Gemengd Nieuws.
NOORDWIJK. Met ingang van 27 Mei
a.s. is de Heer P. Boonekamp door com
missarissen van'die Noordwijksche spaar
bank benoemd tot concierge aan het ei
gen gebouw op de Voorstraat.
In den tuin van P. Jonkheer, die on
langs het ophalen van asch en vuilnis
heeft aangenomen, trekt de nieuwe vuil
niswagen algemeen de aandacht, 't Is
ee:i grcote kar, gesloten met 4 gebogen
k!e~pen, die gemakkelijk geopend kun
nen worden. De geheele bak rust op
ijzeren balken er kan naar achter hellend
werden, opgevijzeld, om 't vuil zoodoende
gemakkelijk te lossen. Jonkheer is echter
van meening, dat 't voer één paard geen
deen is, het gevaarte hoe practisch ock
ingericht, te trekken vooral niet a!s de
wagen geladen is.
Het Gemeentebestuur zal dus in de
bocht moeten springen, want, toen P.
Jonkheer het reinigingswerk aanvaard
de, rekende hij op één pa?> L
NOORDWIJKERHOUT. Gist r.r.cr
gen weigerden de grondwerkers op het
terrein der firma Guldemond den arbeid,
omdat zij verheoging van loon wilden.
Enkelen, die buiten afspraak toch aan het
werk gegaan waren, werden lastig geval
len. zoodat politiehulp werd Ingeroepen.
De stakers gedroegen zich echter nogal
vrij kalm, behalve eenige woordenwisse
lingen die nu en dan tusschen hen en de
«bevolking ontstonden. In den middag ech
ter keerden de stakers allen Nocrdwij-
kers, huiswaarts.
Tot onderwijzeres aan de bijzondeie
school „De Voorzienigheid" is benoemd
Mej. Joh. Hoefnagels uit Amsterdam.
Daar zich nog niemand heeft aan
gemeld om deel te nemen aan het vcorbe-
riicend Militair Onderricht in het a.s.
Winterseizoen te houden worden dege
nen, die hieraan wenschen deel te nemen
er ngo eens aan herinnerd, dat ^ij zich
vóór 1 Juni a.s. ter secretarie moeten
aanmelden.
Aan het station Piet-Gijsent rug is
een waggon geladen met 15000 K.G.
steenkolen, waarschijnlijk dcor overstaan
vqn een wissel ontspoord. De treinenloop
•ondervond ge.n vertraging.
TER AAR. De warme, zonnige Meida
gen deden wel verwachten, dat dit jaar
een vrij vroegen oogst zou geven. Maar
toen verrastte ons de Heer W. de Bruijn,
die reeds gisteren zijne eerste peulen
;aan den Tuindersbond aanbracht.
VOORSCHOTEN. Gisternacht is al
hier een fiets ontvreemd ten naddeie
.van den heer V. De pc lit: e ste't en ijve
rig onderzoek in.
WASSENAAR. Het zal zeker het beste
zijn om het met rond reizende scharen
slijpers eerst op een accoordje te gooien,
ial\ c rens hun mes of schazr toe te ver're u-
we-i. Gistermiddag liet een heer alhier
een schaar te slijpen, natuurlijk in de
meening, dat de werkzaamheden met den
gewonen prijs van 5 of 10 ets. beloond
zouden werden. Edoch de heeien vroegen
bij 't aanbieden van bet geslepen werk
tuig de vreemde som van acht en een hal
ver: stuiver. Men had niet veel animo
■om dezen buitengewonen prijs te betalen.
tDe politie kon er ook weinig aan doen.
Jiet publiek had natuurlijk schik. „Je
'hoeff hier zeker niet terug te. komen"
merkte een omstander op. „Och, je weet
niet zei een der scharenslijpers, als de
sci rar goed voldoet; werk je voor een
armen drommel, van goed 't goedkooper,
maar wie 't kan betalen.
ZOETERWOUDE. Woensdag 1 Juni
a. s. zal de heer W. Hoogzaad, koster
aan de R. K. Kerk aan den Hoogen Rijn
dijk zijn 12^-jarig jubilé als zoodanig
vieren. Ongetwijfeld zullen velen den jubi
laris, die zich door zijne hulpvaardigheid
tal van vrienden verwierf, van hunne
belangstelling doen blijken.
(Hcogen Rijndijk). Wij verne
men dat Donderdag aanstaande, H. Sa
cramentsdag, 's avonds 7 uur, in de Pa
rochiekerk alhier, een plechtig Lof zal
plaats hebben, waarna processie met het
Allerheiligste docr de open lucht naar het
kerkhof. Ook bij de zusters van „De goe
de Herder" werdt een schoon rustal-
taar opgericht. Ongetwijfeld zullen velen
van de plechtigheid getuige willen zijn.
ZEVENHOVEN. De heer L. Hoogen-
boom is benoemd tot koster bij de R.K.
Kerk alhier.
ZEGVELD. Dinsdag reed de heer B.
huiswaarts op den weg van Zegveld naar
de Meye. Zeker tengevolge van de groote
hitte kreeg hij 't te kwaad met den slaap
en al spoedig slierden de leidsels langs
den weg. Onverwachts deed het paard
een zijsprong en geraakte met den wagen
in de sloot. Door den schok ontwaakte
de voerman en daar de sloot ter plaatse
niet diep was, stond alles spoedig op
het droge. Hinnekend, als had het beest
schik in de poets, die 't zijn meester
had gebakken, vervolgde het zijn weg.
ZWAMMERDAM. Mejuffrouw A. G.
Spreij, alhier is te Utrecht geslaagd voor
het acteexamen lagerondervvijs.
Gemeenteraad vanNoordwijkerhout
Voorzitter, de heer J. P. J. M. Sweens,
burgemeester.
Tegenwoordig de hoeren H. Oostdam,
G. Warmerdam, j. v. .Schie, J. Warmer
dam, G. Bouwmeester, H. Heemskerk
en B. C. Vos.
De notulen der vorige vergadering
Worden voorgelezen en goedgekeurd. De
heer Vos maakt de opmerking, dat door
hem in de vorige vergadering wel ge
zegd is, dat het voorstel van G ii' i r.ond
zooals het daar lag, oiiiaun was
doch geen voorwaardelijke aanneming
had bepleit.
De Voorzitter deelt mede, dat een
conferentie heeft plaats gehad met de
firma Gi 1 ".iemond de beslissing is ech
ter uitg.-ril i, wijl deze firma in onder-
ii:-a. 1 ng is over den aankoop van aan
grenzend land naast de zanderij gelegen.
Hierna deelt de Voorzitter mede.
dat B. en "W. besloten hebben tot het
uitdiepen van de Schippersslcot en het
aanbrengen van een schoeiing langs de
nieuw aangekochte losplaats.
Vervolgens wordt medegedeeld:
de missive van Ged. Staten houdende
vaststelling der jaarwedde van den 2en
ambtenaar van den Burgerl. Stand, pp
het door den Raad voorgestelde bedrag
ris voren, houdende goedkeuring van
het raadsbesluit tot ruiling en aankoop
van grond aan de Schipperssloot.
proces-verbaal van opneming der boe
ken en kas van den gemeente-ontvanger
dato 8 April j.l.
Ingekomen is een adres van het fan-
fa rekerps „De Echo der Duinen", om
e jaarüjksche bijdrage.
Daar dit adres 'eerst gisteren*js om
vangen, wordt het op voorstel van den
Voorzitter naar B. en W. gerenvoyeerd
om advies.
Op de begrootingen 1909 en 1910
worden voorts eenige af- en overschrij
vingen gedaan.
Wordt aangeboden het verslag van den
toestand der gemeente over 1909, dat
voor de leden ter Secretarie ter inzage
ligt.
Tot leden van het stembureau ter ver
kiezing van twee leden voor de Prov.
Staten worden benoemd de herren A.
Oostdam, G. Bouwmeester en B. C. Vos,
tot hun plaatsvervangers de heeren G.
Warmerdam. J. v. Schie, en H. Heems
kerk.
Op voorstel van B. en W. wordt be
slat. :.et in te gaan op ,de missive
van het gemeentebestuur van Leiden, om
bijdrage in de .kosten van de Hoogere
Burgerscholen.
De Voorzitter deelt mede, dat een
zoon van Th. Kaptein, in een krankzinni
gengesticht z'l moeten geplaatst worden.
Wordt beslaLcn dat Kap.e elft dei-
kosten zal moeten dragen.
Wordt besloten het houten hek van
de school en onderwijzerswoning in het
dorp, voor zoover het langs den weg
loopt door een ijzeren te vervangen.
De heer Vos vraagt or mogelijk
is, om de bloemisten van buiten, die hier
land hebben, als forensen te kunnen aan
slaan. De Voorzitter antwoordt ont
kennend.
Niets meer aan de orde zijnde, sluit
de Voorzitter de openbare vergade
ring.
Land- en Tuinbouw.
Bestrijding Boter en Kaasknoeierijen.
Onder leiding van den heer F. Middel
beek werd te Amsterdam de jaarvergade
ring gehouden van de Vereenigiing tot
bestrijding van knoeierijen in boter en
kaas.
In zijn openingswoord herinnerde de
voorzitter aan het 25-jarig bestaan der
vereeniging en gaf een korte schets van
de geschiedenis der veieenig-ng geduren»
de deze jaren
Daaruit bleek, dat de Vereeniging in
1884 gesticht werd op initiatief van de
Hollandsche Maatschappij van Landbouw,
bouw.
De bemoeiingen der vereeniging strek
ten zich aanvankelijk uitsluitend uit tot
boter ccch in 1896 ook ,tot kaas.
Deze beweging hee.'t thans een andere
richting genomen, maar daaraan heeft
tc: deze vereeniging den stoot gegeven.
•c kracht hbrnaeen weerd van hulde
en Lank wo a' hetgeen het eere-lid en
de adviseur, de heer J. Rinkes Bonger,
voer de vereeniging heeft gedaan.
Namens het Bestuur wenscht de ver
eeniging hem daarvoor ook een tastbaar
bewijs van dank te geven. Wegens de
moeilijkheid 'di r keuze wenscht men die
thans nog aan te houden.
Uit het jaarv erslag bleek, dat het leden
tal 163, dat der begunstigers 65 bedraagt.
De vereeniging is als lid toegetreden tot
de Kon. Ned. Landbouw-Vereeniging.
De uitgaven bedroegen f276, de in
komsten f426; het vcordeelig kassaldo
steeg tot f894. De aftredende bestuur
ders ,die heeren Schey, Hijikema en Heus-
dens werden herkozen.
Faillissementen.
Uitgesproken: P. Mulder Hz., graanhan
delaar en commissionnair te Muntendam, cura
tor: mr. L. J. Huber te Veendam. J. Kroese,
koopman en winkelier in boeken en papier, te
Wezep, gemeente Oldebroek. curètormr. J. A.
Willinge Gratama. F. van den Berg, kruide
nier te Stavenisse. curator: mr. H. Polvliet.
P. Bakker, handelende onder de firma Branden
burg en Bakker, glazenwasscher, te Amsterdam,
curator: mr. J. Verdam. C. J. Schackman,
bierhuishouder te Haarlem, curator: Mr. H. R.
Ribbius. S. B. van der Wansem, winkelier
in boter, kaas en eieren te Haarlem, curator als
voren.
Geëindigd: H, P. J. Buytendorp, aannemer
te Leiden.
Opgave van Personen die zich
in Leiden hebben gevestigd.
H. Tammer en gez., Heerengracht 93.
M. W. de Wit, Botermarkt 17, le luit. artijj^
Wed. Hoekstra-de Visser, Vreewijkstr. 31a.
Q. Duindam en gez., Oude Vest 81.
Wed. Nuesink-van Ieperen, Rijn- en Schie-
kade 39.
H. M. van der Raad, Lokhorstr. 22
A. E. Macco, Volmolengracnt 8, dienstbode.
A. van Gerwen, R.-K. Weeshuis Hooigracht.
L. Hoogduin, Oude Vest 197.
J. Schokking en gez.. Oude Singel, 248
predikant.
K. de Bruijn en gezin, Pr. Hendrikstraat 24,
loopknecht.
P. P. Devilee en gez., Nipponstraat 28.
C. de Bruin, Havenkade 4, bankwerker.
W. P. Bruurmijn, Breestraat 24.
M. C. Hennequin en gez., Breestraat 46,
directeur v. h. postkantoor.
W. Couwenberg en gez., Breestraat 84, res
taurateur.
J. E, Horree, Breestraat 65. spekslager.
W. van Huijstee en gezin, Pr. Frederikstraat
electricien.
H. Bierman, Rapenburg 73a, dienstbode,
A. Saidberg, Korte Mare 21, dienstbode.
M. J, van der Kuijl, Acad. Ziekenhuis,
verpleegster,
J. H. Christiaans en gez. Groenhazengracht
27, schoenmaker,
J. S, van der Meer, Decimastraat 12 kruidenier.
J. H. Wolff, Breestraat 48/50. banketbakker.
J. van Ebbenhorst-Tengbergen, Haag weg 7a.
C, H. M. van Santvoord, Breestraat 84, Kin
derjuffrouw,
Poptie, Nieuwe Brugsteeg la.
I. H. Kers en gez. Musschenbroekstr, 15,
handelsreiziger,
Opgave van Personen die uit
Leiden zijn vertrokken.
L. J. G. J. Ottes, Oegstgeest, Morschweg f 10.
H. Fr. J. de Kruijs, Rotterdam, Lieve Verschuur
straat 70.
J. A. Lommers, Utrecht, Bakkerstraat b/d ouders
Wed. Helfrich-Steijns, den Haag, Dunkler-
stTaat 62.
David Trompetter, Amsterdam, GovertFlink-
straat 215.
H. Aalbersberg, Zoeterwoude, kleine vink.
Th. H. C. Leeuwendal, den Haag, van
Breukelstraat 21.
A. P. Palinckse, polderwerker, Rijpwetering.
P. J. Perquin, den Haag, Kneuterdijk 7a.
A. van der Kaai, den Haag, Hoefkade 93.
Mej. C. M. Spierenburg, Oegstgeest, Johanna
straat 160.
Mej, G. M. Peklier, den Haag, Fahrenheit-
straat 60.
G. F. Kruijfho.oft, Oegstgeest, Wilhelmina-
park 28b.
Wed. van Velzen-Westgeest, Oegstgeest, bij
het Gesticht.
B. van Giffen, te Goutum bij Leeuwarden.
C. van Dillen, Schipluiden k. C5.
Mej. G. J Elfrink, Deventer, K. Bisschopstr. 12
Mej. D. N. Af. Taverne, Lonneker onderwijze
res.
In de Rustenburgerstraat bij
de Van Woustraat te Amgterdam staat
een onbewoond huis. De eigenaar meen
de Zondagmiddag uit eengie kenteeke-
nen te moeten opmaken, dat zich die
ven in de woning ophielden. Dies ging
hij met een politieagent het huis 'binnen
om eens poolshoogte te nemen. Doch
een paar jongens, die de heeren hadden
gadegeslagen, kwamen op het huis toe-
loopen en draaiden het slot om.
De eigenaar en de politiebeambte wa
ren dus alzoo opgesloten. Zij konden
pas door het opschuiven van het raam
weder uit hun tijdelijke gevangenis ko
men en de straat weder bereiken.
Beestachtig. Men meldt uit Har
derwijk, d.d. 23 dezer
Een gepensionneerd militair te Har
derwijk, ging Zaterdagavond uit met een
goeden vriend, die hem in het café Stem
pels zooveel wilde laten drinken als hij
op kon. Werkelijk werd aan den man
ook zooveel geschonken, dat hij geheel
buiten kennis kwam en door S. .in de
schuur werd nedergelegd, alwaar hij kort
daarna stierf. De politie kwam het ge
val spoedig ter oore. Denzelfden' nacht
te half 1 uur, bracht zij per brancard
het lijk naar het kerkhof.
De officier van Justitie kwam te Har
derwijk om een onderzoek in te stellen.
Uit angst voor de k o m e e t. Uit
Heusden schrijft men d.d. 23 dezer aan
de Msb.
De komeet Halley heeft hier velen;
in de war gebracht. Ert/waren w[arempel
men'schen die geloofden dat de wereld
zou vergaan en daarom maakten zij den
boel maar op. Een was er die zooveel
taartjes en lekkernij had gegeten, dat
hij ernstig ongesteld is geworden.
Weer een ander verkocht zijn antieke
staande klok. een waarde vertegenwoor
digende van f700, nu maar gauw voor
f50. Of hij nu spijt heeft.
Ondanks herhaalde waar
schuwingen van het treinpersoneel is
gisternamiddag weer een reiziger in den
trein die te halfdrie in den Haag uit
Amsterdam aankomt, het slachtoffer ge
worden van kwartjesvinders. De mas
verloor met kaartspel een vrij belangrijk
bedrag.
Zaterdag avond is het in de
Duitsche Rijnstreek bcos weer geweest,
bcozer dan men zich herinnert daar ooit
gehad te hebben. Nu pas zijn de berichten
over de ramp volledig. Tijdens een hevig
onweer z'.'n g:wddige massa's hagel ne-
dergekomen. De bouwaarde van de ak
kers is op vele plaatsen letterlijk van dc
bergen afgehageld. In sommige akkers
had die hagel putten van een meter diep
geslagen. Steengruis viel in de beken en
is over weiden, velderi, land- en straatwe
gen uitgespreid, soms een meter hoog.
Voer het station van" Rüoesheim ligt een
aarden wal, drie den toegang tot het sta
tion afsluit. Lager gelegen gedeelten van
Rüdesbeim, cjte viaduct en de landingsstei
ger stonden onder water, zoodat het ver
keer daar 's avonds gestaakt moest wor
den. In die wijnbergen langs oen Rijn
is de schade zoo groot, dat de hoop op
een goeden oogst van het „kom et en jaar"
zeer vcrflauftvd is. De jonge aanplant is
op verschikkende plaatse# vap de Jbe.igen
afgespoeld en de jonge io.en in de wijn
bergen hebben zwaar geleden.
Te Sunderland heeft een man
zijn vrouw en vier kinderen den hals af
gesneden en toen getracht het zich zelf
te doen, maar hij zal waarschijnlijk het
leven er afbrengen. Het gezin woonde
sedert enkele weken in een klein huisje.
De man had al jaren niet gewerkt; ver
scheiden van zijn verwanten hebben in
een krankzinnigengesticht gezeten. Twee
maal was de vrouw voor den politierech
ter geweest om zach te bekiagen, dat
haar man haar mishandelde, en had zij
verzocht van hem verlost te worden, maar
telkens had de goede magistraat de vrouw
belezen om te vergeven en te vergeten.
Eergisteren hebben de P r u i-
sische commiezen bij Dinxperlo op een
automobiel uit Mulheim, welke langs de
Pruisische gienzen, reed, geschoten, toen
de chauffeur niet spoedig genoeg rem
de om te werden gevisiteerd. De auto
mobiel raakte defect en bleek bij onder
zoek -eenige hammen en zakken haver te
bevatten.
Per vliegmachine naar den
rechter. .De bekende Engelsche
vlieger Graham White moest in een Lon-
densch voorstadje voor den politierech
ter verschijnen, omdat hij te snel mer
een auto .gereden had. White ging er
in zijn aeroplane heen, landde sierlijk
en voorspoedig op een land, dat aan den
realiter in eigendom toebehoorde, .on
der een reusachtigen toeloop van publiek
dat den pachter van het land een aardig
duitje in den zak bracht. ,Te voet ging
faij naar den rechter, wist het daar zoo
ver te brengen dat hij aan een veroordee
ling ontkwam, hoewel hij reeds negen
maal bebc-et was wegens te snel rijden,
en deed zich ten slotte door den rechter
uitnccdigen om te zijnen huize het mid
dagmaal te gebruiken.
Zondag heeft te Emme r-E r f-
scheidenveen een ernstige veenbrand ge
woed. tot een oppervlakte van om en bij
de 4o H.A., verdeeld over een 15-tal
veenplaatsen.
Verschillende woningen verkeerden nu
in gevaar, Allen waren echter ontruimd
en gelukkig heeft men met vereende
krachten alle perceelen kunnen behouden
Maar de massa oude turf, welke is ver
brand, bedraagt naar schatting 8o dag
werk, ongerekend nog deschade, die
toegebracht is aan de te veld staande
nieuwe turf. Van geheele blussching was
gisteren nog geen sprake. (Ass. Ct.)
Zaterdagavond geraakte ten
gevolge van het achteloos wegwerpen
van een brandende lucifer de groote tent
van den circus Barnum en Baily, te Sche
nectady (N.-Y.) in brand. In enkele
ccgenblikken stond de tent in lichte
laaie en 'ontstond er onder de 12.000 toe
schouwers -een onbeschrijfelijke paniek,
die -echter slechts eenige oogênbliikken
aanhield, tengevolge van het koelbloedig
en beleidvol optreden der circusbedien
den. Zij reten met hun messen het tent
doek open en gaven aldus den bezoekers
gelegenheid in alle kalmte ongedeerd den
circus te verlaten. De brand bleef be
perkt tot de tent, die geheel en al uit
brandde; de menagerie en de talrijke
wagens ,bij den circus behoorende, ble
ven gespaard.
Levend begraven. De beide
mijnewrkers te Alassac zijn nog in- leven.
Met grcote krachstinspanning tracht men
thans, door het graven van een dwars-
gang ,de ongelukkigen te naderen. Hee)
zwak hoort men hun nog antwoorden op
roepen en kloppen. Beide moeten dus
nog leven, hoewel zij reeds vijf dagen
in hun steenen gevangenis zitten, zonder
eten of drinken.
Aards ch o k. Een s te r k e a a rd-
schok, begeleid door ondepaardsch ge
rommel werd in verscheidene gemeen
ten in Zuid-Frankrijk gevoeld. Er
heerscht een paniek. Er is geen schade
veroorzaakt.
Op zoek naar de komeet. Don
derdagmorgen tegen negen uur werd te
Hallum, Fr., de aandacht van velen ge
trokken dcor iets in de lucht, dat van
het oosten naderende, in 'i: .eerst e'en
stip geleek, steedsn grooter werd en ein
delijk bleek een luchtballon te zijn. De
reizigers want het was duidelijk, dat
deze zich in de mand bevonden sche
nen plan te hebben te dalen. Een kleinte
verandering van windrichting bewerkte
echter, dat de ballon een weinig ten
oosten van Marrum bij de boerderij van
S. O. Hoekstra in de Hallumermicfeni
neerkwam, doch.... in een tochtsloot van
een watermolen. Tal van rappe handen
schoten toe, om menschen, ballon en
a'le aan- en bijhangsels op het droge te
te brengen. Het een met het ander werd
op een wagen geladen en naar het sta
tion Marrum vervoerd, terwijl de reizi
gers, die wel ietwat bevuild, doch zon
der lichamelijke letsel op het droge wa
ren gekomen, zich naar Hallum bega
ven. Zij waren Duitschers, dc een pro
fessor uit Keulen, de ander een natuur
kundige uit Aken, terwijl de derde de
luchtschipper was (de chauffeur van de
auto.) In den nacht van Woensdag op
Donderdag te 3.30 uit Keulen opgeste
gen, hadden zij den tot nu toe nog niet
zeer gebruikel ijken weg door Ide lucht ge
kozen om.... de komeet te zien. Deze was
echter niet zoo vriendelijk geweest, zicb
aan hen te vertoonen. De door hun be
reikte maximum hoogte was 5400 M., de
minimum-temperatuur .9Y2 gr. Cel
sius. Voor jde PJltyangen hulp pntvingen
de arbeiders een bankje van 100 M., zoo*
dat zij in elk geval een' buitenkansje aan
de komeet van Halley hebben te dan
ken. ct. ct.")
Driffield, een stadje in het
district Cleveland (Yorkshire), werd,
Vrijdag in den' vroegen ochtend plotse
ling onder water gezet door een wolk
breuk. Vier bruggen werden door het
water weggeslagen en rundvee en scha
pen werden door de golven medege-
sleurd.
Een groot aantal gezinnen zijn dak
loos. De gasfabriek is voorloopig onl-
bruikbaar.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 24 Mei.
De heer L o e f f zet zijn' rede voort.
Spreker wil niet alles goedpraten wat
door Dr. Kuyper is gedaan, maar Mr.
Troelstra's overdrijving bewijst diens
zucht om te vergelden. Bij de socialis
ten hebben zich nu ook de vrijzinnige;
fracties aangesloten. Dat is te verkla
ren uit de Kuyperhaat, uit verbolgenheid
tegen den man, die de liberalen, wellicht
voor onafzienb'aren tijd uit het regee-
ringskasteel heeft verjaagd.
Ook spreker erkende volkomen dat Dr.
Kuyper heeft gefouteer'd in tact en be
leid, maar zijn eer acht spreker beslist
ongerept. Spreker kan die overtuiging
uitspreken met meer zekerheid dan men
wel zou denken. Maar evenzeer wilde
spr. die Dr. Kuyper ter dege kent, toe
geven dat hij tegenstrijdigheden van ka
rakter vertoont, die werkelijk verbazing
wekkend zijn en die men niet gelooven
kan in één en denzelfden persoon aari
te treffen. Tot die karaktertrekken be
hoort een kinderlijke naiviteit (beweging
en gelach). Spreker is zoo sterk over
tuigd als 't maar eenigszins kan dat Dr.
Kuyper inderdaad van het bestaan der
„Lehmannetjes" niets afwist. Dr. Kuy
per is een man met een breeden blik1
die alleen een uitsluitend oog heeft op
de groote lijhen, maar de kleine en fijne
puntjes voorbijziet. Bij 't afleggen van
zijn verklaring in de Kamer heeft Dr.
Kuyper naar spr.'s overtuiging zich geen
voldoende rekenschap gegeven van waar
't om ging. Dr. Kuyper zelf oordeelt dat
hij niet geheel vrij uitgaat. Het ongeluk
in deze geheele zaak is echter geweest
dat nu en dan bij zijn verklaring kleine?
onnauwkeurigheden zijn aan het licht ge
komen', die, handig geëxploiteerd, dei
stemming tegen Dr. K. slechter maak
ten. Maar ook spr. oordeelde, dat aan
het eerlijk woord van Dr. K., dat hij niets
gedaan heeft dat tegen zijn geweten'
strijdt, geloof behoort te worden gehecht
Het stemmen over een enquête .zou dus
twijfel in zich sluiten aan dat eerewoord
dat voor spr. gelijk staat met een eed.
Geen der Katholieken zal dus voor het
voorstel stemmen. Het gebeurde heeft
de achting der Katholieke partij voor
hare anti-revolutionaire vrienden in gee-
nen deele verminderd.
De heer Tydeman acht juridiscii 'n
enquête geooiloofd voor hem is siechts
de vraag of het staatsbelang hier een'
enquête wettigt. Hij beantwoord* die
vraag bevestigend. Hij acht volkomen'
blootlegging der feiten noodwendig. Het
is zeer wel mogelijk, dat de Eereraad
in 't geheel geen uitspraak geeft, dezei
kan dus geen motref tot het verwerpen;
der enquête leveren. De ernst der feiten,-
de ontroering die zij hebben gewekt,f
geven deze zaak een bteteekenis, die des!
te grooter wordt naarmate men ze beter
leert kennen. Meer licht is een eisch
van publieke moraliteit geworden.
Reeds onder het ministerie-Kuvper zijn
van de rechterzijde nog wel klachten op
gegaan over het gebruiken van allerlei
tusschen'personen voor benoemingen',
enz. Spr. protesteert er tegen dat helt
stemmen over het enquete-voorstel toe
geschreven wordt aan Kuyperhaat eb
partijbelang. De rechterzijde verdedigt
met politiek oogmerk den vroegeren lei
der, maar probeert de zaak uit het oog,
te doen verliezen, door een aanval te doen
op de linkerzijde.
De heer O o s t e rba a ri' acht het de
taak der linkerzijde de bewijzen te le
veren voor wat men beweert. Hij echter
acht Dr. Kuyper's woord voldoende,^
heeft eereraad noch enquête noodig. Spr.
erkent de onjuistheden in Dr. Kuyper si
verklaring, maar heeft de heer Troelstra
zich pok niet vergist in een datum? I
Spr. acht de geheele Kuyper-zaak een
door de sociaal-democraten opgeblazen,
kwestie. Hij riep den socialisten toe:
„richt zooveel mijlpalen op als ge wilt,-
zij zullen altijd staan in de schaduw van!
de eerezuil die Dr. Kuyper zich in 1903
heeft opgericht."
De heer Beaufort ontkent tegen
over dien heer Lohman dat Kuyperhaat
de linkerzijde bezielt. Juist Kuyper heeft
gezorgd dat de liberalen de grootstq
overwinningen hebben behaald ten wel'
door zijn persoon. Maar spr. oordeelt
dat Dr. Kuyper niet de eigenschappen
bezit, welke een staatsman behoort te!
bezitten, hij acht hem niet bestand le
gen de verleidingen welke het hoogej
ambt biedt. Een1 man van zoo grootel
naieviteit, gelijk hij door de heeren dei
Jong en Loeff is geschetst, behoort niet
op de ministersplaats.
Spreker's zienswijze in de zaak heeft
geen wijziging ondergaan, na >d,e ver^
djging door de rechterzijde.