AAN DEJIEZERS!
BUITENLAND.
SM SWrïï?
BINNENLAND.
Ie Jaargang,
No. 209
Bureau OÜDB SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
i>er post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSn: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiBn) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere rege' meer 10 cent.
Met aandrang bevelen wij de volgende
Candidaturen aan:
District—Lelden.
J. A. BOTS.
Mr. P. E. BR1ËT.
District—Leiderdorp.
Mr. L. M. J. H. KERSTENS.
J. J. VAN HOEKEN.
De stemclaö 1» Woens
dag IS Juni o.s. van
S tot S uur.
„Tegen de Coalitie".
Men behoefde inderdaad geen profeet te
{rijn, om te kunnen voorspellen, dat bij
|de stembus van overmorgen dó vrijzinnir
jgen zouden optrekken onder de leuze:
(tegen -de coalitie en tegen Kuyper.
Bij gemis aan positieve leuzen moeten
!zij van zelf weer komen met een negatie
ve leus.
Lang is het in de pers der Linkerzijde
stil geweest; nu opent r,H,et Vaderland'2'
Van Zaterdagavond het vuu,r met een ar
tikel, dat een specimen mag heeten van
(den stembusstrijd der vrijzinnigen.
In de eerste plaats schuift „Het ,Va-
Iderland" natuurlijk de lintjeszaak naar
Voren.
Zoq schrijft het blad:
„In de eerste plaats heeft de zaak-
Lehmann-Westmeyer maar al te dui
delijk aan het licht gebracht, van wel
ke middelen zich de rechterzijde be
diend om de meerderheid in de re
geering te verwerven,- welke perso
nen hare belangen idieineu* hoe zij jaan
de enorme geldsommen kómt, waar
mee zij haar verkiezingskosten be
taalt, en wat er waar is van haar be
wering, dat zij haar overwinningen
bij de stembus dankt aan Gods bij
zondere hulp.
De treurige houding van de rech
terzijde, die, bevreesd dat er nóg
meer aan het licht zou komen, een
parlementaire enquête naar dje han
delingen van den oud-minister Kuy
per, dien afgod der anti-revolutbonnai-
re partij afwees, heeft die kroon daar
op gezet, een kroon in den stijl van
bet werk dat zij sieren moest.'2
'Men heeft hier te dóen met een verkie-
ïingspractijk Van het gehalte als die tin
(die dagen van 1905.
Te verklaren^ dat de zaak Lehmann—
(Westmeyer maar al te duidelijk aan het
licht heeft gebracht, van welke middelen
t,tie rechterzijde zich heeft bediend om
(de meerderheid in de regeering te verwer
ven, is 'n onwaarheid. Eerstens is niet be
wezen het Verband tusschen het geven
Van geld en het verleenen ieener ridder
orde. Maar bovendien, wat beeft de
friech ter zijde als zoodanig met dö deH
Soratie-zaak te maken?.
Eveneens is valsch de plompverloren
bewering, dat de Rechtsche partijen „uit
yrees" tegen het enquête-voorstel zouden
gestemd hebben.
De 'denkbeelden, door de Rechtsche
Ï>artijen gehuldigd,- smaalt j.Het Vader-
and'-'T hebben ons slechts een régime
Van schijn-zedelijkheid en schijn-gods-
(dienst gebracht.
Van dien geest van uiterlijk'en schijn
(getuigen dian, volgens het blad, het voor
stel tot bestrijding der Zedeloosheid, het
.wetsontwerp in zake de echtscheidings-
iproaedure en het wetje, waarbij de amb
tenares, (die huwt, ontslagen wordt.
En idat schrijft een blad, dat 'eenige
regels verder verklaart, dat de godsdienst
onder het liberalisme nimmer gevaar ge-
Ioope n heeft.
i Deze ontwerpen, die met den gods-
(dienst ten nauwste in betrekking staan,
Worden gezegd te getuigen van „uiter
dijken schijn.'2
Neen, het liberalisme heeft nooit den
(godsdienst onderdrukt! Maar waarom
jyoert het b'v. strijd tegen 't vrije gods-
fd ie n s t i g onderwijs
En vergeet „Het Vaderland" hoe de
liberalen de afgescheidenen en Coxia-
jien behandeld hebben
Het is de Rechterzijde èlechts te doen,
insinueert het blad verder, om subsidies
Luit de staatskas, om ambten, onderscheir
(dingen en baantjes,
v ftogeiiblijs ?elfs vyord^ bij de
Christelijke partijen een hooger beginsel
ondersteld: het is haar slechts .te doen
om geki en baantjes!
Ge hebt geen gemeenschappelijke over
tuiging in politieke zaken, schrijft >,Het
Vaderland.'-
Maar alleen onze gemeenschappelijke
overtuiging, tdlat .God ook in politieke
zaken, zooals in a 1 le s moiet worden er
kend, en met Zijn geboden in de wet
geving b.v. bij de huwelijkswetgeving
rekening pioet worden gehouden, is
Voldoende om te doen zien, dat hert Haag-
scbe blad ook hier weer onwaarheid
schrijft
En (dat zjjn dan de (middelen, waar
mede een verkiezingsstrijd wordt ingeluid
IQn de kiezers moeten worden opgezet.
Om die redenen, besluit „Het Vader
land2', moet het nu gaan ï.t ege n de co
alitie.'^
En bert „Utrechtsch Dagblad"- heft de
zelfde leus aan, waar het schrijft, dat de
stemming van Woensdag vopr alles wezen
'moert: *,een protest, een massa
beweging tegen het politieke
_Ch ristendom."
De bedoeling is dus overduidelijkal
les wat Links is moet stemmen tegen de
candidaten der rechterzijde om de coalitie
en het Kabinet te treffen.
En met welke valsche voorstellingen
fmjen het kiezerskorps tracht te bewer
ken, heeft men boVen gezien.
Sluiten wij ons onzerzijds dan zoo nauw
mogelijk aaneenstaan wij schouder aan
schouder tegen den gem eenschappelijken
yijand, die onze sterkte de coalitie
wil vernietigen.
?,Vóór het Kabinet, Vóór de Coalitie!"
Tnoet onze leuze zijn, waarmede wij
Woensdag den zege bevechten 1
Voor het Kabinet!
In een zijner karakteristieke hoofdarti
kelen heft de ïfStandaard"- met het oog
op de komende Statenverkiezing de leu-
aan: ?,voor het Kabinet."
Aan de overzijde, schrijft het blad,
klaagt men ach en wee over ^onder
drukking door de kerkelijke partijen."-
Men acht 't van liberale zijde een on
gerijmdheid, (dat niet een Kabinet hun
nerzijds het bewind voert
Alleen als zij aan 't bewind zijn, loopt
t' zooals 't loopen moet.
Zooals 't nu staat, kan jen mag het
zoo men de heeren Van Links hoort, niet
blijven. Aan dien averechtschen toestand
moet hoe eer hoe beter een einde wor
den gemaakt
En dit moet toegaan in .twee stooten.
De eerste kleine stooft nu bij de Provin
ciale £tembus.
En is dit gelukt dan in 19.13 de groote
stoot bij de generale verkiezing die als
dan ons wacht
Een slag, zoo roemen ze hebben ze nu
al vast gewonnen.
Kuyper is doodelijk getroffen, afge
maakt, buiten gevecht gesteld, morsdood.
Gelukt het nu, om ook bij de Provin
ciale stembus het Kabinet een duw naar
achteren te geven, en weer op een liberale
Eerste Kamer aan te sturen, dan is voor
1913 de slag reeds half gewonnen, en zal
het afmakingssysteem alsdan ook op
Heemskerk en zijn compagnons onver
biddelijk worden toegepast.
En daartegen nu is het, zegt verder het
a.r. hoofdorgaan, dat wij met onze leu
ze: „Voor het Kabinet" optrekken. We
weten, wat we aan dit Kabinet hebben.
Welbewust maken we ons met het Kabi
net lotgemeen. Zooals Links er tegen is,
zoo zijn wij ier juist voor.
Natuurlijk doet dit Kabinet weer
n ie t s.
Een Kabinet van Rechts doert pooit
iets.
Dat riep men tegen het Kabinet-Mac-
kay
Dat riep men tegen het Kabinet Kuy
per.
Dat roept men nu weer tegen het Ka
binet-Heemskerk.
Een Kabinet van Rechts doet nooit an
ders dan den tijd verbeuzelen en lanter
fanten.
En al slaaft ien slooft een Rechtsch
Kabinet nog zoo, anders dan zijn tijd
verluieren doet het toch niet.
Met name in de sociale quaestie is
't alleen Links dat hard gewerkt heeft
Reeds in 1875 is de sociale quaestie in
ons Parlement ingeluid, en tot 1908 heb
ben de Liberalen geregeerd, met uitzon
dering van 3 -{-4 -j- 2 jaar. Van 1875 lot
IfilO fliju 3£ yohjg jaren.
Trek daar de 9. jarrnvanhetRecht-
sche bewind af en ge houdt 26 lange
jaren pver.
Meer dan een kwart Katrinet.
En wat hebben nu de Lmksehe Katane^
ten in die kwart eeuw aan de so
^teTefvLCn Houten kwam niet
van het Linksche Kabinet, maar >ut de
^Arbeidswet is van het Kabinet-
Mior- vr»nr de groote sociale viaag
stuSKhfU, het varLinks in
die kwart-eeuw niet verder, dan tot e
Ongevallenw et, waar we nu al t
rijn CkraSTefrg^id nwaarvan
ook hem een deel in de tot stand ko
aan de sociale
vraagstukken zelfs hard gewerkt
De Raad van State heeft «ds het twee-
<ta ontwerp Ziekteverzekering van Rechts
rS cn ontvangt voor Aug^tos
ook het tweede ontwerp van Rechts
voor de Invaliditeitsverzekering.
Daargelaten nu nog de Caisson wet de
aanhangige Bakkerswet dito wet pp
de Drank-
wet en die op de banken van leemiig.
Wie alzoo met jui£te wecgs<±aal te
„„„over elkander afweegt wat Links
26en Rechts in die 9. jaren deed,
kan tot geen andere uitkomst komen,
j r. piechts zich uitnemend van zijn
tk lieten heeït, en dat juist links
niet dan een zeer poVeren staat van daenst
h,e£Nuh^hWe(!^enwoordig Kabinet het
in plaats van vier jaar voor
^£3 ^-kunnen uitrichten wat
„og geen ander zopVeel korter levend Ka
binet yermocht Kabinet
We mogen daarom van dit Kamnm
schoonste verwachting koesteren,
dte verachting zal niet beschaamd wor-
<lelp)0ch dian verzwakke men 't dok niet,
en ondermijne het Met, door M) de
Provinciale stembus de nederlaag van
^éfn^cSen we veeleer optrek-
ken om de krachtige positie die we thans
'in (io Provindale Staten èn in de
b^ide Kamers hebben, te behouden, en
zoo mogelijk nog te venterken.
In bond vinden we alles wat Links is,
KTi* onder ons .eendracht
èn veerkracht, om geen duimbreed van
het (revvonnen terrein prijs te geven.
IS' gezamenlijk
kiezers der Rechterzijde optiekken, om
het Christelijk mimsterie-Heemskerk m
ill de geringste mate te verzwakken.
fte toeleg der linksche partijen is te
duMdijk dan dat alle Rechtsche to*
ziers a s.' .Woensdag hun phcht niet zou
iden doen.
V DELFT.
k^C,1^"SteÊ DUeHt wdgenlen
^^SetlSTd»
sclte R K.' Kiesvereniging geenszins
rechtvaardigden. b
Had de kiesvereniging bij haar De
sluit volhard, dan »u.onf ^'^r li
der Rechtsche zetels in handen der
beralcn' gevallen zijn.
O pi ukkic is dat verhoed.
althuis in een algemeene vergadering
Althans m S idesvereenipng
mr. van de Velde te *««nen.
Indien nu de kiezers jvat we >ur-
p.ea b9t bssJntó yerga-Êring
opvolgen, dan <s er voor ons te Delft
geen verlies te boeken.
Dultschland.
De Encycliek.
Niettegcnstwnde^e officieelejVerida-
ringen van het Vaticaan eiVan de
persstemmen die P bevestiging
Wieneraa° de bevredigende nota des
gaven aan de De ew4> protestanten
Pausen, gaan de Dtutsme r tcgen
nog steedsJdpoir mie tcstmeetings
t opC^ verschiUende 'plaatsen vjn
beoogen. Zij, defg^-
op eenige P^^J^thoiieke feesten
Triebnitz waar groote kaW>u«
geven. Zoo schrijft de S(oel eCn
Pruisische gezant mct kaI-
nicuw onderhoud hee^ g^ daarbiJ TOU
dinaal Merryh bb n it zijn regccruig
uiteengezet hebben, j ^nncn
het noodlg ?S^'wordcn. Dit verzoek
zouden gewijzigd aan* toej:
ama^btkcsteld'was, wekte groo-
te ontroering in hetVabcaan
gezant bij het Vaticaan.
Rusland.
Finis Finlandiae.
Met jdiezen kreet ^^rc(4èamanowsky
^rs=govrh| wetsontwerp
tot ontreehting van
^langt ^nslavisten had bez« ge-
h0^"'l64 tegen 23 strDen^thet
ontrechttings-ontwerp Octobristen
tV^Pêve^g hadden af-
Octobrasten erkennen de no^-
^fto'al^mgenlrzoowdF.ntandjb
^rdeVrea°^ta^
rMtozibi^andscheaange-
den ide heeren n voorstellen
rijdeden
nivehèe'rentoi invloed van Rusland te
tre^endrie-en-twinHg Octobristen, drt
inzagen, Memden dan ook per slot v
rekening tegen hetw^^^ hofnar
dc^eeik"ank0van het eenmaal gesproken
^tt^oord zün «n deze
"zal dus met ruw geweld de brute
recht? aa werkelijke bescha-
Zal dus ten s'0tt£deo^r harden strijd
^rva^ceerendnPan-
S,aSftal? werkelijk de ggchiedetó nog_
jde o^en'va^ het^'e'rbaasde Europa zal
staanhnfnar van de f)óc-
JTww w de» Êcht-Russ.sUic
man, ideze leider van Zwarte benden en
aartsreactionnair juichend over den on-
(diergang der Finsche besdiaving en zelf-
rqgeering. Maar zijn juichkreet zal ooli
de laatsten in Europa die nog niet over
tuigd waren van de ware bedoelingen del!
Russische reactie, moeten doen inzicni
wat daar gebroeid wordt in Petersburg^
Finis Finlandiae! Dat is de oorlogs
kreet, waarmede het Russische barbaris*
me den strijd aanvangt tegen de Wester-
sche beschaving.
Welk antwoord zal Europa daarop ge
ven? i
Zal het blijven voortgaan, Rusland de
middelen jte verschaffen om dien strijd
voor te bereiden en te voeren? Of zal
heit toonen, dat het werkelijk meer waar
de hecht aan de hoogcre idealen van de
ware beschaving dian aan de Russlsclid
Roebels
Rusland heeft naar de stem Van Europa
niet .willen luisteren, toen het nog tijd
was. Spottend heeft Poerisjkewitsj, de
vertegenwoordiger van het officieek!
Panslavisme, zijn hoon gesündgerd over
de grenzen. Zoo Europa den toestand
goed inziet, zal het weten wat het thans
doen moet.
Turkije.
Dreigend gevaar.
De Kretenzische quaestie krijgt oen
(dreigend aanzien. Oproepingen tot het
boycotten van Oricksche waren, aanval
len On bedreiging van personen worden;
uit verschillende plaatsen gemeld en tie
rqgeering ziet lijdelijk toe; ondergeschikte!
bestuurslichamen werken zelfs zulke bo
toogingen in de hand.
Verschillende afgevaardigden zullen in
de .Turksche kamer voorstellen dat alltf
Grieken onverwijld uit het Turksche rijk
zullen worden verbannen en men acht het
zeer wel mogelijk dat het voorstel wordt
aangenomen, tenzij wellicht Marnood Sjef-
ket, de min, van oorlog (die gisteren
uit Albanië terugkeerde dat weet te ver
hinderen.
.Wordt bedoeld voorstel aangenomen^
dan valt ongetwijfeld het ministerie Hnkki
bei, daar dit zulk een maatregel niet zou
willen uitvoeren.
Een politieke moord.
De hoofdredacteur der „Sodai Millet,
Ach mod £ami bei, is Donderdagavond
tegen 10 uur in Stamboel door een onbe
kende piet twee kogels doodgeschoten
Een redacteur der „Tanin" die naast hem
liep, bleef ongedeerd. Dc j.Sedal Millet'2
is het blad, dat de scherpste oppositie!
tegen het jong-Turksche comité voerde*
en ook in de Kretenzische quaestie heftig
tcgen de regeering polemiseerde.
Deze moordaanslag heeft een verdachtq
te overeenkomst met de vermoording van
den redacteur der Serbesti, Hassan Feh-
mi. in April van het vorige jaar. Enkele
dagen daarna volgde de muiterij Jn het
garnizoen, die aanleiding gaf tot den opt-
marsdh naar Konstantinopd van het Jong-
turkscbe Jegcr en de afzetting van den
Sultan.
(Het gerucht loopt dat de moordenaar
van Sami bei een Kretenzer zou zijn. De
moord heeft groote opschudding gewekt/
daar jnen overtuigd is, dat de politiek
er achter zit. In de Kretenzische quaesitkl
Was de Sedai Millet in tegenstelling met
andere Jurksche bladen gematigd.
De opgewondenheid te KonstantinO-
pcl tengevolge van den moord op jden
hoofdredacteur Samin duurt voort en is.
nog vermeerderd, doordat de politie het
verzoek van familieleden cn vrienden vait
(dien vermoord(e om de begrafenis 24 uur
Uit te stellen, niet heeft willen toestaan*
(jnaar met geweld de drukkerij „HilaP^
waar het lijk stond, heeft opengebroken
(cn iDen vermoorde jn stilte ter aarde!
heeft doen bestellen. Kt schijnt te zijn
geschied, ten einde eventueele bctoogin -
gen te voorkomen.
Omtrent den moordenaar is nog niet*
bekend, ofschoon de moord vlak bij een
politiepost heeft plaats gehad.
Het geschil te Eindhoven.
Zaterdag confereerde het leidingsoo-1
mité den géheelen voormiddag met
firma Philips en Co.
Op verschillende vragen, door het co*
mité gesteld, verklaarde de jkma, da^
zij zal nagaan, hoeveel werklieden méén
dan 200 zouden jcunnen geplaatst yfpf*
<le&
