Dinsdag
26
BUITENLAND.
VERGELDING.
BINNENLAND.
Ie Jaargang,
N". 244.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
J>IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
\n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
her post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Juli
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0T5, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege' meer 10 cent.
Oneerlijke concurrentie.
|Dit Onderwerp, op het jongstleden ge
houden 7de Middenstandscongrés uitvoe
rig behandeld1, heeft feiten aan het licht
gebracht, waaruit blijkt welke groote af
metingen de oneerlijke concurrentie heeft
Aangenomen. i
Een inzender in „De Tijd" die fret
ïöngres bijwoonde, schrijft, dat er pe-
j'iculüm in' möra. is, en' dat de tijd
gekomen is, om te handelen snel en goed.
En terecht.
Onder allerlei vormen steekt de Concur
rentie den kop op als:
de concurrentie van groote magazij
nen
die van' tijdelijke winkels (uitp;akkV
;ijjen); I
die van' coöperatieve verbruiksveree-
frigingenij
i die van venters, markten en veïlin'gs-
lokalen, in t bijzonder wat betreft nieu-
Ave waren
die van ambtenaren (dé gemeente, de
provincie, den Staat?)i
die van gevangenissen
die van' onbevoegden
die van kunstmatige producten, tegen
hatuurlijke (margarine tegen boter, sac-
tharine tegen suiker)
het gebruik van bons..(sneeuwbalsys
teem), spaarzegels, premies en' verlo-
tnigen'
namaak van den handelsnaam
die van het handels- of fabrieksmerk;
die van nieuwe teekeningenj modellen,
teinz.
ontfutseling van fabrieksgeheimen' eft
klantenlijsten
aftroggeling van geschoolde arbeiders
Jen ervaren bedienden, enz. enz.
Er is geen stand, die zoo in het gedrang
is geraakt dan juist die middenstand door
ld en onderlingen naijver en de middelen,
waarmede getracht wordt klanten te trek
ken.
t i\Vil de middenstand zich zelve verhef
fen, dan dient hij. eerst in plaats fvan dien
inaijver te stellen, de onderlinge christelij
ke liefde en rechtvaardigheid.
En de Overheid kan hier de behulpza
am e hand bieden door wettelijke bepalin
gen in het leven te roepen tegen |de hydra
der oneerlijke concurrentie.
;Hiet is tijd om te handelen, snel en goed.
Kome dan spoedig een wetsontwerp
tegen dit veelzijdige euvel.
België,
Sociaal-Democratische adviezen.
iWij hebben onlangs vertaald wat het
Belgische socialisten blad „Le Peuple"
s,het orgaan' van br. Vandervelde, den gast
(der groote baronnen van de joodscfoe
geldwereld." zooais de „Patriote" het
'uitdrukt, aan zijn weerloozen lezers als
Raadgeving te lezen gaf. Zoo raad, zoo
'gever, en daarom zullen wij, op voet-
spoor van het Belgische katholieke blad
nog eens herhalen tot welke morejele
(laagte de millionair Vandervelde de ar
me stakkers,- die achter zijn politieke ze
gekar aanstrompelen, laat neerwerpen.
„In de mijnen en werkplaatsen moet
ide „gele" (dat is te zeggen, de werkman,
FEUILLETON.
(Naar het Engelsch.)
15)
De priester greep hun handen, drukte
idi-e hartelijk en verwijderde zich met snel-
len tred, op het pad, dat na,ar het strand
leidde. Gabriël durfde nog niet tot zijn
yader spreken, doch hij hief zijn arm op
Jen sloeg dien hartelijk om den hals zijns
Vaders. Zoo stonden zij en keken door de
tranen heen, die hun oogen verduister
den naar de zee.
Z:j zagen de boot van wal gaan, en bij
het schip gekomen, sloegen zij het zeil-
vaardig maken van het schip gade en
i Volgden het met de oogen, tot dat het
Uchter een hooger duin, uit het gezicht
j Verdween. Daarna keerden zij in de hut
terug, Zij wi^tqii het to(en nog niefr doch
die niet met de sociaal-democraten mede-
gaat) op zij worden gehouden, 't Is noodig
hem zooveel mogelijk af te zonderen door
dei duizend middelen,- waarover men in
de arbeiderswereld beschikt. De „gele"
is niet waard een handslag, een hulp, een
raad of eendgen bijstand te ontvangen. Dat
de 3,gele" wanneer hij voor een groote
moeilijkheid staat, een beroep gaat doen
op de kerk, op den pastoor, die (hem van
zijn plichten in de werkplaats heeft afge
bracht en men zal zien of 'de (man van die
toog hem uit den nood zal helpen,"
Eqn fraai stuk, niet waar?
Het is ons bekend, dat socialistische ar
beiders, aan wie men dit belsch advies te
lezen gaf, in verlegenheid en misschien
wel in verbijstering over zooveel slecht
heid antwoordendat kan door het blad
van Vandervelde niet geschreven zijn.
Zij richtten zich toen tot het „Volk" dat
ten antwoord gaf: „Wij hebben dat in Le
Reuple niet gelezen."
Dat was geen tegenspraak en daarom
o.i. een opzettelijke... vergissing, wan
neer het j,Volk" zich tenminste vergissen
kon.
De „Patriote" geeft nu echter te lezen
tot welke christelijke en beschaafde han
delingen het advies van het millionairs-
blad heeft aanleiding gegeven.
3,Ten opzichte der arbeiders, die van
de vrijheid om te arbeiden gedurende
de laatste staking door de socialistische
leiders opgelegd, te Ecoussines gebruik
maken, vermenigvuldigen zich de wraak
nemingen. Men steelt hunne gereedschap-
pen. Men giet uitwerpselen in de ketel
tjes, waarin hun drinken is. Men verwoest
des nachts hun veld, hun groenten, hun
vruchten,"-
Da't ïs dus da ftioraal der roode leiders
in werking frij de ongelukkige stumpers,
die hun opvoeders naar de kussens brach
ten. <N,[im.)
Frankrijk.
Katholiek.
De bond der Fransche landbouw en ar
beidersklassen had laatst door zijn voor
zitter Louis Durand aan den H. Vader
een adres gericht, waarin over de grond
slagen van dien bond uitvoerige mededee
lingen weiden gedaan. Onder meer stond
daarin
„De bond is uitgesproken en on
voorwaardelijk katholiek: slechts
door katholieke beginselen laat hij
zich leiden en hij verwerpt met alle
kracht het yalsche beginsel leener
godsdienstige onzijdigheid.... De
bond is vast besloten alle aanwij
zingen des, H. Stoels te volgen, eener-
zijds alles in zijn program te ver
anderen en te verbeteren, wat de H,
Vader misbillijken zou kunnen, an-
derszijds te behouden en te vernieu-
alles, wat Hij billijkt.
De voornoemde president nu kreeg van
Kardinaal Merry del Val in opdracht van
den Paus het volgend schrijven
H|öt is voor den H. Vader leen zoel
te troost, Uw adres, dat ook door
den Bisschop van Nantes aanbevo
len werd, in ontvangst te nemen,
uw adres, waarin gij uitspreekt uw
bereidwilligheid om den H, Vader
trouw te blijven en waarin gij zijn
zegen afsmeekt en zijn aanmoediging
voor uw Werk, de landbouw en arbei-
zij hadden dlien dag vader Paulus voor
het laatst gezien.
LWat de priester voorspeld had, ge
beurde nog spoediger, dan zelfs hij voor
zien had. Een nieuwe regeering had het
lot van Frankrijk in handen en de vervol
ging te Bretagne was ten einde.
Onder al de nieuwe maatregelen, die
genomen werden, Was ook de herstelling
van al de kruisen langs de wegen, de
geheele provincie door. ,Toen er evenwel
onderzoek naar gedaan werd-, kwam men
tot de ontdekking, dat de kruisen duizen
den in getal waren en dat alleen .die
kosten van het hout dat er voor noodig
zou zijn een uitgaaf zou zijn, waarin het
verarmde volk moeilijk kon voorzien.
Terwijl het plan nog in overweging
werd gehouden, had één man de taak op
zich genomen, welke het gouvernement
nog niet had duiven aanvaarden.
Toen Gabriël zijn vaderlijk huis had
verlaten en zijn broer en zusje had mee
genomen om bij hem en Renine in te
wonen, was Francois Sarzeau insgelijks
vertrokken om zijne belofte, aan va,dejr
Paulus gedaap, pa te .komen.
dersklassen. >Vat is het goed, dat gij,
geleid door uw katholiek geloof en
steunend op de vingerwijzingen des
|H. Stoels aan UW werk op maat
schappelijk gebied meer en meer een
openlijk katholiek karakter geeft. Het
is geheel en al jiiist, dat een maat
schappelijk werk, wil dat in staat zijn
de maatschappelijke belangen in wer
kelijkheid te bevorderen en keur
troepen aan te kweeken, zich van het
gevaarlijk beginsel der onzijdigheid
op godsdienstig gebied uitdrukkelijk
verwijderen moet, ia integendeel een
helder ien zuiver katholiek karakter
moet aannemen.
,T,e vergeefs zal men het beproeven
het lot der volkeren daadwerkelijk te
verbeteren, als men nalaat bij elke
actie den katholieken godsdienst ten
grondslag te leggen. De H. Vader
heeft met belangstelling er kennis
van kregen, dat uw verbond zoowel
uit maatschappelijk oogpunt als uit
godsdienstig aan anderen ten voor
beeld kan dienen. Zijne .Heiligheid
wenscht u nog bijzonder ermee geluk
dat gij de bovennatuurlijke hulpmid
delen aanwendt, met name de inrich
ting der arbeidersretraites, die ook
vroeger zulke wonderwerken van ge
loof en heiliging hebben gebracht,
omdat daardoor de christelijke vol
maaktheid van het persoonlijk leven
haar stralen uitzond over het leven
van huisgezin en maatschappij.
Van ganscher harte geeft de H.
Vader met zijn gelukwensch en zijn
aanmoediging U zijn apostolischén
zegen."
Oostenrijk.
Het Mariaansch congres, dat te Salz
burg gehouden is, heeft een schitterend
verloop gehad.
De sectievergaderingen werden druk
bezocht.
Dr. Luckmann (Marlburg) toonde het
nut aan van retraiten voor Maria-congre-
gaties, de Poolsche gravin Ledochowska
sprak over „den missie-arbeid der Maria-
congregaties."
Over het algemeen bleken de Jezu-
ieten ook nu weder de groote leiders te
zijn van de Maria-congregaties, aan welke
de Sociëteit zich van het begin harer stich
ting zooveel heeft laten gelegen liggen.
En in de slotvergadering van den zooge-
naamden „Sodalentag", waar o. m. Mgr.
dr. Waitz, bisschop van Brixen, 't woord
voerde, stond Pater Harasser S. J., uit
Weenen als een oppergeneraal tusschen
dezen krijgsraad der presidenten van con
gregaties, uit alle landen hiter samengeko
men. Ons werk, betoogde hij, marcheert
uitstekend, maar wij moeten onze kringen
en onze actie nog veel verder uitbreiden
Di;e leus bezielde eigenlijk alle conclu
sies, welke in de verschillende congresver
gaderingen hun beslag kregen.
In de details der voorgestelde (actie
is ook een internationale Beweging tot
verdediging van den H. Stoel betrok
ken en de bevordering der Katholieke
missiën. Een der belangrijkste conclu
sies, Welke het congres heeft opgele
verd, was een bede door de aanwezige
bisschoppen en congressisten tot de H.
Stoel gericht, om de Katholieke leer van
Maria's lichamelijke opname in clen he-
Maanden achtereen werkte hij zonder
tusschenpoozen aan zijn taak, en onder
dit alles deed hij goed waar hij kon, en
bewees hulp en vriendelijkheid aan uilen,
wie hij van dienst kon zijn. Hij liep me
nig uur, werkte vele dagen en vernederde
zich zelfs om hout te bedelen, tot her
stelling van een enkel kruis.
Niemand hoorde hem ooit klagen of
zag frem oost ongeduldig, noch kon ie
mand beweren, dat hij in ijver verflauwde.
Een rustplaats in een schuur, een korst
droog brood en een teug water, welke de
boeren voor hem over, hadden, scheen
hem genoeg te zijn.
Onder de mensdien, die zijn volhar
ding gadesloegen, begon het geloof te
ontstaan, dat zijn leven gespaard' zou
blijven', totdat hij zijn boetewerk in Bre-
tagn'e, van het eene einde tot het andere
zou hebben volbracht.
Doch dat zou niet zjjn.
Op zekeren' herfstavond zag men hem
wederom stil en ijverig werken als altijd1
een nieuw kruis oprichten, in de plaats
van' een dat onder de onlusten tot splin
ters werd geslagen en den volgenden
mprgep lag frij dppd pndey. het freilige
mei te gelegener tijd tot een dogma te
verheffen. De Spanjaarden, die hoog ac
tueel op Ferrer en de boozé plannen van'
Canalejas konden argumenteeren', had
den vorm gegeven aan den wen'sch, dat
een internationale Bond zou gesticht wor
den ter afweer van tegen de Kerk gerich
te aanvafiem gn de Hongaren' namén'
een conclussie strekkende om de
riaansche Congregatiën aan de middel
bare scholen en de universiteiten te be
vorderen'.
Ampel is er gediscussieerd over fret
voorstel om het volgend jaar een'lMa-
riaansch congres in de stad van Jeanne
d'Arc, Reims, te houden. Omtrent (dein
„Sodalentag" verluidde eerst, dat hij in
1912 naar Weenen zou verlegd worden,
waar ook het eucharistisch congres zal
plaats hebben' en de beroemde Sacra
mentsprocessie schitterender zal uittrek
ken.
Vruchteloos heeft een' Jian'dj'evol vij
anden der Kerk getracht om deze fees
telijkheden In de war te sturen. Hun
nijd en haat zijn te kort geschotenen'
de met veel tam-tam-slagen aangekondig
de „protesmeeting tegen de aanmatigin
gen van Rome" belegd, in het Kurhaus
met zijn licht touristenvolkje, heeft nau
welijks 400 deelnemers getrokken. (De
beruchte prof. Wahrmund, een oud-Kath.
herder en een socialist spuwden er wat
tegen Rome, maar de stemming bleef
flauw, er ontstond ruzie en ten laatste
verliep de meeting als een totaal mis
lukte betoogign'.
Heerlijk daarentegen gelukte de pro
cessie, welke in ben afdeelingen uittrok
met bruidjes, rijk geborduurde vanen en
een prachtig Mariabeeld, dat gedragen
werd door seminaristen en begeleid door
studenten- én arbeidersvereenigingen. Bij
zondere aandacht trok de groep der Bis
schoppen in vol ornaat, welke den kardi-
naal-prins-aartsbisschop Katechhaler om
gaf en, de reguliere en seculiere geeste
lijkheid, die gevolgd werd door afgevaar
digden van de Oostenrijksche ien Duitsche
zangvereenigingen enz.
Spanje.
De aanslag op Maura.
Ds correspondent van de „Köln. Zei-
tung" te Barcelona meldt, dat de aanslag
zoo verrassend geschiedde, dat niemand
tijd had iets te doen en dat niettegenstaan
de de uitgebreide voorzorgsmaatregelen
welke de politie genomen had. Zoowel de
straten en de stad, waardoor Maura zou
rijden, als het station en die trein zelf, wer
den zeer scherp bewaakt. De oud-minister
president heeft waarschijnlijk het leven
te danken aan zijn nicht, die, ook ter Ver
welkoming aanwezig, den aanvaller na het
eerste schot trachtte vast te grijpen. In
de ontstane worsteling kon de man niet
goed meer richten.
Volgens de door hem voor den rech
ter afgelegde verklaring, lag het echter
geenszins in zijn bedoeling den heer
Maura te dooden. Hij had hem slechts op
deze wijze willen waarschuwen niet voort
te gaan op den zijns inziens Verkeerden
weg, wélken de oud-premier in de poli
tiek bewandelde.
Da correspondent van het ?,Journal"
seint, dat de moordenaar verklaard heeft
zich op Maura te hebben gewroken, we
gens het laten fusilleeren na de Juli-troe-
symbool, dat hij met eigen' hand' bad
Voltooid en' in den nacht had opgericht.
Hij werd begraven, waar hij lag, en de
priester, die de aarde wijdde, vergunde
Gabriël een' grafschrift voor zijn vader
in het hout te snijden. Het waren niets
dan de voorletters van den naam 'des
overledenen, gevolgd door deze woor
den
„Bidt voor d'e rust zijner ziel, hij
stierf, boete doende, en betrachtende
goéde wericen1".
Eens, slechts een enkele keer, hoorde
Gabriël nog van vader Paulus.
De goede priester toonde ,door naar
de boerderij te schrijven, dat hij het ge
zin niet had vergeten, dat zooveel goeds
aan Hpm te danken had'.
De brief was uit Rome gedagteeken'dl
Vader Paulus schreef, dat de diensten
welke hij aan' de Kerk in Bretagne had1
mogen bewijzen, Hem een veel aanzien
lijker werkkring hadden verschaft, dan
waarop hij ooit had durven hopen.
Hij was uit zijn parochie opgeroepen
geworden', om aan het hoofd eener mis
sie te staan, die spoedig zou worden af
gezonden om in verre landen, aan .wilde
beien van teen zijner kennissen, Glementei
Garcia, gevangen genomen wegens het
dansen op straat met een der nonneftlij
ken, door het volk uit een geplunderd
klooster gehaald. Garcia wordt door ie
dereen beschouwd als een ongelukkige
zinnelooze.
Dit is de derde maal, dat op Maura,
eein aanslag gepleegd wordt. In 1904, tij-i
dens zijn verblijf met den koning te Bar
celona,- trachtte een anarchist hem in zijn'
rijtuig te doorsteken. Een jaar later werd
op zijn coupé geschoten, toen hij zich'
per trein naar Alicante begaf.
De thans öpgeloopen verwondingen;
blijken niet van ernstigen aard te zijn*
De pers keurt over het algemeen in
scherpe bewoordingen dien aanslag af. De
3,Imparcial, een van Maura's grootste po
litieke tegenstanders, schrijft;
j,Wij kennen nog niet de redenen, wél
ke tot de daad geleid hebben, maar het
feit op zichzelf is voldoende om den moor
denaar te veroordeel en. Welke ook de
aanleiding zij, geen enkele verzachtende;
omstandigheid jkan ons beletten te spre
ken yan een schandelijke misdaad."
Vereenigde Staten.
Vrouwelijke landbouwers.
In den staat Massachusetts zijn veel
meer vrouwen dan mannen, en velen heb
ben zich het hoofd gebroken met de
vraag hoe het mogelijk zou zijn alle ouóö
vrijsters in staat te stellen, op behoorlijke
wijze in haar onderhoud te voorzien.
Daar, afgezien van haar, die zich door
hare opvoeding eene andere toekomst we
ten te verzekeren, niet allen geschikt zijn
voor fabrieksarbeidster of dienstbode, had
eene vereeniging van Vrouwen te Boston
het plan ontworpen den staat te verzoe
ken, stukken land op te koopen, die in hoé
ven te verkoopen aan ongehuwde vrou
wen, .waardoor aan dit groote teleurge
stelde deel der bevolking een eerlijk en
fatsoenlijk bestaan zou zijn verzekerd. Het
doel was dan volgens het program der
eeniging: „de vele duizenden vrouwen
van 'eiken leeftijd die nu gedwongen
zijn een moeilijken strijd om het bestaan
te voeren, aan te moedigen zich een be
staan te verzekeren door de teelt van
bloemen, planten, kruiden, paddestoelen'
groenten en varkens".
De wetgevende macht van den staat
heeft nu een wetsvoorstel aangenomen,;
waarbij aan ongehuwde vrouwen, wedu
wen en moeders van huisgezinnen het
recht op eene hoeve van den staat wordt
toegekend.
Herstemming Provinciale Staten.
Bij de gisteren gehouden herstemming;
voor de Prov. Staten van Noord-Hol
land, in district Amsterdam IV (aantal
kiezers 4478), zijn uitgebracht 2837 gel
dige stemmen. Gekozen is dé heer
H. BARNSTEIN,
vrijz. dém., met 1493 stememft'. De heé
W. baron Roëll, lib., had 1344 stemmen'.
Bij de eerste stemming waren uitge-
bracht 2282 stemmen, volstrekte meer
derheid1 1142, H. Barnstein 630, Z. Gul
den 540, baron Roëll 1112.
De heer Mr. de Vries had zijn zetel'
volken', het Evangelie te verkondigen.
Hij scfhreef nu, evenals zijn met hem rei
zende broedérs, om vóór zijn vertrek voor
altijd afscheid1 te nemen van zijn vrien-i
den in deze wereld want het was dezen'!
uitverkorenen wel bekend, dat zij hurt
taak slechts volbrengen konden door
blijmoedig hun leven voor de Kerk ten'
offer te brengen. Vader Paulus sprakj
nogmaals zijn zegen uit over Francois Sat:
zeau en over Gabriel en zijn gezin, em'
wensdhte hun een vriendelijk vaarwel.
Er was een naschrift in den brief, aart
Perrine gericht, en dat zij later dikwijls!
met betraande oogen las. De priester,
verzocht haar daarin," hem in hare gebe
den te willen herdenken, en ook hare kin
deren ,te leeren bidden, dat het werid
van vader Paulus in het verre gezegendl:
mocht worden.
Dat liefderijke vgfzoek des Priester#
werd nooit vergetenen toen Perriné
haar eerste kind leerde bidden, leerde
de kleine de eenvoudige woorden, welk^
het op den' schoot zijner moeder bad1^
besluiten1 met: „God zegene vader PaiP
lus".
i LINDE.
