BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 296,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITQEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl*
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Waarom lees ik een
Katholieke courant?
„Het Katholieke geloofsleren is zelcï-
ïaam oppervlakkig gewjorden, vol uiter-
l'ijken schijn en halfheid1. Het Katholiek^
gevoel is geknakt, de katholieke zin ver
zwakt, het katholieke geweten ver
stompt, het Katholieke willen verlamd'."
Zoo schildert pater Hyacinth Her-
Jmans in zijn bekend geschrift „Het pa
pieren gevaar" den toestand van den
katholieken geest in onzen tijd. Het is
dtiidelij'k, dat de schrijver hier, waar hij
beschrijft de jammerlijke gevolgen van
de slechte, deugd en geloof moor
dende, lectuur, op de eerste plaats
Zijn aandacht laat vallen óp het inner
lijke het private leven van vele ka
tholieken, voor zoover dit waarneembaar
is voor den buitenstaander. Doch op
[meerderen worden deze woorden van
toepassing, als wij ze beschouwen als
hi karakteriseering van het uiterlijke
het maatschappelijke leven der ka
tholieken. Want, ofschoon 't waar is, uat
daar bestaat bij den katholiek een wis
selwerking tusschen zijne innerlijke ge
loofsovertuiging en de uiterlijke waar
neembaarheid van zijne katholieciteit,
zoodat van den eenen kant een vaste ge
loofsovertuiging zich toont in katholieke
daden, en van den anderen kant het in 't
openbaar katholiek handelen zijn bron
vindt in een diepe overtuiging, tóch 'mo
gen we aannemen dat nog bij velen die
overtuiging dieper is, dat men zou be
sluiten, oordeelend volgens hun spre
ken, streven en arbeiden in 't openbare,
maatschappelijke leven Maardie toe
stand kan niet van langen duur zijn. Ge
lijk het levende lijf bij gebrek aan bewje--
ging verstijft en kwjijht, zoo heeft ook
de levende overtuiging daden noódig om
niet te verteren, tn wat "de ademhaling
is voor het lichamelijke leven en wat de
spieren zijn voor de lichamelijke kracht,
dat» zijn de daden voor het leven en'
de kracht der geloofsovertuiging.
De geloofsovertuiging dier Katholie
ken, welke dank zij hunne godsdien
stige opvoeding nog wortelt in hunne
zielen, en welker bestaan ons d'ui del ijk
Iwlorclt als een felle aanval haar wakj-
ker schudt, ligt iden meesten tijd neer,
Verlamd, en hangerig in idroomerigen
slaap. En die toestand is voor hen
zij noemen zich gaarne „liberale" ka
tholieken de meest gewjenschte en
passende en de voortreffelijkste, alsof
ons geloof niet moet stralen uit on|s
openbaar "handelen ter verheerlijking van
Christus en ter verlichting van anderen,
alsof het niet is een hooge adel te be-
hooren tot het geslacht der Christel
nen, en hier niet op bijzondere wijzei
waar is „noblesse oblige", „adel legt
ons plichten op", nl. den plicht om vol-
Igens dien adel te leven (het leven van
iederen dag en van ieder oogenblik.
Neen, een hoogwaardigbeidsbeklee-
der zou niet verschijnen in 't publiek
zonder de teekenen zijner Waardigheid,
een gedecoreerde zou niet graag het
kruis op zijn borst missen, maar de
(katholiek is niet trotsch op de hooge
(heerlijkheid van zijn Christen-waardig
heid, en schaamt zich zelfs in zijn daden
uit te drukken Christus' kruis, het tee-
ken van zijn meest-verbeven mensch-
zijn.-
Wat is de oorzaak' van dit laffe mis
dadige gedrag?
Hier noemen wij niet de slechte
"lectuur, welke zich als direct doel stelt
en welke direct ten gevolge heeft.de
totale vernietiging van geloof en deugd,
ftïaar als oorzaak van die openlijke laf
heid en die langzaam1 werkende innerlij
ke verflauwing moet worden genoemd
de neutrale lectuur, telken dage te-
rugkeerend en telken dage ons aange
boden in de neutrale pers.
Luisteren we ter bevestiging van het
Ihier gezegde naar de Woorden van on
zen doorluchtigen kerkvorst, den Bis
schop van Haarlem, in zijn Vastenbrief
van 1909:
„Zelfs het voortdurend lezen van wjer
kei ijk neutrale bladen zoo deze mo
gelijk zijn kweekt ten slotte die neu
trale christenen, wier christelijk leven
'dian vyel niet pp. eens ivprdt gedood i
maar toch uit gebrek aan Agezond|
voedsel langzaam zijn kracht ver
liest eri bij een ernstigen aanval der
bekoringen geheel verloren gaat. Wie
in dergelijke lectuur geen gevaar ziet,
vergeet de wjoorden, .waarmede Chris
tus zelf die zoogenaamde neutraliteit
(veroordeelt, dat wie niet met Hem js,
tegen Hemt moet zijn, en vyie niet mede-
Werkt, om met Hem te vergaderen, sa
menwerkt met 'hen, die verstrooien.
We hebben op enkele woorden den na
druk gelegd uit welke Woorden blijkt,
dat velen, wier geloofsovertuiging nu
hog niet uit (hunne harten is wegge
rukt, doch slap en lam' en w(erkeloos
neerligt, binnen' korten tijd door het
blijven lezen van neutrale lectuur in
groot gevaar komen hun geloof geheel
te verliezen.
Waarom' lees ik' een Kathollieke
courant? Het antwloord1 is duidelijk:
Omdat neutrale lectuur, welke zich aan
biedt in een z.g. neutrale courant,
gevaarlijk is.
Wij zeggen: „zoogenaamde" neutra
le courant, want 't schijnt een feit te'
zijh en 't blijkt ons telkens weer o. a
bij d'e Ferrer-herrié ,en bij de bespre
kingen van de Borromeus-encycliek, dat
vele couranten, die zich gaarne het ver
sleten en saai-neerhangend pluimpje van
„neutraliteit" op den hoed plaatsen, in
Werkelijkheid niet neutraal zijn. En we
durven 't den Limburgschen priester, ge
leerde en volksman Dr. Poels nazeggen
„neutrale bladen bestaan er eenvoudig
niet, ook niet in Nederland". Om de
Waarheid van dit feit te constateieren
is het niet inoodig alle z.g. neutrale
couranten in Nederland te onderzoeken;
het feit is zoo natuurlijk en zoo vanzelf
sprekend', dat wij 't zonder onderzoiek
mogen aannemen. Hoe zou 't mogelijk
zijn, dat een man van karakter en over
tuiging, schrijvend over zaken, die zijn
volgens 'of strijdig met de Katholieke
zedenleer, voor of tegen het Katholieke
geloof, die dingen niet zal1 beoordeelen
in enkele kleine trekken, welke zich in
het oordeel van den lezer vastzetten, zon
der dat hij 't bemerkt als goed ofslechts
of onverschillig naar gelang hij voor of
tegen of onverschillig jegens den Ka
tholieken godsdienst is gezind. .Hij doet
dit niet openlijk en nu-en-dan zal hij zelfs
om de neutraliteit van zijn blad te red
den eenige vleiende wjoorden of waar-
deerende artikeltjes plaatsen aan het
adres van hen, die niet tot zijn partij
of religie behooren, doch d i t is juist
het allergevaarlijkst.
(Slot volgt)
ALGEMEEN OVERZICHT.
Zaterdag is de laatste vergadering ge
houden van het sociaaldemocratisch con
gres in
Duitschland.
De. onderwerpen die nog moesten af
gedaan worden waren van weinig belang
en de groote massa .afgevaardigden had
reeds de stad veriaten, washalve de spre
kers vrijwel voor stoelen en banken rede
voerden. Moties werden aangenomen in
zake de coöperatie en drankmisbruik.
Een plaats voor het volgende congres
werd niet aangewezen, maar de beslissing
hieromtrent bij uitzondering aan liet be
stuur overgelaten omdat de politieke toe
stand van dien aard is dat misschien vol
gend jaar een buitengewoon congres moet
worden saamgeroepen.
In zijne sluitingsrede prees Dietz den
zakelijken toon van 'de gehouden beraadi-
slagingen. Dat enkele oogenbiikken van
opgewondenheid niet te vermijden ge
weest Zin, ligt, zeide hij, aan onzen aard
en aan de vrijheid, die wij iedereen, voor
het verkondigen van zijne meening laten
Niemand zal dit congres met een gevoel
van 'bitterheid verlaten, i1Hct socialis
tisch eergevoel is blijkbaar nogal dik van
huid. Wij weten, besloot Dieiz dat
Duitschland's toekomst in de sociaal-de
mocratische arbeidersbeweging ligt enfdat
de ware beschaving het veiligst is in de
(hoofden en "harten van de Duitsche werk
lieden.
Een mooi slot yoor het vuurwerk, een
sisser en wat rood bengaalscli licht voor
de apotheose.
Engeland
staat hu in het teeken der, al of niet jonge
liefde, pm (den p&tiyjl yu£ Im&ejijk
vast te stellen is Prinses Clementine van
België naar Fornborough gegaan bij kei
zerin Eugeriie -."Prins mtor Napoleon
was vorige week reeds daarheen vertrok
ken. eii nu gaat, naar de „Matin" ver
zekert in hofkringen het gerucht, dat bin
nen niet al te langen tijd de verloving van
Alexandra van Fife met den jongsten
zoon van den Koning van Griekenland,
prins Christophorus verwacht kan wor
den Prinses Alexandra is 19 jaar oud,
de oudste dochter van den hertog van Fife
en dus kleindochter van koning Eduard
en oomzegster van den tegenwoordigen
Koning. Men heeft indertijd vrijwel alge
meen beweerd, dat er plannen voor een
huwelijk tusschen haar en koning Manuel'
van Portugal bestonden.
"\:en niéuwen bruigom moet zich de
stad Loncign kiezen, Donderdag a.s. zal
n.l. de verkiezing plaats hebben van den
nieuwen burgemeester, ter vervanging
van den tegenwoordigen titularis, sir
John Knill, overeenkomstig de bepaling
in het door koning jan in 1214 aan de
stad verleende charter, dat de burgemees
ter telken jare nieuw zal worden gekozen.
De alderman, die thans boven aan de
lijst staat voor 'de te houden verkiezing,
sir Vezey Strong, zal naar verwacht wordt
met algemeene stemmen voor den post
worden aangewezen.
Met het oog op de kroning van koning
George züt aan dat ambt heel wat vast.
De Atheensche correspondent van de
„Times" komt nog eens uitvoeriger terug
op zijn jongste meaedeeling inzake het
verbond tusschen.
Turkije en Roemenie
De verklaring (waarvan wij gisteren
melding maakten) kan, zoo beweert hij
uit absoluut gezaghebbende bron te wie
ten, bezwaarlijk gedaan zijn zonder me
dewerking van de regeering te Berlijn,
waar de militaire autoriteiten sedert
eenigen tijd in het bezit zijn gew/eest
over de meest uitvoerige bizonderhe-
d'en betreffende de Roemeensche en de
Turksdie legers voor het geval van een
oorlog op den Balkan.
Het is een bekend feit, dat in de
afgeloopen maand minstens 13.000 man
Aziatische troepen naar Europeesch Tur
kije zijn gebracht, terwijl het grootste
gedeelte der troepen, die den opstand1
in Albanië onderdrukt hebben, langs de
Grieksche en de Bulgaarsche grens staan
Te Berlijn vond men het niet ge-
TvjpnsCht, dat de Russische grens zoo
van troepen ontbloot werd en men liet
te Konstantinopel weten, dat de vriend
schap van Duitschland' fin Oostenrijk-
Hongarije in hoofdzaak afhing niet al
leen van de handhaving maar van [de
vermeerdering der Turksche troepen aan
de Russische grens.. De thans met Roe
menië getroffen schikking ontslaat Tur
kije van 'd'e noodzakelijkheid mfcerdei-
re troepen langs d'e Bulgaarsche grens
samen te brengen, omdat de mobilisa
tie van het Roemeensche leger de Bul
garen zou verhinderen krachtig op te
treden.
Het schijnt moeilijk niet de gevolg
trekking te maken, dat Turkije het eens
is geworden met .Duitschland, Oosten
rijk en Rusland', hoewel er vermoedelijk'
geen geschreven overeenkomst bestaat.
GEMENGD.
El Mokri is thans te Sevilla aan
gekomen. In een interview verklaarde
hij, dat het bericht als zou hij opdracht
hebben te Madrid over een leening te
onderhandelen, verzonnen is. De Marok-
kaansche gezant heeft slechts volmacht
om alle tusschen Spanje en Marokko
aanhangige geschillen te regelen.
Gryparis, de Grieksche gezant te
Konstantinopel, heeft bij de Porte ge
protesteerd tegen liet Verbannen van
Grieksche kooplieden te Cavalla en te
gen het feit, dat de Grieken in Mace
donië hun wTapenen moeten afleveren
aan de Turksche autoriteiten, terwijl an
dere vreemdelingen zulks aaii de con
suls van hun land doen.
De patroons in de katoenindustrie
zijn gister ,te .Manchester bijeen geko
men. Men meent te w'eten, dat zij de
voorwaarden, die de kaarders voor het
inroepen van een scheidsrechterlijke be
slissing hebben gesteld', niet zullen aan
vaarden. De vooruitzichten zijn daardoor
minder gunstig.
Men had onlangs beweerd, dat de,
uitslag der verkiezingen in .Zuid-Afrika,
boexyvi kamdifii regering uitge
vallen, door een paar bijzondere omstan-
iheden, minister Botha tot aftreden zou
den nopen. De bekende jTransvaalsche
mijneigenaar Robinson logenstraft die be
weringen.
„Er is nooit een crisis gewjeiest in
'het kabinet Botha. Zijn positie sedert
de verkiezingen, is in geheel Z;uid-Afri-
ka sterker dan poit te voren. Hiedht'
geen beteekenis aan de sensationeelei
telegrammen over d'e crisis en namen1
van ministers, zij komen van een zwfckke
oppositie en haar pers, om partijdoel
einden te dienon. Botha en zijn partij
zullen het land' regeeren met een staat
kunde, die niet van rassenhaat wil wie!-
ten".
Het partijcongres van de Duitsche
sociaal-democraten was nog in volle
gang» toen zich zoowaar weer een ;Ba-
densch sociaal-democraat verstoutte,
zich aan „Hofgangerei" een der soc.-
déniocratische hoofdzonden, schuldig te
maken. Deze zondaar, par'tijgenoót
Wurm, de burgemeester van Hagsfeld,
heeft zich met zijn collega's van an
dere gemeenten ter ontvangst bij den
Groothertog begeven, om hem met zijn
zilveren bruiloft geluk te wienschen.
De Karlsruher Volksfreund1 heeft te
legrafisch om nadere inlichtingen ver
zocht. Wurm antwoordde, dat het be
lang zijner gemeente ide drijfveer 11 j-
ner handelwjijze was geweest.
In de buurt van Parijs zijn wfcer
op twee plaatsen telegraafdraden 'door
gesneden en wiel 17 van de P(aris)-
L(yon)-M(éditerrannée) en 20 van de
staatsspoorwegen. Deze ergerlijke sa
botage, die eenige maanden geleden
druk beoefend wtrd, en thans weer
schijnt op te duiken, is ditmaal tus
schen Charenton en Maisons-Alfort ge
pleegd.
Zondagavond precies om 10 uur
hebben alle kellners in Hamburg het
werk neergelegd. De drukbezochte ca-
fé's bij het groote station moesten slui
ten. Elders legde het publiek zich wel
gemoed bij den ongewonen toestand
neer en bediende zichzelf.
De oorzaak van deze staking is gele
gen in een artikel in een kellnersbladi,
dat den koffiehuiseigenaren aanleiding
is geweest d'e arbeidsbeurzen met gelij
ke vertegenwoordiging van werkgevers
en wierknemers op te heffen. Het ant
wloord was staking.
De commissie in Engeland benoemd
krachtens de nieuwe wét voor de ontwik
keling van het platteland, beveelt aan een
jaarlijksohe staatssubsidie van f600.000
voor de paardenfokkerij te geven. Het
departement van oorlog, dat gebrek aan
paarden voor het leger heeft, on den-
steunt het voorstel.
Reis van Koningin Emma.
De Koningin-Moeder vertrekt 7 October
van Soestdijk naar het buitenland. Zij zal
te Sinaia een bezoek van eenige dagen
brengen aan hare nicht, de Koningin van
Roemenië en aan de Koninklijke Familie.
Esperantisten Bond.
Door het hoofdbestuur van den Nederl.
R.-K. Esperantisten Bond werd een ver
gadering gehouden te 's Gravenhage. De
bestuursfuncties werden verdeeld als volgt:
Voorzitter; kapelaan L. J. J. M. Poeïl;
Tilburg; Óndervoorzitter; J. P. L. Niesten,
Kapitein Inf. Rotterdam; le Secretaris;
H. B. van Zwet, Leeuwstraat 3 bis Utrecht,
2e Secreiaris; Joh. Luneman, Den Haag;
Penningmeester; Th. C. van Erp, leLuit.
Inf. Breda. Leden: J. N. J. Smulders, Arts,
Schijndel; G. van Poppel, Prof. Seminarie
Rolduc.
Met het Bestuur van de Haagsche Kath.
Esperantisten Vereeniging werden ver
schillende besprekingen gehouden be
treffende de regeling van het in 't volgend
jaar te houden 2e Internationaal Kath.
Esperantisten- Congres. Een werkcomité
van 4 personen werd ingesteld, welk zich
zoo noodig meerdere personen zal assu-
mecren. Eveneens werd een damescomité
ingesteld belalst met de verkoop van
Congreskaarten enz. Het Congres zal van
4 tot en met 18 Augustus 1911 te
's Gravenhage plaats hebben.
Zouavenbond.
Zondag werd te 's .Hertogenbosdh de
groote vergadering gehouden van den Al
ge meen en, jjederl. Zo^veiibondfl
De dag werdi begonnen mét een Hk
Mis in St. Jam,; Waaronder generale |H!<:
Communie. Om (half elf vereenigde men
zich in de groote zaal van Casino, van
waar in optocht getrokken werd met da
banieren van "de afdeeling naar die kap
thédraal.
Hier droeg "Mgr. Diepen een plechti
ge H. Mis op en hield Mgr. Jansen^
deken vam "Amsterdam, een ïeestpredika».
tie>: naar aanleiding Van ide woorden uit
den 2en brief van Paulus aan de Corin-
thiërs: „Mijn kracht wordt in zwakheid
volkomen."
De groote vergadering, (des middag#
'half twee in Casino, wérd opgeluisterd
door 's Hertogenbosoh' harmoniekorps*
Het podium was versierd met groen en!
bloemen, waartusschen de banieren. Tc
midden (hiervan had het bestuur, 'het eerc-
comité en het Kamerlid A. Arts, oud-offi
cier der pauselijke Zouaven, plaats ge
nomen. De vergadering stond onder lei
ding van den oud-luitenant Wils, die een
geestdriftige openingstoespraak hield.
Mgr. Prinsen hield de feestrede.
In den 'breede «schetste spr. "de wa
penfeiten der Nederlandsohe Zouaven,
die triomfen op 'triomfen vierden, als
waarop niet één léger in de geschiedenis
der krijgsverrichtingen kan bogen, hun
tochten op het veld van eer, waar martel
bloesems ontloken en gebloeid hebben in
het bloed der verdedigers van den H*
Stoel. Hij vergeleek de Zouaven met het
Thebaansche legioen onder den H. Mau
ritius, die tot iden laatsten man wilden
sterven als martelaren, liever dan te of
feren aan de goden.
Der Zouaven trouw zal ons een schat
zijn en een erfdeel van Neerland's ka
tholieken ook in de toekomst.
In het tweede gedeelte zijner rede
toonde Mgr. Prinsen door talrijke
feiten aan 'de historie en het leven ont
leend, dat een goed 'katholiek ook eèn
goed vaderlander is en stelde in het licht
de trouw van Neerland's katholieken aan
het Huis van Oranje.
Staande onder den reuzenkoepel van de
St. Pieter 'hebben wij geroepen: Evviva il
Papa Re, maar met niet minder enthousi
asme repen wij, Katholieken van Ne
derland: Leve Koningin LWïlhelmina.
(Langdurig en daverend' .applaus.)
's Middags had in hotel Mulders ecu,
gemeenschappelijk maal plaats, tervvijl
avonds een feestelijke bijeenkomst in
het „Parlemeift" plaats vond.
Zondag den 16 October e.k. zal tej
Zwolle de algemeene vergadering ge
houden worden der R. K. Wierklieden-
vereeniging in het aartsbisdom Utrecht.
De agenda vermeldt o. a. de split
sing der vergadering jn twee sectiën,
le. Sectie. Rede van den heer Mr. Paul
J. Reijmer, onderwerp„Het ontw[erp-
ziekteverzlekéringswet. 2e Sectie, rede
van den secretaris van den arbeid overs
„De land'arbeidersorganisaties"
Naar de „Limb. K,." uit goede bron
verneemt, zal met den aanleg van staats
mijn C te Rumpen, gem. Brunssum reeds
'heel spoedig begonnen worden.
Vrijdag werd de acte gepasseerd tus
schen den Staat en de gemeente Bruns
sum, van de door den Staat gekochte!
gemeente-eigendommen.
Door d'en Haagschen gemeenteraad is
gisteren aangenomen dë door B. en Wjr
ingediende pensioenregeling voor ge
meenteambtenaren en -werklieden.
Onder de uitzonderingen 60-jarigen
inplaats van 65-jarigen leeftijd) zijn al
leen gebracht politie en brandweer.,ver
plegers en verpleegsters van het zie
kenhuis en telefonisten).
LEIDEN, 27 September.
De Postbrug.
'Uit Sasscnhcim wordt ons gernëld:
Maandag is de brug over de Leidséhe
sche Vaart, de Postbrug, odder deze ge
meente, beschadigd.
De muur aan de zuidzijde is ongeveei
40 c.M. vooruitgeschoven, zoodat vlak!
achter de brug een groot gat is ontstaan.
De scheepvaart is gestremd en voer ea
rijtuigen kunnen ook de brug niet passee-
ren
De tram kan ook niet over de brug.
Het zal wel een langen tijd |du,ren>: fifit.
de brug ,weer 'bi prde is.
