No. 3bl
BUITENLAND.
BINNENLAND.
2e Jaargang.
S)e Geicbeh e Qowtmit
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
7
Januari
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
liet oude liedje.
In een artikel over de beweging
yoor algemeen kiesrecht, schreet het
„H a n d e l s b 1 a d" van 4 Januari
„Wij meenen niet van geringschat
ting, noch van onze medeburgers, noch
van andere politieke partijen verdacht
te mogen worden,, wanneer wij zeggen
dat de Nederlanders, die niet de ma
te van welstand hebben kunnen ver
werven, voor de uitoefening van het
kiesrecht thans vereischt, gemakkelijk
hetzij de met groote woorden en klin
kende beloften werkende volkslei
ders, hetzij den R. K. of Protestant-
schen geestelijke zullen volgen".
Het orgaan meent niet van „gering
schatting" verdacht te mogen worden,
maar
le. reikt het leukweg .allen nietkie-
fcers een diploma als stemvee uit, een
voudig op grond van hun staat van be-
izit, of liever van niet-bezit.
2c. stelt het zoo eventjes terloops de
geestelijken op één lijn met „volkslei
ders", die „met groote woorden en klin
kende beloften werken".
;t ls wel vriendelijk!
En weel, ge hoe 't „Hbl." tot die
Vleiende oordeelvellingen komt? Licht
versch'aft dienaangaande 't zinnetje vlak
Vóór bovenstaand citaat, in welk zin
netje wordt gezegd, dat de politieke
overtuiging der vrijzinnigen „zeer zeker
niet de gangbare overtuiging, is onder
de lagen der bevolking, die thans van
het kiesrecht verstoken zijn."
Ziet u Daarom zijn die „lagen der
bevolking" zulk stemvee, luisterend naar
.Volksleiders en geestelijken. Waren die
:niet-kiezers vrijzinnig, dan zou 't wet
(anders wezen, want dan behoorden zij
ïummers tot het denkend deel der na
tie.
Het oude liedje.
algemeen overzicht.
Langzamerhand, al is de verkiezing nog
.ver at, beginnen de verschillende partijen'
in
Duitschland
jhun canöidaten te stellen voor den Rijks-
idag. Hierbij doen zich soms wel verma-
ikelij'ke dingen voor. Zoo heeft Graaf Po-
"jsadowsky verklaart geen mandaat te zul-
,'len aannemen, wil men hem echter als
5,teicandidaat" stellen dan stelt hij zich
Voor dat experimente disponibel. In Os-
,;terode-Neldenburg heeft men weer can-
jdidaat gesteld den onverdroten strijder
iyoor meer alcohoiverbruik, Nehbel die
Zich met zijn amend, om het percentage
Van de jenever te verhoogen onsterfelijk
belachelijk heeft gemaakt. En eindelijk
iwordt in Osnabruck de exjesuïet graaf
'CHoensbroech door de z. g. vrijzinnigen
jcandüdaat gesteld. Proficiat met zoo'n
[exemplaar.
Over het Russisch-Duitsche geval be
gint meer lichtte schijnen. De EveningTi-
mes" weet n. 1. den text der Russische
nota aan Duitschland te publiceeren. De
ze zou o. ade volgende conclusie be
vatten: le Rusland zal zich niet verzet
ten tegen de voltooiing van den Bagdad-
Bpoorweg, noch beletten, dat vreemd ka
pitaal in de onderneming worde gesto
ken; 2e. Rusland verbindt zich, een spoor
lijn te bouwen ter verbinding van den
:[Transperzischen spoorweg met den Bag-
'dad-spoorweg door een zijlijn van Sadije
paar Khanekiii; 3e Duitschland verbindt
Zich geen lijnen te zullen laten aanleggen
in de zone, begrepen tusschen den Bag-
dad-spoorweg en de Russisch-Perzische
grens, ten noorden van Knanekin, noch
':eenige onderneming van dien aard te zul
len dulden ;4e Duitschland erkent, dat het
geen politeke beilangen in Perzië heeft
en alleen commercieele doeleinden na
streeft en dat het zonder een voorafgaan
de overeenkomst dienaangaande met Rus
land, noch eenigen afstand van grond
gebied noch iets anders zal trachten te
Verkrijgen ten noorden van de lijn over
Ispalian-Jezd-Kasrisjirin-Khakh tot aan de
'Afgaansche grens.
Na dat laatste punt zal de ongerustheid
Van Engeland wel wat verminderd zijn,
terwijl Frankrijk zich in liet geheel niet
ongerust behoeft te mah.cn.
Men zal zich herinneren dat het bestuur
van de arbeiderspartij in
Engeland
had besloten, de algemeene vergadering
die eerlang te Leicester wordt gehou
den, voor te stellen de gelofte voor leden
der partij te laten vervallen, hopende
daarmede het voornaamste bezwaar tegen
herstel van den toestand van vóórhetOs-
berne-vonnis weg te ruimen. Keir Har-
die en anderen in de partij waren daar
tegen en om nu hun voorstel er door
te krijgen heeft het bestuur er wijziging
ingebracht. De belofte, dat een lid geen
andere politieke partij zal hebben, zou
blijVen, en vervallen alleen de bepaling,
dat een lid moet stemmen overeenkom
stig het besluit van de meerderheid. Da/
aldus het bezwaar om de vakverenigin
gen weer toe te laten, hoofdelijken omslag
voor politieke doeleinden te heffen, voor
velen gehandhaafd wordt, zal misschien
blijken.
'De Iersche kwestie die vooral "bij de laat
ste verkiezingen op den voorgrond is ge
bracht staat er volgens Redmond goed
voor. In „Raynolds' Newspaper" zal een
manifest verschijnen van den Ierschen na-
tionalitischen leider waarin hij o. m. zegt;
De uitslag der algemeene verkiezin
gen in December 1910 kan met het vol
ste recht beschouwd worden als een voor-
voorbeeldelooze overwinning van de pro-
gressistische en democratische partij in
Groot-Brittannië en Ierland. De verkie
zingen hebben een eind gemaakt aan de
macht van (het veto van het Hoogerhuis en
aan den eersten minister een duidelijk
mandaat gegeven om de Iersche quaestie
binnen den kortst mogelijken tijd defini
tief te regelen door aan het Iersche volk
volledige zelfregeering toe te kennen ten
opzichte van alle zuiver Iersche quaesties.
Het schijnt Veniselos ernst te zijn met
zijn hervormige plannen in
Griekenland
Hij heelt zioli tegen 'n vertegenwoordiger
van „Havas" uitgelaten, dat de eerste stap
der reg. zou zijn verbetering van de zee-
en landmacht, maar beide zouden evenre-
zij'n aan de middelen en men zoulvoor(aller
er naar streven, 't toevertrouwde geld
beter te gebruiken dan te voren.
Frankrijk willigde het verzoek in om
militairen te zenden tot hervorming van
het leger. Het commanuo over een divi
sie, een brigade, een regiment en een ba-
taijon zou worden toevertrouwd aan
Eransche officieren, om deze eenheden als
voorbeeld te gebruiken. Op die ,wijfz.e
hoopte inen binnenkort een dlegelijk en,
goed gedisciplineerd leger te bezitten.
Men verzocht Engeland om een mari
nezending, maar ontving nog geen ant
woord. Het voornemen was op dezelfde
wijze het bevel over de verschillende een
heden aan Britsche officieren op te dra
gen. Voor hervorming van het boschwe
zen had men de huip van Oostenrijk in
geroepen en voor d« reorganisatie van de
gendarmerie zich gewend tot Italic. Er
was niet beslist weLk volk men zou ver
zoeken te heipen bij de reorganisatie van
den douanendienst.
Met een enkel woord zij nog gespro,-
ken over de staking der
Belgische mijnwerkers
Ten gevolge van het gebeurde te Se-
raing, waar bij een treffen tusschen
de stakende mijnwerkers in het kolen
bekken van Luik en de gendarmen, en
kele personen gekwetst werden, is nu
de algemeene werkstaking afgekondigd.
Gisteren zijn op verscheidene plaatsen
vergaderingen belegd, en trokken de
stakers door de straten van Luik. Ee
stoet was ruim 4000 mijnwerkers groot.
Talrijke vrouwen en kinderen hadden
zich bij den stoet gevoegd, waarin roo-
de vaandels werden gedragen met zwar
te crêpe omhangen. Tal van redevoerin
gen werden gehouden, waarbij op voort
zetting der staking werd ^angednon-
gen.
In het kolenbekken van Luik staken nu
14000 mijnwerkers.
GEMENGD.
De berichten omtrent den gezond
heidstoestand des Oostenrijkschen kei
zers blijven gunstig luiden. De verkoud
heid betert goed. De keizer is alleen
nog wat heesch. De doktoren verwach
ten dat de patiënt binnen .eenige dagen
geheel genezen zal zijn. i
Koningin Elisabeth van België zal
eerstdaags voor volledig herstel naar
het .zachtere Zuiden vertrekken, fctftfc
doel der reis is echter nog onbekend.
Waarschijnlijk zal het één der plaatsen
in de Fransche Riviera zijn. Koning Al-
bert zal zijn gemalin vergezellen en haar
een paar weken gezelschap houden,
waarna hij weer naar Brussel terug zal
keeren.
- Blijkens een bericht uit Lima, gis
teren te New-York ontvangen, heeft de
regeering van Peru er in toegestemd,
het grensgeschil met Ecuador te onder
werpen aan scheidsrechterlijke beslech
ting door het Haagsche Hof.
Uit Romè verneemt de „Éclair":
Koning Manuel zal in de a.s. lente naar
Rome vertrekken, en de gast zijn van
Victor Emmanuel.
Op Madeira blijkt het nog steeds
niet pluis te zijn. De regeering zendt
troepen van het garnizoen-Lissabon met
een mitrailleuse, naar het heet, om de
gewenschte .hygiënische maatregelen
met den noodigen nadruk te kunnen
doorvoeren.
Naar de „Vossische Zeitung" uit
Athene verneemt, heeft de Christenbe
volking van Kreta besloten de Mohame-
danen te boycotten, om hen te dwingen
het eiland te verlaten. Zij beschuldigen
de Mohamedanen verbindingen met
Konstantinopel te onderhouden, intus-
schen zetten de Kretenzers hun bewape
ningen voort.
Het rapport van Louis Renault,
Jules Roche en André Weiss over de
constitutioneel e organisatie van het vor
stendom Monaco en een desbetreffende
grondwet, die de vorst van Monaco heeft
goedgekeurd, is gepubliceerd.
De Emir van Boekhare, Abdoel
Akhad Khan is overleden. De thans over
leden Emir is in '1859 geboren en hij
kwam in 1885 aan het bewind.
Zijn zoon Seiïd Mir Alim, is zijn op
volger en is reeds als zoodanig door d'e
Russische regeering erkend. Mir Alem
is in 1880 geboren.
Uit New-York verneemt de Matin:
Majoor Squier heeft een toestel uit
gevonden, dat toelaat dat tien personen
tegelijk aan één enkelen telefoondraad
gpreken.
De staking der zetters te Helsingfors
duurt voort. De sociaal-democratische
drukkers hebben de looneischen der zet
ters ingewilligd en de stakers hebben
toezegging van steun ontvangen van de
internationale socialistische organisatie.
De Finsche papierfabrikanten hebben,
op voorstel van de drukkersvereeniging
besloten zoolang de staking duurt, al
leen aan die drukkerijen en uitgevers
papier te leveren met wie jaarcontrac
ten bestaan.
Het „Journal des Debats" ver
neemt uit Petersburg, dat te Moekden
ernstige onlusten zijn uitgebroken naar
aanleiding van een belastingverhoo-
ging. Talrijke Chineesche kooplieden
hebben levendig geprotesteerd. De dis
trictschef moest met het oog op zijn per
soonlijke veiligheid een beroep doen op
de troepen. Deze vuurden op de (be-
toogers. Er zijn tien dpoden en tal van
gewonden gevallen.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is J. J. Beenen be
noemd tot burgemeester der gemeente
Herten
is W. J. H. Prick benoemd tot bur
gemeester d.er gemeente Gulpen
is A Mol be.noemd tot burgemees
ter der gemeente Rucphen en .Varens-
einde
is aan den reserve le luit. J. M. F.
E. Wintgens, van het 2e reg. inf. een
eervol ontslag uit den militairen dienst
verleend;
is aan den ingenieur van den Rijkswa
terstaat der le kl. met den .titel van
hoofdingenieur (met verlof) J. Nele
mans te Delft op zijn verzoek eervol ont
slag als zoodanig verleend;
is aan K. j. Perk eervol ontslag ver
leend als notaris te Hilversum.
Generaal-majoor Cool.
De afgetreden minister van Oorlog*,
generaal-majoor Cool, had bij het aan
H. M. gericht verzoek om eervol ont
slag uit het ministersambt zooals na
der gebleken is tevens het verlan
gen te kennen gegeven om weder Ln
militairen dienst te worden geplaatst.
Zondagsrust*
Door ,den mjniiUr yau ffiAteataat U
de medewerking van den minister van
Oorlog verzocht, om het algemeen stre
ven naar de Zondagsrust van het perso
neel in staatsdienst zooveel mogelijk te
bevorderen.
Door den Minister van Oorlog is be
paald, dat, ter bevordering van den
Zondagsrust van de postbeambten, de
deinststukken, welke geen spoed ver-
eischen, niet des Zaterdags na 12 uur
middags ter post zullen bezorgd wor
den.
Rapporteurs Eerste Kamer.
De afdeelingen der Eerste Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs:
over de Algemeene Beschouwingen en
de Hoofdstukken II (Hooge Colleges
tie), V (Binnenl. Zaken), VUB (Finan-
enz.), Ill (Buitenl. Zaken), IV (Justi-
ciën) en XII (Onvoorziene Uitgaven)
der Staatsbegrooting voor 1911 en eeni
ge daarmede verband houdende wets
ontwerpen, de heerenvan Wassenaer
van Rosande, Vermeulen, Roëll' van Bas
ten Batenburg en Havelaaren
over de Hoofdstukken VI (Marine),
VIII (Oorlog), IX (Koloniën) ded
Staatsbegrooting voor 1911 en eenige
daarmede verband houdende wetsont
werpen, de heeren d'AumaJe van Har-
denbroek, Verheijen, Staal, van der Mae-
sen de Sombreff en de Marez Oijens.
Paleis Het Loo.
Met de voorbereidende maatregelen
voor de verbouwing van het Koninklijk
paleis is men druk bezig. De oude stal
len zijn ontruimd voor tijdelijke werk
en bergplaatsen vele boomen, w.o. zeer
zware, zijn geveld voor de noodige ruim
te van het eerst bij te bouwen gedeelte.
De aanwijzing zal geschieden op 25
Jan., de aanbesteding op 6 Februari.
De „Prins Willem V".
Men schijnt zich ongerust te gaan ma
ken over het lot van de „Prins Willem
V", van den Kon. West-Ind. Maildienst.
Het schip vertrok den 23sten Decem
ber van Amsterdam naar West-Inldi»:
en sedert dien tijd is geen bericht om
trent d'lt schip binnengekomen.
Mist kan hiervan de oorzaak zijn en
vermoedelijk zal men de eerste dagen
ook" wel geen tijding van het schip ont
vangen. Het moet thans reeds Ouessant
en de Hebriden gepasseerd zijn, zoodat
de aankomst in West-Indië dient afge
wacht te worden.
Volgens het vaarplan moet het stoom
schip den 9den Januari te Paramaribo
aankomen. Men kan dus gerucht wach
ten tot den 11 den Januari, voor jnen
zich ook maar eenigszins bezorgd be
hoeft te maken.
De Kustverdediging.
„Truth" schrijft, sprekende over de
critiek van de „Times" op het ontwerp
wet voor de Nederlandsche kustverde
diging:
Door die critiek heeft de „Times"
opnieuw een bewijs van zijn ongeluk
kige anti-Duitsche gezindheid. Maar
door te beweren, dat Nederland handelt
onder pressie van Berlijn, wijl het de
kustverdediging wenscht te versterken,
rekent het leidende blad te veel op de
lichtgeloovigheid van zijn lezers. Geen
volk zooals de „Times" behoorde te
weten hechter sterker aan, heeft groo
ter lieMe voor zijn zelfbestuur, dan de
Hollanders, en daar is geen man, noch
vrouw, noch kind, in Holland, die niet
den laatsten druppel bloed zou geven
voor het behoud der nationale onafhan-
kelijkhedi tegen allen, die haar zouden
willen aanranden.
Waarom zou Nederland zich aan de
zeezijde niet evengoed verdedigen als
aan de landgrenzen? De Hollanders
kunnen even goed opkomen tegen onz;
plannen tot het aanleggen van een ma
ritieme basis te Rosytli, als wij tegen
hun versterking van Vlissingen. Even
als de Belgen moesten zij hun neutra
liteit beschermen, in geval van een
oorlog tusschen Frankrijk en Duitsch
land en als een Fransche en Dui.tsche
macht den mond der Schelde bezette,
zouiden wij de eersten zijn, om te kl gen
over de NederMndschc zoi geloosheid'.
Wat d^e „Times" voorbijziet, is, dat
de belangen van België en Nederland'
dezelfde, of gelijksoortig zijn en dat,
hoe sterker de verdedigingswerken van
Nederland zijn, des te <Je Belgi
sche neutraliteit kan &Qrdeii beschermd.
Nieuwjaarsbal ten Hove.
Het galabal ten Hove heeft gister
avond, later dan in de laatste jaren ge
woonte was, plaats gehad.
De Kon. familie H. M. de Koningin,
H. M. de Koningin-Moeder en Z. K.H.da
Prins, bevonden zich van 9 uur afttot om
streeks middernacht te midden van de ge-
noodigden.
De salons, die in cirkelvorm rondom,
de groote balzaal loopen, waren glinste
rend verlicht, de ineenloopende zalenl
waren met palmgroepen getooid.
Het aantal gasten bedroeg pl.m 1000.
hoofdzakelijk genoodigd uit de volgen
de categorieën: de Huizen van Hare Ma
jesteiten en Z. K. H.den Raad van
State en andere hooge staatslichamen,
onder welke de leden van de Eerste Ka
mer der Staten generaalverder de le
den van de Tweede Kamer te 's Graven-
hage wonendede Ged. Staten de Ge
meenteraad van den Haagde leden d'eij
rechterlijke collegiën en van het kanton
gerecht te 's Gravenhagehoofd- en
andere ambtenaren der departementen
de opper-, hoofd- en verdere officie-;
ren tot en met den kapiteinsrang vanj
het garnizoen een groot gedeelte dei(
luitenants van de korpsenofficieren
van het Indisch leger te 's Gravenhage j
aanwezigvertegenwoordigers der ver-
eeniging tot het verleenen van Koninki
lij'ke subsidiën aan jeugdige kunste
naars benevens dames en heeren den
uitgaande wereld, als particulieren.
Tot deze laatsten behoorden eenigei
in den Haag vertoevende vreemdelingen.
Amerikaansche, en Engclsehe dames en
heeren, dfie door bemiddeling van de
gezanten van hun land aan H. M. de
Koningin zijn voorgesteld.
De voorbereiding, beiuing en regeling
van dit buitengewoon druk bezochte bal
heeft ditmaal voor het eerst in handen
van het vorige jaar benoemden hofmaar,
schalk, jhr. Boreel, berust.
In djie verschillende gedeelten van.
het Paleis waren buffetten opengesteld,
dat voor de thee in de kleine eetzaal.
Zoowel in de galerijzaal als in de
Rembrandtzaal torsten sierlijk gedekte
tafels, getooid met bloemstukken van'
acht rose tulpen en guirlanden, de
schotels met allerlei smakelijke avond-
gerechten, producten van de bereiding
kunst van den hofmeester en zijn staf
van koks van het Koninklijk keukende
partement.
Het nieuwe tarief.
De te Beriijn verschijnende „Kreuz-
Zeitnng" weet omtrent het door Minister
Kolkman aan den Raad van State ge
zonden tarief het volgende mede te
deelen
De tariefverhoogingen zullen op vrijwel
alle arlikelen van invoer betrekking heb
ben, behalve op goederen, die Nederland
niet zelf voortbrengt en die tot de eerste
levensbehoeften van de bevolking moeten
worden gerekend. Ook tabak zal ver
schoond blijven van elke tariefverhoo-
ging, opdat de Hollandsche tabaksmarkt,
die een van de eerste ter wereld is, geen
schade zal worden gedaan. Maar de
kleinhandel in tabak zal door een bij
zondere belasting worden getroffen. De
door het nieuwe tarief te treffen artikelen
zijn in vier klassen te verdeelen. Het
maximumtarief van 12 pet. zal op die
goederen worden toegepast, die de Neder
landsche nijverheid concurrentie aandoen,
zooals meubelen, stoffen van de weef
nijverheid, behangsels, schoenen, kleede
ren enz. Het minimumtarief van 3 pet
daarentegen zal aan die goederen worden
toegestaan, die in Nederland nog verder
bewerkt moeten worden of voor de arbei
ders onontbeerlijk zijn. Bovendien be
staan voor verscheidene goederen nog
tusschentarieven van 6 en 10 pet., en het
ontwerp kent aan de regeering de be
voegdheid toe, de wettelijke maxima nog
zonder eenig limiet te verhoogen voor
goederen van die landen, welke op het
aanhangig gemaakte Nederlandsche tarief
met represaille-maatregelen zouden ant
woorden.
korte kroniek.
H. M. de Koningin schonk f 200
aan het Militair Tuberculosefondis.
Stct. no. 6 bevat de Wet van den 31 en
December 1910, betreffende het aangaan
van eene geldleening ten laste van den
Staat.
Z. K. H. Prins Hendrik zal in ff
laatst van deze maand eenige .dagen p»i(
Met Loo doorbrengen.