BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
menschen niet lachen. Daar hieldien de
goedgelovigen, die hun spaardiiitejs er
brachten, de „bank" voor „zeker als de
rijksbank."
Jaren zal het duren, vóór in die plaatsjes
de millioenen, thans verdwenen, zijn te
rugverdiend.
Spanje.
Een telegram uit San Sebastian d.d.
29 dezer zegt:
Canalejas, de minister-president van
Spanje, heeft den koning verslag gedaan
van de nota van het Vaticaan en gezegd,
dat de regeering de voorwaarden, die het
.Vaticaan haar wil stellen, niet kan aan
vaarden. In dien geest zal hij de nota be
antwoorden. Hij deed een beroep op het
blijvende vertrouwen van den koning. De
regeering heeft Ojeda, den Spaanschen
gezant bij het Vaticaan, verzocht terug
te keeren. Canalejas houdt oen breuk met
dien Heiligen Stoel voor onvermijdelijk.
Uit Madrid wordt cr nog geseind, dat
Canalejas den koning niet de kwestie van
vertrouwen heeft gesteld, aangezien er
daartoe geen aanleiding was. Verder heet
het, dat de koning het antwoord op de
laatste nota van het Vaticaan heeft goed
gekeurd. Canalejas zou eergisteren weer
te Madrid zijn en het antwoord aan den
ministerraad voorleggen.
Daarna zou het telegrafisch aan het
.Vaticaan worden overgebracht.
De „Osservatore Romano" schrijft naar
aanleiding van de uitlatingen van den
Spaanschen minister-president Canalejas
over de laatste nota van het Vaticaan:
Indien de uitlatingen juist zijn weerge
geven, kan niemand zich verbazen, dat
de H. Stoel weigert de onderhandelingen
voort te zetten. De Heilige Stoel heeft
niet verklaard geen verdere onderhande
lingen te willen voeren, maar heeft alleen
voor verdere onderhandelingen de voor-
Waarde gesteld, dat de Spaar.sche regee-
ring ophield maatregelen te nemen in 'n
Jcwestie die nog onderwerp van bespre
king is. De Heilige Stoel heeft het recht
'en den plicht zijn autoriteit te handhaven,
'en kan niet dulden, dat in strijd met de
'eerste regelen van diplomatieke correct
heid, de Spaansche regeering in kwesties,
die nog onderwerp van onderhandeling
zijn, maatregelen treft, die de religieuss
orden buiten het gemeene recht stellen.
De Heilige Stoel kan dus niet onverzoen
lijk genoemd worden, hij draagt alleen
zorg voor zijn eigen waardigheid en de
gewichtigste belangen der Kerk.
Volgens een telegram uit Barcelona is
daar reeds eenigen tijd geleden tot een
algemeene staking besloten en zou die
in de volgende week worden afgekon
digd.
Marokko.
De „Matin" verneemt uit OranInboor
lingen, die uit Marokko komen, melden,
dat een afdeeling Spaansch paardevolk,
sterk 400 tot 500 man, den 17den dezer
uit Mar Chica zijn vertrokken om zich
naar het dal van de Wed Kert te begeven.
De Mooren vormden dadelijk een harka
len het kwam alras tot een bloedig treffen.
De Spanjaarden verloren een kleine 30
man aan dood/en, onder wie een majoor,
de Mooren 6 dooden en vele gewonden.
De Heilige oorlog wordt in het gansche
Rifgebied gepredikt. Aan het hoofd der
beweging staat "de maraboet Abid Am-
saïne.
Het conflict te Enschedé.
De fabrikantenvereniging heeft de
voorstellen der arbeiders aangenomen.
De Koninklijke familie naar Soestdijk.
Precies op den aangegeven tijd, Zater
dag 3 uur, is de Koninklijke exprestrein,
toestaande uit 4 rijtuigen, begeleid door
den inspecteur jhr. Laman Trip en den
Opzichter Wapstra met de Vorstelijke fa-
tnilie uit Apeldoorn langs de Koningslijn
en Amersfoort naar Soestdijk vertrok
ken. Geruimen tijd voor het vertrek had
een groote menigte, waaronder vele tij
delijk hier verblijvenden, zich bij het
perron opgesteld1. De 'Koningin en de
Prins kwamen, wandelend van het Paleis,
gevolgd door baron Mulert, Hooft Graaf
land, freule Rengers, de Prinses, gedra
gen door juffrouw Marting, met de hof
dame freule v. d. Poll. Hartelijk juichte
het publiek, toen het vorstelijk gezin pas
seerde. De Prinses wuifde terug. Met
den burgemeester werden eenige woor
den en een handdruk gewisseldde
standaardvlag werd bij het afrijden om
laag getrokken. De Prinses werd' onder
luid gejubel voor het portier vertoond.
Precies Qp tijd' 3.49 uur stoomde de
extra-trein, welke de Vorstelijke perso
nen met klein gevolg overbracht, het sta
tion Baarn binnen. H. M. de Kon in gin-
Moeder ontving Hare gasten, terwijf ook
de Commissaris der Koningin en de bur
gemeester aanwezig waren. Na eenige
©ogenblikken in de wachtkamer ver
toefd te hebben, had de intrede van ons
Prinsesje in Baarn plaats.
Van uit rijtuigen en uit villa's, als-
öiede door zeer velen langs den weg
werd met vlaggen en hoeden gewuifd.
Gevolgd door een talrijk publiek werd
in vier rijtuigen paar Soestdijk gereden,
Jwaar bij aankomst de Koninklijke stand
aard ten Paleize werd geheschen, ter-
!wijl die der Koningin-Moeder naar om
laag ging. Er heerschte veel enthousias
me onder de talrijke menigte, welke voor
het paleis w.achtte, in de hoop hulde te
kunnen brengen aan de Vorstelijke Fa
milie. Deze hoop werd niet teleurgesteld,
want weldra verschenen de Prinses, H.
M. en de Koningin-Moeder op het b'al-
con. De Vorstelijke personen werden lui
de toegejuicht. Ook de Prinses wuifde
met het handje het publiek terug. i
Speculatie in postzegels.
In De T ij d vestigt de Haagsche cor
respondent van dat blad de aandacht op
een in De Residentiebode van
Dinsdagavond voorkomend ingezonden
stuk van Philatelist betreffende de spe
culatie in nieuwe strafportzegels (opdruk
3 cent op f 1. En voegt daaraan toe:
„Toevallig kan ik daaromtrent iets meer
mededeelen.
Er moesten 3-cents postzegels zijn, de
oude waren op. Maar er lagen nog hon-
derde ongebruikte zegels van één gulden.
Deze werden nu door overdruk pasklaar
voor 3-cents portzegels pasklaar gemaakt,
buitenkansje dus voor philatelisten.
De groote postzegelhandelaars kregen
er echter door hun relaties in kringen
van postambtenaren al spoedig de lucht
van en gaven hunnen vrienden order, om
groote hoeveel op te koopen.
Dat gaat zoo.
De betrokken ambtenaar krijgt ten ver
koop zijn portefeuille postzegels. Maar
voor hij zijn loket opent, heeft hij ze reeds
alle verkocht.
Aan wien
Aan zich zeiven.
Onmiddellijk gingen ze nu naar de
wereldpostzegelhandelaars voor het dub
bele bedragde ambtenaren maakten
aldus een zoet winstje van soms hon
derden guldens tegelijk. De kleine han
delaars en de particuliere liefhebbers
konden er naar fluiten. Zoo ontstaat het
indirecte monopolie en kunnen fabelach
tige prijzen bedongen worden als waarvan
de inzender in De Res. spreekt. Vrage,
of de postdirectie zulks weet, en of zij,
zoo ja, dit dan maar oogluikend moet
toelaten
Op postzegelgebied bestaan er meer
vreemde toestanden. Ook aan de ministe-
riëele departementen, waar natuurlijk da
gelijks de kostbaarste vreemde postzegels
inkomen, weet menig ambtenaar door
postzegelhandel zijn inkomsten te ver
meerderen.
Officieel worden de postzegels der
departementen alle bewaard en op gere
gelde tijden geveild. Misschien bericht ik
er nog wel eens iets over.
Koninklijke Besluiten.
G. J. de Jongh, directeur der ge
meentewerken te Rotterdam is benoemd
tot commandeur in de orde van Oranje-
Nassau.
Is, met ingang van 1 September, aan
den eerste-luitenant op non-activiteit K.
W. H. Jeltes, van het wapen der infante
rie, op het daartoe door hem gedaairi
verzoek, een eervol ontslag verleend uit
den militairen dienst.
Is voor den tijd van één jaar benoemd
tot agent der Rijksverzekeringsbank H.
J. Hendrikse, opzichter der 1ste klasse
voor het stoomwezen, te Amsterdam, en
is benoemd tot opzichter der 2de klasse
voor het stoomwezen A. C. Braggaar, te
Amsterdam.
De kleinste gemeenten.
Uit de voorloopige opgaven der 9e tien-
jaarlijksche volkstelling blijkt o.a., dat in
de provincie Zuid-Holland de kleinste
gemeente is: Tienhoven,met375inwoners.
De kleinste gemeente in Nederland is:
Hemmen in Gelderland met 194 inwoners.
Een bijzonderheid mag genoemd wor
den, dat in die kleinste gemeente het
aantal mannen en vrouwen precies even
groot is, nl. 97.
LEIDEN, 1 Augustus.
Voor het examen hoofd'acte zijn
te 's Gravenhage geslaagd de dames A.
Driesens van Leiden en' G. de Boer,
van Reeuwijk.
Bij beschikking van den Minister
van Binnenlandsche Zaken is aan tW.
C. A. Ridderhof, alhier, hoofdleeraar aan
de school van 't genootschap „Mathesis
Tcientiarum Genitrix" en onderwijzer
aan de O. L. S. te Leiden en te 's Gra
venhage op verzoek eervol ontslag ver
leend' als plaatsvervangend lid van de
commissie, belast met het examineeren
van hen die eene akte van .bekwaamheid
verlangen voor het handteekenen, zit
ting houdende te 's Gravenhage.
ALFEN AAN DEN RIJN. De gemeen
teraad vergadert Donderdag 4 Augus
tus, 's morgens 10 uur.
Punten van behandeling. 1. Voorloo
pige vaststelling der gemeente-rekening
dienst 1909. 2. Aanbieding gemeente-
begrooting, dienst 1911. 3. Adres van
de Kerkvoogdij der Ned. Herv. gemeente
over gebruik van het plein vóór ;Jie kerk
tot kaasmarkt, met voorstel van B. en W.
4. Verzoek van J. Vlasman, om benoemd
te worden tot makelaar en taxateur, met
voo;atel van B. en W. 5. Verzoek van de
ambtenaren van den burg. stand K. J. E.
Koning en H. van J<leef, om herzie-'
ning van de regeling hunner jaarwedden.
6. Voorstel van B. en W. tot vaststelling
eener verordening, regelende het beheer
der waterleiding, in verband jnet art.
114bis der gemeentewet. 7. Ópmakejn
voordracht voor twee leden van het col-
L: zetters, .wegens periodieke af
treding.
AARLANDERVEEN. Een onzer vroeger
plaatsgenooten P. v. S. in dienst zijnde
bij den heer G. Walraven te Ouderkerk
aan den IJsel, had een ongeluk met den
molenwagen, met zeer dieptreurigen af
loop. Een tweejarig meisje, het eenigste
kind, van v. D. geraakte onder het wiel,
met haar hoofdje, waar het rad geheel
over heen ging. Het kind werd geheel
verpletterd opgenomen. De voerman had
de kleine in 't geheel niet opgemerkt.
K. v. D. welke door onze gemeente
met zijn rijwiel peddèlde, had het on
geluk, doordat een hond voor zijn fiets
henen sprong, met het gevolg dat v. D.
zoodanig kwam te vallen, dat heelkundige
behandeling noodzakelijk bleek.
GOUDA. Bij de door het R. K. Kerk
bestuur alhier gehouden aanbesteding
voor het bouwen van een bijgebouw met
sacristie enz., werd het minst ingeschre
ven door N. H. v. d. Poll. te Bodegra
ven en gebr. Bouman te IJselstein (in com
binatie) voor f14,336.
KATWIJK AAN ZEE. Op den publie-
ken afslag werden de volgende prijzen
besteed: volle pekelharing f 10.95 a
f 13.75, maatjesharing f8.70 a f9.05, se-
turharing f 10.30 a f 12.30, makreel
f 11.90 a t12, alles per kantje.
KATWIJK AAN DEN RIJN. De lo
ting vóór de Nationale Militie zal voor (de
Gemeente Katwijk, Rijnsburg en Valken
burg gehouden worden te Katw;ijk aan
den Rijn op 17 Aug. a.s.
LISSE. Bij het achter een wagen loopen
kreeg het 6 jarig zoontje van den werk
man V. alhier Zaterdag een vrijernstige
hoofdwonde, door dat hij met zijn hoofd
in een ijzeren pin, welke achter aan den
wagen was bevestigd, terecht kwam.
Gedurende de maand Juli is bij de
Spaarkas „St. Thomas van Villenova",
onderafd. van den N. R. K. V. belegd
f213.78 en terug betaald f211.75.
Het laatst uitgegeven boekje draagt het
nummer 186.
De statuten der woningvereeniging
„Volksbelang" zijn thans, na een bijna
twee jarig oponthoud voor onderzoek en
wijziging, in handen van het bestuur ge
steld, dat zoo spoedig mogelijk de konink
lijke goedkeuring hierop zal aanvragen
om daarna verder te kunnen werken.
LEIMUIDEN. De lieer H. H. Post
van der Burg, volontair ter Secretarie al
hier verwierf na afgelegd' examen, af
genomen vanwege de Nederl. Vereeni-
ging voor Gemeentebelangen, de. acte
van bekwaamheid' voor de betrekking van
gemeente-secretaris, of ambtenaar ter ge
meente-secretarie.
NOORDWIJK AAN ZEE. Voor een
klein getal toehoorders hield Zaterdag
avond de heer van Hodenpijl uit 's Hage
lid van het hoofdbestuur van den bond van
politiehonden eigenaren een causerie over
„politiehonden in de achterzaal van ho
tel „van Ruiten", onder de aanwezigen
merkten wij op eenige leden van bovenge-
noemden bond uit -de gemeente Noord-
wijk.
Een der laatsten sprak een kort ope
ningswoord. Na alle, aanwezigen hartelijk
welkom gewenscht te hebben, deelde hij
mede, dat op verzoek van eenige leden
van den bond déze bespreking gehouden
werd en gaf daarna het woord aan den
heer van Hodenpijl.
Het deed spreker genoegen, dat er
menschen waren, die er belang in stelden
iets over genoemd onderwerp te hooren,
daar er dikwijls vreemde denkbeelden be
staan van den dienst welke de dieren ons
kunnen bewijzen. Doch elk dier is nog
geen politiedier.
De hond echter is door alle eeuwen
heen reeds een huisgenoot der menschen
geweest. In trouw en eerlijkheid wint
hij het zelfs van den mensch. De nauwe
samenleving is oorzaak, dat verschillende
uitdrukkingen van den hond afkomstig
ons menschen worden toegepast.
Spr. betoogt, dat bij den mensch het
voornaamste zintuig „het oog", isbij den
hand „de neus". De beste eigenschap van
den hond is dan ook het „speuren
Men stelt wel eens de vraag, zeide spr.,
zijn politiehonden noodzakelijk? En het
antwoord luidt bevestigend. Juist door
hun sterk ontwikkeld reukorgaan kun-
zij ons overgroote diensten bewijzen bij
het opsporen van misdadigers. Óp vele
plaatsen zijn nog geen politiehonden,
zelfs groote steden bv. Rotterdam mee-
nog geen politiehonden noodig te heb
ben, terwijl zij juist in die havenstad, waar
dagelijks in- en uitvoer van goederen
plaats heeft, tot hulp der politie konden
dienen. Londen, Parijs, Berlijn hebben al
het nut er van ingezien. In elke groote
stad van Duitschland zijn politiehonden
aangeschaft Men vindt ze op fabrieken, in
gevangenissen, in gestichten, kortom over
al waar men hun diensten 't meeste noo
dig heeft. Men kan gerust zeggen, aldus
spr., dat één hond 2 politiemannen ver
vangt. Wanneer 2 politiemannen in func
tie eene gesprek vomeren, ontgaat hun on
willekeurig iets wat zij wel zouden op
merken, indien ze alleen waren of in het
bijzijn van een hond, want deze maakt
hen oplettend.
Wat de eerlijkheid van een hond betreft
hierin is hij den inensch ver voor. Hij
wijst den schuldige aan, al was het de
vrouw van zijn meester, hij handelt zon
dier aanzien des persoons. Bovendien ge
voelt teen politieman zich veel geruster
in het bijzijn van een hond, want hij
hoort alles beter, dan de politie. Bij het
minste gerucht spitst hij zijn opren. en
maakt hij zijn meester opmerkzaam. Ver
der leert een hond zijn menschen ken
nen. Iemand zal b.v. iederen nacht en
op 't zelfde uur thuis komen en dezelfde
deur binnengaan. De hond weet dit Hij
kent de lucht van die persoon. Doch laat
geen vreemde aan die deur komen, Hij be
speurt het en geeft dit, oogenblikkelijk
te kennen.
Spr. beweerde, dat over 't algemeen
teefjes beter voör politiehonden zijn ge
schikt dan reuen. Hij maakte dit door eene
verklaring duidelijk.
De vrouw kan zich in vele opzichten
beter belasten met de goede verzorging
en opvoeding van den hond dan de man,
'die ruwer en driftiger is. 't Is daarom
zaak om voor een hond een geschikte
baas te vinden.
Daar hangt alles van af. Zelfs de beste
gedresseerde hond bederft, Wanneer hij in
slechte handen komt. Over dressuur wil
de spreker niet uitwijden. Wie daar meer
van weten wil, doet goed, personen die
zich daarmede bezighouden te raadplegen.
Vervolgens is het eene voorname zaak,
dat men de honden begrijpelijk maakt het
geen men van hem verlangt. Een hond
kent alles. Zwemmen, b.v. behoeft men
hem niet te leeren. Hij moet echter we
ten, wanneer men dit hebben wil.
Speuren is een hond' aangeboren. Zijn
reukorgaan is zeer ontwikkeld en de na
tuurstaat waarin hij in leeft, is oorzaak
dat hij de sporen kent, waarop hij' zich be
geven moet. Men mag nooit aanleiding
geven dat een hond', kwaad of koppig
wordt. Daarom is hij er zeer tegen, dat
honden (in de hondsdagen gemuilband
worden. In Duitschland heeft men dan
ook het muilbanden in de hondsdagen af
geschaft. Daar worden de honden eiken
morgen door een veearts gekeurd en elke
afwijking is oorzaak, om hem dien dag
thuis te houden. Men mag hen echter
niet los laten loopen.
De dienst der politiehonden verdeelde
spr, in: Bewakingsdienst en speurdienst.
In hoeverre de politiehond zijn diensten
bewijst hangt geheel en al af van de ge
hoorzaamheid aan zijn meester. Gehoor
zaamheid is de basis der maatschappij
gehoorzaamheid is ook het bestaan vün
den politiehond, 't Is ook -verkeerd om
één hond aan verschillende personen af te
geven. De hond moet één baas hebben.
De meester kent zijn hondi, de hond zijn
meester. Duitschland staat vooraan in de
hondendressuur.
De ondervinding heeft geleerd, dat her
dershonden het meest geschikt voor po
litiehonden blijken te zijn, In Holland be
staat omtrent het gebruik van den her
dershond als politiehond, een verkeerde
meening. Op de tentoonstelling van poli
honden te Dortmund 27 Febr. 1910 wa
ren echter 280 Duitscheen 2 Ij oil. Herders
honden, terwijL slechts eenige Airedales
en Dobermannen Dat de politiehonden
dressuur een groote vlucht neemt blijkt
hier uit, dat in 1901 slechts 72 in ,908
2054 politiehonden in dienst waren, 't Is
gebleken, dat jachthonden geheel onbruik
baar zijn als politiehond. Dikwijls wordt
beweerdi, dat door misdadigers verschil
lende middelen worden aangewend om
honden op 'n verkeerd spoor te brengen
door te verwisselen van kleeren, of door
de schoenen te besmeeren met een sterk
rieekende stof. 't Is gebleken, dat zulks
weinig baat, daar het sterke reukorgaan
van den hond in staat is, de lucht van
den persoon .welke met de voorwerpen in
aanraking is geweest te onderscheiden
van de aangebrachte luchten. Het opspo
ren kan een hond zeer moeilijk worden
gemaakt, voornamelijk wanneer zich vele
personen begeven naar de plaats, ,waar
een misdaad of diefstal heeft plaats ge
had'.
•Spr. raadde een ieder aan om na een
misdaad of diefstal zoo spoedig mogelijk
bij de politie aangifte te doen en alle
verplaatste voorwerpen onaangeroerd te
laten liggen. Wanneer deze niet voor re
gen zijn gevrijwaard, ze te bedekken met
een glazen ruit, die het voorwerp niet
raakt door er aan weerszijden een steen
onder te leggen. De ruit'te bedekken met
een lichten doek.
Spr. eindigde met de wensch, dat hi]
die belangstelling voor de politiehonden
een weinig bij de aanwezigen had opge
wekt, en sprak de hoo<p uit, dat velen zich
spoedig zouden aansluiten bij de vereeni-
ging tot bevordering van dressuur van
politiehonden.
Daarna dankte de heer G. J. G. v.
v. Parijs den inleider voor zijne aangena
me en nuttige rede en bracht tevens dank
aan alle aanwezigen, die aan de uitnoo-
diging gev°lg gegeven hadden, deze cau
serie bij te wonen.
VOORSCHOTEN. Op 31 December
j.l. waren hier 12 vergunninghouders en
11 bierverlofhouders. Het vergunnings
recht bracht f 600 op.
Verslag der gemeente
Leiden over 1909.
(Vervolg).
VI. 'M edri sch e „politie. Het ver
verslag der gezondheidscommissie werd
reeds vroeger door ons medegedeeld.
De gemeentelijke reiniging is opge
dragen aan den heer J. Blok te 's Gra
venhage tegen f21.940 's jaars. Het per
soneel verminderde met één man! en be
stond op 31 Dec. uit 75 personen.
Het werpen van asch, vuil, puin, enz.
in de stadswateren en vooral nabij de
grens van de gemeente neemt in den
la.atsten tijd zeer sterk toe. O.a. is jd.it
toe fe schrijven a,an de fabrikanten, die
het katoen,afval niet meer laten h.alen!
door den pachter der reiniging, aange-
zien hun het tarief der reiniging van
f 0.50 per kub; M. te hoog voorkomt.
De cadavers, die door de waterschui
mers worden' aangetroffen, bevinden zich'
het meest aan' de grens der gemeente of
in slooten, waaruit ze zoo spoedig mo
gelijk Worden opgevischt en aan de op;-
slagplaats begraven.
Tengevolge van het voorkomen van
mond en klauwzeer werden van 26 Maart'
tot 29 December bijzondere desfectee-
rende maatregelen genomen voor de rei
niging van de veemarkt. Alle hokken wer
den telkens na het gebruik gereinigW
met een 3 pCt. Creoline-oplossing, ook
alle veemarktterreinen ondergingen een!
gelijke b'ehaindeling. Voor reiniging der!
veemarkt werd 2135 kub: M. duinwa
ter gebruikt, voor de vette varkens-
markt 179 kub'. M. Het aantal aange
voerde varkens bedroeg in 1909 7318,
weshalve den pachter voor de reinigingj
f 731,80 werd vergoéd.
Op 1 Januari 1910 waren 127 per-<
ceel en in de oude gemeente ert 92 per
ceel en in het nieuwe deel nóg niet aart
de waterleiding aangesloten. Deze ge
tallen bedroegen 1 Jan. 1909 resp. 133
en P4. Het aantal contracten voor leve
ring van water klom van 7664 tot 7693
het waterverbruik was over 1909 10665
kub'. Meter meer dan in 1908.
Van de openbare zwemschool voor min
vermogenden en militairen werd dit jaar
druk gebruik gema,akt.
Meer en meer breidt de gemeentelijke
desinfectiedienst zich uit. Was voor
heen een of twee man personeel aan dien
tak van dienst verbonden', thans bestaat
dit uit 1 hoofdontsmetter en 4 assisten(t
on tsm etters.
Uitvoerige mededeelingen worden ge
daan over de ontsmettingsinrichting ert
de inrichting van het cholerahospitaal.
Tengevolge van het raadsbesluit van
4 October 1900, waarbij een premie van
5 cent werd uitgeloofd op het dooden'
van elke rat, een maatregel genomenl
met het oog op het pestgevaar, werden'
a.an 'de stadstimmerwerf bezorgd 4116
ratten en daarom f 205,80 uitgegeven.
Op de begraafplaatsen werden 837
lijken begraven, verdeeld als volgt:
R. K. begraafplaats .213
Israëlitische begraafplaats 0
Begraafplaats Groenesteeg 46
Begraafplaats Marepoort 192
Begraafplaats Heerenpoort 386
In het ziekenhuis der Rijksuniversi
teit werden opgenomen voor rekening:
dezer gemeente 1005 patinëten (359 man'
nen, en 646 vrouwen) met 27.256 ver-
pleegdagen. De kosten van verpleging
toeliepen f 20.442.
Van de 1005 patiënten werden ontsla
gen 826; er overleden 109 en op 1 Jan'.
1909 waren in behandeling 70.
Voor rekening der gemeente werden
in „Endegeest" verpleegd 65 mannen en
81 vrouwen, in „Bloemendaal" te Loos
duinen 2 mannen en 1 vrouw, in liet St.
Servatiusgesticht te Venray 3 mannen, in
het idiotengesticht ,,'s Heerenloo" te Er-
meloo 2 patiënten en in het genees- j
kundiig gesticht voor minderjarige idio
ten te 's Hage 1 patient.
In 1908 werden in het „Höpical Wal-
lon„ verpleegd 300 patiënten, waarvan er
10 stierven. Het aantal verpleegden be
droeg 22.
In het Diaconessenhuis aan den Witten
Singel werden verpleegd 296 patiënten,
Hiervan overleden 14 patiënten, terwijl
op 31 December nog 15 patiënten aan
wezig waren. Het aantal verpleegdagen
was 9334, er hadden 262 operaties plaats.
In het St. Elisabethsgesticht werden
307 patiënten verpleegd, waaronder 146
uit andere gemeenten; bovendien werden
165 patiënten buiten het gesticht door
de zusters verpleegd. Het aantal verpleeg
dagen bedroeg 9983, een getal dat be
langrijk hooger is dan 't vorig jaar, toen
het 7429 bedroeg. Verder werd er nog
aan 127 patiënten, die kleine behande
lingen ondergingen, hulp verleend. Van
in het gesticht verpleegden overleden 23
patiënten. Van de barak voor besmette
lijke ziekten werd gedurende het afge-
loopen jaar dikwijls gebruik gemaakt.
Aan alle aanvragen voor huisverpleging,
zoowel binnen als buiten de stad kon
door gebrek aan zusters niet worden vol
daan. Eén vleugel van het nieuwe gebouw
werd in gebruik genomen. Van de zusters
mochten in het afgeloopen jaar wederom
4 het Boerhaave-diploma verwerven,
terwijl zich steeds eenigen voor dit ex
amen blijven voorbereiden.
Voor kostelooze genees- en heelkun-*
dige hulp vervoegden zich in Februari
2332 personen ter Gemeente-secretarie,
terwijl zich in den loop des jaars nog
126 personen aanmeldden. Slechts 8 wer
den afgewezen. In de Stadsapotheek
werden 29.062 recepten gereed gemaakt.
Van de werkzaamheden der R.K. Wijk
verpleging over 1909 vermelden wij het
volgende
A. Wijkgebouw Oostdwarsgracht; aantal
bezoeken bij zieken 13,205, behandeld
in het wijkgebouw 7720, geneeskundige
baden 320.
B. Wijkgebouw Middelstegracht:
Bezoeken bij zieken 8408, behandeld
in het Wijkgebouw 14,360 geneeskundige
baden 777, operaties 130.
Verder werden verstrekt, verdeeld over
beide wijken: 103 eieren, 138 L. melk,
678 porties vleesch, 556 porties eten, 855
porties soep, 52 pond rijst, 22 brooden»
5 mud steenkolen en 103 kleedings-1
stukken.
C. Wijkgebouw Boerhaavestraat, b*
