BUITENLAND,
De Slagboom.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 171.
9e Zeidózhz Qowtwik
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 93S. Postbus 6.
UT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t 1-30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V „Overeenstemming",
„Het Volk" beweert, dat er een steeds
scherper aan dien dag tredende overeen
stemming in maatschappelijk streven is
Waar te nemen tusschen oud-liberaal en
„klerikaal."
Wij meenen, dat het eerder andersom
ïs, en dat de Rechterzijde zich hoe lajnj-
ger hoe meer verwijderd Jieeft van (de
pud-liberale, ttartelooze theorie van help
je zei ven.
Alleen van de kleinste groep der recht-
sche partijen, de christelijk-historische,
zou kunnen worden gezegd, dat Zij in
haar „maatschappelijk streven" zeer
dicht de oud-liberalen nadert.
Het is dan ook wel gezegd, dat /uit
gezonderd in den schoolstrijd en de han
delspolitiek de christelijk-historischen
eigenlijk kerkelijke liberalen waren.
Maar met de antirevolutionaire en de
joomsch-katholieke partij staat het ge
heel anders.
De oud-liberalen willen volgens hun
lieer van non-in terven tie van geen
staatsbemoeiing weten. Zoo is volgens
hen de verzekeringswetgeving, waarbij
1de Staat bijspringt, (Uit den' booze.
De Katholieken huldigen leen heel an
der stelsel.
Ook zij willen het particulier initiatief
in de eerste plaats doen _gelden, (maar
achten daarentegen Staatstusscheukomst
gewenscht en noodzakelijk, waar dat par
ticulier initiatief te kort schiet dan' wel
pntbreekt.
Men zou het zóó kunnen voorstellen
aan het eene uiterste staat het oud-libe-
ralisme met zijn liefdeloos stelsel van
laat-maar-waaien en selfhelp; aan het an
dere einde de sociaafdiemocratie met zijn
onrechtvaardig stelsel van socialiseering
Van grond en productiemiddelen.
En daartusschen in staan wij met het
stelsel van solidarisme, dat bedoelt
in het economische ieder zijn persoonlij
ke vrijheid te laten, zoolang het alge
meen belang daardoor niet wordt ge
schaad, maar dat een ingrijpen van den
staat noodig acht, waar het algemeen be
lang zulks vordert, en welk stelsel tracht
de maatschappelijke verhoudingen te ver
zachten en in liefde allen samen te bren
gen.
Beléië.
De Brusselsche Tentoonstelling.
Het valt niet te logenstraffen
iDuitschlandg spant op deze tentoonstel
ling de kroon. Ten tweeden jnale was
het heden een Duitsche dag. Gistermor
gen bracht de koning aan de Duitsche
afdeeling een tweede bezoek. Gistermid
dag werd deze afdeeling officieel inge-
FEUILLETON.
Vrij naar het Fransch, van
RENE BAZIN).
15)
Tweede Deel.
Wainmeer mevrouw thuis komt, "moet
ge haar verwittigen, dat ik haar in mijn
twerkkabimet wacht.
Goed, mijnheer.
En ik hen voor niemand te spreken.
De heer Victor Limerel trok op idit
jöogenblik zijn gewone gezicht van zaken
man, dat aanmerkelijk verschilde met het
gelaat, dat hij als man van de wereld te
zien gaf. Zijn onderkin leek op die van
een buldog en zijn onderlip stond naar
Voren. Van den neus naar den mond had
hij scherpe trekken. Het geheele gelaat
Idrulcte kracht, stijfhoofdigheid en onbe
schaamdheid uit. De heer Limerel Was
Vijftig jaar. Zijn haar was dun maar nog
niet grijs. Hij droeg een korten knevel,
)die bij de mondhoeken neerhing. Zijn
hals stond kort op breede sdiouders en
gespierde beenen droegen zijn slechtge-
vormd lichaam.
Heel de Parijsche Uidustrieele en fi-
wijd. Koning Albert schijnt waarlijk en
thousiast van deze tentoonstelling te zijn.
Gistermorgen zeide hij tot minister Hu-
bert, dat deze zich maar niet voor hem
moest de range eren'. Hij kende den weg
naar de expositie en zoude deze zoo
dikwijls bezoeken, dat het voor den mi
nister van nijverheid te gemakkelijk eenc
corvee zou worden, moest hij aanwezig
zijn telkens als de Koning kwam. Deze
laatste heeft de schaarsche aanwezigen,
van gistermorgen pog om een andere
reden dan zijn geestdrift verrast; door
zijne kennis namelijk der mechanische
en electrische wetenschappen. Wij be
zitten ongetwijfeld, schrijft de Belgi -
sohe correspondent der „N. R. Ct." een
modernen vorst, die aan 7)jn jeugd een
ijver en een schranderheid paart, die niet
gewoon zijn. Niemand schijnt zich be
ter bewust van zijn pliahten te zijn als
regeerder dan hij. De belangstelling, die
hij getoond heeft voor elke menschelijke
werkzaamheid in die prachtige Duitsche
afdeeling, de eenige die werkelijk intijds
klaar is en daardoor de eerste was om
de eer van een herhaald Koninklijk be
zoek te genieten eene mooie les voor
ons eigen land die belangstelling is
voor de Belgen een waarborg, dat zij
in koning Albert alle vertrouwen stellen
mogen.
Zooals het thans alles of bijna alles
volkomen af is, 911 er uitziet gemaakt
te zijn om veel langer te duren dan zes
armzalige maandenzooals deze Duit
sche sectie zich thans vertoont, in haar
rijkdom en in haar klaarheid, was zij het
waard, door den Koning op bijzondere
wijze opgemerkt te worden. Nooit zul
len gelukwenschen oprechter zijn ge
weest, dan deze, tot den sympathieken.
commissaris-generaal voor Düitschland,
den heer Albert, gericht door de uitgele
zen bezoekers.
Rusland.
De Finsche kwestie.
De Finsche kwestie heeft, zooals wij
reeds meldden, plotseling een verande
ring ondergaan. Nadat de vrienden van
Finland, vooral de minister vna Finan
ciën, er in geslaagd waren, den Tsaar
tot een mildere opvatting jegens Fin
land te bewegen, spande de reactie al
le krachten in, om den Keizer weer tot
hun zijde over te halen. Het gevolg was,
dat de voorzitter van de Doema, bij zijnl
laatste audiëntie bij den Tsaar de be
sliste opdracht kreeg, dat de Doema die
Finsche kwestie niet zooals men van plan
was in den herfst, maar voor het begin
van het zomerreces moet afdoen.
Naar aanleiding hiervan hebben dage
lijks besprekingen plaats van de Fin-
land-commissie, waaraan Gatschkoff
deelneemt.
De rapporteur van de commissie !zal
begin Mei zijn rapport uitbrengen, waar
na de commissie met den grootsten
spoed aan haren arbeid zal beginnen.
Indien noodig zal de duur van de zit
ting worden verlengd.
nancieele wereld kende de „Fransche
Vennootschap van Wolspinnerijen", die
tw>ee hoofdfabrieken bezat een te Rijssel
en een te Mamazetmen wist, dat de fa
briek bloeidemen bracht hulde aan de
zeldzame hoedanigheden van zijn stich
ter en voorzitter. Victor Limerel was
een stoer werkerj hij zag aanstonds ip^
hoe een zaak moest worden aangepakt
hij had een goeden blik op de menschep
gaf juiste ordiers uit en vergiste zich
zeldenhij bezat een uitstekend com
binatievermogen, had een sterk geheu
gen, en wist veel dingen te voorzien'.
Wanneer hij buiten zijn bureel was, op
straat ,in salons, in dein schouwburg,
scheen hij alle zaken: te hebben verge
ten sprak zijn oordeel uit pver alles,
waarover 'het Liep, maar terzelfder tijd
werd hij banaal. Hij .sprak vlot, inaar
oppervlakkig. Zijn conversatie bestond
uit courantentaal en pit herinnering aan
andere gesprekken.
Hij ging voor conservatief door
waarom wist men niet n\aar degenen
die 'hij zijn tegenstanders noemde, ver
gisten zich niet, wanneer zij uit zijn' be
merkingen de verontruste inborst vanl
een rijkaard herken|dem, eerder ,dan ide
oppositie van een man van overtuiging.
Zijn vrouw had hij bevel gegeven zoo
veel mogelijk relaties aan te knoopen,
en zij volgde het pa.ze ontving aII^öj
Turkije,
Albanië.
De opgeroepen reservisten in Saloniki
hebben een hevigen strijd geleverd met
de troepen van Sjefket bei in het berg
achtig terrein van Prizrend. De Alba-
neezen leden zware verliezen en hebben
zich teruggetrokken.
Het gevecht bij Stimlia is er mee ge
ëindigd, dat de Albaneezen teruggeslagen
zijn. Van de troepen zijn 3 man gedood en
11 gewond.
De ministerraad heeft besloten de redif-
brigades van Smyrna en Saloniki te mo-
biliseeren en naar Opper-Albanië te zenden.
Perzië.
De toestand in Oermia.
Het Petersb. Telegraafagentschap be
richt uit Oermia, dat de toestand in de
provinc e Oermia uiterst hachelijk js,
daar nóch de Perzische autoriteiten, nóch
de bevelhebber der Turksche troepen
macht voor de orde en veiligheid zorgen.
De Mohamedaansche bevolking legt een
openlijke vijandschap aan den dag te
gen de Christenen, in het bijzonder te
gen de orthodoxe Syriërs. De landeige
naren maken zich schuldig aan knevela
rijen jegens de Christenen, die zich bij
hen in lijfeigenschap bevinden. Koerden
plegen nachtelijke overvallingen, plun
deren de dorpen der Christenen en ont
voeren de vrouwen.
Zonder krachtig ingrijpen van Rusland
en Engeland bestaat er geen hoop de
orde te herstellen.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1
Mei 1910, eervol ontslag verleend, onder
dankbetuiging voor de in rechterlijke be
trekkingen bewezen diensten aan mrs. A.
Greebe en J. Dutry v&n Haeften, als
raadsheer in hetgerechtshof te Leeuwar
den en aan mr. A. H. Sassen, als raads
heer in het gerechtshof te 's Heriogen-
bosdh
is, met nigang van den 26 April
a.s. aan den luit. ter zee 2e kl. D. A.van
der Laan, op zijn verzoek, eervol ont
slag uit den zeedienst verleend:
is, met 1 Mei a.s. benoemd tot tijde
lijk adjunct-commissaris der loodsen te
Willemsoord', A. Sdhenk, 1ste stuurman
ter koopvaardij;
is, met ingang van 21 April 1910,
aan die vrouwelijke commissie der poste
rijen en telegrafie 4e kl. J. A. Oskam,
op tiaar verzoek, als zoodanig eervol ont
slag verleend;
zijn, met ingang van 1 Med 1910,
benoemd: a. tot rijkskeurmeester in al-
gemeenen dienst 3e kl. de rijkskeurmees
ter j .Kets, te Gieten;
b. tot wederopzegging tot rijkskeur
meester in algemeenen dienst 2e kl. de
rijkskeurmeesters N. H. Mispelblom van
Altena, te Hoek van .Holland en A. J.
van heinde en verre, die maar den gering-
stesn invloed zouden kunnen uitoefenen
op de vervulling der twee eerzuchtige
verlangens van haar manbenoemd te
worden tot officier van het Legioen van
Eer, en lid te worden van den Raad van
Administratie voor het Suez-Ranaal.
Juffrouw Elsa Pommeau, die hij heel
jong gehuwd had, was de dochter van'
van een bankier. Zij had hem 45.000 fran
ken jaarlijksche rente mee ten huwelijk
gebracht.
Een niets be te eken end men'sch was zij
niet, en vooral niet slecht, toch ontbrak
haar geheel een zelfstandig karakter.
Gedurende twintig jaren had zij be
zoeken ontvangen en afgelegd, diners en
soirées bijgewoond en daardoor was zij
doordrongen geworden van de ideeën,
smaken en vooroordeel en harer wereld
en van haren stand. Zonder boos opzet
bracht ze verder over wat ze van ande
ren had gehoord; zij gaf veel geld uit.
en zij gebruikte middeltjes om wat aan,'
frischlieid en jeugd te bewaren', om nog
een plaats te behouden in de achter
hoede der mooie vrouwen. Toch was
ze niet ,kóket. Haar vrienldinnen' spraken
va/ii de 9,correcte" mevrouw Limerelenj
ze hielden allen! van haar. Wanneer zij
met de eene of andere sprak,- toonde ze
altijd belangstelling.
AW,1,0.'».*. -Uuis®! fwi te ever
Winkel, (te Akkrum, gemeente Utinge-
radeel
c tot wederopzegging tot rijkskeur-
mee&ter in bijzonderen dienst, de rijks
keurmeesters C. A. van Dorssen te Win
schoten J. Knol, te Meppel, K. J. .Vroe-
men te Weert en C. G. J. Westholz te
Rotterdam.
Prins en Prinses Foesjimi,
ui Bracks Doelen Hotel te Amsterdam
heeft gisteravond de maaltijd plaats ge
had, aangeboden door den burgemeester
van de hoofdstad aan den Japanschen
Prins Foesjimi en diens echtgenoote. Be
halve de hooge gasten en de voornaamste
leden van 'hun gevolg, zaten aan: De
Japansche gezant te 's Gravenhage en me
vrouw Röell, benevens de heeren H. de
Jongh en W. G. Siewertsz van Reesema,
respectievelijk consul van Japan te Rot
terdam en waarnemend consul te Am
sterdam.
De Prinses was, evenals de haar verge
lende dames, gekleed in rijk Europeesch
avondtoilet. In het haar droeg zij een
diadeem.
Officieele toosten werden er niet uit
gesproken, daar de etiquette meebrengt,
dat het vorstelijk echtpaar eerst na ont
vangst door H. M. de Koningin zijn in
cognito opheft.
Te halftien kwamen de rijtuigen weer
voor en werd naar bet Amstel-hotel te
ruggereden.
Ned. R.-K. Bond van Handels-,
Kantoor- en Winkelbedienden.
Woensdagavond j.l. had het Dag. Be
stuur van bovengenoemden Bond in het
gebouw „St. Bavo" te Haarlem eene be
spreking met eenige R. K. Kantoor- en
Winkelbedienden .Een comité werd ge
constitueerd om de oprichting van een
R. K. Handels-, Kantoor- en Winkelbe
dienden vereeniging te Haarlem voor te
bereiden. Binnenkort zal hiervoor aan alle
R. K. Bedienden een uitnoodiging gedaan
worden.
Een anecdote van Prins Hendrik.
De verslaggever van de „N. R. Ct." die
den tocht van Z. K. H. Prins Hendrik
naar de Friesche eilanden medemaakte,
vertelde daarna de volgende anecdote on
der 't opschrift „De hooge zijde":
Prins Hendrik zat weer op een boere-
wagen en reed langs de kust van het ei
land Ameland toen de paarden schichtig
werden, en er van door wilden. De bur
gemeester was naast den voerman op den
bok gezeien. Hij greep aanstonds de teu
gels en toonde zóóveel mannenmoed bij
het intoomen, dat zijn hoogehoed erbij
aftuimelde op de knieën van den Prins
Z. K. H. had veel pret in het geval, want
hij, met paarden immers zóó vertrouwd,
zag aanstonds dat er niets geen gevaar
bij deze holpartij in 't mulle zand. Doch
da burgervader speelde op meesterlijke
wijs d en prinseredder. Inmiddels bewaar
de Prins al even dapper des burgemees
ters hooge zijde.
Daarna ging het gezelschap aan tafel.
mannen en vrouwen hooren spreken, dan
dat eene of andere dwaasheid haar zou
kunnen ergeren. Allen brutale vormen
stootten haar af. Toch was nog iets in
hasr overgebleven van de vromv, die zij
had kunnen zijn, de goede, (eedere en
geestdriftige ,maar ,dat was diep in haar
verborgen. Wanneer zij alleen was piet
haar man of haar zoon;, gebeurde het
soms, dat ze 'haar zelf was, en dat ze
dacht en sprak naar beginselen, die diep
verborgen nog in haar hart sluimerden.
Zij bediende zich van vage zinnen,
die altijd dezelfde waren. Ze zei: „Ik
geloof, dat u zich bedriegt... U gaat te
ver. Ik ben niet in die ideeën opgevoed...
Neen, dat neem ik niet aan... Doe, wat
u wil, ik deel uw gevoelen niet, ik houd
me er buiten." Zich er buiten houden,
dat was het hoogtepunt y?n 1/aar moed.
I11 de kerken, waar ze soms in de
week binnentrad, om te wachten tot de
tijd zou gekomen zijn om naar een naai
ster ,te gaan, of een vriendin te ontmoe
ten, b(oog zij zich diep neer, vormde
eenige goede voornemens, beval aan God
de personen, die ze liefhad, vooral haar
zoo;n, of bad voor een huwelijksplan,
eeln examen! of een zieke vriendin.
Degenen, die haar zoo zagen, zeiden,
dat ze godvruchtig was, en wanneer men
haar gezegd zou hebben: „wat zijt ge
br^af, mijn ^aardjei" d^n 30U ze geen .te-
De burgemeester, door 's Prins vriende
lijke omgangsvormen overmoedig gewor
den vroeg nu op den man afKonink
lijke Hoogheid, ik heb uw leven gered;
nu krijg ik toch zeker wel de Oranje-Nas-
sau-orde?" En Prins .Hendrik hoogst
ernstig: „Pardon, bugremeester, ik heb'
u zelf dezen dienst reeds vergolden, door
op mijn beurt het leven te redden van..*
uw Zondagsohen hoed!"
Die steeds vaardige zin voor humor
den Prins, onvermoeid ,als hij is, houdt
ook bij zijn omgeving op dergelijke afmat
tende excursies voortdurend den moed etf
de opgewektheid erin.
Esperanto.
Het Hoofdbestuur van den Nederland*
sdhen Roomsch-Katholieken Esperantis
ten Bond „Nederlanda Katoliko" hield
den 29sten April eene vergadering in
's Hertogenbosch. Door den Heer Lut*
kie Lzn. werd verslag uitgebracht over
het Eerste Internationaal Katholiek Espe
rantisten Kongres, gehouden van 30
Maart tot 4 April 1.1. in Parijs, hetwelk hij
bezocht had als officieel afgevaai digdef
van den Bond. .Het Kongres was uitste
kend geslaagd. Een internationale Bond
van R. K. Esperantisten werd definitief
opgericht.
Door den afgevaardigde van Nederland
was een ontwerp van een algemeen Re
glement opgesteld, door het Hoofdbe
stuur van „Nederlanda Katoliko", inge
diend dat met eenige kleine wijzigingen
aangenomen werd, verder werd besloten
om 'het 2e Kongres te houden in Neder
land .Om dit „tweede" te doen slagen is
het noodzakelijk nu reeds te beginnen
met de propaganda, daartoe zullen de
verschillende Commissies worden uitge
breid en opgericht om ijverig te werken.
Vervolgens werd een Commissie inge
steld om personen van invloed aan te
zoeking om zitting te neinui in het voor-
loopig Kongres Comité terwijl van het
doorluchtig Espicopaat moreele steun zal
gevraagd worden. Besloten werd om de
a.s. Jaarvergadering van den Bond te
houden den 28sten Augustus te 's Gra
venhage.
LEIDEN, 26 April
Bij de vaststelling van de begrooting
voor het loopende dienstjaar stond de
gemeenteraad een bedrag toe om op de
Stadhuistorenklok minutenwijzers aan te
brengen. Dit werk is dezer dagen ver
richt en thans wijst zij dan officieelen tijd
zeer nauwkeurig en duidelijk aan.
Misschien ware het wenschelijk, de
klokken in de stad, althans die, welke
gemeente-eigendom zijn, gelijkloopend te
maken. De klok van de St. Lodewijkskerk
op de Steenschuur, waarvan de toren aan
Leiden toebehoort, loopt b.v. 3 minuten
voor bij de Stadhuisklok.
Donderdag viert de heer J. C. Mat-
taar zijn zilveren jubilé als kellner in-
Hotel Levedag aan de Breestraat.
geuwerping hebben gemaakt. Zij bezat
het geloof der enorme onwetendheid.
Zoo was die echtgenoote, wier vermo
gen die heer Limerel oppermachtig be
heerde en die grootendeels onder den
invloed zijner gedachten stond. Zij vrees
de de harde stem van haar echtgenoot
zijn argumenten, rijn citaten, zijn ver
wijten, zijn scherts zijn minachting en
zijn toorn
Zij vond hem heerschzuchtig, toch hield
ze van hem. Haar vreesachtigheid en een
weinig bewondering voor hem, deden
haar spoeddg en gemakkelijk toegeven.
Ze werd wel niet altijd door 'hem over
tuigd', maar, als de heer Victor Limerel
beval, moest zij dan niet gehoorzamen,
den vrede bewaren ten kostte van een
offer? Anderen offeren hun genoegen op;
zij offerde voor den lieven vrede een
paar meeningen op, in de hoop, deze een
volgenden keer te zien zegevieren.
Niets was haar zwaarder gevallen dan
toen zij gezien had, hoe, met voorbijgaan
van het moederlijk gezag, zonder dat zij
zelfs geraadpleegd was, haar echtgenoot
inlichtingen genomen, stappen gedaan en
besprekingen gehouden had over het hu
welijk van Felicien
(Wordt vervolgd),
