Het Groene Kruis.
BUITENLAND.
2e Jaargang.
No. 390.
3)c Ceicbohe
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc, Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeellngen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiêngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
(Ingezonden).
Het jongst te Utrecht gehouden Jubi
leums-Congres en voorai ook de daaraan-
verbonden wel-geor,ganiseerde Tentoon
stelling hebben de aandacht van veie be
langstellenden gevestigd op het vvillen-
en-wenscheti der verschillende Neder-
landsche Groene KruiS-vereenigingen.
Het initiatief der H. H. Fleischer en
Poolman, die de eerste Groene Kruis-
Vereeniging buiten Noord-Holland 1) (in
,1901) in het leven riepen, is een zeer ge
lukkig initiatief geweest, en beiden heb
ben dan ook gulweg erkendi ,dat zij
den verrassenden bloei met steeds groo-
ter-wordende aandoening, maar ook met
blijde dankbaarheid hebben gevolgd.
Wij achten dien bloei van genoegzame
beteekenis, temidden der krachtige ople
ving van de sociale beweging welke den
iaatsten tijd te constateeren valt, om ons
de vragen voor te leggen: Wat beoogt
het Groene Kruis en waaraan heeft het
zijn zeldzamen snel.en groei te danken?
Het antwoord op de eerste vraag kon
kort zijn
Het Groene Kruis beoogt bevordering
van den aigemeenen gezondheidstoe
stand door veroetenng oer ziekenverple
ging in eigen huis en door Volksvoor
lichting op het gebied der gezondheids
leer.
De oorzaken van den grooten bloei,
waarin zich het Groene Kruis verheugen
mag (het telt na een 10-jarig bestaan
pi. m. 430 vereenigingen met pl. m.
143.000 leden 2), vertegenwoordigende
circa 1/6 van alle Neder.anders, wanneer
elk gemiddeld gezin op 5 personen kan
worden gesteld) die oorzaken zijn o. j.
vele, doen caaronder is éene, welke wij
nadrukkelijk willen vermelden.
Het Groene Kruis is ontstaan ten plat-
telande, is dus geen groote stads-kiud,
♦dat door opzichtige kieedij den eenvou-
'digeren 'dorpsbewoners aanstoot gaf.
Het Groene Kruis ,kwam voorzien in
de dringende behoeiten van het platte
land behoeften, dringender dan gevoeld
werden in de steden, waar gemeenlijk
meerdere medici, specialiteiten vaak, wo
nen en welingericnte ziekenhuizen zijn
gebouwd* doch waar de onder.inge band
der gemeentenaren losser geknoopt is
dan ten piattelande, waar de een vaak lid
wordt, omdat zijn buurman het reeds
js.
Wij spraken hier van dringende be
hoeften en meenen daartoe het recht te
hebben, wanneer wij onzen lezers eraan
herinneren, hoe treurig het 50-jaren ge
leden nog gesteld was met de verpleging
in de Ziekenhuizen, en in sommige lan
den thans nog is, en dat het slechts 50
jaren geleden is, dat Florence Nighten
gale met haren staf van vrijwilligers zelf-
verlooc'nenue hulp kwam brengen aan de
jarme slachtoffers van den vreeselijken
Krim oorlog.
Hoe het voor dien tijd in de slagvelden
gesteld was, waar meer soldaten stier
ven ten gevolge der geheel-on-t-
Jbrekende verpleging dan door de
kogels van den vijand, behoeven wij hier
niet nader te beschrijven, al willen wij
,onze hulde niet onthouden aan den on-
jsterfiijken Engelschen, die den eersten
stoot gaf aan de inrichting van een hos
pitaal-dienst te velde, thans beter be-
•kend onder den naam van het Roode
Kruis.
Nog geen 50 jaren geleden alzoo tiet
1de officiëele ziekenverpleging alles te
.wenschen over.
Hoe zij dus was ingericht ten piatte
lande, waar veelal gebrek was aan ge
neeskundige hulp en opvattingen werden
gehuldigd, welke geheel indruischten te
gen de meeningen der nieuwe hygiëni
sche wetenschap, kan licht worden afge
leid. En nog was in die opvattingen wei
nig verandering gekomen, toen de H.H.
Fleischer en Poolman pogingen in het
.werk stelden de zegenrijke werking van
bet Witte Kruis ook buiten Noord-Hol
land bekend te maken.
Zij hielden lezingen, waarin zij we-,
fcen op de wenschelijkheid van de verbe
ting der ziekenverpleging in eigen huis
Idoor de verschaffing van verschilienide
verplegingsartikelen (ledikanten, rust
stoelen, windkussens, tochtschermen, on
dersteken, croup-ketels, enz.) door de aan
stelling van wijkverpleegsters, de uitrei
king van eenvoudige geschriftjes en de
instelling van baker-cursussen en cur-.
sussen in Eerste Hulp bij Ongelukken
eenvoudige kennis der wondbehandeüng
door leek en)
Zij wezen in hunne lezingen op het
groote nut eener goede woning-inrich
ting (ventilatie, wering van stofnesten)
en op de groote gevaren eener ondoelma
tige behandeling der zuigelingen.
Hun werk had succes en dat succes
heeft hen niet verlaten zooals wij boven
in cijfers aantoonden.
Maar tot dat succes hebben natuur
lijk meerdere factoren meegewerkt.
Hun succes is toe te schrijven aan de
omstandigheid, dat de Groene Krnis-or-
ganisatie is gebaseerd op coöperatieven
grondslag en dat de grootste drijfkracht
uitging van het leeken-element, dat in
leiding der Vereeniging eene alleszins
bevredigende taak vond.
En warme vrienden telt het Groene
Kruis veie!
Wij wenschen nu de middelen, welke liet
Groene Kruis met zoo goed gevoig aan
wendt eens nader te beschouwen en zien
dan, dat een pas-opgerichte Vereeniging
krachtig en vastbesloten aansuurt op de
verkrijging van een magazijn van verpie-
gings-artikelen, waaruit de leaen, mits
op medisch voorschrift, gratis alle hu.p-
middeien kunnen bekomen, welke zu.len
strekken om het lijden der zieken te ver
lichten.
Natuurlijk eischt het beheer van zulk
een magazijn groote toewijding en onuit
puttelijke zorg, wil men den waarborg
kunnen schenken aan de leden, dat de
aanwending van door anderen georuik-
te artikelen geen gevaar behoeft op te
leveren.
En wij kunnen gelukkig op grond van
opgedane ervaring met gerustheid verkla
ren, dat die vrees denkoee.dig is, omdat
aüe gebruikte materiaal naar gestelde
voorschriften doeltreffend wcrut gerei
nigd en ontsmet.
Want juist die ontsmetting ligt geheel
in de lijn van het Groene Kruis-Vereeni
gingen.
Men verlieze niet uit het oog, dat dit
magazijn wordt ingericht met het geld,
dat door de leden wordt bijeengebracht
en dat dus van eigenlijke piiiiantropie,
of wil men bedeeling-geen sprake is.
En het was o. een meusuiKunctige
tactiek der leiders, contributies naar
draagkracht te heffen.
ieoer lid o raagt naar zijn krachten, of
ferende zijn penningstee der weduw' bij
tot üen bloei der Vereeniging.
Betaalt de arbeicer en wie met hem
gelijk gesteld moet worden 1 et. per
week, de m eer-gegoeden dragen f 1.of
meer per jaar bij, zonder eenter aan die
hoogere contriburiën meerdere rechten
te kunnen ontieeneru
En wij zijn van oordeel en zouden
dat oordeel door gevaUen uit de practijk
kunnen staven, dat de middenstand niet
het minst gebaat is door toetredsing als lid
tot een Groene Kruis-Vereeniging.
Immers is juist dat het voordeel eener
Groene-Kruis vereeniging, dat het perso
nen van verschillende godsdienstige of
politieke gezindte ,de hulpvaardigheid der
rijken prikkelt, het zelfbewustzijn van den
arme vvakkerschudt, die toch eigenlijk
liever betaalt, wil helpen en kna helpen,
•dan bedeeld wordt
Want in benarde omstandigheden vindt
de arme wel hulp, kan de rijke zich wel
redden, doch zijn het de Middenstanders
die aangesproken worden van verleende
diensten door docler en apotheker, is het
de middenstand, die betalen moet de hulp
middelen, welke de medicus noodig acht
welke hulpmiddelen iater naar den zolder
verhuizen of ver beneden de waarde van
de hand worden gedaan.
En zoo zij voor ziekte gespaard blijven,
moge het hun wel een gulden per jaar
waard zijn, dat zij geen gebruik behoef
den te maken van het daardoor verkre
gen recht, materiaal te betrekken; moge
hun wijders de gedachte bewegen dat an
deren, minder gelukkig dan zij, geholpen
kunnen worden ook door hun geklelijken
steun.
Men bedenke hoe veel er geleden
wordt, en toch ook, hoeveel verlichting
kan worden geschonken aan arme cïoup-
lijdertjes, of aan t 'ring-p 'tiënten. die in
een tochtvrij zonnetje buiten kunnen lig
gen en daar wat rust vinden voor hun
ne geplaagde longen.
(Slot volgt.)
1) In deze provincie bestond reeds
lange jaren een krachtige witte Kruisor
ganisatie, we'.ke nochtans zich uitsluitend
binnen de provinciale grenzen wenschte
te blijven begeven.
2) Wij ontleenen deze cijfers aan het
Augustus-nummer van het Tijdschrift
„Het Groene jen het Witte Kruis."
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nu de staking der spoorwegmannen
geëindigd is, heeft de regeering het
noodig geoordeeld, te doen zien, dat
het in de naaste toekomst in
Portugal
rustig zal blijven. Immers de censuur
heeft het volgende bericht doorgelaten
zoo niet zelf de wereld ingestuurd.
In een groote vergadering te Lissa
bon, waar vele redeweringen werden
gehouden, behandelden de gedelegeer
den van verscheidene takken van dienst
vooral bij het verkeer, de mogelijkheid
van een algeineene staking. Men zag n.l.
in dat bij de bevolking de stakingen nu
niet populair zijn.
Men worde hierdoor niet te optimis
tisch gestemd. Er zijn nog eenige sta
kingen loopende en overigens schijnt
nu ook de sabotage zeer in zwang te
komen.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat de
spoorwegdirectie den treinenloop in de
omgeving van Lissabon heeft gewijr
zigd. Aanleiding daartoe is de ontplof
fing van een lom, waardoor een der
tunnels beschadigd werd. Verdacht van
deze daad wordt een arbeider van een
fabriek, waarvan de eigenaar in de na
bijheid van den tunnel woont. De ar
beider zou den aanslag hebben gepleegd
uit wraakzucht, omdat hij ontslagen
was.
Nog andere ontploffingen heeft de
staking veroorzaakt. Door de sabotage
der gaswerkers was gas in de rioolbui
zen gedrongen. Het ontplofte aan de
lantarens van mannen die ratten vingen,
tengevolge waarvan de drie mannen
zware brandwonden ontvingen en de ge
bouwen in de buurt beschadigd wérden.
De hevige knal bracht in het midden
punt der stad groote schrik teweeg.
Door een andere ontploffing ontstond,
volgens de correspondent van het Berl.
TagebL, te Lissabon in het centraal sta
tion e en groote paniek. Men beweerde
dat het hier gold een aanslag van de
monarchistische partij. Drie geheimzin
nige arrestaties hadden plaats.
In de laatste dagen deden geruchten
de rondte, als zou de kroonpretendent
Dom Miguel
zich te Pau bevindt om aanstonds bij
de hand te zijn als er iets ten zijnen
gunste in Portugal geschiedde. Dit
moet echter onjuist zijn. Volgens de
Oostenrijksche bladen verblijft de hertog
nog altijd op zijn slot te Seebenstein
bij Weenen, wegens ongesteldheid hadi
hij zijn reis naar Zuid-Frankrijk moe
ten uitstellen. Daar ook heeft de Ween-
sche correspondent van de „Daily MaiE'
hem geïnterviewd. Miguel bevestigde
vrijwel de verklaringen door zijn ver
trouwde aan een vertegenwoordiger der
„Daily Mail" te Pau aïgelegcL Hij zeide
niet te kunnen zeggen op welke wijze
zijn herstel op de troon tot stand zou
komen. Maar in elk geval zal de toe
stand in Portugal eerst nog erger wor
den, waarschijnlijk zal de anarchie toe
nemen en een Lissabonsche commune
acht Dom Miguel volstrekt niet on
denkbaar. Het herstel der monarchie
zou door dit alles verhaast worden. De
omstandigheden zullen Dom Miguel lei
den, maar zoodra hij op de troon is ge
stegen, zal hij een constituante bijeen
roepen. Zijn eerste taak zal zijn de bin-
nenlandsche staatkunde en het politie
ke beleid te hervormen. Miguel deelde
ook nog mede, dat hij eerlang naar Pau
zal gaan om met zijn voornaamste aan
hangers van gedachten te wisselen.
Minder optimistisch gestemd is zijn
oudste zoon, de hertog de Vigue die
zich tegenwoordig volgens de „Si James
Gazette" op het effectenvak toelegt. Se
dert eenigen tijd is hij op het kantoor
van een groote effectenmakelaars firma
werkzaam iecognito natuurlijk. £>e
hertog is gehuwd met miss Anita Ste
wart, de Amerikaansche erfdochter, zoo
dat de financieele kennis die hij thans
tracht te verkrijgen, blijkbaar moet die
nen, om hein 't beheer van het vermogen j
van zijn vrouw te vergemakkelijken. De
hertog De Vigeu schijnt dus wel de kan
sen op den Portugeeschen troon onze
ker te achten. Effectenmakelaar en ko
ning, dat past immers al heel weinig
bij elkaar.
In Spanje schijnt men nog altijd den
loop der zaken in Portugal met eeni
gen onrust gade te slaan. Zoo meldde
het Spaansche blad „A. B. C." dezer
dagen, dat de Spaansche ministerraad1
na de terugkomst van minister-president
Canelejas een bespreking zou houden
over den toestand in Portugal, ten
einde na te gaan, in hoe verre het noo
dig of wenschelijk is, dat de Spaansche
regeering tusschenbeide treedt.
Ondanks de tegenspraak van andere
bladen, houdt de „A. B. C." hare be
wering vol. En zij voegt daaraan toe,
dat Engeland op het oogenblik die tus-
schenkomst nog niet wenschelijk acht
en dat er bovendien een oud verdrag be
staat tusschen Duitschland en Engeland
dat betrekking heeft op eventueele rust
verstoringen in Portugal.
Wel interessant, maar of het waar is.
Ondanks de waarschuwingen der be
schermende mogendheden, blijven de
Christelijke elementen op
Kreta
duchtig haar staart roeren.
Zondag heeft bij Kanea weder een
vergadering van gewapende mannen
plaats gehad, bij welke zich een groot
uit de omstreken had-den aangesloten,
aantal bewoners van de stad en boeren
en waar dc voornaamste staatslieden
van het eiland het woord voerden. Zij
verklaarden te zullen blijven bij hun
voornemen om een vereeniging met
Griekenland tot stand te brengen en
anders met Kreta te doen als indertijd'
met het Arkadi-klooster dat de Kreten-
sers in het jaar 1866 zelf in de lucht lie
ten vliegen.
Na afloop der vergadering trokken
de betoogers naar de stad, terwijl zij
onderweg voortdurend geweerschoten
losten, hetgeen aan een jongen man het
leven kostte. Ten sltote begaven zich
enkele afgevaardigden naar de consuls
wien zij verklaarden te willen sterven
voor de vereeniging van het eiland met
het moederland.
In de stad werd op denzelfden tijd
een vergadering van Turksche notabe
len gehouden, die krachtig protesteer
den tegen de dreigende houding van
de Christenen en den moord op vijf Mu
zelmannen in de buurt van Rethyma. De
vergaderden begaven zich daarna naar
de consuls, die hen tot kalmte aanmaan
den en hun mededeelden, dat reeds 1
persoon, die van den moord verdacht is,
gevangen genomen is en de justitie ook
de vier andere moordenaars tracht op
te sporen, waarop de Turken de vrees
uitspraken, dat de moord van Rethyma
slecths een voorspel was geweest, dat
gevolgd zou worden door nog grooter
slachtingen, wanneer de vereeniging met
Griekenland niet tot stand mocht ko
men.
In Griekenland
is het oridertusschen ook geen koek en ei.
Volgens de „Vossische Zeitung" zou er
oneenigheid bestaan in het ministerie.
Ten slotte besiaat er oneenigheid in
het ministerie. Drie ministers eischen dat
dat tie prefect van Athene, een Kretenzer,
zal aftreden. Hiervoor is Veniselos echter
niet te vinden.
Verder verneemt het blad, dat de re
geering besloten heeft aan een Duitsch
deskundige opdracht te verlecnen plan
nen uit te werken voor de grensverster-
kingen ia Thessaliië en deze plannen uit
te "voeren,
In de marine zijn ernstige misbruiken
ontdekt. Smeerolie voor de machines, die
uit Amerika afkomstig was, is gebleken
van zoo minderwaardige hoedanigheid te
zijn ,dat de machines van een pantser-
serschip ?n twee torpedojagers ernstige
schade hebben geleden.
Dat oimer/.eebooten gevaarlijke dingen
zijn is gisteren weer bewezen te Kuil
waar de Duitsche
Onderzeeboot gezonken
Is In de Heckendorfer-Bucht. Dit ongeluk
van de U j is vermoedelijk veroorzaakt
door het bij ongewenscht toeval voüoo-
pen van een gedeelte van het schip. Er
was geen onmiddellijk gevaar voor de be
manning, de beschikbare hoeveelheid
zuurstof is voor 49 uur voldoende.
Inmiddels luidde een volgend bericht
dat de 30 koppen sterke bemanning is ge
red, behalve de 4 man, die zich in den to
ren bevinden en tot wier redding de boot
gelicht moet worden, waarvoor het lich-
terschip „Vulcan" en de groote kraan
van de keizerlijke werf zijn vertrokken*
In de F.ransche kamer is een
Aanslag op Briand
gepleegd. Toen gisteren de algevaardigde
Razinbaud op de redenaarstribune liet
woord voerde, zijn van af de publieke tri
bune in de richting van de regeerings-
zetels twee revolverschoten aigevuurd.
Mirman, de directeur van de Assistance
publique, die a.s regeeringscommLsiris
de Kamer aanwezig was, is gewondi
De vergadering werd onmidde.iijk ge
schorst.
De dader is een zeekre Gizeltne. Hij
is van goede familie, een broer van een
kabinetschef aan het ministerie van ar
beid Hij schoot inder.tijd op den Spaan-
schen consul te Biarritz, werd toen ont
ogen als griffier en wegens vervolgings
waanzin opgesloten te Villcevrard. Hij is
ontslagen op verzoek van zijn familie
die zich verbonden heeft den gek te be
waken. Gizelme heeft verklaard niet op
een persoon te hebben gemikt, maar in
de massa te hebben willen schieten. Hij
was teleurgesteld slechts een rageerings-
commissaris getroffen te hebben.
Bij heropening der kamer sprak Bris-
son namens alle leden de hoop uit, dat
Mirman spoedig moge genezen.
In den Senaat gaf de voorzitter uiting
aan de verontwaardiging der vergadering
over den aanslag in het Palais Bour
bon. Met aig. stemmen is een motie aan
genomen waarin levendige sympathie met
Briand en Mirman wordt betuigd.
Ondanks de emotie door het geval in
de kamer verwekt werden de burtadsla-
gingen reeds een half uur later in vol
komen kalmte voortgezet.
GEMENGD.
Keizer Frans Jozef heeft zien ver
toond op .een hotDai en zag er, naar ver
zekerd worut, voortreffelijk uil
De Kroonprinsen van Sirië, Bulga
rije en Montenegro zuden den I saar van
Rusland dezen zomer een bezoek bren
gen.
De Politische Coiresponuenz verze
kert, dat Sasonof, de Russische minster
van buiteniandsche zaken, te Parijs wordt
verwacht in het Paaschreces van .iet par
lement
De Keizer van Oostenrijk richtte
een eigenhandig schrijven aan graal Cou-
denhove ,staciihouder van Bohemeu, waar
bij hij diens ontslag aanvaardde. De Kei
zer zond een bnet aan graaf Thun, hou
dende zijn benoeming tot stadhouder van
Bohemen.
De gemeenteraad van Weenen doet
een uitstapje naar -Parijs. Zondag zijn
de heeren er aangekomen, aan bet sta
tion aigewacht door den voorzitter van
den Parijschen gemeenteraad en vele le
den.
Naar ltaliaansche biaden uit uomoj-
dossoia melden ,zijn thans de italiaaiischa
forten aan den zuidelijken uitgang van
Simplon-tuniiel voltooid. Het werk duur
de volle drie jaren. Naar de Sera schrijft
betreft het hier een werk van het groot
ste gewicht, terwijl de soliditeit er van
tegen elke proef bestand is. De beves
tigingen, bestaande in 10 groote en 54
kieinere, beheerschen den pas Gola de.la
Diveria volkomen, zoodat het volstrekt
onmogelijk is daarlangs het Ita.iaansche
gebied binnen te dringen.
In het Queens.andsche Hooger- en
Lagerhuis is aangenomen egn wetsont
werp ten behoeve van eene reusachtige
'uitbreiding van het Noordelijke en Wes
telijke spoorwegnet. De kosten hiervan^
te dekken door een in Londen te sluiten
leening, zullen 6.UÜO.OOO p.st "bedragen.
In verband hiermede wordt van regee-
ringswege gewerkt aan een plan tot be
vordering der immigratie,' daar de vraag
naar arbeiders bij uitvoering van het
plan ongetwijfeld zal toenemen.
Ook in Zwitseriand zal de regeering
vermoedelijk binnenkort een proefneming
met den invoer van bevroren vleesch uit
Argentinië toestaan. Binnen veertien da
gen zal het departement van landbouw
zijn verslag over de zaak indienen.
Xe Madrid zit men door de sneeuw