3
Een nieuwe li. B. S.?
Het lied van Ciarens.
BUITENLAND,
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang,
No. 352,
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
December
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
B. e* W. van Leiden hei-ben bij den
Gemeenteraad een beiangvijk voorstel
ingedieaKi, om n.l. over te gaan tot den
bouw van een nieuwe Hoogere Burger
school voor Jongens. A's plaats voor de
tiieuwe school zal het Raamlanid worden
bestemd. De bouwkosten beloopen
.f200.000, waarbij nog komt de waar
de Van het terrein. Het oude schoolge
bouw aan de Pieterske kgrach' .kan dan
feheel ter beschikking van Mathesis'
cientiarum Genitrix worden gesteld.
Een uitvoerige toelichting vergezelt
dleze voordracht en de bouw van een
nieuwe school wordt zoo smakelijk mo
gelijk er in voorgesteld. De oud. school
deugt nieteen verbouwing van f 30.000
;wordt door de Commissie vpor het Mid
delbaar Önder'wijs zoowel als door het
bestuur van Mathesis onvoldoende ge
acht. Een ander plan, dat volgen den
directeur van gemeentewerken f70 al
f80.000, volgens B en W. f 100.000 zal
vorderen, kan wel in de oogen van de
meerderheid der commissie, maar niet bij
de minderheid en bij den inspecteur .van
het M. O. instemming vinden,
i Dat de door..B. en W. voorgestelde
Verbetering een afdoende is, gelooven
W«> gaarne.
Toch rijst de vraag, zijn B. en W.
niet te royaal en voorbarig geweest?
De stand van onze geineentefinanciën
is zoo rooskleurig niet. Rente en aflos
sing van een kapitaal van 200.000 zal
de begrooting jaren achtereen drukken
en de lasten verzwaren. Het onderwijs
drukt toch al zwaar g'-noeg op de ge
meente. Hoeveel nieuwe scholen zijn in
de laatste jaren gebou 'd en hoe wordt
alles in 't werk gesteld het onderricht op
te voeren
Nu voor lager, dan weer voor middel
baar onderwijs worden groote bedragen
uit die .gemeentekas gevoteerd en vaii
zuinigheid is niet veel sprake.
Bovendien is door het rapport der In-
eenschakelingscommissse een reorganisa
tie van het onderwijs aan de orde geko-
-men.
De door de Commissie verkondigd'e
denkbeelden bleven niet onaangevoch
ten er kan nog een langen tijd verloo-
pen, alvorens haar werk door de Kamer
ter hand genomen wordt. Alles wijst er
evenwel op, dat verandering zal komen.
Rationeel er Is het daarom, met die
kleinst mogelijke uitgavete volstaan, ook
al is dan niet alles even comfortabel
als men zou kunnen wenschen, dan nu
een groot kapitaal uit tc geven voor een
gebouw, dat later wel eens minder nut
tig kon blijken te zijn.
Men moet voorts afwachten, van wel
ken invloed liet verhoogde schoolgeld
ivoor de buitenleerlingen op het bezoek
der H. B. S. zal zijn. Niet minder dan
65 leerlingen ujt omliggende plaatsen
gaan hier op de H. B. S. voor JongenSu
Ten slotte is een argument tegen het
voorstel, het zich voort- urend uitbreiden
yan het bijzonder onderwijs. Nu de le
vensvoorwaarden voor het Christelijk
onderwijs gunstiger zijn geworden, zien
iwij het overal in bloei toenemen ten-
koste van het openbare.
FEUILLETON.
Een verhaal uit de Fransche revolutie.
6)
„Dat is ongetwijfeld die man, van wien
,onze herbergierster gesprokc;
idacht de markiezin. .,Hi; maak. zich ge
reed om onze bagage naar he strand te
brengen."
De markiezin herinnerde, zie eie
jman van Ciarens kwam. schom; zich
bewust van het gevaar, Lat cr ;oor haar
in gelegen was, de heri .tg n het
.kasteel wakker te roepen, niet na-
;laten eenige slappen in de richting van
|de schuur te doen Naar gelang zij deze
meer naderde, v rd haar der en
[schokkender, 'et kostut v n man
[was dat van dc knechten van het kasteel.
[Eensklaps stond ze stil. Ophoudend met
fluiten, begon de man in het diale der
istreek, te neuriën, en wat hij ne riecle,
*t liedi van Ciarens, dat had de markiezin
geleerd in hetzelfde dialeqt, ya^i haar
Zoo achten wij de mogelijkheid vol
strekt niet uitgesloten, dat binnen korte-
ren of lamgeren tijd Leiden een bijzonde
re H. B. S. binnen zijn muren zal zien
verrijzen. Dat er dan vele leerlingen van
de gemeentelijke zullen afvallen, is ge
makkelijk te voorspellen.
Het voorstel van B. en W., zooals het
den Raad1 .gedaan is, komt ons op dit
oogenbük beslist onaanneemlijik voor.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Steeds blijven de geruststellende be
richten aanhouden over den toestand der
Koningin van België.
Blijkens het gisteravond uitgegteveK
bulletin heeft de Koningin rust genoten
in een kalm en slaap en is de ziekte in den
loop van den dag regelmatig vermin
derd.
Zooals men weet wordt overal gebe
den voor hare beterschap.
Te Brugge hebben 6000 katholiekenl
eene bedevaart gedaan naar het H„
Bloed, biddend1 voor de genezing ivan
de koningin.
De processie werd geopend door id!e
vereeniging der Xaverianen en gesloten
door Z.Hoogw. den bisschop van Brug
ge, de eerw. hh. aartspriesters, den pas
toor-deken, den gouverneur der provin
cie, enz.
Uit Luik werd een telegram naar Lae-
ken gezonden, meldende dat in een der
kerken 1500 Communiën waren opge
dragen door de parochianen.
De Turksche leening
schijnt todh niet uit al haar windsels ge
wikkeld.
Volgens de „Echo de Paris" zou de
Turksche regeering opnieuw met Frank-
rijik in onderhandeling trachten te kot-
men.
De Fransche gezant te Constantinopel
Bompard, zou naar Parijs zijn gereisd!,
om het terrein te verkennen.
Echter wordt weder uit officii Je
bron dit bericht van de „E. d. P." tegen
gesproken.
Toch is het wel jammer dat het ge
bouw der verwachtingen van de Porte
op zoo zwakke grondvesten st)a<at, rte
meer daar het weer dreigt op
Kreta.
Met 57 tegen 46 stem'men werd er be
sloten een ander uitvoerend bewind te
benoemen en aanstonds heeft de Natio
nale vergadering zich aan het kiezen ge
zet met het resultaat dat een nieuwe re-
geering gekozen is, waarvan Seaulas
Kund'uros en Milonelanos deel uitmaken.
Muzelmansche afgevaardigden namen
aan de stemming geen deel. De nieuwe
ministers legden den eed van trouw in
den naam van den Grielcschen koning af.
Ontbindingsiberichten komen ook over
die'
Russische Doema
De Octobristen moeten in een (geh eime
zitting aan "den president der Doema
hebben opgedragen den Tsaar in de
eerstvolgende audiëntie mededeeling te
doen van de obstructie, die de Rijksraad
echtgenoot, die, 's avonds van de jacht
terugkeerend, het zong, om zijne op het
terras van het kasteel hem wachtende
echtgenoot zijn komst aan te kondigen.
Die herinnering, de zoetste van alle, wel
ke zij tevergeefs poogde te vergeten,
greep haar getveldig aan, zoodat zij bij
het laatste vers zichzelve niet langer mees
ter was. Al haar goede wil, om de raad
gevingen van haar zuster op te volgen,
verdween door het alvermogen van dit
lied. En niet in staat haar ontroering te
bedwingen, in een vurig verlangen, van
Ciarens te hooren spreken, van 't oude
kasteel', van 't park, van den vijver, van al
les wat zij had liefgehad, van alles wat
zij nóg liefhad, trad zij steeds nader. Toen
ze de schuur bijna had bereikt, keerde
de man, het zwak geluid van haar tegen
den muur wrijvenden japon opvangend
zich omMevrouw d,e Ciarens her
kende hem onmiddellijk.
„Piernic!" kreet zij. „Wat, jij hier, mijn
Piernic! Herken je mij niet meer?
„O, mevrouw de markiezin!.... O, onze
mevrouw.... hoe is het mogelijk,
dat ik u hier vind Vergeef me, dat ik u
niet aanstonds herkende, ziet u, dat komt
onic^t ik 2QQ heeiem^al piet yerw&ojijfo
toont, dóór verwerping of vertraging van
de behandeling der wetsvoorstellen, die
in de Doema zijin aangenomen. Zoo daar
tegen geen ander middel kon /wórden
aangewend, moet Goetsjkof den keizer
voorstellen, de derde Doema te ontbin
den.
Goetsjkoff zelf is van meening, /dalt
de derde Doema haar derde zittingsjaar
niet zal overleven.
De overstroontingsberichten uit
Frankrijk
blijven zeer pessimestisch. In Nantes
zijn 3000 arbeiders buiten werktus-
schen Toures en Luynes is het spoor
wegverkeer stop gezet. De Maine is zoo
snel gestegen, dat niet bijtijds maatre
gelen genomen konden worden om de
bewoners van de lager gelegen wijken
van Angers uit hun huizen te helpen.,
Daar zitten nu 5000 personen opgeslo
ten.
Het gebied van de Corrère is er het
ergste aan toe, het geheel e kanton Lar-
che staat onder water. De vlakte van
Montvalent, die door de lijn Parijs-Tou.
louse wordt doorsneden, staat onder wa
ter. De reizigers worden per auto ver
voerd en aan de stations worden geen
kaartjes meer uitgegeven. Ook de Rhone
stijgt op bedenkelijke wijze.
Te Caën staat de stad onder Water.
De prefectlLteeft dringend om booten ge
vraagd, om vele bewoners van de ban-
lieue te kunnen redden, die door het wa
ter afgesloten zijn. Het reddingswerk
is zeer moeielijk. Een dergelijke over
strooming is in bijna het geheele depar
tement uitgebroken. De schade is be
langrijk, de industrie staat stil.
GEMENGD.
Te Bodium hebben de besturen'van
de oude mijnwerkersvakvereeniging, van
de vakvereenigiiig volgens het principe
Hirsch-Duncker en van de Poolsche vak-
vereeniging samen 6 uur lang vergaderd'
en de looneischen der mijnwerkers vast
gesteld. Dit besluit is het begin van een
lang van te voren vporbereide loonbe-
weging van de mijnwerkers in het Roer
gebied.
De staking der bootwerkers te
Havre is geëindigd. Gisterachtend zijn
een kleine negenhonderd man weer aan
den arbeid gegaan. De overigen wachten
opwerk om te kunnen beginnen.
Het noodweer op de Spaansdhe
kust houdt aan. De Sar is buiten haar
oevers getreden. De dorpen Patron en
Cesures staan onder water. Te Allameida
Sagra is de bliksem in de kerk geslagen,
het vuur heeft zich over het geheele dorp
uitgebreid, waardoor belangrijke verlie
zen zijn veroorzaakt.
De gouverneur van Macao, die ver
dacht wordt van bescherming der gods
dienstige congregaties is ontslagen en
wordt vervangen door den rechter Joae
Marqués Vidal.
De rust is geheel hersteld.
Een burgemeestersquaestie.
De anti-revolutionaire wethouder van
Overschie, de heer J. Post, kan het lang
niet vinden met den burgemeester van
u weer te zien!.... En dan... en dan...
neemt u mij niet kwalijk, want ik zeg het
zonder de minste bedoeling om u te be-
leedigen... u is veranderd.... er is meer
wit op uw wangen... en ook in de haren
van u."
„De vier jaren, die sedert den doodi van
je meester verloopen zijn, hebben mijn
verdriet niet verzacht, mijn goede Pier
nic. En verdriet doet ons nog sneller ver
ouderen dan de jaren! Maar zeg mij eens
door welk toeval ben je hier?"
„Dat is geen toeval, goede mevrouw.
Ik kom hier eiken Zaterdag, voor een
matig loon, groente en fruit vaji mijn
buren op de markt verkoopen. Ik leei
zooals ik kan, sedert ik geen werk meer
heb op het verlaten kasteel."
„Hoe! verlaten, Piernic!" riep me
vrouw de Ciarens uit, die door dit wree-
de woord een steek in haar hart voelde.
„Och ja, verlaten. Toen na den dood
van mijnheer den markies uwe zuster u
en den jongenheer te Portvieux is ko
men halen, was dat een tweede rouw
voor de gansche vallei. Het kasteel bracht
leven en hoop door de heele streek tot jn
de verste woningen, zooals het hart het
gt^wj; (d,qor Jtiet gansche
dit dorp, den heer J. Bos, die, volgens
mededeeling van den heer Post, hem in
de 2 Nov. j.l. gehouden raadsvergade
ring zelfs moet hebben toegevoegd*, dat
hij er zijn eer in stelde, hem, Post, zoo
veel mogelijk in persoon en zaken te be-
nadeelen.
Thans is er weer een quaestie gere
zen over het graven aan den Hofweg, het
welk op last van den burgemeester wordt
belet en waardoor aan de arme weduwe
J. Post, ernstig nadeel zou worden be
rokkend. De heer Post nam het voor
de weduwe op, klaagde bij den burge
meester, doch deze liet hem, volgens zijn
mededeeling, ten slotte uit het gemeente
huis verwijderen, gelijk ook in 1909 eens
gebeurd is, toen hij zich tegen den bur
gemeester beklaagde.
De heer Post heeft thans bij den of
ficier van Justitie te Rotterdam een
klacht tegen den burgemeester ingediend
wegens willekeurige benadeeling van ge
zegde weduwe, welke ingevolge de koop-
acten van 25 Nov. 1857 en 25 Febr. 1875
volkomen recht zou hebben bedoeld graaf
werk te verrichten, dat thans vanwege
den burgemeester belet wordt. En tevens
heeft hij o. m. over de behandeling van
den burgemeester een adres gericht aan
den commissaris der Koningin in Zuid-
Holland.
De Papendrechtsche strafzaak.
Het „Hbl." deelt een onderhoud me
de met de verdediging in de P;apen-
drechtsche strafzaak.
Tegen het vonnis van het Arnhemsche
hof zal harerzijds geen cassatie worden!
aangeteekend.
Voor den beklaagde heeft de uitspraak
van het Arnhemsche Hof eigenlijk alles
gebracht wat te wenschen viel. Hij gaat
vrij uit; is niet ontoerekenbaar ver
klaard, zooals het O.M. had geëischt,
en het oogmerk dat hij zich van den
beginne gesteld hadde politiemisstan-
den te Papendrecht bekend te maken en
te zorgen dat er zoodoende een einde aan
kwam, heeft hij zonder twijfel inderdaad
bereikt.
Met de uitspraak van het hof is de ver
dediging niet geheel tevreden. De con
clusie van het Hof omtrent de „Papen
drechtsche zaak", en dit is dus eigen
lijk de conclusie der psychiatrische des
kundigen, waarbij het Hof zich helaas
geheel heeft neergelegd, is met die
werkelijkheid geheel in strijd1.
Volgens de verdediging is het nauwe
lijks twijfelachtig of het openbaar mi
nisterie zal cassatie aanteekenen. Reeds
eene oppervlakkige studie van het arrest
leert dat het Hof, in het eenmaal aange
nomen systeem, Garsthagen slechts had
kunnen veroordeelen. Het argument
waarop hij ten slotte is ontslagen van
rechtsvervolging, strijdt opmerkelijker-'
wijze met onze wet, en met de vaststaan
de jurisprudentie door hoogere en lagere
rechtscolleges daaromtrent gegeven.
(Van de zijde van den beklaagde was
het argument dan ook niet aangevoerd'
en de rechters hebben het uit eigen be
weging opgenomen.) Het Hof handel
de dus geheel inconsequent, door Garst-
hagen op dezen grond van rechtsvervol
ging te ontslaan.
tot in de uiterste ledematen. Toen alle
vensters van den voorgevel eenmaal ge
sloten waren, scheen het ons toe, dat
van die hoogte niemand meer naar ons
zag, niemand meer over ons waakte. We
voelden ons zoo alleen, en dat stemde
ons verdrietig, we achtten ons voor ver
geten. Er zijn nieuwe mannen gekomen
met nieuwe denkbeelden. Men heeft naar
hen geluisterd. De goede meester en de
goede meesteres waren er niet meer om
ons te zeggen wat geloofd en wat niet
geloofd moest worden. Die mannen heb
ben een hoop beloften gedaan. Men heeft
er geloof aan geslagen, en nu gaat alles
daarginds veranderen.
„O, Piernic," kreet de markiezin ont
steld, „o, mijn oude dienaar, als je eens
kon weten, welke felle smart mij je woor
den veroorzaken! Als je eens kon weten
hoeveel verdriet en wroeging elk van je,
toch zoo bescheiden, verwijten in mij
doet ontstaan! Spreek me over Ciarens!
Spreek me over iedereen! Heeft onze
rentmeester Jean Raffut, in strijd met
hetgeen hij mij in al zijn brieven schreef,
de hem gegeven orders niet opgevolgd!
Heeft hij je in mijn afwez'glieid niet ge
holpen, ju je ouderho.ud ie yoor^ej*
De visscherijwet.
Blijkens een mededeeling van den mï-i
nister van Landbouw, Nijverheid en
Handel in de gisteravond gehouden ver
gadering van de Tweede Kamer zal de
visscherijwet waarschijnlijk den len Juni
1911 in werking treden. t
KORTE KRONIEK.
Z. H. de Paus heeft den heer j<
van der Drift, te Rotterdam, die zijn 40-
jarig jubileum als Vincentiaan mocht her
denken, begiftigd met het kruis Pro Ec
clesia et Pontifice.
Onder de onderscheidingen, die den
heer F. Th. Everard zijn ten deel geval
len op zijn jubilé, behoort ook zijn benoe
ming tot commandant in de orde van den
H. Gregorius den Groote, door Z. Ji.
den Paus.
Tot Geestelijk Adviseur van denl
Ned. R. K. Bond van Handels- en Kan
toorbedienden is door Z. D. H. den(
Bisschop van Haarlem benoemd de Wel-
Eervv. heer P. Stroom er, Rector te Am
sterdam.
Op den huize Herinckhave bij-Tub-
bergen is overleden jhr. mr. L. E. F. J.
von Bönninghausen tot Herinckhave,
oud-burgemeester van Tubbergen en
oud-lid van de Provinciale Staten van
Overijsel. De overledene is 82 jaar oud!
geworden hij was officier in de orde
van Oranje-Nassau. i
LEIDEN, 2 December.
Waterstaatszaken.
In de Memorie van antwoord op de
Waterstaatsbegrooting deelt de Minister
o.a. mede
Het muurwerk van het zuidelijk land-
hoofd van de Postbrug onder
Sassen h ei m, was nog geen uur voor
dat de verschuiving plaats had geïnspec
teerd door een ingenieur van den
rijkswaterstaat. Zij vertoonde toen geener-
lei werking, zelfs niet toen de brug door
twee auto's werd bereden.
De naaste aanleiding voor het ongeval
is het drukke zandvervoer door de Leidsche
vaart in breede zandbakken, door vrij
groote sleepbooten gesleept, waarvoor
de wijdte van de brug niet voldoende
was en waardoor de toClral oude brug
veel heeft geleden. De vernieuwing der
brug zal spoedig plaats hebben.
De verbreeding van den rijksweg van
Leiden naar Amsterdam is een
wenschelijke zaak, doch moet wachten
op voltooiing der verbreeding van den
weg van 's-Gravenhage tot het Huis den
Deyl en op de verbreeding van den weg
tot Leiden, waarvoor reeds opnemingen
gedaan zijn.
Bij Kon. besluit van 29 November,
is, met ingang van 1 December, tot we
deropzegging, benoemd tot Rijkskeur-
meester in bijzonderen dienst alhier, dr.
W. Stuurman, onder toekenning van eer
vol ontslag als Rijkskeurmeester in bij
zonderen dienst te Alkmaar.
Gevonden voorwerpen.
Heerenhoed, zilveren insigne, sleutels
(vv. o. aan een ring), ijsmuts, dames-
naaldparapluie, heerenparap'ule, kinder-
„O, neen, niet al te best ten minste,
mijn goede mevrouw. Hij geeft, maar niet
als u. Zijn hulp doet aan een aalmoes
denken. De boeren zijn fier. Het is niet
altijd goed, hun diensten te bewijzen*
ziet u... Jean Raffut weet dat niet... hij
heeft niet getracht te leeren."
„Maar hij gedraagt zich toch geheel
volgens mijn wil?"
„Uw wil niet kennend, kan ik niet zeg
gen of hij er zich naar gedraagt; maar
wèl kan ik u verzekeren, dat het hee-
lemaal niet meer zoo gaat als in uw;
tjd."
„Houdt hij zich bezig met het domein?
Onderhoudt hij het? Bebouwt hij de
gronden?"
„O ja, o zeker, hij houdt zich bezig
met de gronden; daar zijn er zelfs, die
meenen, dat hij er zich te veel mee be
moeit! Men zou hem voor den meester
houden... maar een meester bij lange na
niet zoo gemakkelijk als mijnheer de mar
kies zaliger!"
„O, Piernic, hoe verontrust mij dat alles
wat je mij mededeelt 1 jean Raffut ver
zekerde mij in zijn brieven, dat alles uit
stekend liep."
(W.ordt .vervolgd,)!
