BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
No, 401.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met gratis POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiêngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiên) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Speculate op de harts
tochten.
Aan deze verfoeilijkste aller specula
ties neemt zelfs de componist Richard
Strauss deel.
Strauss, de man van de moderne sym-
phoniën „Teuersnot", „Domestica" en
j,Till Eulespiegcl"-de man ook van de
moderne opera's „Salome" en „Elec-
tra".
Strauss, »p muzikaal gebied een twee
de Wagner, die nieuwe banen bewan
delt en zich daar gelukkiger dan de
meester van Bayreuth nu reeds door
opgetogen bewonderaars gevolgd wordt.
Strauss, wien bij zijn leven reeds een
gedenkteeken is gewijd.
Zoo iemand dan moest toch deze ge
niale man zich te verheven achten om
het publiek dingen voor te zetten, die
niet door den beugel van het fatsoen
kunnen.
Hij heeft toch niet noodig, door ge
waagde dingen een zeker soort publiek
te trekken.
Hij beheerscht immers de menigte
door de macht en de kracht zijner tonen.
Helaas, zelfs deze groote geest spe
culeert op de hartstochten.
Waaraan zou het anders toe te schrij
ven zijn, dat hij voor zijn jongste toon
werk, de „Komedie fur Musik Ros en-
ka val ie r", een tekst zich liet welge
vallen vol we citeeren hier Cornelie
van Oosterzee in 't H b 1. „onnoodig
rijkelijk opgedischte critiek", die ook
volgens deze schrijfster, al zoekt zij
naar verzachtende omstandigheden, „iet
wat afstootend" werkt.
Zóó erg is het hiermede gesteld, dat
mej. van Oosterzee, nadat ter generale
repetitie ten tooneete egnige „niet ver
der te omschrijven beschouwingen om
trent de vrouwen" waren verkondigd, 2
recensenten achter haar hoordp zeggen
„Hab nix verstanden Was hat er
denn da Allen's gesagt?"
„Louter Schweinerei hat 'r gesagt".
Louter zwijnerij
Eo daaraan wijdt dan Strauss zijn
groot talent.
Is het niet diep treurig.
Een kunstenaar, die zoo veel ten goe
de zou kunnen uitwerken, misbruikt al-,
dus zijn gaven, laf bukkende voor den
verdorven geest van zijn tijd.
,t Feit stemt wel pessimistisch.
Kostelijk
Louis Bouwmeester is blijkens een
verslag in „Het Theater" aan het praten
geweest met j. H. R.
liet denkbu-eid van een lijfrente, als de
huldeblijk-commissie getracht heeft voor
hem bij elkaar te brengen, trekt hem
achteraf bezien, weinig aan. Hij verkiest
een eigen huisje of een jachtveld.
Een eigen huisje in Watergraafsmeer
is zelfs zijn illusie.
„Als het hoofdbestuur der vele
commissies mij een eigen huisje
aanbood, zou ze me in m'n zwak
tasten, en me meer dan een vroo-
lijke vijf minuten bezorgen. Dank
baar en trotsch zou ik voor mijn
kosten een gedenksteen in den
gevel laten maken en daarin met cho-
cola-tetters doen beitelen: „Natio-
naal-huldeblijk," met de namen van
het hoofdbestuur er bij, in het hoek
je.
Palsambieu, dat zou wat zijn!
-Telkens als ik thuis kwam, zou iik
er naar opkijken, naar du natie bo
ven me en het bestuur er naast, dat
over me waakte bij nacht en ontij.
Zou de commissie zulk een hul
deblijk te weinig kostbaar achten,
dan heb ik maar cén wensch meer
me -een groot jachtveld cadeau ma
ken. Want na tooneelspeler ben ik
jager. Op dat jachtveld zou ik 't
dichtst aan den weg een groot bord
laten plaatsen en ook daar op laten
vermelden: „Nation ai huldeblijk"
met de namen v n her hoofdbestuur.
Op mijn verjaardag zou ik dan een
groote jachtpartij geven aan hoofd
bestuur-commissies en sub-commis
sieleden en uit voorzichtigheid en
heer Doesburg, den tooneeklokter,
meenemen. Je kunt 't nooit weten
vrind, commissie eden zijn doorgaans
onhandig. Je ku,nt 't nooit wej;en,l"
Prachtiger persitfiage van de commis
soriale opzetters lazen we nog zelden.
Die „namen van het hoofdbestuur in het
hoekje", 't is kostelijk.
Heerlijk is ook de „Seitenhleb"„Zou
de commissie zulk een huldeblijk te wei
nig kostbaar achten". Wat 'n scherpe
critiek nietwaar, op de moeite om een
flink bedrag bijeen te krijgen.
Indien Bouwmeester schrijver ware ge
worden, zou hij een groot satiricus zijn
geweest.
algemeen overzicht.
Voor den Turk komen steeds meer
onrustbarende berichten uit Arabië over
den
opstand in Yemen.
De strijdmacht der opstandelinegn
groeit steeds aan. Bij den pproerigen
Imam Jahia hebben zich nog 5 stammen
aangesloten. Reeds beschikte hij over
meer cfan 8000 met geweren bewapende
manschappen, die deels aan de Turk-
sche troepen bij vroegere .pveivallen
ontnomen, deels binnengesmokkeld zijn.
Ook tien buitgemaakte, maar verwaar
loosde kanonnen bevinden zich in zijn
bezit. Hij moet echter niet veel muni
tie hebben.
Volgens de „Ikdam" zijn er nu, als ge
volg van den kritieken toestand, 3 Turk-
sclie legerkorpsen als aanvullingsreser
ve opgeroepen. Een steeds grjoter aan
tal soldaten sluurt de Turk dus uit om de
in Sanaa ingesloten troepen te ontzet-
zetten. Deze staan er zoo slecht nog
niet voor daar, blijkens een bericht aan
de „Pol. Korrespondenz" uit Konstan-
tinopel de gouverneur-gen. van Jemen
in het vooruitzicht op de nu tot standi
gekomen omsingeling van Sanaa groote
voorraden in de stad heeft laten opstr. pe
len die de bevolknig in staat stellen het
beleg verscheidene maanden uit tc -.ou
den.
Nu echter wordt bevestigd, dat onder
de ingesloten troepen een cholera-epide-
mie is uitgebroken. Voorts hebben de
opstandelingen de post Beit-us-Sa!eni
tusschen Sani en Menakka bezet en daar
door de telegrafische aansluiting van
verschillende punten verroken.
Bij Hodeida vielen zij met groote dap
perheid ce Turksche troepen aan, maar
werden teruggeslagen met een verlies
van 600 man. De Turksche verliezen be
droegen 156 man aan dooden en gewon
den.
Mag men nu de „Börsen Courier" ge-
looven, dan is de vrees gewettigd voor
een hernieuwing der Balikaai-crisis ten
gevolge van den toestand in Yemen, wel
ke 1 urkije noodzaakt een aanzienlijke
strijdmacht aan het effectief van; het
Turksche leger ip Europa te onttrek
ken. Een schijn van waarheid aan dit be
weren geeft ook het vplgende telegram
uit Sofia. D e minister van financiën
heeft gelast, tot nader order, het aige-
meene tarief van invoerrechten toe te
passen op uit Turkije afkomstige goe
deren.
Echter verneemt de „Temps" uit Kon-
stantinopel, dat Turkije en Bulgarije om
een tarie venoorlog te voorkomen, in af
wachting van het tot stand komen van
een definitief handelsve;d ag, voor den
tijd van een jaar een voorloopige over
eenkomst hebben gesloten.
Een strijdlustiger bericht vernam weer
de „Times". Dit blad meldt dat de ,BuJ-
gaarsche minister van oorlog in gehei
me Sobranjezitting medegedeeld heeft,
dat Bulgarije in staat is 450.000 goed
gewapende soldaten te mobiliseeren. Er
is ongeveer twee millioen gulden toege
staan voor de kleeding der troepen.
Misschien dat de eerstvolgende weken
meer licht in dpze duisternis brengen.
Overigens houdt men zich in den Balkan
nog al rustig. Kreta en Griekenland
waarvan men het zou verwachten, ver
schaffen geen nieuws.
Een gelijke rust is totaal afwezig In
Midden Amerika.
De gevechten van de Mexicaanse he
re.geeringstroepen met de opstandelin
gen worden steeds heftiger. Laatstge
noemden hebben bij Galanea gewonnen.
De regeering heeft 400 man naar Chi
huahua gezonden, maar het is bijna ze
ker, dat het dorpje Casas Grandes In
handen der rebellen zal vallen., waar
door d,e weg naar Oiu^ajuargz au jopea
staat. Groote scharen Mexicaansche
vluchtelingen trekken met paarden en
vee de Texaansche grens over. De re
geering te Washington zend steeds meer
troepen om de neutraliteit van de grens
te verzekeren. De vluchtelingen worden
als landverhuizers beschouwd en hoe
ven geen invoerende rechten te beta
len voor hun paarden en hun huisraad1.
Voor het andere vee moet wel worden
betaald.
Voortdurend worden nog wapenen en
munitie over de grens gesmokkeld. Zoo
heeft men bijv. vier kisten patronen aan
een Pullmancar bevestigd gevonden.
Verschillende beambten werden in hech
tenis genomen, maar alle op één na ble
ken Mexicaansche burgers te zijn.
In Honduras winnen de opstan
delingen eveneens terrein. Zij hebben
Ceibas genomen en zijn Puerto Cortez
voorbijgetrokken.
Vervolgens hebben zij zich meester
gemaakt van Joro ,de belangrijkste stad!
tusschen Ceibas en d ehoofdstap Te
gucigalpa. Men verwacht dat binnen en
kele dagen Tegucigalpa van drie zijden
zal wor'den aangevallen. Een Ameri-
kaansch en een Engelsch oorlogsschip
waken streng voor de handhaving eener
neutrale grens om de belangen van En-
gelschen en Amerikanen te beschermen.
Daardoor wordt echter generaal Pedro
Diaz, de aanvoerder er regeerings-
troepen, ten zeerste belemmerd in zijn
actie tegen de opstandelingen.
En ten slotte is het onrustig in N i ca
ra gua en hoewel Guatamala zich on
zijdig heeft verklaard, is de kanonneer
boot Hornet, die dezer dagen door een
Amerikaansch oorlogsschip is opge
bracht, klaarblijkelijk daar uitgerust.
Over de nog steeds ernstig heerschendie
Pest in China,
komen geruststellende berichten.
De plaatselijke autoriteiten in China
zijn nu met de actieve bestrijding der
epidemie begonnen, zulks vooral op de
krachtige aansporing van cjen Regent
en van de prinsen Tsai-tsjoen en Tsai-
tao. Huizen, waar pestgevalien voorge
komen zijn, worden verbrand, de ziexen
geïsoleerd. Dooce ratten worden nu
er voor de lijkjes een premie wordt be
taald bij duizenden daags ingele
verd
In Charbin is dr. Woe belast inet de
bestrijding der ziekte. In opdracht van
het departement van buitenl. zaken laat
deze daar ter stede 20U0 doodkisten met
lijken van pestlijders verbranden. Het
is bar koud winterweer in Charbin
en de grond is er zoo steenhard, dat er
van het graven van kuilen geen sprake
kan Hjn. Dus nu moet het vuur war
den te hulp genomen. Daar echter de
Chineezen sterke tegenstanders van lijk
verbranding zijn, kan door de overheid
dan ook geen begin gemaakt worden
met de verbranding der doodkisten vóór
een sterke militaire macht ter plaatse
was aangekomen. Hoe virulant de ziek
te optreedt, blijkt o. m. uit het feit,
dat in Moekden op 151 gevallen, 9 der
aangetasten binnen de 2i uren bezwe
ken.
Uit Moekden komt bericht, dat de
doktoren en de oyerheid er de ziekte
beginnen meester te worden. Vrijdag 1.1.
stierven er nog 32 menschen aan pest.
De houding van het spoorwegperso
neel is in de
Italiaansche Kamer
ter sprake gekomen.
De ministerpresident Luzatti zeide dat
de regeering alle gepaste maatregelen
nam voor een krachtige onderdrukking
van aanslagen op het vrije treinverkeer.
De regeering zal in het belang van die vei
ligheid en de waardigheid van het rijk
onverbiddelijk zijn waar het ge.de eerb,.-
diging der wet en bescnerming van de
veiligheid van den openbaren dienst, wél
ke in nauw verband staat met de eco
nomische en militaire macht en verdeui-
ging van het vaderland.
De Minister van Openbare Werken
zeide, dat de regeering be eld~ is elke
mogelijkheid het hoofd te bieden. Zij kan
niet dulden, dat men straffeloos een aan
slag doet op den openbaren dienst en
weet, dat wanneer er sprake is van de
verdedigingen van de belangen van het
land, zij kan rekenen op den z r krach-
tigen steun van het parlement en het
land r
Luzzatti nam ^aarop opnieuw het
.woord en zeide clat tfq regqeryig ceeds
lang is voorbereid op de mogelijkheid
van een staking, maar dit belet haar
niet het parlement die maatregelen aan
te bevelen, welke zij menschelijk en ge-
wenscht acht en welke niet worden in
gegeven door ongst maar door sociaal
gevoel en gevoel van billijkheid,
In Portugal
is de beraadslaging in den raad der
voorloopige regeering over de eerste 10
hoofdstukken van het ontwerp kieswet
geëindigd.
Deze hoofdstukken handelen over het
kiesrecht, de kiezers, de verkiesbaren,
het aantal districten, de verga eringen
van den eersten graad, de candidature*!.
Stemplicht zal niet ingevoerd worden. In
Lissabon en Oporto zal men de even
redige vertegenwoordiging invoeren. In
de andere districten zal men bij verkre
gen volgens het lijststelsel te werk gaan.
Men gaat nu eens onderzoeken waar
een groot deel der kerkelijke goederen
gebleven zijn, die men na de revolutie
mist.
Het te Lissabon verschijnende „Jour
nal do Commerclo", meldt, dat verle
den week door de justitie een onderzoek
is ingesteld om de plaats te ontdekken,
waar zich eenige voorwerpen van groo
te waarde moeten bevinden, die uit het
klooster der Carmelieten dos Candieiros
d'Olivaes zijn verdwenen
Onder deze voorwerpen moet zich ook
een zeer rijke relikwie bevinden, de hand
van de heilige Theresia, omsloten in 'n
relikwiekast, met schitterende diamanten
bezet, en van groote artistieke waarde^
die op een 20 conto de reis wordt ge
schat (ongeveer 54.428 gulden.)
Men vermoedt dat deze voorwerpen
reeds over de grenzen zijn.
Als getuigen in deze zaak zijn gedag
vaard Leal, kap. der artillerie, Ribeiro
serg.-majoor van de artillerie en de
priesters Rodolphe dos Martires en
Adolpho de Faria.
gemengd.
Op 1 Februari loopt de termijn af,
vastgesteld door het „Obermarschallamt"
te Weenen voor de vaststelling, dat er
rechtsvermoeden bestaat dat Johann Orth
vroeger aartshertog van Oostenrijk, over
leden is.
Sedert de afkondiging van het boven
genoemd edikt, heeft zich niets voorge
daan, dan twijfel zou kunnen doen rijzen
of Johann Orth werkelijk overleden is.
Het ingestelde onderzoek heeft het reeds
lang bestaande vermoeden, dat de gewe
zen aartshertog bij het omzeilen van Kaap
Hoorn met de „Santa Marghuerita",
waarop hij het gezag voerde, jn een
storm met zijn schip in de golven is ver
dwenen, bijna tot zekerheid gemaakt
De nalatenschap bedraagt ongeveer
drie millioen kronen.
Volgens verschillende Zondagoch
tendbladen hebben de procureur-generaal
en de advocaat-generaal, optredende na
mens den koning, een vervolging wegens
laster ingesteld tegen Edward J. Mijiins.
De zaak zal Woensdag a,s. in behande
ling komen voor den opperrechter en een
speciale jury. De aanklacht spruit voort
uit een in een Parijsch blad „Le Libéra-
teur" genaamd, verschenen artikel, waar
in zinspelingen geacht worden voor te
komen op een jaren geleden verspreid
gerucht, als zou Zijne Majesteit, toen hij
nog prins van Wales was, te Malta een
morganatisch huwelijk hebben gesloten
met de dochter van een admiraal, welke
geruchten op een afdoende wijze zijn
tegengesproken na 's konings troonsbe
stijging. Mijiins bevindt zich op het
oogenb'.ik in arrest. Verleden week
Woensdag werd hij in verzekerde bewa
ring gesteld en de borgtocht op 20.000
pond vastgesteld, doch hij bleek niet bij
machte deze som bijeen te krijgen.
Het gerucht doet de ronde van de
verloving van de net 15-jarige grootvor
stin Olga, de oudste dochter van den
Tsaar, met grootvorst Dmitri Pawbowitsj
den zoon van des Tsaren oom.
Dmitri en zijn zuster zijn tijdens de
verbanning van hun vader Paul Alexan-
drowitsj wegens diens huwelijk met
mevrouw Von Pistohlekors opgevoed
door de zuster van keizerin Alexandra!
grootvorstin Elisabeth. Dmitri heeft het
reusachtige vermogen geërfd van zijn
oom grootvorst Sergius.
De regent van Perzië zet zijn reis
naar Teheran voort, maar langzaam, zeer
langzaam. Hij is. nu te Resjt, ma^r gaat
niet verder, omdat het zoo hard sneeuwt
Volgens een bericht uit Madrid aan
het „BerL TagebL, zullen de autoritei
tetien te Barcelona binnenkort een hon
derdtal vrouwen aanstellen, wier taak zal
zijn de gangen der anarchisten na te gaaii^
'1 e Parijs is bericht ontvangen, dat
te Lissabon iiefiige betoogingen hebben
plaats genad. Wat met deze betoogingen
is beoogd, weet men niet, vermoedelijk
is het teiegram verminkt.
Costa en Ma chad o, de Portugeescha
ministers van jstitie en buuiteiilandsche
zaken hebben Uporto bezocht Volgens
de „Kölnische Zeitung" zijn zij buiten
gemeen hartelijk ontvangen.
President Falliercs zal na Paschen
een bezoek komen brengen, verluidt ta
Brussel
Te Melbourne is op de scheeps
bouw werven staking uitgebroken. De bin
nenscheepvaart ligt geheel stil.
Een nieuwe ramp te Charbin is een
werkstaking met niet minder dan 3600
arbeiders in de werkplaatsen van den Chi
neeschen Oost-Spoorweg. Zij verlangen
betere gezonüheidsmaairegelen en uit
wijzing van de Chineesche arbeiders in
het verpeste Foedsjidau, Het spoorweg-
bestuur wil de Chineezen evenwel niet
ontslaan, omdat dezen naar het voor
geeft, reeds genoeg geprikkeld zijn. Maar
de arbeiders staan op hun stuk.
Inmiddels kwam bevel uit St. Peters-
burg alle arbeiders terstond te ontslaan
en uit hun woningen te zetten.
Blijkens berichten uit liet district
Taal (Manilla) zijn vijf kleine dorpen ver
woest door een vloedgolf ,die op een vul
kanische uitbarsting is gevolgd.
Er zijn in die streek tenminste 300 per
sonen gedood. Velen zijn omgekomen in
branden, die zijn ontstaan, door de gloei
ende massa's gesmolten lava.
Van de slachtoffers van de mijngas-
ontploffing op Zaterdagavond te Ham-
bom, zijn er tot dusver elf overleden.,
Acht gewonden liggen in het ziekenhius,
een hunner ligt op sterven.
In den afgeloopen nacht om 2 u. 40
heeft een tamelijk krachtige aardbeving
een smalle aardspleet gesch; urJ, dwars
over het stadsplein te C.irlstad (Zweden)
Ook te Smeijdjebacken in Dalarone is ter-
zelfdertijd een aardbeving waargenomen
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is aan den inspecteur
der posterijen en telegrafie te 'sGravcn-
hage, B. J. R. Engelbregt, eervol ont
slag verleend;
is benoemd tot inspecteur der poste
rijen en telegrafie te 'sGravenhage J.,
W. Overboscli, thans directeur van het
telegraafkantoor te 'sGravenhage;
is aan den directeur van het telegraaf
kantoor te Leeuwarden C. L. Lütkebuhl
Jr., eervol ontslag verleend;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Doesburg, G,
Dronkers, thans commies der telegrafie
le klasse;
zijn de na te noemen ontvangers der
d/. ecte belastingen '"en accijnzen be
noemd tot adjunct-controleur der grond
belasting: A. G. Jalink te Wcsterfoort*
met bepaling dat hij ais adjunct-contro
leur, worut toegevoegd aan den contro
leur der groncioelasting te Uirecht; A,
A. H. Souiendijk te Spanbroek, met be
paling dat hij, als adjunct-controleur,
wordt teogevoegd aan den controleur
der grondbelasting te Breda; L. A. Zi-
sink te Mantguin, met bepaling, dat hij
als adjunct-controleur wordt toegevoegd
aan den controleur der grondbelasting te
Almelo;. C M.. L. de Haan te Venray^
met bepaling, dat hij als adjunct-contro
leur wordt toegevoegd aan den contro-
troleur der grondbelasting te Assen.
zijn benoemd tot ridder in de orde
van den Nederlandschen Leeuw Johs. dq
Rijke, hoofd-ingenieur, belast geweest
met de leiding der Whangpoowerken tq
Shanghai, en tot ridder in de orde van
van Oranje-Nassau H. W. Forbes, oud*
kapitein der genie,, eerstaanwezend inget
nieur bij die werken;
is aan B. J. Gorter te Zutphen, eer
vol ontslag eend als adjunct-opzich»
tei van den rijkswaterstaat;
benoemd tot commies der posterijen
en telegrafie 4e kl. a. L. van Wingaardq
thans ndspirant-commies der opslcrijei
cn telegrafie; b4 j,- G Molegraaf, tnajn(