De Slagboom. BUITENLAND. BINNENLAND. Gemengd Nieuws. (Tweede Blad, behoorende bij De Leidsche Courant van Zaterdag 2 Juli. Uit de Pers. Gaan de oogen open Iri 'de jongste vergadering van den bond van Vrije Liberalen heeft de heer |Mr Tydeinab betoogd, dat jnen piet Jneér kim' volhouden, dat dé vrijzinmg- feid het Nederlar.'dsche volk wil ont- erstenen. Moge, zoo zei de Spr. vol gend de dagbladverslagen: Moge zij vroeger, te goeder troïïw1, gemeend hebben, dat een intellectualisti sche opvoeding in de volksbehoeften ^zou kunnen voorzien, thans stelt ook de Vrijzinnige richting prijs pp het gods dienstig element in de opvoeding, i „Het Centrum" legde pp dit zinnetje dadelijk beslag, .en zei: i I JJtrij hebbed hier niet te pnderZoekert, yari hoedanigen aard het „godsdienstig .ielement" is, waarop de vrijzinnige rich ting, volgens Mr. Tydeman, prijs stelt. Con'stateeren wij alleen, dat zij, bij jnohde van een barer voormanndn erkent, te hebben gedwaald toen zij meende, dat een intellectualistische o.pVoeding, zonder meer, in de volksbehoeften zou kunnen voorzien. De j,neutraliteit" wordt thans zelf door hare meest doctrinaire voorstan ders los gelaten' en als onhoudbaar in de opvoeding verworpen. Merkwaardig, zulk een bekentenis, al komt zij erg laat! „De Nederlander" vindt de uiting van Mr. T. ook merkwaardig Inderdaad werkwaardig. Niet minder trouwens dan hetgeen in die vergadering yerder over de schoolpolitiek werd ge- zegd. Mr. H. C. Dresselhuys erkentie er, dat de openbare-schoolpolitiek feitelijk een fiasco is geweest, dat er nieuw en beter bloéd onder de openbare onderwij zers moet worden gebracht, dat die godsdienst een zeer machtige factor in 'de paedagogische opleiding is, dat oolc de vrijzinnigheid het particulier initia tief dient te huldigen en dat de liberalen yan 'de rechtsche partijen kunnen lee- ren, die met bewonderenswaardige ken nis en volharding hun bijzondere scho len hebben gesticht. Hetzelfde blad wijst nog op de woor den, door prof. De Louter in het „U. D." gesproken, naar aanleiding van het feit, dat van de Utrechtsche liberale Kiesver- eeniging het verzoek uitging om bij 'de herstemming met de socialisten saam te Werken, waarbij dan een liberaal can- Idfdaat zou worden opgeofferd. Prof. de Louter schreef o.a. Zeer vele ingezetenen van Utrecht die vroeger beslist en onverschrokken de li berale beginselen huldigden, zijn niet minder door den snellen was der sociaal democratie en' de geruchtmakende af scheiding der vrijzinnig-democraten, dan door de propaganda en aantrekkings kracht der coalitie, onverschillig pf zelfs Wantrouwend geworden jegens de libe rale partij. En nadat de Hoogleeraar scherp het besluit der Kiesvereeniging had afge keurd ging hij aldus voort: Zou het niet meer in overeenstem ming met hare vrijzinnige beginselen en pok met hare beproefde tactiek zijn' ge weest, indien de Utrechtsche Kiesver eeniging, zoodra haar gebleken wa s, dat de poalitie hare aftre- dende candidaten in district I hietbestreed, oolc harerzijds gelijke gedragslijn jegens de aftredende anti revolutionairen in district II had ge volgd? Zjj had zich daardoor tegen het verlies van haren eigen candidaat in dit district gewaarborgd, en indirect me degewerkt, om een pyar bekwame en •bezadigde anii-revolutionairen, onder wie een hoogst verdienstelijk lid van Gedeputeerde Staten, voor de provincie 'te behouden'. Zulk eene medewerking, zou haar niet hebben ontsierd en Veeleer den roem' verschaft van .een volmaakt hüttelooze herhaling van den verbitter- den partijstrijd van 1909 op het zooveel vreedzamer gebied_van het provinciaal bestuur ie hebben verineden. FEUILLETON. (Vrij tiaar hei Fransch, van RENE BAZIN). 48) Marie praatte met mevrouw Villier. [Reginald liep vooruit en zei tot mevrouw Limerel, welke lan'ge reis hij te maken had, om weer naar Assam terug te kee- ren'. Aan het einde van den tuin gingieln zij de brug boven een ravijn over en kwa men in het park van de villa Borghese. [De horizon strekte zich breeder uit en ide bekoorlijkheid van het Rom|einsche lan'dschap kwam nu uit onder het re-, lief van het hooge groene loofdak. De weg leidde naar een ouder ge deelte. Reginald ging voor onder ieea gewelf van groene eikenboomen en wees hen spoedig een open, kunstmatig aan gelegde plek in het bosch, die het uiter lijk fa&d ais was £ij aangelegd v&or ppen Zullen dergelijke bezadigde woorden hun invloed missen Zijn het ook teeke nen, dat sommigen liberalen de oogen opengaan, vraagt „De Nederlander"? En er moet op die vraag wellicht een be vestigend antwoord komen, want als nu de pogen van velen nog niet opengaan, wanneer zal 't dan gebeuren. Een geruchtmakend proces. De bladen hebben vol gestaan met bij zonderheden over dien moord en de po ging tot zelfmoord te Rijswijk. Deze sensationeele lectuur heeft gre- tigen aftrek gevonden en de vraag doet zich pp, pf de couranten in stede van ongezonde nieuwsgierigheid te prikkelen niet veel beter deden zulke scabreuze lectuur zeer te bekorten. .Hier volgen een tweetal persstemmen over het geding: De Gelderlander schrijft over dit on derwerp o.a. het volgende: „De mededeelingen der getuigen, waar onder pok heel wat dames. Daaruit bleek nu niets van eenig besef van het weerzin wekkende, het ernstig schuldige in de on geoorloofde verhouding tusschen een 34- jarige getrouwde vrouw en een 26-jarigen student. Zoowel over den een als over de andere klonken de uitspraken zoo vergoe lijkend mogelijk. Men hoorde niets dan goeds over de ontrouwe echtgenoote, die man .en kind vergat, en over den armen! verliefden jongen, die het toch zoo goed met haar meende. Er waren er ook onder de getuigen, die gewaarschuwd en afge raden hadden, maar verder was hun ver zet tegen de schuldgie verhouding niet gegaan. Geen sprake van verontwaardigd afbreken der betrekkingen met de schul digen. Heelemaal niet, zij was toch zoo'n lieve vrouw en hij zoo'n beste jongen. De meesten hadden het blijkbaar erg inte ressant gevonden tot de vertrouwelingen te mogen behooren. Een getrouwde dame had zelfs voor bemiddelaarster tusschen die twee gespeeld en in haar huis samen komsten bedisseld. En idian die geleerde phrasen van den psychiater, .waardoor de moordenaar tot een rampzalig slachtoffer wordt gemaakt die in plaats van straf veeleer medelijden verdient. Maar het comble was wel de pleitrede van den verdediger, die de schandelijke verhouding schilderde als de reinste, meest idyllische liefde....'2 i,Maar is <tan het Goddelijk gebod: „Gij zult niet echtbreken!" in ons chris telijk land tot een dooide letter gewor den? Het onderwerp laat niet 'toe, er hier diep Qp in te gaan: de kranten hebben waarlijk al genoeg over de stuitende zaak uitgeweid. Maar dit moeten we toch zeggen, dat zij zejer bedenkelijke verschijnselen in on ze moderne samenleving heeft aan 't licht gebracht.'2 Het Huisgezin wijst op een andere zijde der zaak. Bij dit proces hebben wij n.l. weer het verschijnsel beleefd, dat door de verdediging de rechters onbevoegd zijn verklaard om uitspraak te doen. Op dezelfde wijze redenee rende, zou men ook alle misdïaden, in dronkenschap begaan, vrij uit moeten laten gaan. ï,D<3 psychiater verklaarde, dat de gees testoestand van den beklaagde tijdens het gebeurde door een niet .psychiater niet kan worden beoordeeld. Dat is een ab- solute onmogelijkheid, zei de dokter, die verder beweerde, dat de moraliteit van het opzet ialleen >veer door een psychiater kan beoordeeld worden. Op het voetspoor van den dokter ver klaarde jiatuuiiijk ide advocaat, dat de toestand van zijn cliënt, waarin deze han delde, alleen door psychiaters kon en mocht beoordeeld worden en dat rechters dien toestand niet kunnen beoordeelen. Geen wonder dan ook, dat hij tot deze enorme conclusie kwam, dat hier niet over een misdaad en een misdadiger te oordee- len viel, maar over een jongmensch, dat deernis en medelijden verdien de.'2 Een Fransche jury, zoo besluit het blad, zou hem wellicht hebben vrijgesproken, maar onze Nederlandsche rechters zijn gelukkig nog zóóver niet en" zullen, naar we hopen, nooit zoover komen i— dat ze zich door een psychiater en een advocaat tot het betrachten van een mis plaatst medelijden zullen laten verlokken. Waar zwaar misdreven is, niet door luclitspelen, of een renbaan. Aan beide kanten verhieven zjich hooge heggen van kortgesneden hout, die een ellips vorm den. Een lange strook gras strekte zich daarvoor uit en iepenboomen hieven hun kruinen boven de hagen uit. En in de rondte waren amphitheatersgewijze vier steenen trappen, met mos begroeid. Dat is de piazza di Siep'a, zei hij. Ik heb er vele uren doorgebracht. Zie, hoe alles hier ingetogenheid ademt. En hoever zijn we niet van het straatrumoer verwijderd. i 'Dit is zieker antiek1, vroeg ïnlevrl Villiers. Nauwelijks een eeuw, maar de Rö- meinsche lucht en omgeving hebben ,de plek spoedig een' antiek aadzien gege ven'. Eenige wandelaars, klein onder de boom'en, sloegen langzaam' diepe lanen in1. De hooge takken der pijnboomen op de heuvels gloeiden in het zonnelicht* maar de open boschplek lag geheel bui ten de zonnestralen, en de bemoste blee- ke steenen lagen geheel in de schaduw. Om beter van de eenzaamheid te genie ten', en p,ok ,om uit te rustep, war,en, gil moord alleen, zullen zij een zware straf opleggen. Frankrijk. Clemenceau. Clemenceau is voornemens in Argenti nië en Amerika twaalf voordrachten te gaan houden, die hem elk 10,000 frs. opbrengen. Tegenover zijn vrienden maakt hij er geen geheim van dat groote honorarium hem verlokt heeft. „Gelijk gij weet", zoo zeide hij dezer dagen', „heeft de politiek mij tot dusver niet rijk gemaakt. Nu wil ik nog eens pro- beeren of het de democratie geen geld te verdienen is." De „democratie" is het thema voor Clemenceau's voordrach ten, die later gedrukt worden. Liabeuf ter dood gebracht. Een telegram in ons nummer van gis ter heeft reeds melding gemaakt van het feit, dat de beruchte apach Liabeuf gister is ter dood gebracht, en dat de voltrekking van deze straf opstootjes te weeg bracht. Niettegenstaande de# krachtige bewe ging te zijnen gunste, weigerde Fallières Woensdag den man gratie te yerleenen. Daarop kwamen de voormalige presi dent der republiek Loubet en Anatole France tusschenbejden. Ook dat heeft niet geholpen. Zuid-Aknerika. Anarchisten. Telkens komen -er uit Buenos Aires berichten omtrent anarchistische woelin gen'. Politiemannen zijn op straat ver moord, bomaanslagen worden gepleegd, en anarchisten en regeering staan zoo scherp mogelijk tegenover elkaar. Reeds geruiinen' tijd geleden werd de staat van beleg afgekondigden nu on langs heeft de regeering, onder den ver schep indruk van den bomaanslag in den Columbus-schouwburg, op bepaalde an archistische piisdaden de doodstraf ge steld. Blijkbaar heeft die wet geen' terugwer kende kracht. De Russische anarchist Radowiski, die 14 November j.l. een bomaanslag pleegde op den hoofdcom missaris van politie, kolonel Falcon, waarbij die commissaris en zijn secreta ris omkwamen, heeft dezer dagen te rechtgestaan en is eergisteren tot levens lange gevangenisstraf veroordeeld. Onderscheiding. De Romeinsche correspondent van De Tijd bericht dat kanunnik dr. A. Pottier I oud-professor der moraal-theologie aan het Groot-Seminarie te Luik en thans •hoogleeraar der sociologie aan het Leo- nijnscha .College, te Rome, door Z. H> den Paus benoemd is tot buitengewoon Kamerheer. De talrijke viienden en vereerders van dezen eminenten priester-socioloog, zoo wel in België als daarbuiten, zullen zich over de eervolle onderscheiding, aan ka nunnik Pottier te beurt gevallen, niet wei nig verheugen. Minister E. Regout. De „N. Rott. Ct.'2 schrijft in haar Ka mer-overzicht yan den nieuwen Minister van Justitie: „De nieuwe Minister van Justitie, de heer Regout, heeft heden zijn eerste groo te ministerieele redevoering gehouden. Hij zal op onze senatoren ongetwijefld een gunstigen indruk gemaakt hebben. Zijn verdediging der drie van het groote adininiistratief-rechtelijke complex losge- maakte justitueele wetjes was helder, bondig krachtig en resoluut. In klaarheid van betoogtrant doet de nieuwe minister voor zijn voorganger Nelissen niet on der. Deze was wat breedsprakiger, trad nog wat dieper in de argumenten zijner tegenstanders, was wellicht ook een beet je 'conciLLanter. Met zijn broeder, de Mi nister van Waterstaat, heeft de heer Re gout die .beslistheid en vastberadenheid vrouw Limerel, haar vriendin en Marie gaan' zitten op de bovenste trede, rechts van' den uitgang. Reginald bleef een wei nig achter hen staan. Een zeer sterke aandoening maakte zich van hem mees ter. Hij trachtte de uitdrukking van droefheid, die hij voelde, dat op zijn1 gelaat lag, te overmeesteren'. Maar het gelukte hetoi niet. En hij naderde tot Marie, die een paar passen van haar moeder verwijderd zat. Wilt ge eenige oogenblikken biet me mee gaan Het zal pnze laatste wan- delin'g zijn. Zij stond aanstonds op, en liep met Reginald mede tusschen de hooge pijn boomen, over den grond, die met den- n'enaalden was bezaaid. Staat ge dat toe vroeg de vrien din van mevrouw Limerel. Zij antwoordde Hij is een' Engelschman, en hij ver trekt morgen'. De laatste wandeling! Wat al herin- n'eringen doelmden pp voor den geest dier twee wandelaars; hoe hajdiden die herinneringen Jien plots van' jjé heele Wereld afgezonderd. gegiaal| bad Sfih mi 'Mt*m iilll- in zijn optreden, zoowel als de hoffelijk heid in den vorm gemeenhet gebruik van vriendelijke woordjes en van het trucje om met pakkende grapjes de argumenten van tegenstanders weg te schertsen, dat de redevoeringen van eerstgenoemde ge meenlijk kenmerkt, treft men echter niet in die mate bij den nieuwen Minister van Justitie aan.'2 Sport. Vlieg week te Scheven in gen. De „N. R. Ct." meldt: De heer H. Hoppkens, die ons eenigen tijd geleden zijn plannen tot het in richten eener internationale vliegweek te Scheveningen heeft meegedeeld, be richt ons thans, dat die plannen vasten vorm hebben aangenomen. De vliegdemonstraties want dit zul len de vluchten zijn, zoo de leider er niet in slaagt, het benoodigde kapitaal voor lrnet beschikbaar stellen van prij zen bijeen te krijgen zullen uitgevoerd worden door vliegers op Antoinette-* Farman-, Blériot- en Wrighttoestellen. De namen der vliegers zijn nog niet bekend, zij zullen door den heer Hcinrich Heitmann worden geëngageerd. De vluchten' zullen, zoo deelde dei heer Hoppkens ons mede, einde Juli plaats vinden te Scheveningen en op de terreinen van Clingendaal. Rechtszaken. De burgemeester van Egntorid. De Hooge Raad deed uitspraak op het satieberoep van R. Pranger, burgemees ter van Egmond-aan-Zee, door het Ge rechtshof te Amsterdam veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf wegens op zettelijke gebruikmaking als echt en on- vervalscht van vijf valschelijk opgemaak te authentieke akten (bevelschriften, waar op doorden gemeente-ontvanger de daar in vermelde bedragen waren uitbetaald.) Bij de verwerping van dit casatieberoep besliste de Hooge Raad o.m. dat naar ons recht het opzettelijk gebruik maken van een valsch geschrift vormt een zelfstan dig misdrijf, waarbij de wet niet den eisch stelt, dat het vervaardigen van het val- sche geschrift een misdrijf vormt, maar alleen dat het geschrift valsch is en dat degeen die het geschrift gebruikt de we tenschap yan die valschhaid bezit. Vrijgesproken. Door het Kantongerecht te Rotterdam is de heer H. Nijgh J.Cz.* directeur-uitge ver der *,N. R. Ct.'2 die voor 14 dagen terechtstond, wegens het gelegenheid ge ven van 'tinsluiten van brieven indedoor hem verzonden courantenpakketten, vrij gesproken, daar de kantonrechter als niet- bewezen aannam dat dit vervoer geschied de met het doel om port te ontduiken. Twee concurrenten. Een slager beschuldigde een concurrent ongekeurd vleesch binnen te smokkelen en te verkoopen en hij dreigde hem met de politie als hij weer ongekeurd vleesch in zijn winkel had. Gevolg van een eu en ander was, dat die beschuldigde zijn beschuldiger bij den kraag greep en hem door zijn eigen winkelruit duwde, terwijl hij hem bovendien nog een slag in het ge zicht toebracht. De hardhandige slager had zich thans voor de Amsterdamsche Rechtbank te ver antwoorden, beklaagd van mishandeling. De mishandelde stelde zich civiele par tij en vroeg een schadeloosstelling van f 100.45. De ruwe bejegening, die hij on dervonden had, was hem te staan geko men op het verlies van twee tanden, zoo dat hij zich nieuwe tanden heeft moeten laten zetten; op twee dagen werkloosheid ten gevolge van den schrik en op het ver lies van 15 kilo gehakt, die onbruikbaar werd door de glasscherven, afkomstig van de gebroken ruit. Het O. M. mr. Luyken Glashorst, eisch- te veroordeeling tot f 30 boete of 30 dagen hechtenis. De Rotterdamsche Rechtbank veroor deelde H. Pm huisvrouw van C. den H. gebogen en sprak haar toe. Beiden wa ren bewogen door een ontroering vam verschillenden aard, die hen geheel be vangen had, en zij gingen langzaam voort zonder eenig gebaar en zonder «eenig conventioneel gesprek. De woorden, die zij wisselden waren ontdaan van alle menschelijke comedie, het waren de zuchten van twee zieten, die niet logen. Voor de eerste maal zei Reginald: „Marie", en toen zij haar naam hoor de uitspreken, werd Marie nog meer. verward. Zij begreep dat zij voor hem geen anderen naam had. Marie, ik dank1 je er voor, dat ge gekomen zijt. Ge hebt in mijn leven reeds een' zoo groote rol gespeeld - Toch heb ik dat niet gezocht. Neen. Maar uw rol was voor jmij weldoend en gezegend. iIk wen'sch het. Ge hebt alles juist beoordeeld, Ma rie, en ik dank er u nog wel voor. i En' toch hoe veel beproevingen hebt ge door mij moeten' doorstaan. r— Laat er nog meer jich opdoenik ken' haar kracht nu. r—Ja, dat is waar. Eü jiaii, \v(a,nneie(r jk Je te.r,u£zj,e, Ijjk.t 43 jaar en hare dochter J. den H., 2!X jaar, [beiden zonder beroep te Wadi-* dinxveen, wegens mishandeling, iediet tot f5 boete,- subsidaix vijf dagen heeft* tenis, i De Haarlemsche Rechtbank veroordeel de H. H.j drukker te Leiden wegend huisvredebreuk tot f5 boete of 4 d* hechtenis. De kantonrechter te Haarlem veroor deelde W. v. di. Z. en vier anderen té Noordwijkerhout wegens overtre ding der jachtwet tot f 10 boete of 4 d, hechtenis. Verdwenen met f250.000. Donder dagochtend omstreeks half elf zoo be richt die „Tel.'2 ging de eerste loopei; R. van de Ontvang- en Betaalkas, Doelen straat 20-22 te Amsterdam, de stad iu, 30 Juni is een drukke dag en dus had hij een groot aantal wissels en effectenpos- ten tot een zeer aanzienlijk bedrag tef incasseering meegekregen. Verwacht kon! worden,- dat hij daarmee niet zoo spoedig gereed zou komen en dus viel het aan vankelijk niet op, dat hij op het gewone uur niet op het kantoor terug was om af te rekenen. Toen hij echter ?s middags te vier uur nog niet terug was, begon men kwaad vermoeden te krijgen en toen bij later on derzoek ten huize van R. op de Vijzel - gracht bleek, dat hij ook niet thuis was gekomen, was het aan geen twijfel meer onderhevig of R. was verdwenen en met hem de waarden, welke hij dien dag ge- incasseerd had. Voor zoover men bij het aanvankelijk onderzoek kon vaststellen, beliep het be drag dier waarden niet minder dan f250.000 in chèques en bankbiljetten.; Voor welk deel liet uit bankbiljetten en voor welk deel uit chèques bestond, kon nog niet uitgemaakt worden, aangezien met den looper ook diens loopersboekje is verdwenen en men nog niet van alle kan toren opgave had gekregen, of en wan neer zij betaald hadden. Vermoed werd echter, dat R. voor een aanzienlijk bedrag bankbiljetten in zijn bezit had. Alle kantoren, op wie de chèques ge trokken kunnen zijn, de Associatie-Cas* sa, de Kasvereeniging en de Nederland- sche Bank, heeft de directie van de Ont vang- en Betaalkas onmiddellijk gewaar schuwd, opdat deze de ontvangen chè ques niet uitbetalen, indien ze worden, aangeboden. Tegen verlies van deze waarde hoopt men dus gewaarborgd té zijn. Naar alle waarschijnlijkheid zijn dé chèques niet aangeboden, althans van ééfï weet men dit met zekerheid. I De vermiste is een man van middelba ren leeftijd. Hij heeft een vrouw en 4 kinderen. Te Utrecht is gisternacht door de po litie in een logement aan de Voorstraat de voortvluchtige bediende van de Ont vang- en Betaalkas te Amsterdam, aan gehouden'. Er is f 24.000 op hem be vonden. Bij een voorloopig verhoor, dat men hem afnam, bekende hij de gezochte te zijn en deelde hij voorts mede dat dé overige waarden door hem nabij Naar- den zijn verstopt. Vermoedelijk zal dus de geheele ontvreemde som terechtko men. De man is naar Amsterdam overge bracht. De verpleegster van de pok- ken-patiënten im het gebouw voor besmet telijke ziekten, van het Sophiia-ziekenluiis te Zwolle, is door de pokken aangetast* gelukkig niet in ernstigen graad. (Zw. Ct.). B fut a a 1.Een sleeper stond eergis teren te Rotterdam met zijn wagen op de Wijnhaven bij de Regentessebrug. Op den wagen waren 25 baaltjes meel geladen. Eensklaps kwam een man naar hem toe- loopen en deelde hem mede, dat hij on middellijk bij den patroon op het kantoor, moest komen. Hij zou zoo lang op paard en wagen passen. Nauwelijks was de sleeper uit het zidit* of de onbekende sprong op den bok ea reed met den wagen met de baaltjes weg.. het me, of het einde van mijn smart gekomen is.... Ge zoudt niet kunnen ge- looven' met welk ongeduld ik dit uur on zer samenkomst heb verbeid. Ik ook verlangde er naar om vrij met u te kunnen spreken. Ik heb gisteravond aanhoudend aan, U gedacht. Ik ook. Ik was Lp bewondering over, hetgeen' ge gèdaan hebt. Hoe zoü ik gewenscht hebben, 'dat onze gedachten immer waren overeen gekomen. Ge hebt me een tijding mee gedeeld, die mij vervuld heeft met spijt eri toch ook met hoop. Herinnert go U UW laatste woorden Ja. i Ge hebt me gezegd, dat ge mief verloofd waart. Uren lang heb ik oveil die woorden nagedacht, en ik ben tot het besluit gekomen, om tot je te spre ken' anders dan ik poit gedaan heb, of het anders ooit zou gedaan hebben. i Ik geloof, dat het beter is, dat gé het piet doet. i (Wordt vervolgd)*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 5