BUITENLAND.
BINNENLAND.
Ie Jaargang,
No. 272
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Augustus
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
Leidsche Slachthuiszaken,
V.
(Ingezonden.)
H eb hein wij ons verzet tdgen Vérhoo-
Kocg.Y.g der slachtgelden, -eene verlaging
yan het koelhuiistarief komt ons niet ge-
wenscht voor.;
De buitengewone slachthuiscomnussie
schijnt pok dezje verlaging voor 'te stel
len om (tie verhooging der slachtgelden
aannemelijker te maken. Is men nu tegen
het. laatste, dan zou "daaruit reedis kunnen
Volgen, 'dat men ook het eerste verwerpt,
ofschoon -er tutssch-en beide zaken geen
direct verband bestaat.
Toch hebben bij ons a;n'derej pverwe
gingen gegolden om, voorloopig althans,
verlaging van het [koelcelrecht niet w-en-
sch-elijk te oordeel-en.
Met -de commissie zijn wij het vo-lko-
jmen iqens, dat het gebruik van een koel
cel in het belang der openbare ge?ond-
iheid is. Maar -bovendien is het ook in
Ihet belang der slagers, voor wie het koel
huis een -der grootste voordeel,en van eén'
'abattoir is.
Verlaging van het tarief zou ongetwij
feld tot vermeerderd- gebruik lei-den. Maar
ook, wanneer men slechts volstond met
te voldoen aan -de oude grieven der sla
gers tegen -de bepalingen omtrent hét
gebruik van h-et koelhuis, zouden meer
deren dan thans een koelcel nemen.
Prijsverlaging kunn-en de belangheb
benden uit biilijkheidsoogpunt moeilijk
vragen, Want h-et tarief is niet te hoog-,
In Nijmegen bedraagt het f20 -evenals
ii,n LeidenMaastricht gaat nog daarbo
ven en vordert f25; Groningen maakt
leene uitzondering m-et f 15 -en Utrecht
vraagt f20 per jaar. Waarom zou Lei-den
nu plotseling het laagste tarief gaan in
voeren,? Dit dunkt ons niet ratiomeelK
Reeds zal volgens voorstel der commis
sie op belangrijke wijze aan 'de opgezon
den gri-even worden voldaan; laat men
inu' afwachten, of de slagers -deze tege
moetkomende houding -op prijs zullen stel
len.
Zou men, zoo als -de commissie idoet,
v-erband will-em leggen tussche-n siacht
geld -en koelhuis recht, zal het boven allen
twijfel, verheven 'zijn, dat die slagers dan
't liefst alles maar bij 't oude willen la
ten.
Ten laatste nog li-ets over de verhoo-
ging -der stallooben voor varkens* Daar
gelaten, óf de vareknsslagers -een ver
hoogd siachtgeld kunnen betalen, gaat
het o.i. ini-et aan bet stalloon voor run
deren en voor varkens gelijk te stellen.-
In alle slachthuizen bestaat v-brschil' in
heffing v^n stalloonen voor groot vee
len varkens en merkwaardig genoeg, ko
men de stalloonen van Lei-den én elders
bijna geheel overeen. In Leid-en, Gronin
gen, Nijmegen, Maastricht én Utrecht
wordt voor varkens 5 ct. berekend, voor
groot vee 10 ct. m-et uitzondering alleen
voor Groningen, waar dit bedrag 15 ct. is.
Dat van d-e gelegenheid tot stallen in
Leiden ruimer gebruik gemaakt wordt
jd-an in leenige andere plaats, blijkt wel
uit h-et vergelijkend overzicht van de ont
vangsten dei- verschillende slachthuizen
,over 19051908. In de kolom stalloon-en
'staat Leid-en, wat opbrengst aangaat, bo
venaan m-et f 2826dan volgt Utrecht met
f1555- Nijm-egen met T633; Maastricht
met f507 -en Groningen mét f248.
De commissi® merkte dan ook op pag.
,48 van haar rapport op
dat nergens zooveel van dé stallen ge
bruik gemaakt wordt als hier; wel ieen
bewijs van den uitnemenden staat, waar
in de stajl-em worden onderhouden -en-va.
de goede verzorging, die de.-cjie'ren -er
4bn-d^rvindéh:Het" stalloon Js hiér niét
hoog'er ddrf' -eiders,-. (Volkom en juist', maar
-lager is het jeven-min) en toch overtreft1,
]d'e opbrengst' der s?S.l loon en hier verre
die van andere slachthuizen. Als de com
missie de cijfers vergeleken heeft, laa'l
ze dan ook .volgen: „Meer kan m-en
z-e ke r n i et verlang en." Maar hoe
-dan te rijmen, dat de commissie weer
onmiddellijk neerschrijftToch zal het
blijken overweging tc verdienen, oïniet-,
wellicht een nog hoog ere opbrengst
uit dezen post zal kunnen worden vërkre-
gcn.
Zulke argumentatie wij zeggen het
di. Zwi-ers na spot toch feitelijk met
[a-lle logica.
[Waaróm wil de commissi-e de stalloo-
ïi!ei: van varkens len |ni,ert van runderen
yerhoogen
"i 'Rijn-deiietn zijn gemakkelijker (elders te
staïlén [dan varkens,. Nu heeft men met
vieel mo-ejite het isitallen „erin" gekregen
én daaróm acht de Directeur verhoo-
g-img va,n het [stalloon, althans voor run
denen, ,,-een gevaarlijk 'experiment."
't Is -echter veql te la-sfcig varkens bui
ten het abattoir te stallen. De slager moen
de Vlette krulstaartjes, die meestal te log
zijn óm te loopen, éérst met éen vee
wagen naar den stal te brengen ten zoo
die stal bui-ten het slachthuis gelegen js
zal bij slachting Wederom -een kar noo-
dig Zijn om de varkens op de slacht
plaats t|e brengen.
Ook' bij verhoogd stalgeld heeft dé sla
ger (er klaarblijkelijk nog altijd belang bij,
Zijn varkens op "h-et slachthuis te stallen
én zal -dit wellicht nog steeds voordeel
lligedblijken dan stading -elders.
Maar hiermede is ieene verhooging
ni-et gemotiveerd. Omdat men 'de var-
kenss Lagers de knip op :den neus kan zet
ten, omdat zij (de stalling zeer moeilijk
kunnen ontberen, daarom mag men toch
mi-et tot 'vier'hooging adviseeren; de mn-
derslagers, die -in voordeeliger conditie
veikieeren en -die .m-en niet gaarne bui
ten het slachthuis zou zien stallen van
wege de baten, welke zij inbrengen, be
hoeven niet méér te betalen.
Dat een stalloon Van 5 cents, vooral
bij -druk gébruik zooals hier terstede, niet
voldoende zou zijn, js aan de hand van;
de cijfers van andere gemeenten ni-et te
betoogen. DaarentegenGroningen, dat
in 1905—06 voor varkens 10 cents stal
loon hi-ef, Is daarop teruggekomen en
heeft het tarief tot 5 cents gereduceerd).
De billijkheid wordt trouwens al te
zeer uit het oog verloren. Het slachtloon
van varkens is in allé plaats-en lager dan;
in Lei-dien
Ni-et alleen dus, dat de buitengewone
slachthuiscommissie dit hooge slachtloon
nog hooger wil maken, maar ook door
verhooging van stalgeld treft zij uitslui
tend de varkensslagers.
Zoodoende zouden de varkensslagers
die in 1908 7964 varkens slachtten, aan
verho-oging van stalloon jen siachtgeld be
talen moeten f650 -en f1550 of totaal
f2200; de rundierslagers, die in hetzelf
de jaar 3666 runderen -en pl.m. 1000 vet
te kalveren slachten, behoeven alléén
f2450 méér slachtloon te b-etalen.
Deze cijfers, évenals de woorden fder
commissie, di-e reeds meende, dat men
zek-er ni-et m-eer uit de stalgelden kan
verlangen, toon en o.i. het onbillijke der
voorgestelde verhooging voldoende aan.
Van alle beraamde middelen ,ora het
slachthuis-tekort te verminderen, lijkt dit
h-et slechtst gekozene en slechtst gemoti
veerde.
Langer dan in onze bedoeling lag, heb
ben wij bij dit punt stilgestaan. Wij zijn
hierm-ed'ef èan h-et eind onzer beschou
wingen gekomen. Tegelijk in et het op
maken der balans, wilden we 'op de slot-
clausule der commissie over het offer d-er
gemeente in het belang der openbare
volksgezondheid en hot te plegen overlag'
een -enkele 'kantteek-ening maken. Men
veio-orlové ons zulks te doen in een laat
ste artikel.
Uit cSe Pers,
liet rapport van den Eereraad.
De (A.-R.) „Lei-denaar" schrijft, na het
rapport van den Eereraad geméld te heb
ben bec volgende
„Geen enkele daad 'is door Dr. Kuy-
per gedaan, die van corruptie getuigt,
zoo luidt de conclusie van den eere
raad. En mannen van groeten naam dek
ken daarin wat dr. Kuyp-er deed m-et hun
eigen naam.
Zullen d-e lasteraars nu zwijgen
Natuurlijk niet! -
'Het i's niiet om dr. Kuypers eere maar
o-m zijn val te doen. Zij gaan dus door.
Trouwens voor 't soort schreeuwerige
politici, dat inzonderheid de sociaal-de
mocratie heeft gekweekt, is de-ze zaak,
een thema, dat in oneindige variaties kan
worden behandeld.
Wat staat ons daartegenover te doen?
Niet and-ers, dan de hoeren te laten
kakelen, en inmiddels het groote werk
van -dr. Kuyper tot heil van ons volk
krachtig voort te zetten!"
Duaitsclilanci.
De rede des Keizers.
Zooals te verwachten was is er groot
i;utno;ei; pntstaan jpi dje-n landg jö;Qro,r 's
K-eizers woorden 'te Koningsberg gespro
ken len alle pennen zijn in beweging' ge
komen.
Wil men al van den oenen kant,
die bruuske woorden vergoelijken, er
slechts de verzekering inzien dat de kei
zer Zich bij de üitoefening van zijn ambt
tot rekenschap aan God verschuldigd acht
-en zich ni-et la,at leiden door wisselende
opvattingen der groote menigte, de libe
rale p-ers ziet hem plotseling terug-
keeren 'tot het absolutisme dat piiverep,-
migbaar is met de instellingen ,van het
Rijk.
Vooral de zinsnede: hier zette mijn
grootvader zich wederom krachtens eigen
recht de Pruisische koningskroon op 't
hoofd, heeft veel kwaad bloed gezet.
Joch meent de „G-ermania" den wensch
te moeten uiten -en de verwachting te
mogen 'koest-eren dat „hij betreffende zijn
hoedanigheid „als werktuig des Hemels"
geen valsch denkbeeld zal gaan opvat
ten én naast -de zijne ook m-et -de meanhir
gen -en inzichten van and-eren rëkening
zal blijven bonden." „Want", zegt het
blad, „wij hebben de ondervinding op
gedaan, dat de meening des volks, wan
neer zij slechts op besliste Wijze en dui
delijk tot uiting komt, op hem niet zon
der invoed lblijft."
Kwakzalverij in Pruisen.
De kwakzalverij neemt in Pruisen bui
tengewone afmetingen aan, in weerwil
van de activiteit der Duitsche vereeniging
tegen de kwakzalverij. Het aantal kwak
zalvers steeg van 4104 in 1902, tot 5148
in 1903, 5529 in 1904, 6137 in 1905,
6260 in 1906, 6837 in 1907, 7549 in 1908
In 6 jaar tij-dis is! dus het leger der kwak
zalvers bijna verdubbeld. Maar, wat niet
minder van befteékenis isj hei aan
tal geneeskundigen is er met 303 ver
minderd, zoodat men op een aantal van
1913 praktizeerende artsen ,7549 kwak
zalvers telt, waaronder 1500 vrouwen. In
sommige streken heeft men in 1908 het
aantal charlatans zien verdubbelen, zelfs
verdrievoudigen. In het district Jil-sit over
schrijdt het aantal 'kwakzalvers dat der
medici.
Er is weliswaar een wet in wording
o-m 't stijgend mc-eras 'der charlatannerie
in Duitschland tegen te gaan, het is -ech
ter meer dan twijfelachtig óf die wet de
wet van 1869, die de vrijheid d-er üitoe
fening van geneeskunst in Duitschland,
heeft vastgesteld, zal opheffen.
ISjrageliaraca.
Een eeuw van vooruitgang.
De Britsche regeering heeft een Wit
boek uitgegeven, waarin een vergelijking
wordt gemaakt tusschen de inkomsten in
1819 en negentig jaar later, in 1909.
In 1819 bedroegen de totale ontvang
sten der schatkist ruim 52,5 millioen
pond sterling, waarvan 49,5 uit belastin
gen en drie uit andere bronnen in 1909
waren zij gestegen tot ruim 150 millioen
125 uit belastingen en 25 uit andere
bronnen. De opbrengsten der douane
rechten stegen van 18 tot 26 millioen,
die der accijnsen van 17 tot 28, die der
inkomstenbelasting van plm. 143,327 tot
bijna 32,700,000 pond sterling.
In hetzelfde tijdsverloop werden de
uitgaven ten behoeve van het Vereenigd
Koninkrijk (civiele dienst, douane enz.,
en posterijen) opgevoerd van 4.5 millioen
tot bijna 51.5 millioen pond.
Ten behoeve van de imperiale diensten
besteedde Groot-Britannië in 1819 ruim
47 millioen, twintig jaar later was dit be
drag gedaald tot bijna 42 millioen, maar
sedert dien tijd liep het met sprongen
op en in 1909 bedroeg het ruim 93
millioen pond, bijna het dubbele van de
uitgaaf voor negentig jaar.
.De bevolking "Van het rijk in Europa
wércf in deze jaren meer dan verdub
beld, van 20,893,584 zielen' steeg zij tot
45 millioen ruim.
Spatilc.
liet conflict met het Vaticaan.
Welke inhoud heeft de nota, door den
H. Stoel overhandigd aan den Spaanschen
zaakgelastigde Ziedaar de „queston
brülante" van het Spaansche kerkêlijk-
staatkundige conflict in zijn tegenwoordige
phase. Volgens den Romeinschen bericht
gever van „Daily Mail" is het document
geenszins geschikt om aan de bestaande
spanning tusschen de kabinet-Canalejas
en den Heilige Stoel een einde te maken,
daar het niets anders behelst dan aan-
vulligen van de vorige nota en geen nieuwe
voorstellen worden gedaan.
De Heilige Stoel blijft zich op het
eenmaal ingenomen standpunt handhaven
en verklaart de onderhandelingen eerst
te zullen hervatten wanneer het zooge
naamde „hangslot"-besluit dat de ophef
fing van eenige orden en de inschrijving
van de andere gelast, wordt ingetrokken.
De houding van den H. Stoel blijft
dus volkomen consequent en correct
tegenover die der Spaansche regeering,
welke een belangrijk onderdeel van het
Concordaat op eigen gelegenheid heeft
gewijzigd zonder overleg te plegen met
den anderen contractant.
De „Köln. Zeitung" vermeldt met vol
doening een nieuw blijk van koning Al
fonso's „liberale denkwijze." Z. M., zoo
lezen we, heeft op een lijst van comité
leden, belast met de voorbereiding van
het in het aanstaande jaar te vieren
eeuwfeest der Cortes van Cadix, eigen
handig en geheel uit eigen beweging in
gevuld den daarop ontbrekenden naam
van den republikaan Perez Galdoz, den
bekenden anti-clericalen roervink, den
schrijver van den tegen de kloosterlingen
gerichten tooneeldraak „Electra." Koning
Alfonso verkeert ongetwijfeld in moeilij
ke omstandigheden, doch zelfs dit in
aanmerking nemende, kan men zijn han
delwijze van den jongsten tijd, zijn bijna
dienstbare onderdanigheid aan de radicale
partij, slechts vreemd en betreurenswaar
dig noemen. Welk een tegenstelling met
de figuur van keizer Wilhelm
GEMENGD.
De federatie der Arbeidersve'reeni-
gingen heeft in een te Bilbao gehouden
nachtvergadering besloten Maandag a.s.
de algemeene werkstaking in alle bedrij
ven af te kondigen ten teeken van' soli
dariteit met de mijnwerkers. Dit besluit
verwekt, ook met het oog op het groot
aantal troepen die op het oogenblik te
Bilbao geconcentreerd zijn, groote be
zorgdheid.
In Hoilskirchen, Zuid-Beierland, js
de Groothertog van Luxemburg bijna het
slachtoffer van een aanslag geworden.
Toen hij met zijn auto stilhield bij
een muziektent, tijdens een der nummers,
om de spelenden niet te -storen, wierp
-een boerenknecht, met -een knuppel ge
wapend zich o-p hem. Slechts met groote
moeite gelukte het de politie hem te
arresteeren.
De groothertog werd niet ernsfig ge
wond.
In de laatste 24 uur zijn in Italië
17 nieuwe gevallen van cholera vyaarvan
9 met doodelijike afloop geconstateerd.
Jn het Fransche dorp Neuville heeft
Donderdagavond een hevige brand ge
woed, die zoo snel om zich greep, dat
binnen korten tijd alle huizen van het
dorp (40) in lichte laaie stonden.
""'Hoiiiderdtachtig personen zijn dakloos
geworden.
De Michaelwijk te Helsingfors is
door brand geheel in de asch gelegd.
Hofbericht.
Z.K.H. de Prins der Nederlanden is
van plan op 7 September a.s. den plech-
tigen intocht van zijn broeder, den her
tog van Mecklenburg, als regent van
Brunswijk, bij te wonen.
Dientengevolge is Z.K.H. verhinderd,
gevolg te geven aan zijn voornemen,
om dien avond in het Koninklijk Paleis
te 's-Gravenhage de leden van het in
ternationaal congres voor sociale ver
zekering te-ontvangen:
In verband hiltipiyie is de regeerings-
ontvangst gesteldoop 6 September en zal
den volgenden avond 7 September aan de
congresleden een concert worden aan
geboden in het Kurhans, te geven door
het philharmoniscli orkest, ondtr leiding
van dr. Kunwald.
H. M. de Koningin-Moeder heeft
een bezoek gebracht aan de villa Mauve
te Laren. H. M. werd door de beide direc
teuren van den Larenschen Kunsthandel,
de heeren Van Harpen en Neuhuys, ont
vangen en rondgeleid.
'Een aardig 'kiekje was -er verteden
we-ek. op het Lóo te nemen geweest. In
het dogcaiTétj-e van Prinses Juliana, met
Foppié bespann-en, had H. M. dé Ko
ningin plaats ge nonnen, met Prinses Ju-
liapa op den schoot vaJi miej. 'Marting.;
H[ M. m-ende de ponny zelf, terwijl de
k,0;e;tslgr pey rijwiel volgde. Fj. M. bracht
mdt de prinses een bezoek aan de wedt:
van der Zande, de vroegere rriiiji van
M., dié thans lin leen "boerderij aan |d|ëfli
Zwolsch-en \vieg woont.
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit zijn benoemd, met iiU
gang van 1 October a.s.
tot advocaat-generaal bij het gerechts
hof te 's-Gravenhage, !mir. A. W. C. Went**
holt, thans officier van justitie bij de ad-
rondissemnts-rechtbank te Almelo
tot officier van justitie bij de aiT.-redfb
bank te Almelo mr. P. J. M. Scha'eptnan,-
thans subsituut-officier van justitie bij
de arr.-rechtbank te Arnhem
is met ingang van 1 September, de di
recteur van het postkan/foor te Prinsenha,-
ge, L. Engels, benoemd tot commies 'dei^
posterijen le kl., op verzoek;
is, met ingang van 1 September, aan'
jhr. P. J. Boddaert te Rotterdam1, eer
vol ontslag verleend als bacterioloog*
scheikundige aan de Rijksseruminrichting!
aldaar
is, met ingang van 6 September 1910,
benoemd tot rijks keurmeester in alge-
meenen -dienst 3e kl. de rijkskeurmees
ter J. Zweers, te Hoek van Holland etf
met ingang van 14 September 1910, voor
den tijd van één jaar benoemd tot rijks-
keurmeester in bijzonderen dienst te
Epe, de rijkskeurmeester B. van Goor,-
te Epe
is bekrachtigd de bij het besluit van
den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië van 19 Juli 1910 plaats
gehad hebbende benoeming tot tijdelijk
lid der Algemeene Rekenkamer van Né-
derlandsch-Indië van B. Jh. ,W. van
Hasselt, laatstelijk secretaris van dat col
lege
is overgeplaatst
lo. in zijn rang bij het wapen der inf.
van het leger in Ned.-Indië, de 2e-luit.
H. A. Luppes, van het 5e reg. inf.
2o. in zijn rang en ouderdom van rang
bij het leger hier te lande en wel bij
het 2e reg. inf., de 2e-luit. der inf. G.
P. van Hecking Colnbrander, van het
leger in Ned.-lndië.
Werk der vrijzinnigheid.
In „De Blijde Wereld", het orgaan
van de socialistische predikanten, stond,'
dezer dagen het volgende te lezen
„Noord-Holland zal binnen twee ge
slachten overwegend roomsch zijn ge
worden, niet door de vestiging van rooni-
sche gezinnen uit- andere provinciën én
den ovéigang van Protestanten tot dê
Roomsche Kerk, maar door "de talrijke
geboorten van Roomsch en -en sterke bq-
perkiiing -der geboorten van andersgezin-
den, idle zelfs op het platteland valt waai*
te nemen."
„De Vrijé Westfries", het anti-revob
lutionaire blad, dat te Enkhuizen ver
schijnt, bevestigd deze droeve mededeo
ling:
„In -deze provincie, „het .paradijs van
het modernisme," is -d-e beperking dier gé
boorten buitengewoon sterk. Ons ziji.
dorpen bekend, waarin nog Wel huwelij1-
ken worden gesloten, maar waar bijna,
geen kinderen worden geboren. Het
zoogenaamd „protestantsche" deel dei*
bevolking, pleegt metterdaad zelfmoord*
Ziedaar, z-egt het „Friesche Dagbl."
ziedaar de zegeningen van'het moder
nisme! Overat eender. In Frankrijk. In[
Noord-Holland. Overal waarlret de heer
schappij heeft.
En -dan komen clie vrijzinnigen ons nog
verwijten, dat wij Rome in de hand wer
ken.
Neen, dat doen wij niet.
Zij -doen het, doordat ze godsdienst
en zedelijkheid stelselmatig ondermijnen*
bij hetu-vólk'!"
Zoo—-is het. Moge het oifze vrienden
benoorden het IJ tot verdubbelde krachts
inspanning prikkelen om de verspreiding
van zooveel bederf te keeren. (Std.)
Mariabond in het Bisdom Haarlem.
Morgen zal te 's Grav-enhage in bet
gebouw van den Roomsch Katholieken
Volksbond d-es middags half twee uur dq
twc-e'de jaarvergadering plaats hebben van
den Mariabond in dit Diooees.
"De agenda bevat onder veel meer ecu
voorstel tot het -eens per jaar inrichten
van Ouders-avo-ndien door de Maria-ver-
oenigingen tot het houden van „Drank-
bestrijdersdagen", en het verkrijgen van
een éigen Mariabijblad bij de Kruisba
nier, tot heit overal oprichten van St. An-
n av e ree n-i gin gen énz. Voorts zal d-e Z*
Eei,W|j Rafter Pauftmiis B(ase, 0. F4 M*
