BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving,
2e Jaargang.
No, 333.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAQSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
'per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
io
November
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met grati»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkood
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebode
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
algemeen overzicht.
Hadden we gisteren nog niet het g&-
jheele verslag der besprekingen over de
regeeringsverklaring van Briand
Hit de later gckomten bladen en tele
grammen blijkt an welke heftige aan
ballen van zijde der socialisten Bri
jand iheeft blootgestaan. Nadat op Pain-
lilevé,-,- vervolgens de socialist Aubriot een
jjkbrte heftige redewering had uitgespro
ken, kwam Jaurès aan het woord
Ik vind, zoo begon hij, in de ministe-
rieele verklaring het dubbele jcarakter
Terug der politiek van den ministerprei-
ijsid'ent: brutaliteit en dubbelzinnigheid.!
'|De brutaliteit, die bestaat in het ontner
jnien van het stakingsrecht aan de vijf-
jtmaal honderdduizend loonarbeiders der
Openbare en concession eele bedrijven,
jen de dubbel zinnigheid, die bestaat in
,|h,et verzwijgen van de middelen waar-
jmede hij dit recht tegelijkertijd wil op
heffen en ctoof iets anders vervangen.
Het vraagstuk is ernstig. Wij gaan
een verschrikkelijk tijdperk tegemoet
Het is er thans niet meer om te doen,-
join, ten einde een wettige staking jte
breken, zidi te beroepen op daden van
sabotage, kom pLotten, gewelddadighe
den en de noodzakelijkheid om den open
baren dienst te verzekeren.
Het is er thans om te doen om uit
Jde handen der arbeiders het wiettige
[wapen der staking te slaan, op hoe vreed
zame wijze zij er ook gebruik van zou-
(den willen maken.
Daarna de plarmen van Briand be
sprekend, voornamelijk wat betreft het
^tellen der spoorwegarbeiders onder de
krijgswet, verwees Jaurès naar het voor
beeld van lord Curzon in Engeland, die
[klaarde dat hij, indien in het Britsche
rijk de aigemeene dienstplicht zou wor
den ingevoerd, er voor zou zorgen in de
[wet te doen bepalen, dat het leger nooit
kou worden gebruikt, tot het doen ver
richten van den arbeid van stakers.
Nadlat Jaurès ten slotte nog had be
lwezen op de doelloosheid van de in
stellingen van scheidsrechter, indien de
ze geen dwingende macht kregen, ein
digde Jaurès met een feilen aanval op
!de houding van den heer Briand.
Gisteren werden de debatten voortge
zet waarover Reuter het volgende seint:
ïn antwoord op een vraag van Benoist,
zegt Briand, dat de regeering van mee
ting is, dat de kiesrechthervorming tot
'die eerste harer bemoeiingen dient te
behooren
Delahaye, van de uiterste linkerzijdie
iv.alt Briand heftig aan, en zegt, dat hij
levenzeer in staat is zijn vrienden te ver
raden als zijn vijanden. De voorzitter
'dreigt Delahaye het zwijgen op te leg
gen en Delahaye beschuldigt den voor
zitter van partijdigheid. Onder groote
lopvvinding wordt het debat voortgezet.
(Dan bestijgt Briand de tribune.
Hij stelt vast, dat de verschil leridte
Interpellanten niet de aigemeene po
litiek der regeering hebben gecritiseerd
(maar niet anders hebben gezegd, dam
[ga heen. Ik heb u gezegd, vervolgde
IjBriand, dat het van de republikeinen af-
(hangt dat ik morgen niet meer aan het
(hoofd der regeering zal zijn. Ik zal u
(hedenavond1 daartoe de middelen ver
schaffen. Individueele uitnoodigingen
jziin niet voldoende. Ik kan mij zonder
jeen Lafheid te begaan ,niet ontrekken
iaan het vertrouwen der republikeinsche
(meerderheid.
Het is mogelijk, dat de regeering mor-
jgen opnieuw tegenover een spoorweg
staking komt te staan. Kan zij werke
loos met de armen over elkaar tegen-
lover een dergel ijken toestand staan?
ÖXfanneer gij ja, zegt, ga ik heen.
Om bij voortduring de veiligheid van
Het land te verzekeren, stelt de regee
ring voor een permanenten verzoenings
jen bemiddelingsraad in te stellen en vast
,te stellen, dat een poging tot staking on-
Imogelijk is, zoolang de pogingen tot
bemiddeling voortduren en dat een sta
king niet afgekondigd kan worden, zoo
lang de verzoening niet verzekerd is.
Briand spreekt tegen, dat Frankrijk
life wereld' een weg van reactie aanwijst
&lle vrienden van Frankrijk hebben gq-
zegd, dat jret de vaan van beschaving
heeft hooggehouden, tegenover die der
anarchie. De socialisten behoorden den
arbeiders te zeggen, zoover kunt gij gaan
maar niet verder. Het recht van sta
king zou in handen der arbeiders van de
openbare diensten een voorrecht wezen
en zij die erover beschikten zouden niet
vrij zijn. Wanneer een staking dus het
nationale leven bedreigd1, zal de regee
ring gelijk! hebben, wanneer zij deze ar
beiders oproept voor de nationale ver
dediging.
Indien gij weigert, door wettelijke mi(di
delen in zoo ernstige gebeurtelijkhedem
te voorzien, zal- ik heengaan.
De aigemeene politiek der regering
is een politiek van het leeken-eiemeirt,
van vrijheid en rechtvaardigheid. Zij
wil met republikeinen voor allen regee-
ren.
Briand eindigt miet de kwestie van ver
trouwen te stellen (toejuichingen aan de
linkerzijde) en verklaart nog in antwoord
op| een interpellatie van Pelletan, dat
de regeering de wet op de inkomstenbe
lasting afgehandeld wil zien.
Tot den afgevaardigde Masse zegt
Briand, dat hij zich tegenover het Par
lement, niet behoeft uit .te laten over
de onderhaii/delingen, die aan de vor
ming van het ministerie zijn voorafge
gaan. Het ministerie is in overeenstem
ming met de grondwet en dat is vol
doende. Wanneer het u aan vertrouwen
ontbreekt, moet ge het ronduit zeggen.
De regeering verklaart zich te kunnen
vereenigen met een motie van den radi
calen afgevaardigde Grosldidier, waarin
vertrouwen in de regeering en instem
ming met de regeeringsverklaring wordt
uitgesproken en elke bijvoeging wordt
verworpen. Deze motie wordt met 296
tegen 209 stemmen aangenomen.
Briand heeft alzoo toch de meerder
heid der Kamer, zij het «en verzwakte
meerd'erheid achter zich. Van de commen
taren der
Fransche Pers
zijn die der radicale bladen natuurlijk
het gunstigst.
De „Lanterne" meent, iedere eerlijke
republikein moet toegeven, dat de ver
klaring den juisten republikeinschen
geest ademt en de „Radical" zegt: „het
ministerieel program zal alle republi
keinsche partijen in ruime mate bevre
digen. De senaat heeft dit ten volle
begrepen en dloor de toejuichingen dui
delijk getoond, dat hij bereid is, om het
ministerie in zijn moeilijken toestand te
steunen.
De gematigde organen zijn over het
algemeen niet zóó in de wolkentoch
zijn velen bevredigd. Na er op gewezen
te hebben, diat het beter ware geweest
om niet over de verwereldlijking te spre
ken, schrijft de „Figaro"De eenige
kwestie, die allen interesseert, is de so
ciale verdediging, omdat zij een levens
kwestie is voor het land. Daar, waar
de minister-president over de punten der
sociale en nationale verdediging, orde
en rust sprak, zal hij aigemeene instem
ming en goedkeuring vinden. Wij zulten
nu met vertrouwen de daden van het
ministerie afwachten.
De „Echo de Paris" blijft bij haar
oordeel reeds vroeger gegeven, het blaicf
zegt: „De tamelijk onaangenamen indruk
dien het kabinet reeds dadelijk na de
formatie maakte, is door de regeerings
verklaring niet veranderd. De indruk is
bij ons dezelfde gebleven.
De royalistische „Gaulois" mist in de
ministerieele verklaring den geest van
verzoening, die in dezen oorlog tusschen
kapitaal en arbeid 'hoop kan geven op
den vrede.
Heftige aanvallen richten de organen
der uiterste linkerzijde en de geuni-
fieerden tegen de verklaringen van het
nieuwe kabinet. De „Rappel", het blad
van Combes, kan aan geen enkel woord
zijn goedkeuring hechten en meent dat
Briand's toon slechts daar krachtig en
levendig is, waar hij de vrijheden en
rechten der arbeiders bedreigt. In ge
lijken zin, maar nog veel heftiger, oor
deelt Jaurès in de „Humaniteé".
De Belgische Troonrede
zegt liet „Handelsblad van Antwerpen"
wordt door onze vrienden der rechter
zijde, zeer op prijs gesteld die vooral drie
zinsneden met voldoening hoorden
De noodzakelijkheid om de rechtsper
soonlijkheid te verieenen aan de vrije hoo-
gescliolen van Leuven en Brussel;
D.e zinsnede over d,e taai-kwestie qn de
^volstrekte gelijkheid van beide lands
talen;
De noodzakelijkheid om beter en dege
lijker de vrijheid der huisvaders te waar
borgen in de keuze der school voor hunne
kinderen.
Overigens heel die troonrede vormt, een
grootsch regeeringsprogram.
Een katholiek senateur zeide ons, dat
het werk bevat vqor verscheidene jaren.
Dit is de meening die velen deelen. Men
gelooft dus niet, dat er alle jaren een
troonrede zal zijn.
Overigens hoort men nog weinig com
mentaren der Belgische pers en heeft
blijkbaar de rumoerige Aigemeene Kies-
recht-betooging weinig indruk gemaakt.
Van kiezen gesproken, in de landen van
over zee'1
Amerika,
is men druk bezig met de verkiezingen
waarvoor Roosevelt zich zoo warm heeft
gemaakt. Helaas al die droppelen zweet
voor zijn zaak (immers als groot doel
stond zijn mogelijke herkiezing over
twee jaar als president) vergoten, hebben
niet mogen baten.
Bijna overal zijn de democraten in de
meerderheid en zelfs de speciale Roo
sevelt candidaat Stimson is zooals wij
gister reeds meldden verslagen.
De democraten winnen voortdurend
zetels. Volgens zekere aanduidingen zou
den zij in de Kamer van Afgevaardigden
een meerderheid van minstens 40 en zeer
wel mogelijk nog veel meer stemmen
krijgen.
Zij wonnen ook acht zetels voor den
senaat, waardoor de republikeinsche
meerderheid in den senaat verkleind
werd1. i
Democratische gouverneurs zijn geko
zen in beslissende straten als New-York,
Ohio en in de traditioneete republikein
sche vaste districten, als New-Yersey,
Connecticut, Massachusetts, terwijl de re
publikeinsche meerderheid in vele an
dere staten is verminderd.
Bovendien heeft door de nederlaag van
den candidaat van Roosevelt voor den
post van gouverneur de wetgevende
macht van den staat New-York "een de
mocratische meerderheid gekregen.
Bij gemeenschappelijke verkiezing in
die beide kamers is dus ook de verkiezing
van een democratisch senator verzekerd
als opvolger van Depew.
Spanje
leeft ondanks tegenspraken van officieele
zijde nog steeds in rumoerige opgewon-
heid.
De militaire autoriteiten te Barcelona
hebben dezer dagen beslag gelegd op
een groot aantal opruiende geschriften,
die in de kazernes aldaar werden ver
spreid. Het naar aanleiding daarvan inge
stelde onderzoek heeft geleid tot inhech
tenisneming van een groot aantal anar
chisten. De regeering bewaart een strikt
stilzwijgen omtrent het gebeurde.
Er heerscht volgens den berichtgever
van de „New-York Herald" daar ter
plaatse, groote opgewondenheid in de
stad.
Naar het heet, kan generaal ,Weyler
op de officieren rekenen van revolution-
naire zijde wordt echter beweerd, dat
de soldaten voorbereid zijn op de ko
mende revolutie.
Ook wordt, in strijd met hetgeen vroe
ger werd bericht, thans weder medege
deeld dat de staking te Sabadel en Tar-
rasa voortduurt. Ook in
Griekenland
is het nog niet geheel rustig, al moet die
koning van Griekenland, volgens die
Atheensdhe bladen verklaard hebben, dat
hij de toekomst met hoop en vertrouwen
tegemoet zag. Hij verwacht ook, dat ',t
aansluiten van het Grieksche spoorweg
net bij het Turksche de verhouding tus
schen beide landen aanmerkelijk zal ver
beteren.
Volgens de „Voss. Zeiting" is de re
geering voornemens een nieuw belasting
stelsel aan de goedkeuring der volks
vertegenwoordiging te onderwerpen, dat
den belastingdruk meer naar de bezit
tende klassen zal verleggen, hetgeen al
reeds lang een vrijwel aigemeene wensch
is geweest.
Er zijn bevelen tot inhechtenisneming
uitgezonden van 35 officieren, die zich
tijdens de jongste revolutie aan verduis
tering hebben schuldig gemaakt.
Drie hunner zijn naar net buitenland!
gevlucht, verschillenden honden zich ver
borgen en eenigen zitten reeds achter
slot en grendel.
GEMENGD.
De vroegere Sjah van Perzië, Ali
Mirza, is gisteren met drie vrouwen, drie
kinderen en een gevolg van vijf personen
te Weenen aangekomen. Hij zal ongeveer
een week in het strengste incognito te
Weenen vertoeven.
De Kieler Neueste Nachrichten, 'n
blad, dat doorgaat voor het blad! van
prins Heinrich van Pruisen, meldt, dat
Keizer Wilhelm van den Tsaar een per
soonlijke uitnoodiging ontving om hem
te Petersburg te bezoeken. De reis van
van den Keizer zou in April 1911 plaats
hebben.
Te New-York vreest men zeer, dat
op de Westelijke spoorwegen een staking
zal uitbreking onder de machinisten, die
een-en-zestig lijnen zou omvatten.
De onderhandelingen, die gevoerd zijn
over de eischen der arbeiders tot ver
hooging van loon, zijn mislukt en thans
is een stemming begonnen of al of niet
aigemeene staking zal uitbreken. De uit
slag van deze stemming zou eerst op
12 December bekend zijn.
Het geschil in de Zwitsersche uur
werknijverheid is beslecht. Nadat 40 groo
te fabrieken in Neufchatel en Bern zich
met het besluit om de werklieden uit
te sluiten, vereenigd hadden, hebben deze
laatsten toegegeven en hun eisch tot weg
zending van de werklieden, die niet tot de
vakvereeniging behooren, laten vallen.
De uitsluiting zou gisterenavond her
roepen worden.
Ras Wolie, de broer van keizerin
Taitoe, is met volgelingen te Addis Abe
ba aangekomen om zich „te melden".
Dit beteek ent dat Wolie zich onderwerpt
aan (het nieuwe regime en het regentschap
ten gunsre van prins Lidsjoe, den zoon
van Ras Michel. De ongenade van de Kei
zerin blijft volkomen.
De Lissabonsche correspondent van
de „New-York Herald" is door den mi
nister van buitenlandsche zaken dr. Ma^
chado gemachtigd op de meest besliste
wijze de in omloop gebrachte geruchten
tegen te spreken betreffende een ont
dekt royalistisch complot tot omverwer
ping van dien bestaanden regeeringsvorm.
Uit New-York wordt bericht, dat
een groot gedeelte der huurkoetsiers al
daar zich bij de staking der transport
arbeiders heeft aangesloten. Er bestaat
gevaar, dat alle koetsiers en werklieden
zich met de stakers solidair verklaren,
behalve degenen, die werkzaam zijn bij
het vervoer van levensmiddelen.
Volgens de „Times" zijn de opstan
delingen in Uruguay tot guerilla over
gegaan, omdat zij niet tegen de troepen
der regeering op kunnen. Op deze wijze
kan de onderdrukking van den opstand
een kwestie van weken worden.
Tengevolge van de aanhoudende
stortregens der laatste dagen begint de
Seine bij Parijs onrustbarend te stijgen.
De scheepvaart ondervindt reeds groote
moeilijkheden van het hooge, onstuimige
water.
De kaden van Bezey en der Tuilerien
zijn overstroomd.
De toestand is voornamelijk in de ban-
lieue verontrustend. De Marne, Aisne,
Yonne stijgen voortdurend. De autoriteiten
nemen in grooten haast de noodzakelijk
ste maatregelen.
Een protest van den Paus.
Wij maakten dezer dagen melding van
de plannen der voorloopige Portugeesche
regeering nopens de echtscheiding, welke
plannen hierop neer komen, dat de vrije
liefde van overheidswege zal worden
gesanctionneerd.
Z.H. de Paus is voornemens, tegen
dit regeeringsvoorstel te protesteeren, en
wel naar luid der berichten in den vorm
van een brief aan het Portugeesche
Episcopaat.
Portret van H.M. de Koningin.
Gisteren vertoefde op Het Loo de
schilderes Thérèse Schwartze die, zooals
men weet, de opdracht had het portret
te schilderen van de Koningin en voor
.w.ie .Hare Majesteit destijds tqn pa lei ze
herhaaldelijk poseerde. Dit portret, dat
de Koningin voorstelt in zittende hou
ding, is thans voltooid.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. Besluit is aan C. NottefÉ
eervol ontslag verleend als burgemlee^i
ter van Leende;
is de vice-consul I. van den Bosch'
eervol ontslag uit den zeedienst verleend
onder toekenning van f3825 pensioen;
is de betrekking van directeur en com-
mnadanf der Stelling van Den Helder
opgedragen aan den schout bij nacht Fu
G. E. L. Koster;
is tijdelijk belast met de betrekking vart
chef van den Marinestaf en van de afdee-
ling Defensie aan het Departement vatt
Marine de kapt.-luit. ter zee ,W. j. g.
Umbgrove;
is J. P. Visser, thans tijdelijk bureel-
ambtenaar van den Rijkswaterstaat be
noemd tot bureelambtenaar van den rijks
waterstaat 3e klasse.
KORTE KRONIEK.
Te Zorgvliet in Drente is in dehl
ouderdom van 64 jaar overleden Mr. L.
G. Verwer, die veel deed ter bevorde
ring van de scheepvaart van de streek!
zijner inwoning, ook in verband met dei*
aanleg van spoorwegen en in het alge
meen ter behartiging van de belangen]
van Drente. De overledene was o.a. ook!
commissaris van de Eerste Hollandsche
Levensverzekeringsbank en van de Noor
delijke Hypotheekbank.
De gemeenteraad van RozendaaJj
besloot B. en'W. te machtigen voor de
som van f 85:000 aan te koopen de ge
ëxploiteerd wordende drinkwaterleiding
met ingang van 2 Jan. e.k., terwijl ookj
het personeel door de gemeente wondlt
overgenomen.
Door de wevers der Twentscflrq
Bontweverij te Hengelo, zijn de volgen
de eischen gesteld
25 pCt. loonsverhooging, vrije Zater
dagmiddag, afschaffing van het premie
stelsel en regeling van het wachtgeld per
uur.
Tegen a.s. Maandag is de staking af
gekondigd, wanneer deze eisqhen niet
ingewilligd worden.
De gewone audiëntie van den mi
nister van buitenlandsche" zaken zal op!
Vrijdag 11 dezer niet plaats hebben.
Men meldt uit ApeldoornDe groot
hertoging Marie v. Mecklenburg heeft
de eerste vliegdemon strati es te Ede bij
gewoond1. i
Gisteravond 10 uur is de „Konin
gin Wilhelmina' 'met den exsultan van
Marokko aan boord te IJmuiden aange
komen. Het schip blijft om de besmet
verklaring van Lissabon wegens de pest
te IJmuiden liggen. Het geneeskundig}
onderzoek zou hedenochtend worden in
gesteld door den quaraintainedokterA
Vermoedelijk zou het schip echter reeds
hedenochtend verder opvaren naar Am
sterdam.
LEIDEN, 10 November.
Districtsbelangen.
De Waterstaatsbegrooting leen(t zidi!
beter dan eenige andere begrooting, tot
het bespreken en behartigen van dis
trictsaangelegenheden.
Zoo werd volgens het voorloopig ver
slag in de afdeelingen de volgende za
ken uit pnzen omtrek ter sprake ge
bracht.
Gevraagd werd wie verantwtoorttelijW
was voor de instorting van de Poist-
b r u g, bij Sassenheim en om maatre
gelen ter voorkoming van dergelijke ram1
pen.
De weg van Leiden naar Amster
dam werd te smal geacht.
Tegen wegruiming van boomen voor
verbreeding van den Leidscheweg door
het Haagsche Bosch werd bezwaar ge
maakt.
Geklaagd werd' over het slechte mate
riaal op de lijn LeidenWoerden.
De toestand' van de stations Leiden en
Woerden werd' besproken en verbete
ring aanbevolen.
De aandacht des ministers werd ge
vestigd1 op de klachten over de rege
ling betreffende de opening der brug
over de Gouwe en over de tragiö
voltooiing van ,de nieuwe brug.
