Het erfdeel der Malleroy's.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
No. 301,
RiifCtlll OUDE SINJGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
r>IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
Dh ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandao-
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Een Vereeniging voor
onzen tijd.
De te^er ver geve het ons, maar Wij
rgelooven, diat de een of andere, als hij
kennis heeft genomen van het pnder-
»werp,- diat we willen bespreken, n.l. de
'derde orde der H. Franciscus, vlug de
courant ter zijde legt. Maar mogen we
'dan even in herinnering brengen1, idat
het hier geldt een stichting van den Man,
wiens genialiteit dbor allen erkend en
bewonderd wordt, van wieii zelfs de
meest ongeloovige getuigt dat hij staat ver
verheven boven het alledaagsche, dat hij
(s- een persoonlijkheid, die richting ge
geven heeft aan zijn tijd', die moet ge
noemd worden m de ware en vólle zin
van 't woord, een maatschappelijk her
vormer.
We willen bespreken de derde prde
van Sint Franciscus, of beter gezegd'
islechts even het licht laten vallen op
de voortreffelijkheid van die orde naar
aanleiding en aan de hand van een rede,
iuitgesproken door den eminenten rede
naar, Pater E. Schmidt, op den Oosten-
rijkschen vergaderingsdag van de Der
de Orde.
Luisteren wij eerst naar de klare woor
len, die P. Ho-I zap pel spreekt in zijn
noog-geprezen geschiedboek over de
Franciscaner-orde. „De Derde Orde kan
zijn een bolwerk tegen de anti-godsdien
stige stroomingen van onzen tijd1, zij
kan den godsdienst tot zijn volle werk
kracht brengen in het maatschappelijk
leven." Men moet „in de derde Orde
niet zien een broederschap, wier hoofd
doe! is gemeenschappelijke godsdiensti
ge vergaderingen te houden. Met dit
hoofcftfoef heeft Sint Franciscus zijn der
de Ordd niet gesticht. Hij wilde bijeen
verzamelen de Christenen, die hun
Christendom zich bewust zijn, en be
reid zijn offers te brengen. Daarin ligt
het geheim van d:e kracht der derde Or
de, en' zij treedt overal in hare ware ge
daante op den voorgrond, waar zij zich
zelf niet verzwakt door opname van le
den, dfe volgens den'wil van den stichter
in de Orde niet thuis zijn".
Met dit citaat voor oogen kunnen we
begrijpen de titel van de lezing, die p.
E Schmidt hee.ft gehouden n.l. de be-
teekenis van Tranciscus' derde Orde in
de cultuurgeschiedenis. ,W,at is cultuur?
Om dit zonder veel woorden te ver
duidelijken kunnen we cultuur gelijkstel
len met beschaving, ontwikkeling van
de menschhieid.
Wanneer we nu de derde Orde be
schouwen als de vereeniging van chris
tenen, „die zich hun Christendom bewust
Zijn", dan moet die orde op de cul
tuur, d!e beschaving, de ontwikkeling
van de menschheid van grooten invloed
zijn geweest. De geest immers is het die
beschaving brengt, en het is het christen
dom, dat als een openbaring van den
FEUILLETON.
51)
XXIIIe HOOFDSTUK.
Albert de Malleroy was'toen negentien
jaar. Door zijn buitengewoon edel en
verheven karakter had hij over zijn vader
RichawS de Malleroy een voor een zoon
zeer treurige gedachte. Alhoewel hij on
bekend was met de misdaden 'van zijn
vader# had toch dc samenloop van om
standigheden hem "doen gevoelen 'dat er
eens iets g'ebeurd was dat de eer van zijn
ouders? vooral van zijn vader, raakte. Dat
hield steeds zijn gedachten bezig en het
kweld® hem steeds.
Stil en bijna vreesachtig in het gewone
leven en steeds terneergeslagen over "de
bespottiïTgen van zijn vader, toonde hij
een ijzeren wil wan neerliet iets betrof dat
fcijn eer raakte.
Ik verzoek u mij een oogeriblik te
woord t© staan, zeide hij op ernstigen
toon.
Wat zirfc ge weer "deftig, en dat te
gen ee* schoonzuster, riep Adèle spot
tend. welaan, nïijnheer?
Ik zou gaarne alleen met u spre-
KCUi
Geest Gods de eenige werkelijke bescha
ving brengen kan. Zuiver menschelijke
beschaving, die niet is vervuld van en
wordt gedragen door den Geest Gods
is veroordeeld tot ondergang of ver
rotting. In de glans van hare letterlijke
pradit wordt gemist een innerlijke kern
een streven van d'en geestelijken mensdi
naar zijnen Schepper. Om de mensch
heid1 te steunen in dat streven, om te
arbeiden aan die werkelijke beschaving
heeft Franciscus zijn wereldlijke orde
gesticht. Dat dit is geheel in den geest
van de Katholieke Kerk, behoeft eigen
lijk' niet gezegd te worden.
Tegenover Prötestantsche theologen,
onder wie Harnack, die beweerden, dat
in de Kath. Kerk een tweevoudig levens
ideaal wordt gevondenéén voor kloos
terlingen en 'één voor de anderen, heeft
o.a. Denifle uit de geschriften van de
groote godgeleerden der Kerk bewezen,
d'at de Katholieke Kerk leert, dat voor
alle christenen slechts één levenside
aal bestaat, en dit ishet ernstig
streven naar de yolkomen liefde tot God
en tot den naaste
Sint Franciscus wilde deze waarheid
dóen doordringen in de stof vergodende
samenleving. Dit heeft hij kunnen doen
door zijn drievoudige orde, welke door
hare leden de geschiedenis der bescha
ving heeft geleid1. Want niet het spre
ken yan Kath. woorden, niet het uiterlijk
vervullen van plichten, die de geboden
opleggen, neen, dit eene is slechts de
ware beschavingsdaad, diat men ern
stig streeft naar de vastklamping in
Christus.
Het zou ons te wijd voeren, als we
de regels van de derde Orde gingen be
schouwen, maar we willen een vluchti-
gen blik werpen op twee eigenschap
pen van den stichter, die ook zoo zeer
in zijn orde spreken. Wij doen dit in
een volgend artikel, om dan tevens eens
te laten zien, dat de derde Orde is een
verdediging voor onzen t ij d.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Zooals reeds vermeld is, hebben de
pogingen van Asquith om 'de arbeidersge
schillen in het katoenbedrijf in
Engeland
tot een goede oplossing te brengen, ge-
raaiti. ,Toch blijft hij voorloopig nog te
Manchester om alsnog te trachten Werk
gevers en arbeiders die beide stijf op hun
stuk staan, tot elkander te brengen. ^Za
terdag zijn 700 katoenspinnerijen in Lan
cashire, die te samen tenminste 100.000
man in dienst hebben, gesloten. Andere
zullen heden en vólgende dagen vólgen,
zoodaï men rekent, dat aan het einde van
de volgende week minstens een half mil-
lioen katoenarbeiders buiten werk zullen
zijn. Bovendien zullen tienduizend arbei
ders uit de aanverwante bedrijven daar
door gedwongen werkeloos worden.
Spreek, gerust, uw vader zal toch
wel mogen weten wat wij behandelen?
Het zij zoo, hernam Albert. Maar gij
hebt het gewild!. Ik kwam u vragen,
waarom gij, na u wegens vermoeidheid
in uwe vertrekken te hebben terugge
trokken, alleen uitgegaan zijt en eerst
laat in den nacht zijt thuisgekomen.
Ik zou dat gemakkelijk kunnen ver
klaren, maar dat zou een rechtvaardiging
zijn, waartoe de dochter van graaf de
Vernage zich nimmer vernederen zal.
Indien gij niet tot mijn naaste fami
lie behoordet en niet bij mij uw intrek had
genomen, zou ik mij niet inlaten met het
gedrag van Adèle de Varnage, maar nu
meen ik het recht te hebben om réken
schap van u te vragen claar mijn eer met
de uwe gemoeid is.
- Waarachtig, jongen, je bent gebo
ren om rechter te worden, ge "kunt zoo
plechtig....
Mijnheer de graaf!
Het schijnt me reeds, als zie ik1 u in
een lange toga plechtig uitspraak doende:
Het Hof heeft haar vonnis geveld
Verschoon mij van uw aardigheden;
het gaat hier om een ernstige zaak, waar
bij uw scherts niet op haar plaats is.
Ge vergeet dat ik het familiehoofd
ben en dus meer dan gij het recht hebt
over de eer der familie te waken.
Welnu, vader, maak van dat recht
gebruik, vervul dien plicht en vraag waar
toe Adèle gisteravond uit moest.
Zij heeft het niij zpo jiyst yerh^d^-
Intusschen dreigt de staking zich in
Zuid-Wales uit te breiden. Volgens een
bericht uit Cardiff, zouden er misschien
weer 10.000 man het gereedschap neer
gooien. Er hebben n.l. 9000 mijnwerkers
aan de Cambrische en Glamorgansche
mijnen aanzegging gedaan, dat zij over
een maand zouden staken. En in Rhonda
hebben gisteren 700 man, aan de Gilli-
mijn, het werk neergelegd.
De Clyde-werven, waar het geschil van
de ketelmakers voortduurt, staan mede
stil. Op een reusachtige vergadering van
ketelmakers te Wallsend is eenstemmig
besloten, een groote leening aan te gaan
teneinde de staking te kunnen voortzetten,
De onlusten in Berlijn
kunnen nog wel eens een leelijk diploma
tiek staartje krijgen. De politiemajoor von
Jagow had verklaard, geen stappen te
kunnen doen om de schuldigen aan den
aanval op'de buitenlandsche journalisten
te straffen en aan de getroffenen werd.
verklaard dat hc-t bevel door iemand idie
zich valschelijk uitgaf voor rechercheur,
en daardoor de politie „verköpenickte"
gegeven werd. Nu hebben, naar de „Köl-
nische Zeitung" uit Berlijn verneemt, de
gezanten van Engeland' en Amerika aan
het ministerie van buitenlandsche zaken
nota's overhandigd, waarin zij verzoeken
een onderzoek; in te stellen naar "de om
standigheden, waaronder de journalisten
in Moabit zijn aangevallen en gewond
Verder wordt mededeeling van het resul
taat van dit onderzoek gevraagd Dit on
derzoek is reeds ingesteld en wordt met
zoo groot mogelijken spoed voortgezet.
Naar aanleiding der adressen èn tele
grammen den H. Vader na de beleedigen-
de rede van Nathan toegezonden, bevat
de „Osservature Romano" een
dankbetuiging van den Paus
van den volgenden inhoud:
„Ten zeerste troostend voor het hart
van Onzen Heiligen Vader was 'het een
stemmig gétuigen van hartelijke toewij
ding, dat hem bij deze droevige gelegen
heid gebracht is door alle landen van de
Katholieke wereld. Daar hij niet aan élk
onderteekenaar van de adressen en tele
grammen, die .Hem in zoo groot aantal
van ieder volk, maar vooral van het Itali-
aansche bereikten, de uitdrukking van zijn
ingenomenheid kan schenken, heeft idie
Paus ons de vereerende opdracht gegeven
de vertolker te willen zijn van 'Zijn ge
voelens om openlijk aan de bisschoppen,
kapittels, geestelijken, vereenigingen insti
tuten en Katholieke comité's en aan die
zeer talrijke zonen, diie zelfs persoonlijk
zich hebben willen vereenigen in die im
posante betuiging van eerbewijzen en
kinderlijke hulde, Zijn hooge voldoening
uit te spreken en aan allen vol toegene
genheid den apostolisch en Zegen te
schenken."
Te San Sebastiano had gister een
Katholieke betooging
d'ie 30.000 personen omvatte, waarvan
en ik heb haar gedrag goedgekeurd. Maar
hierover zullen we thans niet meer spre
ken nog hedenavond hebben wij, zoo
als gij weet, een familievergadering, die
zeer belangrijk is en waarover ik u nog
spreken moét. Indien gij het goedvindt,
zullen we op mijn kamer gaan, waar ik
met u over enkele papieren spreken wik
Met tegenzin volgde hij den graaf.
Eindelijk mompelde Adèle; geluk
kig heeft zijn vader mij geholpen, want
indien hij van ons plan op de hoogte was
geloof ik dat hij in zijn woéde in staat
zou zijn
Plotseling kwam een man van uit de
struiken en naderde haar.
Zijt gij daar eindelijk, zeide hij, op
haar toetredende, alhoewel de duisternis
haar belette hem teherkennen.
Het is nog geen negen uur, en uw
schrijven ontbood mij pas tegen dien tijdl
Hoe? sprak zij vol verwondering. Maar
wie zijt gij dan en tot wie denkt gij te
spreken?
Ik ben Raoul de Kervarec,en ik
weet dat ik' de eer heb te spreken tot
haar, die ik gisterenavond beschermd heb,
en die..e.
Ozeide zij, zijt gij het die mij
tegen die onbeschaamden verdedigd hebt;
mijn hartelijken dank ervoor, mijnheer
Maar hoe wist ge dat ik hier woonde?
Mijn hart zeide mij dat het briefje
'dat ik hedenmorgen ontving van u kwam.
En toen ik vanmiddag uwe koets vólgde
her^endjq het huis jd^t J>oo aayw-
14 grandes van Spanje, afgevaardigden
en senators uit die provincie Glupuzcoa,
en 95 gemjeenteraadsleden uit 85 ge
meenten, in volmaakte orde plaats. Het
organisatie-comité stelde «en protest
tegen de anti-clericale regeeringsmaat-
regelen, betreffende de godsdienstige
verejeyiigingen en de leeken schol en in
handen van 'den gouverneur der provin
cie. Een aantal sprekers hield heftige
redevoeringen, tegen de regeeriug ge
richt.
Te Madrid hield er eveneens een
groot aantal Katholieken, mantn(eïi en!
vrouwen, een betoogirig. Terwijl een de
putatie zich naar den gouverneur be
gaf, hieven de betoogers godsdienstige
liederen aan. Een troep republikeinsche
jongelieden antwoordde hierop met het
zingen van de Marseillaise.
Er volgde een gevecht en gendarmen
en politieagenten moesten de betoogers
uiteenjagen.
De kalmte is thans hersteld.
GEMENGD.
Abdoel Hamid schijnt ernstig riek
te zijn. Men spreekt vau verkalking der
slagaderen, en 'daardoor verergering van
het zenuwlijden.
De democratische conventie yoor "den
staat New-York heeft den heer John A.
Dix candidaat gesteld voor het gouver-
verneurschap. Dix zoowel als de rechter
Parker verklaarden ter vergadering van
de overwinning der democraten overtuigd
te zijn.
De Call van San Francisco weet te
vertellen, dat de Steeltrust een oorlogs
vloot voor China zal bouwen. Een bericht
dat nadere "bevestiging behoeft.
De president van Brazilië heeft een
decreet uitgevaardigd, waarin hij ver
klaart, dat voortaan alle uitrustingsstuk
ken voor leger, marine, politie en brand
weer, benevens schoeisel, zadels ten too
rnen en verder alle leerwerk door inland-
sche fabrieken uit inlandsche producten
vervaardigd moéten worden. Het doel is
Brazilië in oeconomisch opzicht onafhan
kelijk te maken.
Te New-York is Uit Tokio vernomen
dat Japan geen nieuw handelsverdrag mét
de Vereenigde Staten zal sluiten, wanneer
deze vasthouden aan den eisch van een
clausule ter regeling van 'de Japansche
immigratie. Japan is van plan deze kwes
tie zelf op afdoende wijze te regelen,
Ook de Zijdeindiustrie in de Duit-
sche Rijnstreek wordt met uitsluiting be
dreigd. Wanneer de staking in een fa
briek te Crefeld over 14 dagen niet is af-
geloopen, zullen de werkgevers hun toe
vlucht nemen tot het uiterste middeL
De Boheemsche Landdag heeft Vrij
dag na een pauze van 2 jaren zijn eerste
zitting gehouden. Het verloop was zeer
gunstig. De beide regeeringsontwerpen
werclen vlot in eerste lezing aangenomen
zonder dat het tot debatten, die men ge
vreesd had', is gekomen. "Er heerschtc in
den Landdag een vreedzame stemming.
De Koning van Griekenland heeft
keurig in "uw briefje was aangeduid; ik
gevoelde dat ik u weer zien zou, en mijn
hart klopte van geluk.
Wat wil dat zeggen?..vroeg Adè
le zich af, een brief... 'n ontmoeting hier.
We moeten uitvorschen wat dat betee-
kent.
Listig en geslepen ails zij was kostte 't
haar geen moèite den jongen aan 't spre
ken te brengen, die op dat oogenblik door
de verblindendstc hartstocht, de liefde be
zield was.
Hoe kvvaaint ge op de gedachte dat
die brief van mij was.?
Een voorgevoelen, ongetwijfeld, zei
lde het mij, En bovendien, wie anders
zou mij kunnen schrijven, daar ik nie
mand in Parijs ken, waar ik zoo pas ben
aangekomen.
WerkelijkEn komt ge van verre?
Jazeker, over Duitschland, Holland,
uit Indië, zeide Raoul, vol trots dat hij kon
toonen hoe groote reizen bij gemaakt
had.
Wat een reiziger! Indië is wel een
mooi land, niet waar?
r— Ja zeker.
Zijt ge er lang geweest
"Vas een jaar geleden ben ik' er van
daan gekomen.
Zijt ge dan in Indië geboren.
r- Helaas ik weet niet waar ik geboren
bén*
Waar-lijk! hernam Adéle de Vreug
de,- diie dit antwoord haar berokkende
Y^rfeergendj. Eu dat briefje, dat h<# ge
een besluit onderteekend, waarbij de:
aanvullends verkiezingen voor de we
gens het uitvallen der Cretenzische can-
didaten vrijgekomen zetels in de Na
tionale Vergadering worden uitgeschre
ven 27 November a.s.
- De Politische Correspond'enz wil
weten, dat de Porte, ook na den aan
koop der beide Duitsche oorlogssche
pen, voornemens is op Engelsdie wer
ven twee Dreadnougths te laten bou
wen. De onderhandelingen schieten ech
ter niet hard op. Ook wordt beweerd,)
dat Turkije pogingen in het werk stelt,
om de beide Braziliaansche Dread
nougths te koopen.
Te R^ims is een kaarsen fabriek!
afgebrand. Stroomen brandende steari
ne verspreidden zich door de straten cn
dreigden overal brand te stichten. De
schade wordt op 200,000 fres. begroot.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is aan den luit. ter
zee 1ste klasse A. F. Folkersma, in Óost-
Inddë eervol ontslag uit den zeedienst ver
leend
is lo. bepaald: dat 'Hr. Ms. pantser
schip „Tro/np" den 18 October a.s. te
Willemsoord zal worden in dienst be
steld; b
o. is met genoemden (datum het be
vel over dien bodem opgedragen aan 'den
kapt te.r zee E. de Haan;
is aan K. Holm, eervol ontslag vlier-
leend als burger-apotheker bij de marine,
en is tijdelijk als zoodnaig aangesteld h!
W. van Urk, apotheker, te Amsterdam.
is J. W. Roelfsema, surnumerair der
grondbelasting te Amsterdam, benoemd
tot controleur bij'dien diensttak, en zijn
benoemd tot adjunct-controlaeur der
grondbelasting,' de surnumerairs bij dicu
diensttak L. W. Romijn te 'sGravenha-
ge en K. M. Sillevis te Utrecht;
is R. Leopold, directeur der Rijksnor
maallessen te Gouda, benoemd tot ridder
in de orde van Oranje-Nassuu
is benoemd tot leeraar aan 'de rijks
hoogere burgerschool te Roermond P.
Hans Szn., aldaar;
is voor liet tijdvak van 1 October 1910
tot en mét 31 Augustus 1911 benoemd'
tot leeraar aan dc Rijks lv burger
school te 's-Hertogenboscii j. Stocks
meier aldaar en aan de rijks hoogere bur
gerschool te Goes A. C. J. A. Greebe
aldaar
is benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau A. J. C. M. Laane, lid der
bankiersfirma W. Laane te Rosendaal
(Noord-Brabant)
is met ingang van 1 October 1910 a. op
hun verzoek eervol ontslag verleend aan
Prof. dr. P. van Romburgh te Utrecht
als lid en voorzitter; G. Kruseman te
Houtrijk en Polanen als lid en secreta
ris; Prof. dr. F; A. F. C. Went te
Utrecht; Jhr. mr. P. van Foreest te Hei-
toch hoop ik verbrand?
Het papier verbranden, dat uwe han
den hebben aangeraakt; neen, ik heb het
zorgvuldig bewaard, ik draag liet bij mij,
Hoe onvoorzichtig; als iemand het
eens vondDoe me een genoegen, geef
het me, uit naam van de liefde, die je
voor mij koestert.
Morgen zal ik het u geven, zeide
Raoul een weinig in verlegenheid ge
bracht.
Raoul, zeide zij op strengen toon,;
een edelman moet niet liegen,.. Ge zei-
det zoo straks dat ge het briefje bij u
had
En ik sprak de waarheid, hernam
hij; en zonder zich rekenschap te Teven
van de onvoorzichtigheid die ng
haalde hij het zijden zakje dal zijn
hals hing te voorschijn.
Terwijl hij erin zocht naar het briefje
dat gravin de Varnage opeischte weer
klonken naderende voetstappen.
Vlug greep de jonge vrouw het tasch-
je uit zijn hand en zeide op verschrikten
toon.
Vlug... verberg u *in dit boschje..,
binnen een uur Jzal TL terug zijn.
Raoul sloop voorzichtig in het kreupel
hout terwijl de jonge vrouw langzaam
voortliep alsof zij slechts een avondwe.n-
delingtje maakte.
Nauwelijks had zij een tiental passen
gedaan of Albert de Malleroy stond voor
haar, j
vervolg). j i