BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang.
No. 314.
9e £eiclócJve ©on/tout
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongeyallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 'cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
der post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
i®
October
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiëHgevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
BUITENLAND,
ALGEMEEN OVERZICHT.
De nieuwe Republiek.
is sdhaarsch met haar berichten. [Toch
komt langs een omwegje iets nieuws
jover de verhouding 'tot het Vaticaan. Die
5 Köln. Votkszeitung" krijgt uit Rome ge-
js'élnd dait Mgr. T.onti, pauselijke nuntius
jte Lissabon, telegraphisch is teruggeroe
pen. Het schijnt dus dat de nieuwe regee-
iring ondanks andere beweringen toch met
het Vaticaan gebroken heeft, althans een
Idaad verricht heeft, waardoor het Vati
caan zich gekrenkt adhtte.
Interessant is het een oogenbtik stil te
Haan bij een verklaring, die de vroegere
Iminister-president [Texeira de Souza in
1de „Secoio" heeft afgelegd
In een artikel deelt de oud-minister
president nl. medeyldlat hij volkomen op'de
hoogte was van liet üi tb reken der revo
lutie. Die catastrophe was onvenfiïjdielijk
[zoo beweert hij, maar hij vergeet daarbij
dat hij feitelijk een zelfbeschuldiging
heeft neergeschreven. Immers, wanneer
[Teixeira de Souza volkomen op de hoog
te is geweest, waarom heeft hij dan van
te voren niet "de noodiga maatregelen ge
nomen'?
Wat een prachtige figuur hij wist
'dat de revolutie komen zou ten slak als
[raadsman van de Kroon geen vinger uit
jom ze tegen te gaan. Die nobele man, in
wien Manuel zijn vertrouwen gesteld had
huilt nu natuurlijk met de wolven in het
bosch. De revolutionairen, zegt "hij, tie
ten den koning vluchten. ^,H.et volle had
hem genade geschonken," Verder be
weert hij nog dat het getal koningsgetrou
wen zeer gering is, hetgeen de tijd zal
moeten leenen, In
Spanje
hebben de Madriiieensche [katholieken
Weer eens een schitterende betooging ge
houden, schitterend vooral, omdat zij zui
ver godsdienstig was. De betoo^ng be
stond uit een processie naar Gerro de
los Angelos, een genadeoord van Maria,
dat op ongeveer 10 K.M. van Madrid is
In de vroegte heerschte reeds een over
weldigende drukte, en om tien uur, toen
in de open lucht een plechtige "H Mis
werd opgedragen, waren meer dan
20.000 katholieken bijeen.
Politieke redevoeringen werden niet ge
houden, ei werd slechts gebeden en góds-
deinstige liederen gezongen.
Het was een diep-indrukwekkende be
tooging, een praentige wapenschouw van
tien-duizenden katholieken, een stille kal-
tne waarschuwing voor de huidige regee
ring.
Bij hun terugkomst bad aan het station
te Madrideen botsing 'plaats fusschen
ide bedevaartgangers en een troep republi
keinen, "die een betooging hielden ten gun
ste der republiek in Portugal.
De partijen werden handgemeen. De
politie herstelde m«t een charge de orde.
Wat aangaat de staking in
Frankrijk,
moéten we wef aannemen dat deZe zoo
goed als gedaan is. Wel komen allerhande
berichten in over sabotage en aanslagen
De regeering laat zich echter niet iniimi-
öeeren. De parlementaire groep voor de
tspoorwegen, had tot de regeering het
verzoek gefrcht als bemiddelaarster op
'te treden tusschen 'de spoorwegmaat
schappijen en de vakvereenigingen van het
personeeL
De minister-president heeft daarop ge-
iantwoord, dat hij de staking als gèëindigd
beschouwt, daar de meeste beambten het
Werk hebben hervat len verder dlat de re
geering de groote massa dier arbeiders
geenszins over één kam scheert met de
genen, die zich aan wanbedrijf hebben
schuldig gemaakt tijdens na de staking
;en dat hij nog steedis bereid is al datgene
[te doen wat strekken kan tot verbetering
Van hun lot.
'Wijders idat hij bereid is, de werkelijke
Vertegenwoordigers dier arbeiders te ont
vangen en hunne wenschen over te bren
gen aan de dli recti es, mits die organisaties
hun verzet tegen die militaire wet opgeven
ien hunne mededéetingen niet ter kennis
Van den minister worden gebracht door
[beambten, die tot het stakingscomilé be
hoord hebben, óf die wegens dienstwei
gering zijn ontslagen na ontvangs't van de
[militaire oproeping èn dus misschien in
hechtenis S9pd,en genom>§n wprdyn .op hel;
oogenbtik, dat [zij zich bij den minister
aanmelden.
Tloed Zoo.
GEMENGD.
1 De NeW-York Heraldi heeft in' cl en
staat New-York inlichtingen laten inwin
nen over de politieke inzichten en wen
schen van het kiezerskorps. Als resul
taat van dat onderzoek' voorspelt het
blad een overwinning der Democraten.
Ook constateerde dit blad een toenemen
de scheuring in de gelederen 'der Repu-
bli'keinsche partij.
Al jaren is er een reeks van grens
kwesties tusschen Turkije en Servië, die
op een oplossing wacht en die telkens
aanleiding geeft tot allerlei getwist. Uit
Belgrado wordt thans gemeld, dat er ben
Turks ch-Servische commissie zal [wor
den benoemd1 aan welke de regetingjde-
zer kwesties zal worden opgedragen.'Het
plan is, dlat die commissie in den Joop
van .de volgende maand haar .werkzaam
heid zal beginnen.
Berichtein uit Tetuan, waarvan de
juistheid echter niet nader kan woijdén
gecontroleerd, mielden dat een aantal
Spaansche officieren iin civiel zijn aan-
gekomen. Zij hadden postduiven, die zij
uit Ceuta hadden meegebracht.
Uit'dezelfde bron wordt gemeld, dat
er te Ceuta 2000 man Spaansche troe
pen zijn samengetrokken.
Hieruit wordt opgemaakt, dat de op-
rnarsch der Spaansche troepen thiams ze
ker schijnt.
Te Petersburg heerscht nog aib
tijd! de cholera, hoewel de ziekte eenige
weken aan hevigheid hieeft afgenomen.
In de voorlaatste 24 uren waren er 12
ziekte, 4 sterfgevallen. Het getal zie
ken bedroeg 209.
Veniselos heeft de opdracht tot
vorming van een ministerie aanvaardt
Te Managua (Nicaragua) zijn on
lusten uitgebroken tegen generaal Estra
da, waarbij het herhaaldelijk tot gevech
ten kWam. De toestand schijnt kritiek.
De Servische Kroonprins is (ern
stig ongesteld, ten gevolge va,n het drin
ken van water tijdens de manoeuvres. Er
is een bekende specialiteit uit Ween en
ontboden. Prinses Helene is uit Italië
teruggeroepen.
Volgens den bekenden Weenschen
dokter Cloostek, wiens hulp is inge-i
roepen, moet dé toestand van den kroon
prins van Servië zeer ernstig zijn. Zoo-
Lang zich echter geen complicaties voor
doen bestaat geen levensgevaar.
Als gevolg van de relletjes te Moa-
bit hebben 102 personen een eisch tot
schadevergoeding ingesteld. De Berlijin-
sclie magistraat heeft 15 verzoeken direct
afgewezen. De andere zaken zijn nog in
onderzoek.
Door den Beierschen Minister van
Onderwijs is een disciplinair onderzoek
gelast tegen twee onderwijzers, omdat
zij op een socialistische bijeenkomst aan
wezig waren en daar een spreker zouden
hebben toegejuicht, die 'een rede hielld^
waarin de redevoeringen des Keizers aan
critiek werden .onderworpen.
Een cycloon, die Donderdag op'Cu
ba groote schade heeft veroorzaakt, js
Zondagavond teruggekeerd met verdub
belde woedle. "De zee heeft 'n douanekan
toor doen Instorten en Weggevaagd: en
heeft over 'n afstand van "800 M. voor
honderddluizenden dollars koopwaren
weggesleurd:. Het voornaamste douane-
pakhuis te Betabano is met zijn kost
baren inhoud ondergeloopen. Te Regla
zijn vele döoden te betreuren.
Koninklijke Besluiten.
"Bij Koninklijk besluit is benoemd tot
notaris ter standplaats Drachten, inr, J.
F. De Jong Posthumus, carididaat-nota-
ris te Leeuwarden.
aan J. De Kluiver, eervol ontslag ver
leend als sluismeester te Andel.
is benoemd tot notaris ter standplaats
Amsterdam: A. Bonga en "W. F. Van
Campen, beiden candidaat-notaris aldaar.
benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Rijssen, P. Colm*
jon, thans in gelijke betrekking Je [Ter
schelling
is,: ter Belooning 'van "buitengewoon
flink gedrag en oordeelkundig optreden
bij gelegenheid van het op 31 Mei 1910
aan JHr. Ms. pantserdekschip 5,Noord-
overkomen pngevaj (het Hoo-
ten op een onbekende klip bezuiden het
eiland Lombok) verleend: A. de zilveren
eeremedaille der orde van "Oranje-Nas-
sau aan: a. den opperschipper ,M. G.
Jansen, b. den torpedomaker-majoor J.
F. Groeneriberg c. den sergeant-timmer
man L. Balen; B. de bronzen eereme
daille der orde van Oranje-Nassau aan:
a. den kwartiermeester C. Kraay, "b. den
matroos le kl. N .Dienaar;
Ts aan den luitenant ter zee 2e kl. O.
A. Borren, op zijn verzoek, met 15 Octo
ber 1910, eervol ontslag uit den zee
dienst verleend..
R. K. Kantoor- en Winkelbedienden.
Het Bondsbestuur van den Ned. R. K.
Bond van Handels- Kantoor- en Winkel
bedienden is thans samengesteld als volgt
A. A. van Hamersveld, (Amsterdam)
Voorzitter. O. A. P. Dammers, (Haar
lem) Secretaris. G. Deercks (Amster
dam) penningmeester J. A. v. d. Bergh
(Den Haag) 2e secretaris. J. A. Binne-
beke (Roermond) 2e Penningmeester.
Het Secretariaat is gevestigdKl. Hout
straat 41-rood, Haarlem.
Prins Hendrik te Brussel.
Reuter éèint uit Brussel, cbd. gis
teren: Prins Hendrik der Nederlanden,
reizend onder streng incognito, is he
den aangekomen. Bij de halte van het
koninklijk paviljoen te Laelcen stond de
trein, alleen om den prins uit te laten,
stil. Ontvangen door koning Albert en
den Nederlandschen gezant, reeds prins
Hendrik dadelijk naar hec koninklijk
kasteel, waar appartementen voor hem
in gereedheid waren gebracht. Prin:s(
Hendrik gebruikte op het kasteel [het
dejeuner in gezelschap van den Koning
en de 'kóningin.
Prins Hendrik bezocht in den namid
dag de tentoonstellling, alwaar hij ont
vangen werdi door het uitvoerend co
mité. De prins ging dadelijk paar ide
NedierLaridsche afdeeling, en >verd daar
dioor den Nederlandschen gezant, den
commissaris-generaal enz. ontvangen. De
Nedérlandsche soldaten waren dn groot
tenue. Prins Hendrik toonde veel be
langstelling bij het bezoeken dér afdee
ling en wenschte de leden der commis
sie met warmte geluk. Vervolgens be
zocht de Prins de machinegalerij, [waar
de commissaris-generaal hem een .album
overhandigde. Prins Hendrik keerde
daarna naar Laekem terug waar gister
avond een gastmaal ter zijner eere werd
Middenstandscredietbank.
Gistermiddag is te Delft de Coöpera
tieve Centrale Middenstands Crediet-
bank in het diocees Haarlem voor leden
van d'e Hanze geopend. Hierbij [waren
tegenwoordig de Z.Eerw. heer J. J. de
Graaf, deken van Delft, de Z.EerW. pa
ter H. A. van Kessel, benevens de gees
telijke adviseurs van eenige afdeelingen.
Berichten van verhindering waren inge
komen v^n mgr. Konings, Minister Tal-
ma en mr. P. J. M. Aalberse.
Het woord werd gevoerd door (dén
Voorzitter der Hanze, den heer J. A. A.
Verbeek, van Rotterdam, die verheugd)
was "dat thans het gewichtige oogenbtik
van d'e opening der lang gewenschte Cre-
dietbank is aangebroken. Naast God is
dit resultaat in het bijzonder te idankjeh
aan den steun der Regeering en jdien
ijverigen arbeid der heeren Viester en
Everwijn, niet het minst ook aan dé
Pers, die door het opnemen van berich
ten als anderszins de zaak' zeer heeft
bevorderd.
Jen Hotte doet spreker iiog een "be
roep op het bestuur der 'Credietbank
zelf, pm n.I. gevolg te geven aan den
eisch, die in ayukel 3 van hét regle
ment is gesteld, n.I. ook blanco-crediiet
te verleenen aan allen, die te goeder
naam en faam bekend staan.
Met een opwekking tot de aanwezige
bestuursleden, afgevaardigden der ver
schillende plaatselijke afdeelingen, ieder
in hun plaats een flinke propaganda voor
de Credietbank te maken, ppidjat deze
mede mogen bijdragen tot den bloei van
den R.-K. Middenstandsbond in het alge
meen, verklaarde sprejeer de Crqdietbank
voor geopend.
Daarna gaf d'e Secretaris, dé héér
Viester, een overzicht van de totstandko
ming der bank.
De Z.Eerw. deken van Delft, pa het
gebouw te hebben ingezegend1, Verkreeg
ten slotte het woord. Z.Eerw. had gaarne
aa.a ds tei inzegening g£-
hoor gegeven, omdat spr. het een mooi
idee vond, een Roomsch cadhet te geven
aan een huis, dat zal wórden gebruikt
als een huis van vertrouwen. Roomsch
cachet en vertrouwen, diie geiden moeten
voortdurend staan in het vaandel van de
Hanze. Roomsch en vertrouwbaar moe
ten de mannen zijn, die den R. K. Mid
denstandsbond moeten hooghouden lén
tot grooteren bloei brengen.
Onder de inwijding, bij het uitspreken
der gebruikelijke gebeden, had spreker
gedacht aan Üe toekomst dér Hanzje
hij had gebeden, dat in dit hjuis één at
mosfeer van soliditeit jnoge héérschen,
een voorproef van de volmaakte en fhoogb
ste soliditeit hiernamaals.
Spreker Wenschte dé Hanze van harte
geluk met de nieuwe inrichting, en dank
te d'en bond tenslotte, méde uit naam
van de Katholieke Delvenaren, Voor de
eer aan Delft waardig gekeurd, de jon
ge onderneming te mogen huisvesten..
Spreker eindigde met den vurigen
wensch tot welslagen van de Crédiet-
dank. (Applaus).
Hierna werd de eerewijn rondgediend.
Keuring van Vleesch.
Tot den Minister van Landbouw enz.
is een adres gericht door in Nederland
gevestigde vleesch houwers, spekslagers
of in het algemeen bij dén vleeschh(andel
belanghebbenden, waarin zij de aandacht
vestigen op groote en vele schade door
hen, in hun bedrijf, geleden idpor de
belemmerende bepalingen, welke door
onderscheidene gemeentebesturen hier
te landie pp de meest verschillende
wijze worden gemaakt ten opzichte
van d'en invoer van versch vleescli in hfau
gemeenten.
Zij zeggen de volstrekt zekére overtui
ging te bezitten, dat alleen door het to(t
stand komen' van een Rijkskeur een einde
zal worden gemaakt aan de vel e p.\ groo
te wanverhoudingen, die thans op hlet
stuk van vleeschkeuring bestaan, alsmede i
aan d'e groote belemmering die handel
en nijverheid daandioor ondervinden en
die ten slotte uitloopt op het toebren
gen van groot nadeel aan die personen,
die hun bestaan in den yleeschhfcnckel
vindén.
Zij verzoeken dén Minister zoolang
de zoo gewenschte Rijkskeurwet nog niet
zal zijn tot stand gekomen In overleg
te willen treden met zijn anibtgenoo! van
Binnenlandsche Zaken teneinde,die maat
regelen te treffen, die uoodig zijn om
de gemeentebesturen te beletten, dusda
nige verordeningen vast te ^teilen, die
in strijd zijn met het algemeen belang en
waarvan een -groot deel handeldjrijven-
dén en neringdoenden de hoogst nadée-
Lige gevolgen ondervinden.
KORTE KRONIEK.
De directie van de Leeuwadder
stroocartonfabriek heeft Zaterdagavond
aan al haar werklieden, meer dan 150
man, het werk opgezegd tegen Zaterdag
a.s. De aanleiding tot dezen maatregel
is nog niet bekend.
De gemeenteraad van Nijmegen!
heeft met 22 tegen 3 stemmen besloten
tot aanstelling van een controleur van
financiën.
De gemeenteraad van 's-Gravenha'
ge heeft inet 19 tegen 13 st. besloten
met kerkvoogden van de Néderd. Herv.
Gemeente een overeenkomst aan te gaan
betreffende afbraak der huisjes rond de
Groote kerk.
In den gemeenteraad van Arnhem
Werd' breedvoerige discussie gevoerd
naar aanleiding van ingekomen adressen'
houdende verzoek tot verlaging van het
slach'ttarief voor varkens aan het ge
meenteslachthuis. De Raad vereenigde
zich ten slotte met het advies van B.
en W. om vooralsnog geen wijziging
in het tarief te brengen. Daardoor verviel
een voorstel van den heer Zoestbergen
om den sladhtprijs van een varken tot
100 kilo op f 1 en daarboven op f 1.50
te bepalen.
Naar aanleiding van de staking aan
de Schoenenfabriek der firma v. Schijn-
dél, die nu reeds 8 weken duurt, heeft
de Hanze vergaderd ter bespreking yan
het nadeel, dat de middenstanders van
dé staking ondervindt.
Na een langdurige bespreking [werd
besloten een commissie te benoemen die
zal trachten beide partijen te doen on
derhandelen om al i tot eep pplpssjhg
yan (het ponfljpt te kornet
LEIDEN 18 October.
Monteurs en Leerling-monteurs.
"Door het Genootschap „Mathesis Scien-
tiarum "Genitrix" werden afgenomen van
4 tot 17 dezer, het 13e theorctisch-mou-
teurs en het 11e theoretisch leerling Mon
teurs-examen.
Aan het theoretisch leerling-monteurs-
examen namen deel 22 candidaten, waar*:
van aan 19, het diploma kon worden toe
gekend t,. w. aan de heerén:
Brandsma, Frans 'Anton, Meppel; de
Groot, Marinus'Johannes, Zwolle; HesSf
■Willem^ den Haag; van Hinte, Engelberg-
Assen; Hpftijzer Genit Johannes, Sche-
veningen; van Kassei, Jan, Middelharnisj
Luiben, Adrianus Theods, Johannes, 'den
Haag; van "Meurs, Lucaa Cornctis, Voor
schoten; Ongkiehoug, Sjoe Djien Amboi-
na (Ned-Indië)Ove.rmeijer, Joan HugOj
Amsterdam; de Rooy, Wouter, den Haag
van Rijn, Jan, Katwijk aan Zee; van ,Ter-
tholen, Willem Frans, Leiden; Turksma,-
Mozes,"den Haag; Vonders, Pïeter, Sche-
veningen; Burggraaff, Dirk Adriaan, Kat
wijk aan Zee; Maartcnse. Cornells Adri
aan, Leiden; Van den Entine Jolian Chris-
tiaan, Leiden; Lankhorst, .An. toni lus "Jaco
bus, Leiden.
Aan het Theoretisch Monteurs-examén
namen deel 14 candidaten, waarvan slaag
den 11, t. w. de heeren:
Dingjan, Marinus Cornelia "Alexander An-
tonius, Leiden; Dorcas, Anton CorneÜs,-
Den Haag; Drenthen Harm,"Woubrugge;
Fraikin Johannes George 'Nicolaas, Lei
den; Nieboer Cornelia Johannes, Leiden
Schuring, Gerrit, Mqjpel; Smith, Alexan
der Thomas Bolin Paramaribo; Van der
Stigchel Bastiaan Jan, deu Haag; Wasse
naar, Jozef PhU'ppusT Leiden- Weber
Rudolf Loud», Den 1 la.:g; Van der Zwaai
Johannes Jacobus, Monster.
De examens werden afgenomen ten
overstaan van de Heeren A. J. Rov-
loffsz w. I. en Adriaan Pot w.-I., gede
legeerden van de vakafd-ecling voo'r EHc-
trotechniek van hel Koninkhjl i uut
van Ingenieurs, benevens het BcsLiui van
het Genootschap jjMathesis Sciendarum
Genitrix".
Aan de Universiteit werdén tot dus-
vérre ingeschreven 238 nieuwe shidsnten#
over de verschillende faculteiten veAleeld
als volgt, t.w.
Rechten 91; rechten en lette»en 38;
geneeskunde 36; wis- :en natuurkunde
51; letteren en wijsbegeerte 24, godge
leerdheid 10.
ROOMSCHE AGENDA.
Woensdag, 51/2 uur avonds. Ge
bouw'der St. Josepti-Gezellen, Rapenburg
Bijbelsche geschiedenis mei lichtbeelden
voor kinderen der St Petrus-parochie.
AARLANDERVEEN. Gisteren zijn we
in onze parochiekerk van een treflende
plechtigheid getuigen geweest
Door de eerw. paters Redemptoristen
die hier de heilige Missie prediken, was
het reeds aangekondigd, dat in een der
laatste dagen der Missie op het kerkhof
een nieuw Missiekruis zou worden geplant
Dit nieuwe kruis, waarvan het corpus
bepaald indrukwekkend van uitbeelding
is, lag als het ware op een praalbed
van bloemen voor het hoogaltaar, waar.
het door den W.Eerw. pater Mosmans
werd gewijd. Hierna werd de hoogdienst
opgedragen door den eerw. pater Hes-
seling, welke dtenst werd gevolgd door
een schoone predicatie van eerstgenoemde
pater over het Missiekruis, waarin ons
werd medegedeeld de beteekenis van dit
kruis en wat het voor onze zielen zijn kan.
Na deze predikatie werd het kruis,
gedragen door heeren kerkmeesters, voor
afgegaan en gevolgd door misdienaars
en bruidjes, priesters en geloovigen in
triomf gebracht naar het kerkhof. „Niet
Jesus droeg nu het kruis. Neen, het werd
voor Hem gedragen. Ook werd de goede
Zaligmaker niet gevolgd door een ban-
delooze, woeste menigte, wier zielen
gloeiden van haat! Neen, zij, die hem
thans omgaven, vormden een eerewacht:
het waren hem minnende zielen".
Toen het kruis was geplant en dq
eerw. pater ons had opgewekt om bij
dit kruis van God licht, kracht en troost
af te smeekentoen hij had medegedeeld
welke aflaten er bij te verdienen waren,
werden door alle geloovigen vijf Onze
Vaders gebeden, om de eerste der af
laten te verkrijgen eti was deze plech
tigheid afgeloopen.