BUITENLAND. Uit Stad en Omgeving. Ie Jaargang. No. '30. 3)e S^icLóelie Sou/ïomt Bureau OU DB SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post f 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 een': ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regef meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden- betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Afschaffing van den Nachtarbeid in het Bakkersbedrijf Het mag Minister Talma ongetwijfeld als verdienste worden aangerekend, dat hij een kleine wet heeft voorbereid, wel ke ten doel heeft paal en perk te stel len aan den nachtarbeid in de bakkerijen. Op zich zelve is nachtarbeid af te keu ren immers het ligt in de natuur der dingen, dat de dag er is om te arbeiden, de nacht om te rusten. Alleen bij wijze van uitzondering, en dan nog slechts in die bedrijven, waarin het algemeen belang vordert, dat er ook 's nachts gewerkt wordt, kan het euvel als noodzakelijk worden toege staan. Zoo is terwille van het algemeen be llang nachtarbeid noodzakelijk in gasfa brieken, in sommige electriciteitsbedrijven t]bij den po'jtiedienst enz. Vordert nu het algemeen belang, dat in liet bakkersbedrijf.,nachtarbeid wordt verricht? Ons inziens ih geenen deele. De smaak van het publiek wil 's mor gens versch brood en de onderlinge con currentie leidt de bakkers er toe, aan den smaak naar versche cadetjes te vol doen ten koste van hun nachtrust en met verstoring van hun gezinsleven. Want ook uiteenrukking van het fa- ,milie-leven is de prijs ten koste waar van de bakkers aan een blooten wenscli van het publiek voldoen. Zouden nu alle bakkers zich verceni- ge i en eenparig besluiten 's nachts niet te werken, dan zou de Overheid niet 1 behoeven in te grijpen, maar waar dit 'immer tot de vrome wenschen zal blijven behooren, is het de welbegrepen plicht der overheid om in te grijpen. En zou men nu meenen, dat het (wetsontwerp tot afschaffing van den nachtarbeid in bakkerijen, in de Kamer- afdeelingen een gunstig onthaal zou heb- iben gevonden het tegendeel intus- •jsclien blijkt waar. We lezen toch, dat in de afdeelingen er zooveel stemmen tegen zijn opgegaan :id.at de aanneming straks in de Kamer van het zgn. Bakkerswetje ernstig ge- yaar loopt. Dat zou te betreuren zijn. De actie tegen het Bakkerswetje is voornamelijk uitgegaan van het „Bak kerscomité", waarbij intusschen de meeste kleine bakkers niet zijn aange sloten. De oppositie komt dan ook hoofd zakelijk van de zijde der grootere bak kerspatroons en niet het minst van de directies der broodfabrieken, die zelf ''s nachts op een oor liggen. Nu is het zeer wel mogelijk, dat aan neming van het Bakkerswetjè eenige schade zal toebrengen aan de groote bakkerijen, maar in geenen deele een na deel van dien aard, dat die bakkerijen en broodfabrieken ernstig in hun bedrijf zouden worden geschaad. Daarentegen zal het wetje in het voor deel zijn van de kleinere bakkerijen. Er zou dus beter evenwicht ontstaan en het gezinsleven, waarop ten slotte de (maatschappij steunt, zou krachtig wor den bevorderd. Het heeft er intusschen den schijn van Of achter de oppositie in de bakkerswereld tegen de voorgestelde nieuwe regeling Imeer zit dan alleen de kwestie van het versche broodje en of niet (in de Kamer obstructie er tegen zal wor den gevoerd, met bijoogmerken, die naar „politiek" ruiken. Minister Talma is bij vrijzinngen en socialisten niet erg bemind. En het is begrijpelijk, dat men' van Links minder gaarne ziet, dat onder chris telijk bewind een sociale maatregel tot stand komt, waar van die zijde immer jkracht gezocht is en wordt in het sma lend afgeven op de weinige vruchtbaar heid der sociale wetgeving van Rechtsche {Ministeries. Het zou ons geenszins verwonderen, indien ook de socialisten unaniem tegen stemden. Dm i*l dan wecï gg ictuyirtii =(vefl- als bij de behandeling van het arbeids contract, toen hunnerzijds toch erkend werd, dat door die wet wel verbeterin gen in het leven werden geroepen op allerlei gronden van ondergeschikte be- teekenis, maar ook hier» waar het Bak kerswetje ontegenzeggelijk bestaande mis standen en wel juist onder de kleinere bakkers zal uit den weg ruimen, zullen zij het verwijt niet kunnen ontgaan de belan gen van de kleinen der aarde uit het oog verloren te hebben, terwilleja wie zegt waarvan België. Van alle kanten in België komen, zegt het H .v. Ant., geruststellende tijdingen Het water zakt, het weer is droog en schoon, de wind is naar het Oosten ge keerd. Het eenige kwaad ligt nu nog in de vele achterblijvende plassen, die niet wegloopen kunnen en dus onder den invloed van het weer moeten opdrogen. Overal wordt nu geschrobd en gereinigd en ontsmet, en b.nnen eenige dagen zal er van de overstrooming niets overblij ven dan het slechte vooruitzicht voor de gevolgen aan oogst, bouwwerken, fa brieken, bruggen en woonhuizen. Het alles herstellen en vergoeden zal schat ten kosten en daarom worden ook over al liefdadgiheids-comité's opgericht, die in de mate van het mogelijke zullen trachten te vergoeden wat vergoed kan worden In Oost-Vlaanderen ziet het er nog niet rooskleurig uit, te oordeelen naar wat wij nog te lezen krijgen Aan het Sas van Wieze is de dijk der Molenbeek doorgebroken. Het water ontsnapte bij stroomen en in korten tijd stond de villa „De Breemscherre" van M. Tott overstroomd. De benedenver diepingen en het gelijkvloers staan on der water, en de bewoners zijn naar de hoogere verdieping moeten vluchten. Een groote hoeveelheid kuikens en kal koenen zijn verdronken. Heel de steen weg van aan het Sas tot in de ge meente Oijseghem staat 1 Meter hoog on de rwater. Op die groote watervlak te ziet men in alle richtingen bootjes en vlotten varen om hulp te gaan bren gen aan de overstroomden. Het water van den Dender, die overstroomd was, begint af te nemen. Een automobiel k\vam in volle vaart de baan afgereden; de chauffeur, die niet wist dat de omtrek der villa De Breemscherre onder water Stond, reed in dolle vaart door den vloed, en eer hij kon stoppen, stak hij hals over kop in het water. Eenige scheepslossers, die in de nabijheid aan 't werken waren, hebben met veel moeite dë auto uit het water geholpen. Amerika. De zoon van den rijksten main van de wereld heeft den beslissenden stap in zijn loopbaan gedaan. Woensdag werd bekend gemaakt, dat John D. Rocke feller Jr. als commissaris van de Steel Corporation aftrad en Donderdag dat hij ook zijne betrekkingen met de Stan dard Oil, waarin zijn vader een aandeel van ettelijke honderden millioenen gul dens heeft, verbroken had. Rockefeller Jr., heeft onherroepelijk besloten, zijn leven niet aan den handel en de vergaring van meer kapitaal, maar aan filantropie te wijden. In de toe komst zal hij al zijne krachten bestem men aan de bevordering van de plan nen, die zijn vader voor het gebruik van zijn reusachtig fortuin gemaakt heeft. Rockefeller Jr., zal voorzitter worden van de Rockefeller-Stichting, aangaande wetsontwerp bij den Amerikaanschen Se naat is nigediend. De jonge Rockefeller heeft zich niet verder willen uitlaten over het plan. Hij wilde eerst afwachten, wat de Senaat zou besluiten. Volgens een van de vriein'dein van den! patroleumkoning, heeft Rockefeller tien jaar lang over 't plan voor zijne .stich ting nagedacht en hoopt hij er zijn naam door te vereeuwigen. Het fortuin van Rockefeller wordt ver schillend geschat. De hoogste schatting is 2500 millioen gulden. Volgens zijn icggen zon het ecb|er niet jmeer dan 750 millioen bedragen en is zijn inkomen in zijn vetste jaar 5 millioen geweest. LEIDEN, 5 Maart. Maatschappij Ned. Letterkunde. De Maatschappij van Neder!. Letter kunde hieki Vrijdagavond in het Nuts- gebouw, onder vooizittinge van prof. Dr. C. Th. Bussemaker hare maandvergade ring. Als spr. trad daarbij op Dr. P. Leen- dertz Jzn. van Amsterdam, met 't onder werp „Tesselschade en hare verhouding tot Joost van den Vondel" Tesselschade, de meest beroemde dei- drie geniale dochters van Roemer Vis- scher is, zei spreker, evenwel nog meer beroemd dan bekend, Wat wij met eenige zekerheid van haar leven weten, is slechts weinig. Spreker geeft daarvan een overzicht en behandelt vervolgens hare verhouding tot Vondel. Eerst na dien dood van Roemer Vis- scher in 1620 schijnt Vondel door Hooft nadere omgang met de dochters gekregen te hebben. De eenige gedichten die hij lot Tesselschade gericht heeft waren bij haar huwelijk in 1623 met Allard Crom- balch, waarin wel eerbied, maar geen vertrouwelijkheid te vinden is. Zij kwam zeker meermalen uit Alkmaar naar Am sterdam over, en zal dan ook Vondel wel eens gesproken hebben, die toen ge heel in den kring van haar vriend Hooft was opgenomen. Ook hebben zij zeker wel brieven gewisseld» maar daar is geen enkele van over, ofschoon er wel een paar aan wijzigingen voor zijn: lo. Tesselscha de stuurde in 1630 haar antwoord op de prijsvraag der Academie aan Vondel om het door te zenden aan Hooft; 2o. in „Slaet Vondelen noch vijer" enz. en zij zond dit gedicht aan Vondel, die haar nu ook een afschrift van zijn gedicht aan Huygens zond; 3o. in 1636 schrijft Tes selschade aan Hot fdat hij een ingesloten vers aan Vondel moest laten lezen. ïn 1639 droeg Vondel haar zijne Elek tra op. Na dezen tijd is er geen spoor meer van eenigen omgang. Dit is alles wat wij van betrekkingen tusschen Vondel en Tesselschade weten Wat er verder van verteld wordt, is lou ter fantasie. Daartoe behooren ook de twee legenden, die spreker verder be handelt. Wij weten, dat Tesselschade een ge deelte van Tasso's Gerusalemme Li- berata vertaald heeft. Dat Vondel die vertaling zou verbeterd en afgeschreven hebben, wordt door geen enkelen tijd genoot vermeld er is slechts een vermoe den van J. F. Willems. Wel is gebleken, dat de ééne strofe, die er van over is, zóó groote overeenkomst heeft, met de voor eenige jaren ontdekte vertaling in proza van Vondel, dat het zeer waar schijnlijk is, dat zij dit proza bij hare ver taling gebruikt heeft. Dat behoeft echter nog geene samenwerking te doen aan nemen. Eerder is het te vermoeden, dat Vondel haar zijn proza hoeft gegeven, toen zij met de studie van het Italiaansch bezig was. Hij is dan niet aan de vertaling in verzen begonnen, omdat hij juist in dezen tijd meer studie van het Latijn maakte en Virgilius leerde kennen, voor wien Tasso wijken moest. De tweede legende is, dat Vondel op Tesselschade verliefd was en daarom, of daardoor, tot de Roomsche kerk is over gegaan. Uitvoerig toont spreker aan, dat de daarvoor aangevoerde bewijzen allen grond missen en dat bovendien door de ze voorstelling een smet geworpen wordt op Vondels karakter. Men ziet daarbij ook. over het hoofd', hoe innig Vondel zijne vrouw vereerde. Maar er is bij sommige schrijvers eene wonderlijke neiging om Vondels vrouw op den achtergrond te dringen en Tesselschade in hare plaats te schuiven. Vondel is diep bedroefd ge weest over den dood van zijne vrouw en is er niet de minste reden omaan zijn oprechtheid te twijfelen, als hij schrijft, dat zijne couragie daardoor „een krack" heeft gekregen. Van eenige intieme be trekking met .Tesselschade is niet het flauwste spoor te ontdekken. Ook niet in de opdracht van den Peter en Pau wels aan Eusebia. Slechts door eene reeks van misvattingen kon men daarin Tesselschade zien. Volgens spreker kan E u s e b i a niemand anders zijn dan Von dels dichter Anna, Twee vrouwen hebben geluk in Von dels leven gebracht, zijne echtgenoote en zijne dochter, Het is eene miskenning der historie, eene miskenning ook van Vondels karakter, wanneer men daar Tes selschade bijvoegen wil. Den spreker werd voor zijne belang rijke voordrachten door den Voorzitter namens de toehoorders, vriendelijken dank betuigd. Voldoende aan eene vriendelijke uitnoodiging, hebben wij gisteravond een kijkje genomen in het verbouwde klee dermagazijn van de Maatschappij >,De Faam" aan de Vischmarkt, alhier. Wat eene verandering heeft dit gebouw on dergaan, sinds ten vorige jare Augustus er brand uitbrak. De heeren Jesse en Fontein, die de plannen van den ombouw ontwierpen, zijn er in geslaagd een ruim, practisch en modern winkelpaleis te scheppen, dat eene grootsche indruk! maakt, vooral des avonds, als de keu rige electrische installatie, geleverd door de N. V. Technisch Bureau voorheen fa. Roosen (vertegenwoordiger de heer Chr. Langezaal N. Rijn) het geheel door ruim 125 lampen verlicht. Dan komt de vrien delijk witte kleur, de ruime etalagekas ten nog beter uit Behalve het maga zijn, is d« coupeurs-afdeeling uitge breid daarin zijn thans 3 krachten werk zaam en worden de standmodellen der firma geborgen. De ateliers zijn ver groot; tien werklieden, z.g. pompiers, verrichten daar dagelijks hunne bezig heden, behalve natuurlijk de vele thuis werkers die de firma heeft. Op de uitgebreidheid der collectie ge maakte kleeding en stoffen behoeven wij hier niet te wijzen daarvoor is de Maat schappij „De Faam" overbekend. Beslui ten wij dus onze mededeelingen met de vermelding, dat de heer Dietz de aanne mer der verbouwing alle eer met dit werk heeft ingelegd en ook den heer de Jong, den schilder, een pluimpje toekomt. Verschillende fraaie bloemstukken en andere bewijzen van belangstelling mocht de firma gisteravond, ontvangen. Van alle zijden bereiken de dagbla den tegenwoordig berichten, omtrent de nadering der lente. Duidelijker en on dubbelzinniger teekenen harer komst, dan die: welke de bloembollenstreek Lei denHaarlem biedt, zijn er haast niet. Daar heerscht thans overal op de tuinen een levendige bedrijvigheid. Allerwegen ziet men mannen druk in de weer met harken, vorken en draagberriesze zijn bezig met „losdekken". In den gepas seerd-en herfst zijn de bollen uitgeplant en met een rietdekken van soms een paar decimeters dik warm toegedektze moesten voor vriezen gevrijwaard wor den. Dodt nu het allengs milder weer wordt en de spruiten zich boven de aardoppervlakte vertoonen, wordt een gedeelte, ongeveer de helft, weggeno men, want wanneer de jonge planten het te warm hebben, groeien ze uit hun kracht en dit zou nadeelige gevolgen hebben voor de bollen zelf. Vooral de hyacinthen eischen in dit opzcht een zorgzame behandeling. Tulpen en croo- cussen zijn minder teergevoelig. De laat ste komen zelfs nu al hier en daar boven het riet te voorschijn en openen op een dag als gisteren hun kelken, om met volle teugen van de heerlijke zonne warmte te genieten. Ze zijn de eerste voorboden voor het naderende seizoen, den tijd, waarin van Leiden tot Haarlem de lucht met bloe mengeur is vervuld en levendig kleur- schakeeringen het oog bekoren. Op Maandag 7 Maart 's avonds 8 uur geven mej. Hermine Scholien, alt (Haarlem), mevr. J. E. Kunst-Maingay, pi aniste (Leiden) en de heer Ch. van Ister- cLaël, cellist (den Haag) een concert in de kleine zaal der Stads-Gehoorzaal. Bij beschikking van de Minister van Oorlog is aan onzen stadgenoot den milicien P. H. Mooij, van het 4e reg. infanterie, toestemming verleend om zich tot 1 Augustus 1912 in Ned.-Indië op te houden. - Op Woensdag 9 Maart a.s., ides avonds 8 uur treedt voor de vereeniging „Oud Leiden" in Maison Prins als spre ker op die heer F. D. K. Bosch, litt. cand., ab-actis der Maskerade-commis sie, met het onderwerp: „De Blijde In- comste van Frederik Hendrik binnen Am sterdam, 1642", eenige historische toe* lichtingen tot de a.s. Maskerade. ABBENES. Hoewel reeds verschillen de nieuwe woningen alhier verrijzen, ko men er nog altijd te kort, omdat er vele liefhebbers voor eene arbeiderswoning zijn. Geen wonder dus, wanneer de huur prijzen hooger worden. BODEGRAVEN. De commissie tot we ring van schoolverzuim koos in hare ver gadering van gisteren den Heer Dou- wes Dekker tot voorzitter en den Heer A. Breekland tot secretaris. BOSKOOP. Aan het postkantoor alhier werd gedurende de maand Februari bij de Rijkspostspaarbank ingelegd f 3446.831/2, terugbetaald f 7464.02i/2. Het laatste door dat kantoor uitgege ven boekje draagt het nummer 1763. GOUDA. B. en W. hebben bij (den Raad ingediend de voorwaarden voor de levering van electriciteit. Overeenkomst^ het voorstel van de commissie van bij stand in het beheer der gemeente-licht* fabrieken wordt o. a. in de ontwerp- voorwaarden het volgende bepaald De aanleg van den aansluitkabel met bijbehoorende toestellen geschiedt door|- en voor rekening van de lichtfabrieken tot 3 M. binnen den gevel of de grens, van het erf. Als tegemoetkoming in de. gemaakte kosten (die ongeveer f4 0 per; aansluiting bedragen) moet voor elke aansluiting f 15 betaald worden. B. en' W. stellen evenwel voor, dat dit bedrag niet verschuldigd zal zijn voor hen, die zich vóór 1 Juni e.k. voor een aanslui* ting opgeven en voor het eerste volle bedrijfsjaar een verbruik garandeeren tot een bedrag van ten minste f 40. De prijs van de geleverde electrici* teit zal bedragen per Kilowatt-uur: voor verlichting tot 1000 K.W.U. per jaar 20 ct., 1000—2000 I81/2 ct., 2000—5 0C0 16 ct., 50008000 14 ct., voor kracht (tegen dubbel tarief) in den bezetten tijd 15 ct., in den vrijen tijd tot 3000 K.W.U. per jaar 10 ct., 3000—7000 8 ct., tegen enkel tarief te allen tijde 15 ct. De meterhuur zal bedragen, naar ge lang van het aantal gloeilampen f0.40 tot f2 per maand. HAZERSWOUDE. Deze week is op de terugreis van Leiden een der omnibus- paarden zoodanig komen te vallen, dat het dier den volgenden dag aan de ge volgen is bezweken. Dit is binnen een week het tweede schadepostje voor den ondernemer, daar hij achtdagen geleden een paard door ziekte verloren had. HILLEGOM. Zaterdagavo nd markt. In aansluiting op ons bericht over „Middenstand" kunnen we nog het volgende mededeelen. Bij de besprekingen over de Zaterdag- avondmarkt, die aan de Hoofdstraat en op de Houttuinen gehouden wordt,- werd er gewezen op de niet altijd ver trouwbare koopwaren. Er werd o.m. ge noemd don verkoop van geplombeerde blikken geconserveerde groenten. De be moeiingen waartoe de vereeniging „Mid denstand" omtr. de Zaterdagavondmarkt zal overgaan, werden beschouwd in het aangenomen voorstel: „Middenstand" zal bij Burgemeester en Wethouders of bij den Raad aandringen op heffing van staan geld, aanwijzing van standplaats, controle! op de deugdelijkheid der waren en het gewicht, en zal tevens er aan verbinden," het verzoek, dat bij niet nakoming der door de overheid gestelde voorwaarden de! vergunning tot verkoop op de Zaterdag avondmarkt zal worden ingetrokken. HILLEGOM. De aangekondigde ver gadering inzake de algemeene loonactie! onder de bloemistknechts had gisteren avond in café Flora plaats. De opkomst iwas zoo enorm, dat de middenzaal bij' de groote zaal moest worden geno men. Ee)n viertal patroons waren aan-' wezig, terwijl van de firma v. Wave- ren-Turner een schrijven was ingekomen mededeelende dat zij verhinderd was. De heer B. N. Loerakker sprak als voorzitter namens de geheele federatie' der georganiseerde bloemistenwerklie den. Hij ging de gevoerde loonactie ge* durende de laatste zes jaren uitvoerigi. na en kwam zoo tot den tegenwoordige^ looneisch van gemiddeld f 10 per weekt daarbij met gegevens aantoonende, dat dit bedrag voor een arbeidersgezin van' man, vrouw en vier kinderen niet toe* reikend geacht kon worden. ji De patroons de heeren R. Schoo, v.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1