BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
N 405.
cJ)<z Ccicbche Soti/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het OEI LLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
4
Februari
1011.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEILLUS"
TREERD ZONDAGSBLAD.
Brieven uit Minnesota.
De berfcinzegening op den 4den Zon
dag van jien Advent heb ik in mijn vo-
rigen brief beschreven, thans wil ik U
eens laten weten hoe wij hier in Ona-
mia da plechtigheid van den daarop
volgende» Zondag gevierd hebben, het
hpogfeest n.l. van Kerstmis.
Vooraf wil ik U echter zeggen, dat gij
,u niet moet voorstellen, dat een goed
geschoold mannen of kinderkoor eener
Hollaoderfie parochiekerk hier den ge-
loovigen op harmonieuse wijze den vre
de toezong, gelijk weleer de Engeslen
zulks deden aan de herders op Betle-
Üiera's velden, noch dat gij U moet den
ken ia een helverlichten tempel, tijdens
een nachtelijk uur, voor een te midden
van kaarsenlicht en bloemenpracht prij
kende kribbe, voor al dat schoons is de
parochie van Onamia nog te jong.
Maar toeh, ook hier werd den geloo-
vige, toen hij op den blijden morgen ons
kerkje binnentrad, aangenaam verrast,
door een eenvoudige doch smaakvtolle
versiering. Vier roode rozentakjes tus
schen koperen kandelaartjes met een
achtergrond van" groene dennentakjes,
maakten een waarlijk keurig effect, en
vormden een versiering, die tevens een
ware verrassing was voor Onamia's Ka
tholieken, die, wie weet hoelang geleden
reeds, het geluk hadden gehad ojp het
blijde feest van 's Heeren Geboorte de
H. Mis te kunnen bijwonen. Velen van
•hen naderden ook dien dag tot de H.
Tafel, en toonden op deze allerschoon
ste \vij2c den goeden God dankbaarheid
voor den gunst, die Hij hun bewees.
Dien morgen wenschte ik onze paro
chianen een zaljg Nieuwjaar, in hfet
'Engelsch. Het was voor den eersten
maal, dat ik mij in het openbaar van die
taal moest bedienen. U kunt dus begrij
pen, dat het een paar bange oogenblik-
ken waren, die ik toen doorleefde, te
meer daar ik bemerkte ,dat er ook een
paar andersdenkenden ter Kerstmis wa-
ren gekomen. Maar zooals u kunt be
merken, ik ben er niet onder bezweken,
en denkend aan het spreekwoord: Alle
begin is inoeielijk", hoop ik dat dat
mettertijd ook wel beter en gemakkelij
ker zal gaan. Mijn Eerww Confr. Fa
ther v. Dinter was dien morgen afwezig.
Den vorigen avond was Z.Eerwt ver-
vertrokken naar een plaatsje 9 mij]en
van hier, het dorpje Wahkon, waar een
tiental Katholieke huisgezinnen wonen.
Ook deze menschen waren vroeger uren
en uren verwijderd van kerk en pries
ter, vandaar dat Mgr. de Bisschop van
St. Claud ons al spoedig na onze vesti
ging alhier, ons verzocht zoo nu en dan
ook die menschen ter wille te zijn. Op
Kerstdag zou Father v. Dinter daar dan
de H. Missen opdragen. Maar waar?
Een kerk is er nog niet; een huis waal
meer dan 10 families met hun kinderen
de H. Mis kunnen bijwonen, is zoo
maar niet gevonden. Vandaar dat wij
ons moeten bedienen van een publieke
hal, welke voor alle doeleinden te Jiuur
is. lederen Zondagmorgen wordt er nu
in dat lokaal een altaartje opgeslagen.
Father v. Dinther zeide mij bij z^jn te
rugkomst op Kerstdag, dat hij in jijn
preek, dien Kerstmis vergeleken had'met
de eerste Kerstmis van Bethlehem. En
mij dunkt, de vergelijking ging goed op.
Een plank op 2 ruwe schragen was de
altaartombe ,en zulk een altaar deed al
heel goed denken aan de kribbe van
Bethlehem's stal. Maar toch, gelijk Ma
ria en Jozef zich daar mochten verheu
gen in de geboorte van Onzen Godde-
lijken Zaligmaker, ook hier was reden
tot blijdschap, wijl Jesus ook op dat
nederig altaar waarlijk tegenwoordig
kwam.
De reis naar Wahkon is niet gemak
kelijk, omdat men 's Zondags hier geen
trein heeft, hoogstens een goederen
trein, waarvan wij een paar malen ge
bruik konden maken. Gewoonlijk ge
schiedt de reis dus per rijtuig, of ge
lijk nu, daar er veel sneeuw ligt, per sle
de. Zulk een toertje in open rijtuig of
slede valt niet mee, geachte Lezeir, in
den tegenwoordigen strengen wintertijd,
in een temperatuur, waarbij de thermo
meter dikwijls tot 40 graden onder nul
üdaalt. Vooral daar, waar ,de weg langs
een-ontzaggelijk groot meer loopt, is
het soms verschrikkelijk koud. De wind1
welke daar vrij spel heeft, heeft ,de
sneeuw verbazend hoog opgejaagd', de
paarden gaan er tot hun J)uik toe döor,
en behalve de koude wind, komt dan ook
de losgewroete sneeuw er ook nog, in
het gezicht waaien.
Dat ongemak is natuurlijk alleen maar
den winter eigen, 's zomers moet zulk
een reisje allerschoonst zijn, gelijk ieder
hi.er getuigt; over dat natuurschoon
hoop ik U dan later pok pens iets te
schrijven.
Thans wilde ik U alleen maar eens
laten weten hoe wij hier te Onamia en
ook te Wahkon het H. Kerstfeest heb
ben gevierd. U zult thans des te beter
kunnen begrijpen dat de Katholieken
van Onamia verheugd zijn een kerkje
te bezitten, waar de plechtigheden van
onzen H. Godsdienst toch steeds veel be
ter tot hun recht komen dan in een pu
blieke hal, waarin '_s avonds te voren dik
wijls een wereldsche vergadering is ge
houden.
Beste lezers, Iaat ons den Goeden God'
eens vurig bidden, opdiat de geloovigen
van Wahkon ook spoedig mogen bezit
ten een eigen Roomsch kerkgebouw,
waarin ook zij eens hun hart kunnen uit
storten voor Jesus pi het H. Sacrament.
Fr. J. v. d. HULST.
Onamia, Minnesota.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Dat het Pausdom alles behalve een
sinecure is, blijk wel uit het volgende, na
welks lezing men niet begrijpt waar Z.
H. edn tijd vandaan haalt voor zijn om
vangrijke andere bezigheden. Een mede
werker van een Turijsch blad heeft n.l.
eens uitgerekend hoeveel
audiënties Z. H. de Paus.
in het afgeloopen jaar heeft verleend,
waarbij de audiënties aan pelgrims niet
zijn medegerekend, maar alleen die wel
ke 'de Paus in zijn particuliere vertrekken
verleend heeft.
In het geheel bedraagt dat aantal voor
het afgeloopen jaar 49.597 en wel 11.581
in het eerste; 20.116 in het tweede; 9846
in Jiet derde en 8054 in het vierde kwar
taal.
Hierbij komen dan nog de z.g. dienst-
;audiënties (udienze di tabella), welke
verleend worden ter bespreking van za
kelijk aangelegenheden en door d«n Ma-
jordomus worden geregeld. Voor dit doel
bezoekt de majordomus Z. H. dagelijks.
lederen dag van 9 tot 10 wordt dan
ook de kardinaal-staatssecretaris ontvan
gen. Eens per week verschijnen bij den
Paus verder de secretaris voor buiten
gewone kerkelijke aangelegenheden de
substituut van den staatssecretaris, de
kardinaal-secretaris van de Congregatie
van het Concilie, en de kardinaal-vicaris
van Rome.
De kardinaal-prefecten voor de overi
ge takken van dienst, worden twee maal
per maand ontvangen.
Voorts zijn er nog audiënties voor de
prelaten (rapporteurs) van welke sommi
gen eens per week a.nJeren eens per
maand ontvangen worden.
Meldden we gisteren iets over den ver
jaardag van den koningsmoord in
Portugal
die nogal een kalm verloop had gehad, la
tere berichten doen inzien dat toch niet
alles zoo mooi is geweest.
Coimbra is het tooneel geweest van he
vige ongeregeldheden, waar.an de schu'.-d
natuurlijk weer op de uitdagende hou
ding van een monarchistisch dagblad
„Nova Patria" wordt geschoven.
Een woedende menigte heeft het ver-
eenigingslokaal van de monarchistisdh-
katholieke club verwoest, de meubels kort
en klein geslagen, naar buiten geworpen
en verbrand Even schandelijk is de bendie
opgetreden in een vergaderlokaal der
der Franquisten, Zingende troepen volk
trokken door de stad. De burgerlijke gou
verneur van de stad wist ten slotte de or
de te herstellen.
De „Paris Journal" komt ook weder
met ongunstige berichten over de verhou
ding der republikeinen onderling. Vol
gens dit blad loopen Sn de hoofdstad hard
nekkige geruchten, dat ieder oogenblik
oneenigheden kunnen uitbreken tusschen
de radicale en de historische republi
keinen; reeds zouden ds .wpnjjigejQ ^er
ministers door politie moeten bewaakt
worden.
In Mexico
gelukt het der regeering nog steeds niet
den opstand onder den knie te krijgen.
Een telegram uit El Paso meldt dat Don
derdag nabij Juarez bereden regeerings-
troepen in gevecht zijn geweest met op
standelingen onder bevel van generaal
Orozco.
Daarbij zijn 32 man regeeringstroepen
en 6 opstandelingen gedood. Juarez is
als uitgesotrven. De inwoners zijn in al
lerijl naar El Paso gevlucht, omdat elk
oogenblik gevreesd werd voor een aan
val van 1500 opstande'ingeri op de stad.
De aanvoerder der opstande'in?en heeft
den burgemeester en de buiten andsche
consuls in Juarez ervan verwittigd, dat
Vrijdag-middag om drie uur met de be
schieting der stad een begin zou worden
gemaakt, indien zij zich niet overgaf.
Nadere bijzonderheden over den strijd
van de Mexicaansceh opstandelingen met
de regeeringstroepen om C.udad Juarez
zijn echter schaarsch. De poiite heeft de
kruitvoorraiien van de regeer.ng vernield
om ze niet aan.de opstandelingen behoe
ven uit te leveren, sein: het telegraaf -
agentschap Wolff. De Amerikaansche
consul heeft alle Amerikaansche bur
gers in de stad dringend geraden zich op
Amerikaansch grondgebied te begeven.
Zij behoeven daarvoor slechts de brug
over te wandelen en zijn dan in El Paso
dat in Texas ligt. Naar het schijnt wordt
er verbitterd gevochten.
Ook begint het weer meer te roeren op
Kreta.
Te Kanea hebben Christenen een
m oord-aanslag gepleegd op drie Moham
medanen. Twee v. n laatstgenoemden wei
den ernstig gewond. De schuldigen zijn
in hechtenis genomen. Als dit maar niet
het begin is van een burgeroorlog op
Kreta, iets waarvoor men al lang ge
ducht is. De beschermende mogendhe
den zijn echter besloten alle troebelen
krachtig te onderdrukken.
GEMENGD.
De kroonprinses van Du/tschland,
die van plan was, zich komende week te
Alexandrië naar Napels in te schepen,
zal, nu de kroonprins terugkomt, in Egyp
te blijven, om hem op te wachten. Te
gen het einde van de maand zullen zij
dan samen de thuisreis doen.
Naar verluidt heeft de koning van.
Pruisen zich uit eigen beweging bereid
verklaard, van het voorrecht, dat hij'
geen belasting van de waardevermeer
dering van zijn grond zal hebben te be
talen, afstand te doen. Op het oogenblik
moeten met de andere bondsvorsten on
derhandelingen gaande zijn, om hen tot
dezelfde gedragslijn te bewegen. Zij zou
den daartoe niet bereid zijn geweest,
indien de Rijksdag hun in dezen de wet
gesteld had. Maar nu de Rijksdag hen
toCh nog van de belasting heeft vrijge
steld, moet er goedie hoop zijn, dat zij
de belasting vrijwillig zullen betalen.
Op het hernieuwde verzoek van
verschillende Duitsche steden en corpo
raties in het Nederrijnsche gebied om de
Hollandsche grens open te stellen voor
voor het invoeren van levend slachtvee
tot vermindering van den vleeschnood
heeft de minister van landbouw opnieuw
weigerend geantwoord, met een verwij
zing naar zijn vroeger in den Rijksdag
afgelegde verklaringen.
in belanghebbende kringen wil men
thans een adres aan den kpizer zenden.
Het St. Petersb. Tel. Ag., is ge
machtigd tot de verklaring, dat het ge
rucht, dat aan de Parijsche beurs een
Russische spoorwegleening tot een be
drag van 1200 millioen francs binnen
kort zou worden uitgegeven, alle jjrond'
ontbreekt. De Russische regeering is
niet voornemens tot dergelijke opera
ties over te gaan en heeft dit ook niet
noodig. Evenmin is er in den eersten tjjd
een staatsleening voor spoorwegen te
wachten.
Het Lagerhuis in den staat Cali-
fornië heeft een voorstel aangenomen
waarin een aanvulling van de Grondwet
wordt verlangd waardoor het kiesrecht
voor vrouwen op dezelfde basis als dat
der mannen kan worden ingevoerd.
De opstandelingen in Honduras
maken steeds grootere vorderingen. De
regeeringstroepen hebben eergisteren
ook Puerto Cortez aan de grens van
Guatemala on.r i i 1. i- imde beheer-
«tel ie a.anli.aiiüe.s vaij ijmaUJa sie te,-
heele Atlantische kust van Honduras.
Haiti en San Domingo hebben de
troepen van de gemeenschappelijke
grens teruggetrokken. De Vereenig,de
Staten zullen het geschil beslechten.
Op een scheepsbouwwerf te Co-
wes is een gevaarlijke brand uitgebroken
Men vreest ,dat de model- en machine
kamers zullen afbranden. Twee torpedo
vernielers konden zich juist bijtijds red
den.
Een hevige storm gepaard met
sneeuwjacht, heeft het spoorwegverkeer
in vele deelen van Canada ontredderd.
Overal, van de Stille Zee tot aan den
Atlantischen Oceaan, heeft de storm huis
gehouden. In Britsch Columbië, in de
westelijke vlakten van Cn'ario, in Que
bec en in de kustprovincies zijn trei
nen opgehouden. Te Montreal en Ot
tawa kunnen de trains niet rijden.
Landarbeiders.
Omtrent het ontwerp van wet tot ver
krijging door landarbeiders van woning
met land in eigendom of van een stuk
je grond in pacht, meldt de Stand, thans
dat de minister zijn ambtegenooten, wier
departementen hij de zaak betrokken zijn,
reeds er mee in kennis heeft gesteld, en
hun verzocht heeft voor 1 Maart a.s.
him opmerkingen te doen kennen, daar
het zijn voornemen is, een zeer spoedige
indiening van het ontwerp te doen plaats
vinden.
De dertien hoofdstukken, waarin het
ontwerp is ingedeeld, moeten handelen
over: leden landarbeider en de vereisch-
ten, waaraan hij moet voldoen; 2o. het
plaatsje,- als voren; 3o. het losse land,
als voren; 4o. de landarbei-ders-commis
siën (3 leden, onder de vaste leden een
landarbeider)5o. de gemeenten en pri
vaatrechtelijke lichamen, uitsluitend ter
bevordering van verkrijging van Oproe
rend goed door landarbciers werkzaam,
en den geldelijken steun van Rijkswege;
6o. den rechtsvorm (eigendom), waar
onder het plaatsje verkregen wordt en de
aanvragen7o. den rechtsvorm (pacht),
als voren, van het losse land; 8o. het be
sluit omtrent de aanvrage en de voorzie
ning daartegen; 9o. de verkrijging van
het plaatsje en de te stellen zekerheid;
lOo. de verkrijging van het losse land;
11 o. het gebruik en de gebondenheid
van het onroerend goed; 12o. de ont
eigening (aanvul'.ing onteigeningswet)
13o. slotbepalingen.
Het debietrecht op sigaren en tabak.
De indiening van het aangekondigde
wetsontwerp n de heffing van een de
bietrecht va.. '9 pCt. op sigaren en ta
bak, kan, naar wij vernemen, thans spoe
dig tegemoet worden gezien.
Zooals wij reeds vroeger meedeel
den, is de strekking van dit ontwerpt
dat de winkeliers en andere kleinhande
laars van de (bruto) opbrengst der si
garen en tabak, door hen aan het pu
bliek verkocht, 10 pCt. aan den fiscus
moeten betalen.
Natuurlijk rijst onmiddellijk de vraag
hoe men deze heffing practisch wil',
uitvoeren.
Hieromtrent vernemen wij het vol
gende
Volgens het ontwerp zullen alleen die
genen een sigaren- en tabakdebiet mo
gen hebben, die daartoe vergunning ge
kregen hebben. Deze vergunning zal
wordeii verleend, nadat men ze bij de
bevoegde overheid heeft aangevraagd.
Het recht wordt gelieven van de ont
vangsten.
Bij verreweg de meeste sigarenwin
keliers ontbreekt echter, evenals trou
wens over liet algemeen bij den mid1-
denstand', ieder spoor van eenige boek
houding, zoodat zij niet het minste over
zicht van hun ontvangsten en uitgaven
hebben. Daarom zullen vanwege den fis
cus aan alle sigaren- en tabakswinkeliers
(en bandelaren) staten worden ver
stekt, waarop zij dagelijks hun ont
vangsten kunnen invul'en, terwijl als con-
tró.e maatregel bepa. wordt, dat alle
zendingen van de fabr eken naar de win
keliers en handelaars van geleidebiljet-
ten voorzieii moeten zijn, vermeldende
den aard1 en den prijs der zending.
De belasting moet cjoor de winkeliers
en handelaars in maandelijksche termij
nen worden voldaan, terwijl zij bij het
verkrijgen der vergunning moeten be
ginnen, het recht over één piaand voor-
Uit te stofte;!.
Exportzendingen zijn vrij van recht,
doch moeten van een geleidebiljet ver
gezeld gaan, terwijl de fabrikanten, die
onmiddellijk aan particulieren leveren,
evenals de winkeliers van de op deze
wijze geleverde sigaren en tabak het
verschuldigde recht moeten betalen.
Tot zoover in groote lijnen de plan
nen der regeering.
Het behoeft wel nauwelijks betoogd*
dat de uitvoering daarvan nogal eenigef
moeilijkheden zal opleveren.
Immers, het is de vraag, of in alle
winkels, waaronder er zijn, die als bij
zaakje door de vrouw des huizes wor
den gedreven, de ontvangsten wel over
eenkomstig de waarheid zullen worden
aangeteekend. Niet,dat wij twijfel wil
len opperen, omtrent de goede trouw
dezer winkeliers, maar velen van hen'
zijn altijd gewoon geweest, alles, zoo
wel de uitgaven voor hun zaak, als de
kosten hunner .huishouding te betalen,
zonder hiervan .eenige aanteekening te
doen, en weten dus zelf niet hoe groot
hun dagelijksche ontvangsten zijn. Het
lijkt ons niet zoo gemakkelijk, deze men
schen, aan eenige boekhouding, hoe een
voudig ook, te gewennen en de moge
lijkheid van onjuiste opgaven lijkt ons
zeer groot.
Nu meent men weliswaar een contro
lemiddel te vinden in de geleidebiljetten
maar wij kunnen niet inzien, hoe men
uit de inkoopsprijzen de verkoopsprijzen'
zou kunnen afleiden, daar immers des
sigarenwinkeliers niet allen voor de
zelfde merken Jietzelfde winstpercenta
ge nemen.
Een andere vraag is, hoe men de zoo
genaamde „rookertjes" door de fabri
kanten aan hun personeel verstrekt, niet
het recht zal kunnen treffen. (Tel.}
Arbeidscontract.
In het bijvoegsel van het „Sociaal
Weekblad" zijn onderstaande rechter
lijke beslissingen inzake de wet op de
arbeidsovereenkomst opgenomen
Kantongerecht Enschedé
Ziekte van den arbeider, van hoe lam-
gen duur ook, doet niet de arbeidsover
eenkomst eindigen.
Contractu eel e of reglementaire bepa
lingen welke zouden medebrengen dat
de werkgever het in /,ijn macht heeft
ingeval van ziekte van den orbeider de
overeenkomst als beëindigd te beschou
wen, zijn nietig.
Kantongerecht II te Amsterdam:
De verklaring van een arbeider aan
zijn werkgever gedaan, dat hij hem een
dag in de volgende week in den steek
zal laten, levert voor den werkgever
geen dringende reden op tot een onmid
dellijk doen eindigen der dienstbetrek-
king.
Wanneer een arbeider door z'n schuld
een kachelplaat bedorven heeft .doch dit
reeds meerdere maanden geleden is ge
schied en de werkgever nooit blijk ge
geven heeft dit den arbeider te willen
fn" enen, moet de werkgever geacht
w i deze schade voor zijn rekening!
te nemen.
Een buffetier lean .niet door zijn werk
gever aansprakelijk gesteld worden voor
onvrijwillig in zijn dienstbetrekking aan
gerichte kleine schade als het breken
van glaasjes.
Het koperen Kroningsfeest.
Van de 56 vereenigingen te 's Hage,
door het comité tot viering van Ijet ko^
peren kroningsfeest der Koningin tol
medewerking uitgenoodigd, waren 42
vertegenwoordigd op eene bijeenkomst
die gisteravond is gehouden.
Besloten werd, dat waarschijnlijk op
6 Maart a.s. tusschen 3 en 4 uur, eer
aubade, gevolgd door een défilé vooi
het paleis zal plaats hebben.
Voorts zal er geen afzonderlijk comiti
van uitvoering worden samengesteldi,
doch zullen de voorzitters van de deel
nemende vereenigingen zulk een comih
vormen.
Uit een drietal dirigenten >verd d'
lieer Beijersbergen yan Henegouwen
drecteur der Natoniiale Zangschool, ge
kozen.
S.S. Van Imhoff.
Blijkens een bij de Koninklijke Pake
vaart Maatschappij uit Batavia ontvange
telegrafisch bericht is het ss Van Imhoff
de Straat Sapé (tusschen Soembawa en Fl<
res) vergaan. De passagiers en bemannli
zijn gered en aan land gebracht.
Hue en waardoor het stoomschip
verongeluk! is nog niet bekend.
De ,Van Outhoorn", die de passagie
