gonaivres en andere Iiaitiaansche havens, beweert, dat de opstand zich uit breidt. Wat aangaat de uitbreiding der Pest verneemt thans de „Köln. Zeitung" uit St Petersburg dat te Wladiwostok, dat tot dusver was vrijgebleven, vier ge vallen van pest zijn voorgekomen. Chi- neesche spoorwegarbeiders uit Mansjoe- rije komen iedeien dag de stad binnen, zonder ontsmet te worden. Te Kwang-lsjeun-tsje komen dagelijks 200 sterfgevallen voor. Men beweert, dat de staarten der aan pest overleden Chi- neezen worden afgesneden en aan Engel- sche haariabiikan.en worden verkocht. De Japanners hebben Korea door een militair kordon tegen het binnendringen van pest afgesloten. Geen Chinees wordt doorgelaten. Terwijl in Parijs en Berlijn op ver gaderingen van medische commissies ver klaard is dat het niet noodig is speciale maatregelen te nemen worden te Londen uiterst zorgvuldige maatregelen genomen tegen de pest. China wordt als een be- smet land beschouwdelk schip dat uit China komt of een Chineesche haven heeft aangedaan wordt aan speciale maat regelen onderworpen. Alle opvarenden worden geneeskundig onderzocht. Naam en adres der passagiers worden opge schreven. Er zijn maatregelen getroffen om pestlijders te kunnen afzonderen. GEMENGD. Een particulier telegram uit Romi aan de „Komische Volksz." meldt: De genen, die heden, 15 Februari, door Z. H. den Paus in audiëntie zouden ont vangen worden, moesten onverrichter- zake t erugkeeren, daar de H. Vader zich onwel gevoelde. De lijfarts, dr. Petacci, die in allerijl ontboden was, constateerde influenza. De H. Vader moet het bed houden en alle audiënties zijn tot nadere aankondiging afgelast De toestand van den prins van Wa les en van prins Albeit, die naar men weet mazelen hebben, geeft geen reden tot bezorgdheid. De ziekte heett een nor maal verloop. Volgens de Vossische Zeitung zal de Sultan van Turkije in Mei een reis door Albanië maken. De Turksche minister van openbare werken heeft ontslag ingediend, de minis ter van onderwijs heeft zijn voornemen te kennen gegeven af te treden. In verschillende bladen lezen we, dat de Perzische regent alle parlements leden in zijn paleis heeft toegesproken. Een constiutioneel bewind is onmogelijk, moet hij hebben gezegd, zoolang de te genwoordige personenpolitiek van ver schillende kleine groepen gevolgd wordt De regent heeft geweigerd den eed af te leggen, zoolang in het parlement niet een stabiele regeeiingsmeerderheid is ge vormd, en het Parlement zich niet ont houdt van willekeurige inmenging in de buitenlandsche politiek. De Gaulois meldt, dat de groote oefeningen der Fransche vloot dit jaar i.i September in het Kanaal en in de Noord zee in de buurt van Vlissingen gehouden zullen worden. Het eerste en het tweede eskader zullen er aan deelnemen. De Grieksche regeering heeft te Pa rijs zes vliegtuigen aangekocht voor het leger. In het Isle of Wight zijn 9000 kin deren door het County Education Com mittee verzekerd tegen ongevallen. Men betaalt achttien stuivers per 100 'per jaar Door bet gerechtshof uitgemaakt dat schoolautoriteiten tot schadeloosstelling verplicht zijn als kinderen op school of schooltenein een ongeluk overkomt. Van daar de verzekering. Toen de Suffren gisteren te Toulon zou meeren, is een keiting gesprongen. Een kwartiermeester is door een weg springende schakel gedood, twee matro zen zijn ernstig gewond. Te Buenos Aires heeft een felle brand gewoed. Tal van pakhuizen en douane-loodsen zijn door het vuur ver nield. De schade bedraagt meer dan 2.000.000 gulden. Voorzoover bekend is, schijnen tot dusver, behalve Koning Peter van Ser vië gisteren te Rome is aangekomen, de Koning van Bulgarije en de Koning van Noorwegen hun bezoek aan Italië ge meld te hebben. Een gerucht wil, dat de Koning van Engeland en president Fal- lières in October te Rome zullen komen. Koninklijke Besluiten. Bij kon. besluit is aan B. Kiewit, eer vol verslag verleend als van adjunct-com mies hij de Algemeene rekenkamer; is benoemd tot diricteur van het post- en telegraafkantoor te Wemeldinge, j. Spaan, commies der posterijen en telegrafie 3e kl.is benoemd tot lid van het Algemeen College van Toezicht, Bijstand en Advies voor het Rijks Tucht- en Opvoedings wezen A. J. Clarijs, rector der St. Huber- tuskapel, precident der St. Jozephs Ge- zelienvereeniging te Amsterdam is mr. E. O. J. baron van Hövell tot Wester- flier benoemd tot burgemeester der ge meente Eistzijn benoemd bij het perso neel van den geneeskundigen dienst der landmacht, tot officier van gezondheid le kl. de officieren van gezondheid 2e kl C. Boeser en H. J. Overbeek. T rekhonden wet. De Trekhondenwet 1010 houdende be palingen ter bescherming van trekhonden zal blijkens kon. besluit van 6 Febr. j.l. jn werking treden op 1 Sept. 1911. Sluitingsuur. Men maakt er ohs opmerkzaam op, dat de Vereeniging van Hotel- en Restau ranthouders te 's-Hage heeft besloten izicht e onthouden van het zenden van een request van B. en W. om de koffiehuizen later dan half één open te houden, wat door de plaats, afd. van de ver. tot be vordering van het Vreemdelingenver keer was verzocht. Woningwet. De Minister van Binnenlandsche za ken heeft aan de Tweede Karne- aange boden het algemeen verslag, bedce d bij art .52, 4e lid der Woningwet, van het geen met betrekking tot verbelering der volkshuisvesting in de gemeenten is ver richt in het jaar 1909. Verbinding met Engeland. De „Daily Mail" meldt, dat binnen enkele maanden de Vlissingsche nacht booten, in plaats van Queensborough Folkestone als eindpunt zullen kiezen, en dat dientengevolge de directie ypn de Pruisische staatsspoorwegen haar treinenloop zal wijzigen, zoodat de be langrijkste treinen van Vlissingen zul len vertrekken, in plaats van Hoek van Holland. Daardoor zal de reis van Lon den naar Berlijn drie uren worden' ver kort. De sociale verzekering. Naar wij gisteren mededeelden is het ontwerp-Ziëktewet in de afdeelingeri der Tweede Kamer zeer ongunstig ont vangen. De Tel. bevestigt dat bericht en zegt: gelijk bekend heeft minister Talma aan het ziekteverzekeringsont- werp vastgekoppeld eene organisatie van „Raden", die tevens als onderbouw zouden moeten dienen voor de rest der sociale wetgeving. Ook tegen dit ont- werp-Radenwet bleek men vrij eenparig ernstige bedenkingen te hebben, zoodat verwacht mag worden, dat dit denkbeeld evenmin levensvatbaarheid zal blijken te bezitten als het instituut der „bakkers raden". Aangezien voor de wetsontwerpen een commissie van voorbereiding benoemd werd, is het niet onwaarschijnlijk, dat deze overeenkomstig het nieuwe regie ment va^ orde, nog voordat de ontwer pen in staat van wijziging zijn, een uit spraak van de Kamer zal uitlokken, of zij met de instelling der raden genoe gen neemt, een uitspraak die rceJs nu niet twijfelachtig schijnt. Verwacht wordt ,dat minister Talina, indien hij ook met deze ontwerpen we der échec lijdt, uit het kabinet zal tre den. De Vrije Liberalen. Prof. mr. A. C. Visser van Ijzen- doorn, van Leiden, heeft Dinsdagavond te Gorinchem voor een volle Doeiezaal, een rede gehouden over het standpunt der vrije liberalen. Aan het verslag dier rede in de „N. R. Ct." onteenen wij het volgende: Na te hebben uiteengezet, dat wij met betrekking tot de reorganisate van het burgerlijk recht niets te wachten hebben van de Kerkelijke partijen, kwam spreker tot de dikwijls voorgestelde eenheid der linkerpartijen. Volgens hem kan er tus schen de tracties der linkerzijde geen een heid worden tot stand gebi acht, doordat tot die linkerzijde ook de socialisten be- hooren en dat acht spr. een onoverkome lijk bezwaar. Om tot eenheid ft e kunnen komen is eenheid van beginsel noodiig, en dit nu is er juist niet Ten aanzien van de algemeen-kies rechtbeweging, zeide spr. dat het 't ge makkelijkst zou wezen; allen maar kiezer te maken, mannen zoowel als vrouwen. Het zou echter zeer onverstandig zijn aan al de vrouwen een kiesbiljet thuis ta zenden, ook, omdat naar sprekers inee- ning de machtspositie der Kerk er op buitengewone wijze door zou worden ver sterkt Spr .zou zich kunnen vereenigen met een attributief kiesrecht voor vrou wen, om dan langzamerhand tot uitbrei ding over te gaan. En dan onder de vrou wen het eerst aan gehuwden het kies recht te geven, omdat naar spr. erva ring, bij de gehuwde vrouwen meer ge zond verstand wordt gevonden dan bij ongehuwden. Gaan we de verkiezingen in onder de leusalgemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen, dan zullen wij een neder laag lijden als nooit te voren, en wel omdat ons volk het algemeen vrouwen kiesrecht niet wil. Spr. wenscht het algemeen kiesrecht te bepalen tot mannen. En gelooft men nu werkelijk, dat er onder die leuze on der de tegenwoordige omstandigheden een overwinning zou zijn te behalen?, Spr. gelooft van neen, ook al omdat men tegenwoordig zonder de vrijzinnigen le gio onverschilligen vindt. En van 't oogenblik, dat wij met de soc.-dem. meegaan, zullen alle gema tigden weigeren mee te doen, omdat de socialisten den eisch zullen stellen, dat de candidaten zoo moeten zijn, dat ook de socialisten hun stem kunnen geven. Kunnen de vrije lib. niet met de socia listen meegaan, ze willen ook niet weten van de vrijzinnig-democraten en Unie- liberalen. Ten slotte besprak prof. Visser de vraag: Hoe züllen we onze positie her winnen? Deze vraag beantwoordde hij aldus Ten eerste, door te profiteeren van de fouten van hen, die op 't oogenblik de meerderheid vormen. Ten tweede door ons vólkomen vrij te houden van socialistische neigingen. En verder, door te zoeken die personen te herwinnen, behoorende tot den rechter vleugel der liberalen, die zich hebben gestooten aan de wijze van wetgeving, die men gewoon is staatssocialisme te noemen. KORTE KRONIEK. H. M. de Koningin-Moeder heeft gisteravond in het gebouw van K. en W. te 's-Gravenhage het Diligentia-concert bijgewoond. De staking der schildersgellen te Oldenzaal heeft in zooverre succes gehad, dat de patroonsvereeniging besloten heeft het uurloon te verhoogen met 1 Maarf van 17 op 18 ct. De familie van Delden, te Gronau- en de heer en mevrouw K. ter Kuile Jzn. van Delden, te Enschedé hebben, té* herinnering aan hun overleden oudera aan de stad Gronau 65,000 mark ge schonken voor den aanleg van eeo stadspark.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1