27
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 245.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Juli
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden;
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege- meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Een Duitsche „Circulaire".
Hoe men in Pruisen doet, als de onder-
•wijzers tot de orde geroepen moeten .wor
den, wordt verteld in een door het tijd
schrift „Gemeentebelangen" uit de „Stad-
te Zeitung" overgenomen artikel.
Er is daar een woord van .waarschu
wing en tegelijkertijd, een koudwater-
straal .op de onderwijzers gericht door
den Pofcsdammer politiepresident. Jn
leen circulaire zegt deze autoriteit van bet
straffe recht
„Het is tot onze kennis gekomen, .dat
de onderwijzers op eenige plaatsen te
genover de beraadslagingen in den ge
meenteraad over de onderwijzerssalaris -
sen een houding hebben aangenomen,
die niet meer vereenigbaar moet worden
geacht met de belangen en het aanzien
van hun stand. Al is het te begrijpen, dat
de regeling van het salaris een levendige
deelneming ondervindt, zoo kunnen de
buiten de onderwijzers staande kringen
•niet billijken, als ter bereiking van hooge-
re salarissen de hulp van die afgevaardig
den gevraagd en toegezegd wordt, wier
politieke overtuiging in directe tegen
spraak staat tot de staatkundige beginse
len die een onderwijzer behoort te verte
genwoordigen. Ook is hier en daar aan de
afgevaardigden die afwijkend van de meer
derheid, voor hoogere plaatselijke toela
gen gestemd hebben, de bijzondere dank
van onderwijZcrsvereemgingen uitgespro
ken. Dit is n.l.i n een gemeente voorge
komen, waarin een sociaal-democratische
minderheid voor hoogere salarissen had
gestemd, dan, waartoe de raad had beslo
ten.
Wij moeten erop Wi,Zcn, dat die beraad
slagingen! nweridige aangelegenheden van
de gemeenteraden zijn, waarbij vanzelf
is vooropgesteld, dat ieder lid naar zijn
beste weten en op eigen verantwoording
positie, neemt. Het aanzien der onderwij
zers kan bij een dergelijke houding niet
worden gediend. Jen slotte moeten wij
het beslist afkeuren, als de op verhooging
der salarissen gerichte bemoeiingen in de
pers worden gepubliceerd en tot een af
keurende beoordeeling van de houding
der gemeenteraden leiden. Zoo zijn wel
uitdrukkingen gebruikt, die de deur
openen voor misverstand en tot verscher
ping der tegenstellingen en tot verbitte
ring kunnen leiden. Wij richten daarom
een woord van waarschuwing tot de on
derwijzers, dat zij zich binnen de grenzen
houden die met de waardigheid van hun
stand vereenigbaar zijn want zoo worden
bun belangen ook het best gediend."
„'De Nieuwe Ct." zegt naar aanleiding
van deze circulaire:
„Zoo'n Pruisische politie-president
moest eens naar ons land komen. Wat
zou hij zijn handen van verbazing ineen
slaan, als hij in Amsterdam vernam het
spektakel dat de onderwijzers maken als
fcij door hun directe chefs, .B en W.,
jop hun plicht worden gewezen, of in
.Den Haag las „De Schoolbode", het
Orgaan van -een deel der onderwijzers,
Idat in zijn nummer van 18 Juni een circu
laire bespreekt van B. en JV. van 27
!Mei t.v., waarin een strenger toezicht
q|p de verloven van onderwijzers wordt
(aangekondigd, noodzakelijk geworden
jdoor de ervaring van het vorige jaar,
toen niet minder dan 32 pCt. van het
pndervyijzend' personeel der openbare
lagere scholen wegens ziekte verlof heeft
gehad! Zou zoo'n Pruisische politie
chef zijn oogen wel hebben kunnen ge-
looven, als hij in dat onderwijzersorgaan
had gelezen, dat B. en W. van Den
.Haag wel eens naar zichzelf mochten
zienWij lezen daar toch letterlijk in
„De Schoolbode" van 18 Juni
Vinden B. en W. het dan nog piet
gunstig, dat 68 pet. van de onderwijzers
geen ziekteverlof heeft gehad? Als we
bedenken, dat op dit tijdstip alleen 33
pCt. van het college van B. en W, verlof
wegens ongesteldheid heeft, verschijnt de
32 pCt. van de onderwijzers, welks cijfer
Joopt over een geheel jaar, toch is een
jeer gunstig licht!
Wat zou der Herr Polizei-president
Sfel van dergelijken groben Unfug ge
zegd hebbem.?"
België.
Een inWoner van Luxemburg, zekere
Breiscfi, had in de Luxemburgsche afdee-
lin'g van de Brusselsche tentoonstelling
een aantal door hem vervaardigde kleino
diën uitgestald1. Deze werden iq, 'den
nacht van 23 Juli gestolen. De heer
Breisch gaf de waarde van deze gesto
len kostbaarheden ,Qp 14.000 frs. aan.
Nauwelijks was het bericht van den
diefstal in de bladen verschenen, of de
heer Breisch ontving het volgende schrij
ven van de Belgische douane„Daar uwe
kleinddiën tolvrij in België zijn inge
voerd in de veronderstelling dat jij na
de sluiting der tentoonstelling weder
zouden avorden uitgevoerd fleze ver
onderstelling echter te niet is gedaan
door den diefstal, daar de kostbaarheden
nu in België zullen blijven, wordt u
verzocht de voor de voorwerpen ver
schuldigde invoerrechten onmiddellijk te
voldoen." De heer Breisch moet hierop
hebben geantwoord, dat hij de verplich
ting tot het betalen van het invoerrecht
op dien diief overdroeg. Misschien slaag
de douane er in dezen te ontdekken, daar
de politie zich om het geval blijkbaar
weinig bekommert.
Itolië.
Naar luid van een „telegram uit Rome
wordt •Èle schade, die de orkaan in de
provincies Novara, Milaan en Como
heeft aangericht, officieel op 50 millioen
lire geschat. De oogst is bijna ge"heel
verwoest Vele fabrieken staan stil, daar
de gebouwen vernield zijn. Bijna tiendui
zend arbeiders zijn daardoor buiten
werk.
Oostenrijk.
Parijsche bladen hebben melding ge
maakt van het bestaan van een baron'
Otto, die in Argentinië woont en nie
mand anders zou wezen dan Johann Órth,
de doodgewaande Oostenrijksche aarts
hertog. Naar het Berliner Tageblatt uit
Weenen verneemt, deelt de Argentijnsche
consul daar mede: „Iemand met name
baron Otto, die zeer bemiddeld is, woont
inderdaad in Argentinië. Ik heb zelfs
gehoord, dat baron Otto een zekere ge
lijkenis met Johann Orth moet hebben,
en in Argentinië hoort men dikwijls, dat
baron Otto en Johann Orth een en de
zelfde persoon is. Of er van de geruch
ten iets waars is, weet ik niet, aangezien
ik de zaak niet onderzocht heb."
Griekenland.
Een nieuw soldatenoproer te Athene,
Eenige dagen geleden moet Athene
weer het tooneel van een militairen op
stand geweest zijn, waarover de censuur
geen berichten ,heeft doorgelaten. Een
ooggetuige meldt daaromtrent evenwel
aan het „Berliner Tageblatt" het volgen
de: In den nacht van den 18 op 19 Juli
organiseerden een aantal manschappen
van de artillerie een groote betooging
voor het ministerie van oorlog en eisch-
ten Jiet ontslag van den minister van
oorlog en onmiddellijke oorlogsverkla
ring aan Turkije.
Andere artilleristen trachtten zich van
de kanonnen in de kazerne meester te
maken, en weldra sloten zich militairen
van andere kazernes bij de muiters aan.
De officieren waren totaal machteloos
en ten slotte zag de minister van oorlog
zich genoodzaakt den Koning, die op
zijn kasteel Tatoi vertoefde, telegrafisch
te verzoeken onmiddellijk naar Athene
te komer.
De koning verscheen werkelijk 's och
tends te vier uur in "de stad en hield
een toespraak tot de muiters, waarvan
een gedeelte zich verwijderde, sommigen
begaven zich naar hunne kazernes, an
deren vluchtten naar het gebergte.
Amerika.
Onrust op Cuba.
Volgens berichten uit Santiago de Cu
ba heerscht onder de bevolking op Cuba
groote opgewondenheid, daar men vreest
dat binnenkort eeh opstand zal uitbre
ken. Oeneraal Vincent Mimet is plotse
ling verdwenen en alle pogingen om zijn
verblijfplaats te ontdekken zijn vruchte
loos gebleven. Men heeft kolonel Janet
in een boot de haven zien verlaten, zon
der dat men kon ontdekken waarheen hij
ziqh begeve^ Jieeft. .Meii, vejm&edt ^at
beide mannen in een of andere samen
zwering zijn gewikkeld en elkander op
een bepaalde plaats zullen ontmoeten.
Onlangs werd in Santiago onder zeer
geheimzinnige omstandigheden een ver
gadering gehouden waarbij de generaals
Rabi en Cebrego, die als revolutionair
te boek staan, tegenwoordig waren, als
mede een vertegenwoordiger van gene
raal Menscal, den verslagen candidaat
voor het presidentschap. Algemeen
neemt men aan, dat op deze vergadering
is besloten een beweging tegen de regee
ring op touw te zetten.
Maar de regeering is op haar hoede.
Generaal Monteagudo vertelde aan een
correspondent van de „Herald", dat al
le maatregelen zijn genomen met het
oog op een opstand en de regeering vol
komen gereed is een revolutie te onder
drukken.
Japan,
In Japan is reeds geruimen tijd ge
leden, maar eerst thans zijn bijzonder
heden aan het licht gekomen, een com
plot ontdekt dat ten doel had den Mikado
en zijn voornaamste staatslieden te ver
moorden. De samenzweerders werden
gearresteerd. Bij huiszoekingen werd een
geheel arsenaal van bommen en wapens
gevonden. De gearresteerden de lei
der van het complot was de anarchist
Sai Tokoe hebben reeds terecht ge
staan. Sai Tokoe en drie zijner mede
plichtigen zijif ter dood' veroordeeld.
Een wet, die' tegen en daarom
meevalt.
Zulk een wet is die op de verhooging
van den drankaccijns, die dit jaar in wer
king trad.
De verhooging heeft lang niet opge
bracht, wat de regeering er van verwacht
te.
Er is in het eerste halfjaar van 1910aan
accijns op gedistilleerd meer ontvangen
dan in hetzelfde tijdperk van het vorig
jaar f 1.504.000.
Anderhalf mil'.ioen per half jaar, dat
wordt 3 millioen per jaar.
En de minister heeft gerekend op 5 a
6 millioen
Dat valt dus tegen.
De raming van het eerste halfjaar was
f 15.700.000.
De opbrengst f 13.500.000.
Dat scheelt 2 millioen.
Is er dan in 1910 zooveel minder ge
dronken dan in 1909?
Ja.
De accijns heeft in het eerste halfjaar
van 1909 opgebracht f 12.001.091.97; dus
is er, de accijns berekend a f63,iper'H.
L. van 50 pet. verbruikt 109.493 H.L.
In het eerste halfjaar van 1910 heeft de
accijns opgebracht f 13.505.144.54, maar
de accijns bedroeg toein f90.per H.L.
Dus is er toen verbruikt 150.057 H.L.
Alzoo is er in het eerste half jaar van
1910 minder gedronken dan in het eerste
halfjaar van 1909 een hoeveelheid van
40.436 H.L.
Welk een enorme vermindering van het
drankgebruik.
Ongetwijfeld mag deze wet in vele op
zichten een gelukkige wet genoemd wor
den. Het drankverbruik is beduidend ver
minderd en de schatkist heeft bovendien
nog voordeel gehad.
Koninklijke Besluiten.
Met ingang van 1 Augustus, is
den luitenant-kolonel van den provincia
len staf P. T. Lambert, provinciale adju
dant in de provincie Limburg, tevens
belast met de betrekking van comman
dant in het XLVIIIste landweerdistrict,
op zijne aanvrage, onder eervolle ont
heffing uit laatstbedoelde betrekking, ter
zake van langdurigen dienst, onder toe
kenning van pensioen, eervol ontslag uit
den militairen dienst verleend.
Is bij het personeel van den ge
neeskundigen dienst van Jiet leger in
Nederlandsch-Indië benoemd en aange
steld tot officier van gezondheid der 2de
klasse, de arts H. F. Lumentut
Het begin.
De vrijzinnigheid te Amsterdam heeft
gisteren bij de herstemming voor de Pro
vinciale jStaten in district IV geen zetel
verloren: Röell of Bamstein, het bleef in
ieder geval vrijzinnig.
QTo^h de ^itslagde gv^rwinning
van den vrijzinnig-democraat op den oud
liberaal, van ver strekkende beteekenis
zijn.
De verstandhouding tusschen oud-li
beralen ien vrijzinnig-democraten was al
lang zeer gespannen.
Hat gebeurde te Amsterdam verergert
de gespannen verhouding tot felle vijand
schap).
Niet enkel te Amsterdam, niet enkel
voorde Statenverkiezingen.
Wat moet nu de Liberale Unie doen?
Hoe zullen de heeren Borgesius en
Roodhuyzen elkaar aankijken als ze el
kander voor het eerst zien?
Welken mouw zullen zij daaraan pas
sen? Is er wel een mouw aan fte(passen?
De 25e Juli 1910 is een ongeluksdag
voor de vrijzinnigheid. Laten wij hem ont
houden, want het laatste kleine kansje,
dat de vrijzinnigheid nog ooit aan het roer
zou komen, heeft die dag weggeblazen.
Borgesius kan gerust een rouwstrik om
zijn arm doen. (Hgz.)
LEIDEN, 27 Juli.
Het stafmuziekkorps der marine zal
van 4—29 Augustus eene dienstreis onder
nemen en van 46 Augustus alhier
vertoeven.
Op 1 Augustus a. s. zal de Afdee-
ling Gemengde zangvereeniging van de
Onderofficiers-vereeniging „Door Vriend
schap vereenigd" alhier om 8V2 uur n. m.
in de tuin van Zomerzorg een concert
worden gegeven met welwillende mede
werking van het muziekgezelschap „Orp
heus."
Het muziekcorps, het 2e en 4e Ba
taljon van het 4e Regiment-Infanterie al
hier zullen den 4e Augustus a. s. per
trein van 9,28 v. m. naar de Legerkamp
bij Harskamp vertrekken tot het houden
van schietoefeningen aldaar, onder leiding
van den Majoor W. A. Overduin van dat
Regiment.
Voor het examen Fransch M. O-
akte A. is te 's Gravenhage geslaagd mej.
M. A. Grevenbroeck, alhier.
AARLAN03ERVEEN. Langs den Ka
naaldijk, kwam een auto aangereden. On
der weg moest men uitwijken, voor een
hondenwagen, doch door het te yer uit
halen, kwam men tq veel in $e gras
kant, en 1iet moderne rijtuig ging on
dersteboven, met het gevolg, dat de in
zittende heeren, eenige glasscherven, in
het lichaam doordrongen. De reis werd
verder per voet voortgezet.
HAZERSWOUDE. Aan "de gfsteren
gehouden Zoeterwoudsche processie
naar Brielle werd uit deze gemeente
door 31 personen deelgenomen.
HILLEGOM. De harddraverijvereeni-
ging heeft haar concours voor dit jaar
definitief vastgesteld' op 1 September
a.s. Wegens te groote financieële eischen
moest ze afzien van een concous hippi-
que. Voormiddags zal een nationale hard
draverij gehouden worden voor paar
den, die nog geen prijs of een niet hoo-
ger dan 60 gulden wonnen, namiddags
zal een internationale harddraverij plaats
hebben.
KATWIJK AAN ZEE. De commissie,
die zich de oprichting van een Zeemans
huis in deze gemeente voorstelt, heeft in
samenwerking met een daarvoor gevormd
damesconlité een bazaar in 't leven ge
roepen, ten voordeele van deze stichting.
Eergisteravond werd deze bazaar officieel
geopend in de gemeentezaal.
KATWIJK AAN ZEE. Men besteed
de heden op den publieken afslag voor
volle pekelharing f 10.90 a f 13.25, voor
maatjesharing f9.20 a f9.65, voorsteur-
haring f 13.60 a f 14.45, voor makreel
f 10.90 a f 12.85 per kantje.
NOORDW1JK-B1NNEN. Gistermorgen
te 9,10 arriveerde per 2 extra trams de
19e Bedevaart van Amsterdam naar de
Reliquiën van den H. Jeroen, Apostel van
Kennemerland, le Pastoor en Martelaar
van Noordwijk, onder leiding van den
Zeer Eerw. Heer Ooms, Pastoor der Pa
rochie van Maria Onbevlekt Ontvangen.
Het aantal pelgrims was minder dan an
dere jaren. 245 uit Amsterdam en 30 uit
Langeraar, te zamen 275 namen aan de
bedevaart deel. Andere jaren telde men
3,25 tot 350. Het zeer slechte weer wa,s
wel de hoofdoorzaak hiervan. Ook in dei
regeling kwam hierdoor eenige verande
ring. Men trok niet processie-gewijze^-
stil biddende, met ontplooide "banieren,
voorafgegaan jfoor het muziekkoor „St
Jeroen" van Amsterdam naar de Bede
vaartskerk, doch e en ieder haastte zich"
naar de kerk te gaan, om van dien
stortregen bevrijd te zijn. Na jiet zingen;
van den „Veni Creator" werd door den
•Zeer Eerw. Heer Th. Sarter Pastoogj
der parochie tot de pelgrims een harte
lijk woord van welkom gesproken. Daar
na begon de plechtige Hoogmis, tot in
tentie voor de levende en overledene!
leden der Vereeniging „St. Jeroen" en|
voor alle pelgrims. De H. Mis werd op
gedragen door den TloogEerw. Heer
Mgr. L. E. Jansen, Deken van Amster
dam.
De feestpredikatie werd' gehouddn)
door den Weleerw. Heer C. Boekhorst,
kapelaan van O. L. V. Onbevl. Onbd
v. Amsterdam.
Na de H. Mis hadden de pel
grims eenige vrije uren. Men hooipte
nog, dat het weer zou opklaren, doch'
men werd bitter te leur gesteld', 't Bleef
regenen. De processie naar het martel
veld kon derhalve niet plaats hebben en
dus werden alle verdere plechtigheden,'
in de kerk verricht. Om 6 uur kwamen)
de extra-trams wederom voor, en werd
de terugreis aanvaard. De muziek speel
de nog eenige afscheidsnummers en on
der veel belangstelling van het Noord-
wijksche publiek, vertrokken de pelgrims
in de richting Leiden, voor een jaar een
vaarwel toeroepend aan ons dorp.
NOORDWIJKERHOUT. Gister mor
gen ten lli/o uur werd ten gemeente
huize aanbesteed het maken van een
nieuw ijzeren hek voor de school in het
Dorp. Ingekomen waren 3 biljetten. Voor
f 149.10 werd het werk opgedragen aan)
P. v. d. Raadt alhier, die het laagst
had ingeschreven.
OEGSTGEEST. Bij 'de gisteren ge
houden verkiezing van een lid van den,
gemeenteraad is gekozen jhr. A. J. B.
Six, candidaat der Protestantsche kies-
vereexniging, met 212 stemmen. 1
De heer Th. van Egmond, anti-revo
lutionair, verkreeg 195 stemmenn. 1
OUDSHOORN. Bij de aanbesteding van
beenstukken aan het Rijkskleedermagazijn
te Amsterdam werd voor een perceel het
laagst ingeschreven door de firma van der
Kloot Meiburg alhier h f 3,90.
TER AAR. Maandagmiddag omstreeks
vijf uur reed bakker van der Laan met
de hit van v. d. Pijl voor zijn brood
wagen den polder in. Op de hoogte van
v. Vliet geraakten onder het rijden de
boomen los van den wagen. De bestuur
der kon de verschrokken hit niet vast
houden, en eer de bakker van zijn kar
gesprongen was, rende het dier met de
boomen achter zich terug het dorp in.
Hier en daar bleven stukken van boomen
en tuig langs den weg achter. Gelukkig
was de straat geheel vrij, zoodat geen
ongelukken plaats hadden, alleen was
het beest zelf deerlijk gewond aan de
achterpooten en het tuig totaal vernield.
Bij zijn stal kwam de hollende hit tot staan.
WASSENAAR. Gisteravond hield dq
Wilhelmina vereeniging haar jaarvergade
ring in het café Schrama. Aanwezig waren
133 leden. Na het lezen der notulen ont
stond er klein dispuut over de vraag of Giet
Bestuur precies de besluiten der vergader-
ring moet uitvoeren of dat het bestuur ge
heel vrijheid van handelen heeft. De sta
tuten stellen het bestuur in het gelijk,-
maar het verklaarde in den geest der leden
te willen feestvieren. De rekening en ver
antwoording van den penningmeester
werd in orde bevonden. Er is een saldo
van 370 gulden. Na een eindelooze stem
ming werden tot nieuwe bestuursleden
gekozen d-e heeren G. Gardiien, J. J.
Nell, PI. v. d. Marei en O. Versteeg. De
drie aftredenden werden zonder stem
ming herkozen. Na de stemming vroeg
een der leden het woord.
Hij verheugde zich over den afloop van
de stemming. Hij had de statuten nog
eens nagegaan m gezien, dat de notabel
sten van het dorp de oprichters waren.
Langzamerhand zijn deze uit het bestuur
verdwenen en de vereeniging is blijven
bestaan. Een bewijs dat het volk zijn ge
hechtheid toont aan het Oranjehuis. Hij
herinnerde er aan wat er gebeurdie bij
de geboorte van prinses Juliana. Toen
werd Wassenaar getractterd op klokgelui*
