No. 353,
December
1910.
Een adres van ambtenaren.
BUITENLAND.
2e Jaargang,
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
(DIT BLAD VERSCHIJNT ELK EN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
'per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent," met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
3
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
[pit nummer
I BLADEN en
bestaat uit DRIE
een GEILLUS-
TREERD ZONDAGSBLAD.
y OnlamSgs is door den Al g ent. Nederl.
pBond van Ambtenaren een dres gericht
litot de aangesloten vereen;gingen met
fjeenige vragen, op welke voor April IQil
[leen antwoord wordt verwa ht Dp bond
kcht volstrekt nog niet ui [gemaakt de
jjkwestie, of ambtenaren een v a'k v e r-
;,eenigiing mogen vormesï, m. a. w.
'•heeft geen vast en zeker begrip van de
((positie, waarin de ambtenaren staan te
genover de overheid ander immers zou
Me vraag, of de vereenigingen meenen
Mat de overheid de staats- en gemeen
telijke overheid verplicht is zich
(•te houden aan de wenschen van dejt
Ibond, niet gesteld zijn.
Mogen ambtenaren een vakvereeni
ging vormen? Op deze vraRg willen wij
keen antwoord geven, om duidelijk te kun
nen inzien de positie van de ambtenaren
1 (tegenover de overheid, 't 1b, dunkt ons,
(«en opportuun purit van bespreking in
jjdezen tijd, waarin het socialisme de
[verhouding tusschen ambtenaar en staat
:'jof gemeente tracht ten-on:lerste-boven
(Lte gooien, terwijl, als de sociaal-demo
craten zelf aan de regeering zijn, zij den
ambtenaren het recht ontzeggen, hun
yroeger in de theorie beloofd meni
denke aan de socialist Briand bij de
Fransche spoorwegstaking.
Wat is een vakvereeniging De va.k-
{vereeniging, als zoodanig, stelt zich tot
doel het verkrijgen van ieeii oecono-
mische gelijkwaardigheid van
rjde arbeiders met den patr on, o m mle
id e'zeggingschap te v er krijg en bij
jjhet arbeidscontract in de regeling van
het. bedrijf. Deze beieekenis, heeft het
(woord gekregen door de hi - torische wor
ding van de vakvereeniging. Ze is nl.
(voortgekomen uit de zwakte van de
[[werknemers tegenover de werkgevers.
Nu blijkt uit het bovengenoemds
adres, dat de Nederl. Alg. Bond vanl
^ambtenaren het niet onmogelijk acht, dat
ijook de ambtenaren zoo'n vakvereeniging
(vormen de vraag wordt immers gesteld,
jjof de ambtenaren verplichtende
((wenschen kunnen uiten m. a. w. of zij1
'((medezeggenschap hebben het staats
lef gemeentebedrijf. Dit st even van jde
/(ambtenaren werd duidelijk kenbaar ge-
ijmaakt op een, enkele jaren geleden, te
(Stuttgart gehouden congres, waaraan
(ook de bond van Ned. gem :entewerklie-
jden-deelnam „Het congres protesteert
jitegen elke manier of vorm, welke mocht
\[worden aangewend tegen Jiet vereeni-
fjgings of stakingsrecht van de arbeiders
ySn openbare bedrijven." „Ter prac-
(tische doorvoering van loonbewegingen
jjnoeten de strijdmiddelen van de m o-
/(d erne va kvereeniging - worden
a;anigewend."
Nu willen wij bewijzen, dat de arbei
ders, in dienst van een privaten pa-
ïltroon, een vakvereeniging kunnen vor-
(imen, maar niet zij die arbeide in
ridienst van gemeente of staat, om'dlait
Ijde verhouding tusschen p roon en
[arbeider en tusschen overheid en ambte-
|inaar een geheel andere is.
Om tot dit besluit te kommi, moeten
jde lezers zich een dorre redeneering ge-
jtroosten, welke hun echter, dunkt ons,
[jde kwestie duidelijk zal maken.
Verhouding tusschen patroon en arbei
der
Het doel van den patroon is om door
(een zeker werk te laten verrichten zijn
neigen welzijtn te bereiken.
I Het doel van den arbeider is ook om
Moor dat bepaald werk zijn eigen be^
filang te behartigen.
i Welnu: het belang van den patroon
jistaat even hoog als dat van d rbeicier,
|;Dus: beide kunnen het middai ter berei-
'Jking van hun belang, den arbeid, in on-
jjderling overleg regelen.
j. Men houde echter in' het oog, dat de
.ïjpatroon bij den arbeid' toekomt het
r e c h t o p leiding.
i. Een vakvereeniging nu ht >:ot doel
Tfiet verkrijgen van e n onderling overleg
iJtusschen patroon en arbeider. Dus is een
/[vakvereeniging aan arbeiders, in private
diepst, gerechtvaardigd.
1 Verhouding tusschen staat of gemeen
te en ambtenaar:
t'r Het natuurlijk doel van, gen of
de gemeente bij de bedrijven is het alge
meen welzijn.
Het natuurlijk doel van' den (ambte
naar in die bedrijven is zijn eigen par
ticulier belang.
Welnuhet algemeen welzijn staat
hooger dan het particulier belang.
Dus: aan den staat of aan de gemeente
komt het recht toe de middelen, nóodig
voor dat algemeen belang, de bedrijven,
te regelen. De ambtenaren hebben hier
geen medezeggenschap. Maar is
het niet billijk, dat geluisterd wordt naar
de wenschen van hen, die het bedrijf van
nabij kennen, en die toch ook persoonlijk
belang hebben bij een goeden regeling.
Op deze vraag antwoorden wij beves
tigend, maar dringen aan op een goed
begrijpen dezer woorden. De ambtena
ren hebben niet een recht van mee
spreken, hunne wenschen hebben niet
een bindende kracht, maar het i®
b i 11 ij k, dat hun verlangen of hun raad
wordt overwogen.
„Van gelijke rechten aldus de hear
Ruys ;c»e Beerenbroeck in de Tweede
Kamer tusschen regeering en ambtena-
renvereeniging is geen sprake, van onder
handelingen evenmin, onderhandelingen
toch onderstellen gelijkheid in rechten.
Inlichtingen geven evenals verzoeken
kan vanwege de mindere jegens den»
meerdere geschieden, doch bij verzoeken
en inlichtingen moet het blijven".
Dit laatste kan geschieden door 1de
z. g. groepsvertegenwoordi-
g i n g. Dit instituut is een reeds lang
gekoesterd ideaal. De groepsvertegten-
woordiging is een officieele vertegen
woordiging van de verschillende groe
pen, waaruit het personeel in een be
paalde diensttak bestaat.
Door het samenwerken van de regee
ring met de groepsvertegenwoordiging
zal aldus Hettinga Tromp
in de „Vragen des Tijds" van >Iovem-
1906, het aandeel van de vereenigin
gen van ambtenaren in de regeling der
bedrijven worden opgevoerd tot een
•hoogte, welke zij nooit zal kunnen be
reiken in de vrije vakvereeniging-
Deze zeer beknopte .uiteenzetting zal
duidélij'k hebben gemaakt, hoe geheel
de verhouding tusschen ambtenaar en
staat of gemeente verschilt van die tus
schen patroon en arbeider.
Katholieken, graag op baantjes.
Onderwijs.
Aantal Kath.
1 0
1 O
115 O
1 0
1 0
Gymnasium1
Rector
Conrector,
Leeraren
Amanuensis
Claviger
Totaal 19 O
H. B. S. voor Jongens
Directeur 1
Leeraren 17 O
Concierge 1 O
Totaal 19 0
H. B. S. voor Meisjes
Directrice 1
Leeraressen 12 1
Concierge 1 O
Totaal 14 1
Kweekschool voor onderwijzers
Directeur 1 O
Leeraren (essen) 15 1
Concierge 1 0
Totaal 17 1
Openbare bewaarscholen.
Hoofden 3
Onderwijzeressen1 15 1
Dienstboden 3 O
Totaal 21 1
Totaal generaal 90 3
De cijfers voor het lager pnderwijs
die resp. 236 en 7 bedragen, betrekken
wij niet in de statistiek, omdat er van Ka
tholieke zijde uit den aard niet veel sol
licitanten voor het O. L. onderwijs zijn.
Oas en JSlectriciteitsfabrieken.
Aantal Kath.
Directeur 1 1 O
Adj.-directeur 1 O
inspecteur
Gasmeester 1 O
Bedrijfschef electr. 1 1 O
Scheikundige 1 O
Magazijnmeester 1 0
Opzichter straatverlichting 1 O
Bouwk. opzichter 1 O
Assistenten (3. fl
Kabelinspeteur
1
1
Teekenaars
2
O
Bouwk. teekenaar
1
O
Portier
1
O
Boekhouder
1
O
Klerken
i 8
1
Verdere adm. betrekkingen' 10
0
Werklieden
127
21
Totaal 163
24
Aantal Kath.,
Directeur 1 O
Adj.-directeur 1 O
Keurmeester opzichter 5 1
Machinisten 2 O
Portier 1 ;0
Stokers 2 1
Boekhouder 1 O
Keurmeester visdi en ooft 1 O
Bediende laboratorium 1 'O1
Werklieden 10 0
Totaal 25 2
Endegeest en, RhijngeesL.
Aantal Kath.,
Directeur i 1 O
Geneesheeren 4 1
Adj.-directrice 1 O
Hoofdverpleegsters 4 1
Apotheker-asistente 1 O
Huismeester 1 O
Boekhouder f 1 O
Adj.-boekhouder 1 0
Klerk 1 O
Portiers 3 O
Totaal 18 2
De verpleegsters en dienstboden en
verder huishoudelijk personeel hebben
wij niet in de statistiek opgenomen, we
gens de gewone veelvuldige mutatie.
Rèsumeerend vinden wij dus:
Aigem. Bestuur 47 2
Politie en Brandweer 96 19
Gemeentewerken 138 19
Bank van leening 8 0
Stedel. werkinrichting 3 0
Keuringsdienst 3 0
Geneesk. dienst 11 1
Gemeente Apotheek 3 0
Onderwijs 90 3
Gas- en electr. fabriek' 163 24
Abottoir 25 2
Endegeest en Rhijngeest 18 2
Totaal 605 72
of, indien wij lagere betrekkingen, zoo
als politieagenten en werklieden waar
voor een enkele Katholiek dan nog
niet al te ongeschikt is uitgezonderd r
krijgen wij
Gemeentebetrekkingen
Aantal 148 katholiek 12
Commentaar overbodig!
ALGEMEEN OVERZICHT.
Gisteren is de eerste dag der candi-
'daatsteiling geweest voor de verkiezingen
iu
Engeland
en waaj niet meerdere leden naar een
zetel dingen, zijn de eersten reeds geko
zen.
Reeds heeft een telegram ons gemeld,
•dat Balfour en Banbury, de unionisti
sche candidaten voor de twee zetels in
de City van Londen, verkozen zijn. Straks
zal wel een bericht komen van de ver
kiezing van Joseph Chamberlain in West-
Birmingham, van den oud-minister Wynd-
Iham te Dover en wellicht nog enkele
[unionisten meer. Tot nog toe zijn be
richten gekomen dat 11 unionisten en 4
liberalen gekozen zijn.
Men kan die eerste verkiezingen nau
welijks a s een goed voorteeken beschou
wen. Ook bij de vorige verkiezing, in Ja
nuari, werd 't eerst de keuze van unio
nisten wereldkundig. Meer zal er van af
hangen wat morgen Manchester doet
Men zegt, dat de uitslag daar en in an
dere districten van Lancashiere dikwijls
•den toon aangeeft. De unionisten hebben
er alles opgezet, om daar de zetels te
winnen. Voornamelijk voor Lancashire
heeft Balfour zijn verklaring afgelegd, dat
hij geen bezwaar had, de beginselen van
tariefhervorming aan een referendum te
onderwerpen. Lancashire is het bolwerk
van den vrijhandel. Als men daar toont
nu niet meer voor het protectionisme van
de unionisten bang te zijn, kunnen andere
districten volgen.
Men verwacht dat in niet minder dan
99 districten, buiten Ierland, waarvan de
Mits lag Altijd kter p*s fee&end wordt, de
verkiezing bij enkele candidaatstelling zal
geschieden.
Volgens de laatste berichten immers
was in 99 districten besloten geen tegen-
candd'daat tegen de zittende leden te stel
len.
Die 99 districten zijn over de partijen
als volgt verdeeld: Unionisten 60, Libe
ralen 36, Labours 3.
In het geheel was de stand in het vo
rige Lagerhuis als volgt: Liberalen 275,
Nationalisten 71, OnafhankeÜjken 11, La
bours 40, een regeeringspartij alzoo van
397 leden. Daartegenover stonden de
unionisten met 213 zoodat de meerder
heid bedroeg 124.
Hoort men van leuke staaltjes bij deze
verkiezingen, zooals van den unionist in
Manchester, die 6 minuten te laat kwam,
waardoor de liberaal bij enkele candidaat
stelling gekozen werd, ook van leelijke
verkiezingspraktijken van de unionisten
in verschillende districten, maakt de
„Westminster Gazette" melding.
De kiezers krijgen een gedrukten brief
waarin hun verzocht wordt ongeteekend
een bijgevoegde strook bij het comité
der unionisten in te zenden. Op die strook
verklaren zij op den unionist te zullen
stemmen. Het is ons alleen te doen, heet
het, ongeveer te weten hoe groot onze
aanhang is. Maar de strooken zijn ge
nummerd! Het comité weet dus van wel
ken kiezer de strook afkomstig is, en dus
ook welke kiezers hun strook niet heb
ben ingezonden. Dat kan, zegt de „W
G.", vooral op het platteland een middel
worden om de kiezers vrees aan te jagen.
Over den toestand fin
Kreta
hebben verminkte telegrammen ons ver
keerd ingelicht. De kwestie was dat het
ministerie door intreding van Koendoeros
en het uittreden van Maris gereconstru
eerd is en bij stemonthouding der muzel-
mansche afgevaardigden een motie van
vertrouwen met 57 tegen 41 stemmen van
de Kamer kreeg.
Zooals reeds gemeld, hebebn de nieu
we ministers den eed afgelegd op den
naam van den koning van Griekenland.
De Turk schijnt in de Kretenzerkwes-
tie van geen toegeven te willen weten.
Men had gedacht dat de Turken wel op
den langen duur ter zake van Kreta zou
den toegeven, als de Kretenzers maar
verzekerd de Turken denken niet aan
volhielden. Maar zoo wordt nogmaals
toegeven. Nooit zullen zij Kreta laten
schieten. De Porte is zich al te zeer be
wust van de groote schade, die haar aan
zien in de geheele Mohammedaansche
wereld zou lijden door afstand te doen
van Kreta, dan dat ze ook maar in de
verste verte daaraan zou denken. Etn als
Griekenland soms de correcte houding,
•die het tot dusver aangenomen heeft,
mocht laten varen, dan zal Turkije geen
oogenblik aarzelen naar het zwaard te
grijpen. De minste steun, die van offici
eele Griekfche zijde aan de Kretenzers
mocht worden geschonken, zal het sein
zijn voor een 1 urkscli-Griekschen oor
log
De groote trom, men ziet het, wordt
duchtig gevoerd. Echter mag
Turkije
wel eerst zijn eigen vuile wasch schoon
maken en zorgen dat er wat meer een
stemmigheid onder zijn eigen menschen
komt te heerschen. Het Kabinet verkeert
in een treurigen toestand, door de pres
sie der Jong-lurken geregeld uitgeoe
fend. Hiermede heeft zich den minister
raad Donderdag bezig gehouden.
Naar vtrluidt zou van de Ministers van
Landbouw en Onderwijs en van
•derden minister, die door de comitépartij
het heftigst wordt aangevallen, geeischt
rijn af te treden, vóór dat de
regeeringsverklaring in de Kamer werd
voorgelezen, hetgeen deze Ministers ech
ter zouden hebben geweigerd. Het Ka
binet zou daarom Vrijdag in zijn geheel
voor de Kamer verschijnen, en wanneer
het een votum van vertrouwen krijgt,
na enkele dagen zijn ontslag nemen, hier
op zal Hakki Pasja dan, met wegelating
van de genoemde Ministers, een nieuw
Kabinet vormen.
Het laatste nieuws in deze is echter
nog niet tot ons gekomen.
Mexico
heeft Donderdag president Diaz voor een
een nieuwen termijn den zevenden
geïnstalleerde Het is voor hem geen ver
blijdend teeken dat dit juist voorvalt in
een bjd, waarin heilige ouiuden, in het
land nog niet bedwongen zijn.
Dagelijks hoort men dan ook van ge
vechten, waarbij dikwijls aan de regee-
ringstroepen ernstige schade wordt toe
gebracht.
Toch is de presidentsverkiezing daar
slechts een verkiezing voor den vorm*
Het oude staatshoofd is feitelijk een au
tocraat-dictator voor het leven. Toch heeft
het bewind van den 80-jarige voor Mexi
co niets dan goede resultaten gehad.
Dreigende Pest
wordt gesignaleerd uit Mandsjoerije. De
arts Benjasch zond uit Charbin een tele
gram aan de Russische regeering, waar
in hij een onmiddellijk en krachtig ingrij
pen ter beteugeling der pest-epidemie in
Mandsjoerije aandringt. Het aantal sterf
gevallen bedraagt thans 100 pCt. der door
de ziekte aangetasten. De voorstad van
Gharbin, Tudsjadan is een formeele pest
haard en dient onmiddellijk door de troe
pen te worden geïsoleerd. Een internati-
naal optreden acht hij beslist noodzakelijk
daar niet alleen Rusland, maar geheel
Europa door het gevaar bedreigd wordt
en er geen waarborg bestaat, dat de ziek
te niet weer opnieuw zal uitbreken, al'
wordt zij misschien op dit oogenblik nog1
onderdrukt.
GEMENGD.
Uit bijna alle deel en van Frankrijk
komen min of meer ernstige berichten van
overstrooming, zoo zelfs, dat de „Ma-
tin" spreekt van „Ia France inondëe"*
Al is iiJt nu wel een weinig overdreven,
een feit is, dat het hier en daar geducht
spant.
Op de Middeliandsche zeekust en de
Westkust woedt reeds eehige dagen een
geweldjgestorm, gepcaard met slagregens
Te Cherbourg is liet havenbedrijf geheet
stop gezet.
In Toulon heeft de storm zoo 'huisge
houden, dat op verschillende plaatsen het
verkeer totaal gesrtemd is. Een huis is
onder het beuken van den wind bezweken
twee kinderen werden gewond. Van het
le eskader in de golf Juan is een tor
pedojager gezonken, 2 matrozen verdron
ken.
De Loire isi onrustbarend gestegen
(volgens het laatste Reutertelegram is de
was tot staan gekomen) en heeft te Nan
tes en omgeving groote verwoestingen
aangericht. Ruim drie duizend fabrieks
arbeiders zijn zonder werk, daar de fa
brieken onder water'staan. Te Tours is
het rijtuigverkeer gestremd., en zijn voet
bruggen aan gebracht.
Het spoorwegverkeer tusschen Tours
en Luynes is onderbroken. In het Yon-
nedepartement zijn alle verbindingen ver
broken. De Marine is te Damery op één
dag 40 c.M. gestegen. Het kanton van
Larche staat geheel onder water, het ver
keer geschiet alleen per boot. In de tun
nel van Montplaisir, nabij Brive heeft een
verzakking plaats gehad op het oogen
blik, dat een trein passeerde; de rails
werden versperd, gelukkig zijn geen on
gelukken voorgekomen.
Bij Chalons-sur-Marne slaat de rivier
buiten tiaar oevers, in Angers overstroomt
de Maine de stad, bewoners van het Loire
dal hebben de vlucht moeten nemen, en
ook de Rhone blijft steeds wassen.
Te Angers is het St. Serge-station over
stroomd. Het treinverkeer is nog niet ge
stremd, maar de rijtuigen rollen met de
wielen door het water. Ook de electrische
centrale staat gedeeltelijk onder water;
voor het tremnet kan geen stroom meer
geleverd worden, en hier en daar in de
straten ziet men eenzaam en beweegloos
•de motorwagens op de lijn staan.
Het lager gelegen gedeelte der stad*
beneden het St. Serge-station is geheel
overstroomd. Meer dan 5000 menschen
zijn letterlijk belegerd door het water.
Te Montjean, dicht bij Angers is een
dijk doorgebroken, tengevolge waarvan
drie dorpen onder geloopen zijn.
Bij Sables d'Olonne is de dijk van St.
Bonoit-sur-Mer bezweken en een op
pervlakte van 50 hectaren blank gezet.
Gelukkig melden de berichten van he
idenmorgen een val van het water, zij
het enkei in de Loire. Het gaat er anders
critiek uitzien in Frankrijk.
De Koning van Denemarken vertoeft
in het strengste incognito te Wee*
nen,. De Keizer heeft hem gisteren be*
zocht. j
Veniselos, de eerste minister van
Griekenland, heeft verklaard, dat hij zal
aftreden, wanneer de verkiezingen gecq
f.inke hem welgezinde meerderheid bren
gt
