34
Herstemming Prov. Staten.
v OVERIJSEL.
Prov. Statenverkiezingen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, U1TQEZ0NDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
1 DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met QRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
Juni
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere rege- meer 10 cent.
Hedenavond zullen
wij aan ons Bureau den uitslag
der gehouden Herstemmingen
in Zuid-Holland zoo spoedig
mogelijk bekend maken.
De Tiersteinmirigén in O/erijsel heb
ben winst opgeleverd yopr de Rechtsche
ipartijen.
De Rechterzijde won' .twee /etels, een
jri Ommen en een in EaiscHédé.
Maar ook de sociaal-democraten' won-
|n'en twee zetels en wel in Enschedé.
Is het niet merkwaardig, dat irt En
schedé de drie aftredende liberalen niet
herkozen zijn
Mannen van invloed als v. THeek' wer
pen losgelaten.
De gekozen' Katholieke! Candidaat
(Holst verkreeg 4955 stemftilen!, tcgeitf
13204 op den heer van Heek.
Dat is het enorm' verschil van 1751
stemmen'.
Onze positie in Over ijs el is al zoo weer
versterkt erf de verhouding staat nu 27
[Rechtsch, tegen! 20 links.
In Zwolle wisten de tweid aftredende
liberalen zich Je handhaven.
Verzekering tegen onge
vallen in den Landbouw.
Het is een groote fout geweest jder
Ongevallenwet, die onder Borgesaius tot
stand kwam, dat daarin geen bepalingen
voorkwamen tot verzekering van hen, was
in het landbouwbedrijf een ongeval over
kwam.
.Wel ontbrak het aan de nopdige statis
tische gegevens^ maar dat er ook in den
landbouw vele ongevallen voorkwamen
stond vast.
Alleen heeft mr. van der Biesen iin de
Eerste Kamer verklaard, dait hij de nood
zakelijkheid eener landbouwongevallen-
ïverzekering niet inzag, omdat in zijn om
geving (Breda) geen ongevallen in den
landbouw voorkwamen.
Indertijd heeft de bekende landibouw-
specialiirteit rector van der Ma rek te Roer-
ïnond in ,-,de Tijd" d!e bewering van mr.
Van den Biesen weerlegd.
Intusschen: nu staan ons dan wel sta
tistische gegevens ten dienste.
Het Neiderlandsche landbou w-comité
heeft -een onderzoek in gesteld naar die
.ongevallen in den landbouw over het tijd^
Vak 1 Augustus 1908 tot 31 Juli 1909.
In een enkel jaar werden niet minder
(dan 2800 ongevallen geconstateerd,- hoe
wel niet de helft der verzonden vragen
lijsten werden teruggestuurd.
In de verschillende provincies kwamen
(d,e ongevallen als volgt vopr
Groningen 205
Friesland 245
Drenthe .126
Overijssel 251
Gelderland (422
Utrecht .91
Noord-Holland 259
'Zuid-Holland 520
Zeeland 258
Noord-Brabant 265
Limburg 161
Totaal 2803
/ah deze 2803 ongevallen waren er:
Onbeduidend 75
Licht 1652
Ernstig J004
Levensgevaarlijk 20
Doodelijken afloop 52
Totaal 2803
De oorzaken van de ongevallen
S/orden' vermeld als volgt:
Val van het slachtoffer 735
Snijdende werktuigen 535
Paarden 304
Hoornvee 196.
Landbouwmachines 167
Beknelling 156
Voertuigen1 114
Krachtsinspanning 83
Val van het Voorwerp 75
Varkens 13
Honden' 10
Andere opr/aken 415
TptaaJ (2803
Daarbij komt, dat wegens het niet te
rugontvangen der vragenlijsten, het vast
staat, dat er veel meer dan 2800 on
gevallen in den landbouw over dat tijd
perk voorkwamen'.
De commissie meent wel 900.
Uit deze statistiek blijkt dan' wel zon-
n'eklaar de noodzakelijkheid, om de on
gevallenverzekering ook tot den land
bouw uit te breideh.
(We hopen', dat dit alsnog spoedig mo
ge plaats vinden, ten zegen .der land-
bouWarbeiders.
Overijsel.
De herstemmingen voor de Staten van
Overijsel hebben' gisteren voor de vrij
zinnige partijen nieuw verlies opgele
verd. Gelijk men' weet ging het om zes
zetels. Twee Je Zwolle, thans door
vrijzinhigen bezet, waarnaar twee Vrijzin
nigen, een socialist en een man vanj
rechts dongen. Deze zijn voor de vrij
zinnigen behouden.
De zetels te Enschedé, van welke
drie er reeds een' "bij de eerste stem
ming door de liberalen verloren was,
daar slechts twee van "He drie aftreden
de vrijzinnige leden in herstemming kwa
men (met drie socialisten en een R.
Katholiek) zijn thans alle aan andere par
tijen overgegaan. Gekozen zijn 2 sociaal
democraten en de Roomsch Katholiek.
In O m m e n ging de herstemming tus-
schen twee anti-revolutionairen. De af-
trëden'den waren beide vrijzinnig. Een
daarvan is bij eerste stemming gekozen.
De an'dere viel uit.
In het geheel zijn dus vier Vrijzinnige
plaatsen' verloren. Op het oogenblik zijn
de Staten' samengesteld uit 20 vrijzin
nigen, 2 socialisten en 25 mannen van
rechts. Voortaan zal 'de verhouding zijn
16 vrijzinnigen, 4 socialisten en 27 van
rechts.
Utrecht.
Utrecht. Naar de N. R. CL ver
neemt, heeft de "(liberale) Utrechtsche
Kiezersvereeniging alhier Woensdag
avond besloten Van hare in herstemming
komende candidaten met zijn goedvin
den1 'de candidatuur- Mr. Dr. W. A. van
Zijst in' te trekken en daarvoor in de
plaats te stellen' die van den heer O»
de Weerd, den' in herstemming komen
den' caiïdidaat der S. D. A. P. en diu.3,
bij de a.s. herstemming voor de Prov.
Staten in Utrecht II aan te bevelen de
heeren' H. F. Kol van Outwerkerk X'b-»
aftr.), Mr. E. Fokker (vrijzJd-em.) en!
O. de Weerd (S. D. A. P.), mits 1de
vrijz.d-e!m. enr de S. D. A. P., .welke
daartoe dien avond eveneens vergader
den', besluiten diezelfde drie laatste can
didaten' te steunen.
De S. D. A. P. besloot dezelfde drie
candidaten te steunen, doch dit besluit
behoeft de goedkeuring van het Partij
bestuur, welke thans nog niet bekend is.
DE ENCYCLIEK.
Merkwaardig jis het oordeel, dat idle
echt Luthersche ,St. Petersburger jHe-
roid pver inhoud ien (Strekking der en
cycliek velt. De Tijd vertaalt dit oordeel
uit de Germania. Na te hebben uiteenge
zet, dat het den Paus eigenlijk te doen
was om de veroord eel ing van het mo
dernisme, vervolgt het blad:
„Volkomen logisch sprak de „onpo
litieke" Paus daarbij de gedachte uit,
dat liet modernisme zieh slechts heeft
kunnen ontwikkelen op den door het Pro
testantisme voorbereiden bodem van het
godsdienstig criticisme. „De Heivormers
zoo luidt het in de Encycliek hebben
den opstand en den afval van den mo
dernen tijd *oorbereid.,?
Van het standpunt des Pausen bezien
is dit verwijt tegen de Hervormers vol
komen gerechtvaardigd. Want wanneer
het modernisme „de grootste van alle
kwalen" is en daarvan is de Paus over
tuigd dan kan ,Hij inderdaad geen
doemvonnis over het modernisme .uit
spreken, zonder tegelijk ook den wortel
van het modernisme,- d, w. z. het Protes
tantisme, mede te veroordeelen. Dit moést
voor eiken scherpzinnig en protestant-
schen theoloog boven eiken twijfel zijn
verheven; want *ieder protestantsch the
oloog weet, moet althans weten, dat het
katholieke modernisme en het protes-
tantschc crititisme werkelijk in zeer
nauws yerwajijsc^iap jnqt slka^r staart
Een eerlijke protestant, die van zijn hart
geen moordkuil maken wil, zal derhalve
zonder voorbehoud toegeven, dat die Paus
zijn bliksemstralen niet tegen het moder
nisme kon slingeren, zonder meteen het
Protestantisme in de „ouweerzöne"- te
betrekken.
Een zeer juiste opmerking wordt nog
in een brief aan de Köln. Volkszedtung
gemaakt. Terwijl de Paus ter wille van
den vrede de publicatie dier encydiek in
Duitschland heeft gestaakt, wordt
met groote woede van alle protestantsche
kansels tegen de kerk gespookt.
Maar toch zijn het de Katholieken, die
den vrede verstoren, niet waar?
Frankrijk.
Opmerkenswaardig is, dat bij de ber
ging der verminkte en verkoolde lijken
van het spoorwegongeluk bij Villepreux
de hulp werd gevraagd van.... religieu
zen.
Dit ongeluk heeft de aandacht geves
tigd op de wijze, waarop van staatswege
de spoorwegen worden beheerd.
Dat de zaak niet in orde is, wordt
voldoende gestaafd door den Minister
zelf, die het materiaal wrak (délabré)
noemt. Bij niemand komt het trouwens
op die qualificatie te bestrijden.
En wat zegt men van twee locomotie
ven,- waarvan één een sneltrein trekkend
die bijna op hetzelfde oogenblik en op
dezelfde plaats onklaar raken! Wat zegt
men van een machine, die de bestuurder
met ijzerdraad in orde moet maken en
van een andere machine, die door een
defect op springen staat, zoodat de ma
chinist, genoodzaakt daaraan al zijn aan
dacht te wijden, niet op de onveilige sig
nalen kaïi letten!
Itaïië.
Een vergiftigingszaak.
Sedert eenige dagen liep ta Rome het
gerucht, dat de afgevaardigde Tripepi,
wiens broeder bij de aardbeving te Reg-
gio den dood vond',- ten gevolge van ver
giftiging zou zijn overleden.
In een door de Tri buna opgenomen te
legram wordt de beschuldiging openlijk
uitgesproken en gezegd dat de afge
vaardigde ,Tnpepi vergiftigd werdy door
middel van curaiine, waardoor verschijn
selen van keelontsteking werden tevoor
schijn geroepen. Personen uit de voor
name kringen, onder wie ook een dame,
zouden in deze misdaad betrokken zijn.
Een te Reggio welbekende Siciliaansch
afgevaardigde wordt aangewezen als dien-
gene, die de dadiers tot dit misdrijf heeft
aangezet.
Hongarije.
De overstroomingen in Zuld-Hongarije
Na het eerste onvolledige en verwar
de nieuws over den watersnood, komen
thans vollediger berichten. De ,-iange-
richte schade is veel grooter dan' aanvan-
k'elijlc gedacht werd. Honderden perso-
jn'en zijn voorgoéd geruïneerd. Men schat
dat er voor minstens 50 millioen kronen
schade is aangericht, terwijl er zekeri
ïneer dan' 500 menschen om het Jeven
hïoeten gékbrfien zijn. Alleen op het Turk
sche eiland Ada Kal eh bij Orsowa zijn
tot dusver 51 lijken' aangespoeld, die
door de Turksche bevolking op Moham-
médaaii'sche wijze ter aarde besteld zijn.
Een' berichtgever in Orsowa meldt dat
hij op zijn' vaart van Basias naar .Orsowa
van| het schip af 15 drijvende lijken in
den' Donau geteld heeft. De aan de rivier
liggende dorpen, bieden een treurig
beeld van' verwoesting. Vreeselijk is de
schade im' het Tsjernadal. Het dal, 'dat
hier en daar een halven kilometer breed
is, staat geheel onder water. Overal 'drij
ven' boomstammen en balken. De spoor-
lijn'én hebben ook /eer gel éden en het
zal zeker nog zeer geruimen tijd duren,
eer er weer sprake Kan zijn van een
geregeld verkeer. Hongarije "|s in geen
jaren door zulk een ramp getroffen.
Turkije.
De anti-Grieksche boycott in Turk'eije
neemt steeds in omvang toe. Te Calata en
te Cettani moest de politie tusschenbeide
komen len te Coinstantinop'el is een
Grieksch .ondernemer,- die een boot van
de Deutsche Levant Linie door Griek-
sche arbeiders .wilde Jate,n lossen,; /waar
gewond
Griekenland.
Het Rumeensche ultimatum
De j,Echo de Paris" ontving een tele
gram uit Athene, waarin gemeld wordt,
dat de Rumeensche regeering, door .be
middeling van den Italiaansdien gezant
te Athene, een ultimatum heeft inge
diend naar aanleiding van den overval
op het Rumeensch stoomschip Impera
tor Trajan in de Piraeus.
Het ultimatum verlangt van Grieken
land
1. Een officieele spijtbetuiging Van'de
regeering.
2. Schadevergoeding voor de benadbel-
de schepelingen en de maatschappij.
3. Verwijdering van den Griekséhen
havenprefect.
4. Bestraffing van de Grieksche matro
zen die den overval uitvoerden.
5. Uitlevering van de 2 deserteurs die
'door de Grieksche bevolking zijn be
vrijd. J
De Encycliek-interpellatie.
De interpellatie van mr. van Doorn jn
de Tweede Kamer over de Borromaeus-
Encycliek zal hoogstwaarschijnlijk met ;n
sisser afloopen, zoo schrijft de Kamer
overzichtschrijver van j,De Tijd".
Naar ik uit goede bron verneem, zal de
Minister van Buitenlandsche Zaken, zoo
als overigens te begrijpen is, niet of zeer
kort op de te stellen vragen ingaan, daar
hem dus d. i. tde Regeering de
Encycliek niet js afgezonden, en hij er
dus officieel niets mede te maken heeft.
Van protestantsche zijde zal waar-
schrijnlijk niet het woord worden ge
voerd, terwijl namens de Katholieke Ka
merfractie, die gisteren over deze zaak
vergaderde, slechts kort zal worden ge
sproken door Mgr. dr. Nolens en, zoo
diens afwezigheid noodzakelijk zou zijn
door de examens te Ro'.duc, dan door
mr. Loeff.
Voor de onderlinge verstandhouding in
de rechtsche coalitie vreest men vaji dit
incident absoluut niets.
Mgr. Gualtieri.
De Haagsche correspondent van „de
Tijd" schrijft:
Mede door de aanhangige interpellatie
in de Tweede Kamer over de Borromaeus-
Encycliek, valt nu aandacht op den on
langs hier geaccrediteerde^ zaakgelas
tigde van den H. Stoel,- Mgr. Gualtieri,
die sinds zijn optreden alhier rustig en
bescheiden de bekende woning aan het
Bezuidenhout bewoont.
Ik heb onlangs de eer gehad met Mgr.
Gualtieri kennis te mogen maken. Zijn
uiterlijk verschilt veel van dat van zijn voor
ganger Mgr. Giovannini. Was deze laat
ste bepaald lang en slank van postuur
Mgr. Gualtieri bereikt de middelbare leng
te nog niet. Zijn uiterlijk maakt den in
druk van groot en eenvoud en beminnelijk
heid yhoewel zijn overigens zachte oog
opslag scherpzinnigheid verraadt. Mon
seigneur spreekt, ondanks zijn lang ver
blijf in Brussel, niet al te goed Fransch,
terwijl zijn zeer zacht, ja, lispelend geluid
het converseeren niets gemakkelijker
maakt. Mgr.j die ook het Duitsch en En-
gelsch machtig is, beklaagt er zich over,
dat bijna niemand in zijne omgeving Ita-
liaansch spreekt.
Hij tracht enkele woorden Hollandsch
te spreken,- maar ik behoef u niet te ver
tellen hoe dat den Italiaan afgaat.
Monseigneur stelt overigens veel be
lang in het Hollandsche leven, hetgeen
o.a. blijken kan hieruit, dat hij zich -on
langs bij een onderhoud, dat de president
en de secretaris van het PI. Comité van de
K. S. A. met Mgr. mochten hebben, door
dezen uitvoerig liet inlichten over het doel
en de wijze van werken van deze organi
satie. Op zijn verzoek verschaften ge
noemde heeren Mgr. een lijst der voor
naamste katholieke en protestantsche wer
ken van liefdadigheid en sociale actie,
waarbij de Fransche vertaling naast de
Hollandsche namen werden geplaatst.
Mgr. stond met groote welwillendheid
een mooi portret in zittende houding af
ter illustratie van het eerstdaags door liet
Haagsch Comité der K. S. A. uit te geven
jaarboekje.
Voorschot Bijzondere School.
Minister Heemskerk heeft een Konink
lijk besluit uitgelokt, waarbij een voor
schot aan id,e .bijzpndere schooi geregeld
Wp.rdtj
Elke Bijzondere school zal thans 60
pCt. van haar vermoedelijk subsidie jn[
voorschot kunnen krijgen, en heeft daar
voor niets anders te doen, dan twee boiv
gen, ten genoege van de Regeering, tej
stellen,- en zich verbinden om c. q. het tq-
veel voorgeschotene terug te geven.
Dit is voor onze scholen een wezenlijke
verlichting, en zal ongetwijfeld het sticht
ten van nieuwe scholen in de hand wer
ken, daaf anders het vinden van een be»1
drijfskapitaal zeer ernstige bezwaren
placht op te leveren. En het geluk wil, dat
men van de zijde ider Openbare school
hier moeilijk jets tegen in kan brengen2
daar immers de Openbare school sinds!
lang van dezelfde voordeelen het genot
trok.
Toekomst der liberalen.
Uit „Het Volk Is het volgende geknipt
„De liberalen hebben allen invloed
op de massaverloren. Finaal verloren!
De liberalen mogen macht hebben, in
geld, in bezit, in hun fabrieken, op hun
kantoren, in hun persen nog teren
op hun vroegere grootheid, ontzettend is
de zekerheid, waarmee het einde nadert
van hun politieke macht. Dat einde na
dert als de avond na den dag, zóó
gewis
Het Kamerlid voor Haarlemmermeer.
Naar de j,N. H. CL" verneemt is dej
heer van Wichen, lid der Tweede Kamer
voor het district Haarlemmermeer, de ge-
ringeongesteldheiiddie him dwong eenigq
dagen thuis te blijven, weder geheel tq
boven Gisteren was de heer van Wichen
wederom in de Kamerzitting aanwezig ter-
wijl hij in de dagen daarvoor verschillende
commissie en sectievergaderingen in den
Haag bijwoonde.
LEIDEN, 24 Juni.
De dader van den diefstal van hor
loges ten nadeele van den winkelier v.
Leeuwen alhier, in den nacht van Woens
dag op Donderdag gepleegd, is doool
de Haagsche politie aangehouden. Hij
had de horloges verpand.
AARLANDERVEEN. Aan de Kerlc-
vaart alhier zullen wederom twee wlöp
ningen verrijzen van wege de Bouwven-
eeniging „Volksbelang"
GOUDA. Twee jongens, resp. 15 en'
13 jaar oud, die alhier uit een' "vracht-
wagen een pakje inhoudende een gou-
den horloge, hadden gestolen, zijn dood'
de politie opgespoord.
Het horloge, dat ze verstopt haddehj
in' den grond aan den Goe jan verwei 1 ei-
dijk, werd ook door de politie gevonden.'
Procesverbaal werd opgemaakt.
KATWIJK AAN DEN RIJN. De mö-;
torschuit Ida, van den heer O. de Wit'
alhier, voer gisteravond met de mast te
gen de klap der ophaalbrug, zoodat de
mast middendoor brak. Bij het neërla-t
ten der brug bleek deze zoodanig ver
zet te zijn, dat zij met behulp van koes
voeten moest worden gesloten en heden-
morgein' gerepareerd is geworden.
LISSE. De Raad dezer gemeente ver-'
gaderd op Dinsdag 28 Juni a.s., des voor-
middags te 10 uur, ter behandeling van'!
het kohier van den Hoofdelijken Omslag,:
Op de bioembollenvelden van deiï'
heer Guldemond in de Haarlemmermeer;
heeft men zijn toevlucht genomen tof:
een perspomp, waarmede men de ge-
heelen flag groote hoeveelheden wateij
op de bollenbedden spuit en deze opj
die manier geregeld nat houdt, om hier
door het rooien1 te kunnen bevorderend
NOORDWIJK--BINNEN. In' een on-'
bewaakt oogenblik is gistermorgen het
2-jarig eenigst kind van het echtpaaij
van Beek, uit de Klei, in een ondiepe!
sloot geraakt en verdronken. Men kan'
zich 8e droefheid der ouders voorstel
len, wien op 'deze wijze hun lieveling
wordt ontrukt.
NOORDWIJK. Openbare vergadering
van den raad dezer gemeente op Vrijdag
24 Juni 1910, des avonds te 7r/2 ure. Do
agenda vermeldt alleen: Concessie tram,
WARMOND. Zekere P. v. L., was!
gisteren bang te leeren fietsen. Door
een val schoot zijn voet tusschen detj
achtervork en geraakte hij zoodanig be
kneld, dat de vork moest worden door!*
geveild. Dit duurde natuurlijk zeer Jang
m yfti-,opfokte yee) pjjn,
