BUITENLAND.
Yolanda,
BINNENLAND.
Ie Jaargang.
N». 123.
S)e £cicbclie Sou/temt
Bur6flu OUDE SINGEL 54» LEIDEISI.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent:
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met grati»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Frankrijk:.
Kerkvervolging.
De gemeenteraad van Dijon heeft beslo
ten dat de schoolkeukens aan de kinderen
op Goeden Vrijdag vleesch zullen voor
zetten.
Nu nog de verplichting, die trouwens
feitelijk tot zekere hoogte in dat land van
tirannen en lafaards reeds bestaat, om
dat vleesch te eten, en we zijn weer tot
den tijd van Nero's christenvervolgingen
teruggekeerd.
De pastoor van Vandancourt was Dins
dag minder aangenaam verrast, toen hij
's avonds thuis kwam. Hij vond zijn pas
torie opengebroken en weer stevig dicht
gemaakt door een flink hangslot. Er was
geen denken aan er binnen te komen.
Die inbraak was het werk van den po-
litie-commissaris van Beauvais, die met
de hulp van een slotenmaker, dien hij had
meegebracht, zich toegang had verschaft,
in de pastoreele woning en, na alles op
genomen te hebben, ze zoo goed liet
dichtspijkeren, dat de afwezige bewo
ner buitengesloten was.
De pastoor begaf zich naar den maire
en verzocht dien nacht ten minste nog
in zijn bed te mogen slapen. Er was geen
vermurwen aan den verwoeden anti-
clericaal; en daar de geestelijke zijn be
hoeftige parochianen niet tot last wilde
zijn, was er geen andere uitkomst dan te
acht uur 's avonds naar een vier kilome
ter verder wonenden confrater te strom
pelen en diens gastvrijheid te vragen.
En de woning, die den geestelijke zoo
ruw ontnomen is, is een legaat van de
gravin Hondetot, die ze aan het kerk
bestuur vermaakte, onder beding dat ze
eenig en alleen dienen zou ter herberging
van den pastoor.
Het onderzoek naar de aan den dag
gekomen diefstallen op groote schaal aan
het arsenaal te Toulon, wordt ijverig
voortgezet en brengt haast eiken dag weer
nieuwe schandalen aan het licht.
Zoo wordt op het oogenblik ijverig ge
zocht naar een locomobiel, in April 1.1.
aangekocht voor het Algiersche torpedo
boot-eskader en sinds dien spoorloos ver
dwenen.
Engeland.
De politieke toestand.
Bij de discussies over het adres van
antwoord op de troonrede heeft het Mi
nisterie Asquith een succes behaald door
de stemming over net tariefherzie-
n i n g s-amendement. Met 258 tegen 254
stemmen werd het amendement, voorge
steld door Austen Chamberlain, ver
worpen; de nationalisten onthielden
zich, terwijl de arbeiderspartij de regee
ring steunde, die een grooter meer
derheid behaalde dan vrij algemeen ver
wacht werd.
Aan het debat werd deelgenomen o.a.
FEUILLETON.
16)
Nu, ik meende er wel iets van te ra
den, al zeide ik het ook niet, namelijk,
dat de dokter bedenkingen had, omdat
het ons aan eene duenna ontbrak, zonder
welke in Italië eene ongehuwde dame
niet met een dito heer spreken mag.
Of de tnarchésa ook zoo bekrompen
dacht, en hare dochter even slecht had
opgevoed, als alle Italiaanséhe meisjes
op dat punt Opgevoed zijn, wist ik na
tuurlijk niet, maar in ieder geval zou
zij toch wel verplicht zijn aan de „con
ventie" te offeren, en zou zij mij be
paald uit mijn paradijs verdreven hebben
pis zij geweten had, dat ook de secreta
ris en vriend van haar zoon daarin ver
blijf hield.
Hierover denkend kwam ik op mijne
kamer, e« vond haar heerlijk verwarmd
door een lustig brandend vuurtje en de
Stanza della Dogaressa rijk met bloemen
versierd, wat haar een allergezelligst
huiselijk aanzien gaf. Ik rook aan de
heerlijke la France-rozen, aan de waas
achtige tuberozen en verwonderde mij
Gver dezen altenten majorüonio, die ajles
door minister Buxton, die in het licht
stelde, dat Engelands scheepvaart en
zijn scheepsbouwwerven ernstig zouden
lijden onder een protectionistisch stel
sel. Macdonald sprak uit naam der ar
beiders tegen tariefhervorming. Hij
weerlegde de bewering, dat zij de wer
keloosheid zou verhelpen. Deze zou eerst
verdwijnen bij een gewijzigde verdeeiing
van den rijkdom, en daartoe deed de be
grooting van Lloyd George een eer
sten stap. De Ier Kettle hekelde zoowel
de Manchester-school van den vrijhandel
als de Birmingham-school van tariefher
vorming. Zij leveren beide voor Ierland
vergif. Ierland kiest ze geen van beide.
Het zal zijn eigen handelspolitiek vol
gen.
De Unionist Balfour legde den nadruk
op het belang van tariefhervorming als
geneesmiddel voor werkloosheid. Om
dat hij vast en zeker gelooft, dat tarief
hervorming het voortbrengend vermogen
van Engeland zou verlioogen, pleitte hij
er voor. Hij zeide overtuigd te zijn, dat
het voorbeeld gesteld door de Britsche
koloniën en elk ander beschaafd land,
ten slotte gevolgd zou worden door
Groot-Britannië.
De beteekenis van het gevallen vo
tum is dus, dat Engeland, voorloopig
althans, zijn vrijhandelstelsel zal hand
haven.
Ondanks dezen uitslag, ziet het er voor
Asquith en de zijnen niet gunstig uit.
Reeds gisteren wezen wij erop, welke
bittere verwijten de Regeering van haar
eigen partijgenooteii moest hooren. En
geen wonder. Vóór de verkiezingen heet
te het altijdde hervorming van het
Hoogerhuis kan later komen, maar eerst
moet het „veto" weg, eerst dient de
macht der Lords te worden besnoeid.
Thans wil de regeering de volgorde
in haar optreden tegen het Hoogerhuis
blijkbaar omkeeren.
De correspondent de Dublin van,
„Freemans Journal", 't orgaan der Ieren,
zegt dan ook met nadruk, dat, tenzij de
regeering met allen mogelijken spoed
een schema zal indienen ter kortwieking
van het veto der Lords, en het tot een
resultaat zal. dringen, de Iersche par
tij een politiek van krachtige opposi
tie tegen de regeering zal beginnen, die
aldus óf in een paar dagen zal zijn ver
slagen óf tevreden zal moeten zijn met
een verachtelijk voortbestaan met be
hulp der conservatieven.
In het Hoogerhuis gaf Lord Rosebery
kennis, dat hij op 14 Maart zou voorstel
len, dat het Hoogerhuis in comité-gene
raal zou gaan tot bespreking van de
beste middelen tot hervorming van zijn
tegenwoordige inrichting, tenende een
sterke en doeltreffende Tweede Kamer
te vormen.
Amerika.
Tot dusver zijn bij de staking in Phi
ladelphia 800 tramwagens geheel of
gedeeltelijk vernield. Dinsdag bij de op
stootjes is één persoon gedooddrie
werden er zwaar gewond.
zoo mooi gearrangeerd had. Of had de
marchesa daar orders voor gegeven
Dat moest ik Luigi eens bij gelegenheid
vragen
Ik haalde mijn schrijfmap uit de slaap
kamer om aan de marchesa te schrijven
en zette mij aan de tafel in het middeny
tegenover de deur van de slaapkamer
en van den h oek, waarheen mijn bezoe
ker van den vorigen avond gewezen had,
legde papier voor mij, opende mijn réis-
inktkoker, doopte mijn pen in en begon te
schrijven.
ïlc wits met den eersten zin nóg niet
k ah r, toen ik er mij op betrapte dat
mijne gedachten geheel ergens anders
waren dan bij mijn brief, en dat ik)
heel iets anders geschreven had dan ik
bedoelde. Boos over deze verstrooidheid,
die mij anders toch nief eigen was, ver
scheurde ik den brief en "begon een nieu
wen maar weer betrapte ik er mijzelf
op, dat ik in het geheel niet schreef,
maar strak in den; bedoelden hoek staar
de. Wat was daar te zien, dat het mij
ne gedachten totaal absorbeerde, dat ik
niet eens den brief kon schrijven, waar
om ik eigenlijk hier was gaan zitten
Eene diepe vensternis, tot op de hoog
te der schouders met houtpaneelen ver
sierd zooals de geheele kamer, overi
gens echter leeg, zoodat men deti even-
ÊTO me.t iMigelegd^i vj&e* kóil
De manschappen van de State fen-
cibles (een soort schutterij) kwamen al
heel slecht weg. Bij een botsing met de
menigte werden den schutters de geweren
en sabels weggenomenzelfs trok men
hun de uniform uit
Volgens de laatste berichten heerscht
er een toestand van volkomen anarchie,
Een telegram uit New-York aan de
„Times" maakt melding van een vreese-
lijken dynamietaanslag. De hoofdremise
der tram is met dynamiet vernield. 750 rij
tuigen zijn vernield, 3 pers. gedood, 9 dood.
gewond, 91 ernstig gekwetst, waaronder
29 politieagenten. Duizend personen zijn
aangehouden. De opera en een groot aan
tal scholen zijn gesloten, de zaken staan
stil. De algemeene staking, die voorge
steld was, is op bevel van den leider der
staking uitgesteld op grond dat ze nu
niet meer noodig was. De staking der
trambeambten gaat om loonsverhooging,
en vooral om erkenning van de Amalga
mated Association met uitsluiting van
alle andere vereenigingen van tramweg
bedienden.
Turkije,
Abdul-tlamxd.
Is Abdul Hamid nu toch dood Niet
tegenstaande alle officieele tegenspraak.
Er is veel reden om het te gelooven,
want het geheele paleis is nu in diepe
duisternis gedompeld, terwijl de harem en
het dienstpersoneel naar Constantinopel
vertrokken zijn en leveranciers zijn afge
zegd.
Maar nu komt van andere zijde een
bericht, dat geheel anders klinkt.
Gemeld toch wordt, dat Abdul-Hamid
zich in het geheel niet in het paleis te
Saloniki zou bevinden. Het heet, dat hij,
toen de haremvrouwen uit Saloniki werden
weggevoerd zich zelf als harem-vrouw
heeft verkleed en met de anderen naar
Constantinopel heeft weten te ontsnappen.
Of 't waar is weten we niet, maar de
oude sultan was er vindingrijk genoeg
voor. Het is de correspondent van de
„Daily Telegraph", die deze nieuwste
lezing geeft.
Politiek.
Het D. v. N. schrijft:
Onlangs werd er uit Rotterdam aan die
R. K. propagandaclubs een oproep ge
daan tot het stichten van een Nationalen
Bond.
Ook propagandaclubs, die enkel bij ver
kiezingen helpen, dus „aan politiek doen"
gaven zich op.
En de andere de „sociale" clubs, we
ken uit, als dreigde haar de beet van
een slang.
Wij hebben ons toen voor de zooveelste
maal afgevraagd, hoe men in ons Katho
lieke vaderland toch aan die overdreven
vrees voor „de politiek" komt.
Is die politiek dan iets minderwaardigs.
Zouden wij er komen, door enkel te
werken in sociale vereenigingen en „de
die nauwelijks een schrede van de nis
verwijderd onder het mooie, dikke, maar
moderne smyrnatapijt, dat men ten mij
nen gerieve hier had neergelegd ver
dween. Wat boeide mij dus in dien hoek
Eerst geruimen tijd daarna voelde ik,
dat het den vloer, of liever het houtpa
troon daarvan was, waarop zich al mij
ne opmerkzaamheid scheen te ooncen-
treeren. En er was niet eens iets bijzon
ders aan te zien, integendeel', de ver
schillende deelen waren eenvoudig zig
zag tegen elkaar gelegd, zooals men dat
tegenwoordig in ieder huurhuis vndt,
alleen waren de deelen breeder dan
men ze gewoonlijk ziet, en op de plaat
sen waar zij de vertakkingen vormden,
met een op zijn kant gezette vierhoek
van een donkere, bijna zwarte houtsoort
ingelegd, die ongeveer de grootte van
een bord in doorsnede had, en met twee
zijner punten den hoek der vertakking
aanraakte.
En naar dit weinig interessante pa
troon staarde ik onafgebroken, alsof
mijn bestaan er van afhingde tijd ver
liep en mijn brief lag onbegonnen voor
mij.
Met geweld trachtte ik mijn gedachten
weer te verzamelen en bracht ten slotte
weer een zin op het papier, doch toen
ik verder wilde gaan, waren al mijne
S££SC asefe sW iwJi mXFPt
politiek" maar aan anderen over te la
ten?
Als wij dezen en genen zooal eens spra
ken over die vrees voor „de politiek"
dan werd ons gewoonlijk gewezen
op vermaningen des Pausen, houdt de
politiek buiten uwe vereenigingen.
De politiek.
Maar wat bedoelt men in het buitenland
met politiek?
Leest onder Frankrijk de rede van den
Aartsbisschop van Parijs. Op een ver
gadering van 15.000 Katholieken, wekte de
Aartsbisschop onvervaard op om het stem
biljet goed Te gebruiken.
Toch zeide hij, ik doe niet aan politiek.
Dat klinkt in onze ooren vreemd, niet
waar, een opwekking om goed te stem
men naast do verklaring: ik doe niet aan
po'itxek.
Toch is het raadsel spoedig opgelost
Ik doe niet aan politiek, zeide de aarts
bisschop, want ik schik mij naar alle re-
geeringsvormen.
Zie, dat noemt men in het buitenland
„aan politiek doen", als men streeft naar
verandering van regeeringsvorm, b.v. in
Frankrijk de republiek tracht te vervan
gen door de monarchie.
Maar niet, wat wij eronder verstaan:
het bevorderen der keuze van goede af
gevaardigden en het ontwikkelen der kie
zers op staatkundig gebied.
Voor deze politiek, die even noodza
kelijk als prijzenswaardig is, kon men „bij
ons wat meer waardeering en wat minder
vrees koesteren.
De zaak-Van Heeckeren van Keil.
Naar het „Centr." verneemt, bestaat
in welingelichte kringen de opvattng,
dat de heer Van Heeckeren, bij zijn be
roep op dr. Kuyper, het slachtoffer zou
zijn van een misverstand. De gewezen
premier zou hem geen mede deeling
hebben gedaanten in elk geval niet den
naam van den Duitschen Keizer hebben
genoemd, maar enkel het oordeel van
den diplomaat hebben gevraagd voor
een verondersteld geval. De oud
gezant zou die veronderstelling als een
feit hebben opgevat en aldus in een
verkeerden waan zijn geraakt, waarbij hij
later de ernstige fout voegde, het ver
keerd begrepene o p e n 1 ij k ter sprake
te brengen.
Ziekteverzekering.
Het wetsontwerp betreffende de ziek
teverzekering heeft het Departement van
minister Talma verlaten en is thans bij
den Ministerraad. („N.C.")
Koninklijke Besluiten.
Zijn benoemd met ingang van 1 Maart
bij het wapen der artillerie, bij het 3e
regiment veld-artillerie, tot le luitenant
de 2e luitenant D. M. Lucardie, van het
korps; bij het 2e reg. vesting-Artillerie
A. H. Schimmel, van het korps; bij het
4e regt vesting-artillerie tot kapitein de
le luitenant W. L. van Warmelo, van het
3e regiment veld-artillerie, bij het korps
torpedisten tot kapitein de le luitenant
J. A. van Beek, van het korps.
waren in het zeer gewichtie probleem
verdiepd, hoeveel van die vierhoeken
wet den geheelen grond zouden bedek
ken. Maar het tapijt bedekte niet den
geheelen bodem, overal in het rond was
een stuk vrijgelaten, dus kon men heel
gemakkelijk tellen hoeveel vierhoeken
er in de lengte en in de breedte waren.
Ik liet mijn brief liggen en begon te tel
len alsof mijn leven er van afhingik
had niet anders gekund^ ik moest eenvou
dig. Achttien waren er in de diepte van
de deur tot de vensternisdaarin lagen
er nog twee in de breedte waren
er vijftien, in de nis drie. Wanneer Ik.
nu de laatste van de kamer aftrok, dan
moesten er volgens mijn berekening
tweehonderdzeventig van die vierhoeken
zijn.
Nadat ik dit uitgerekend had kwam
plotseling naast eene zekere bevredi
ging over deze heldendaad, een moreele
katzJön-jamraer over mij, omdat ik om
zulk kinderspel mijn gewichtigen brief
had laten liggen. Beschaamd over mij
zelf zette ik mij weer aan tafel en greep
opnieuw de pen, en nu, nu vloog zij
over het papier, alsof nooit een par-
quetvloer mijne z'el verontrust had. Ja
ik geloof, dat de brief juist slaagde,
zooals ik hem hebben wilde; vol dank
baarheid tegenover mijn goede meeste-
resj vjpl geestdrift ftver ftct paja^zp Spa-
Met ingang van 1 April is benoemd
tot directeur van het Ned. Instituut voor
Geschiedkundig en Kunsthistorisch onder
zoek te Rome dr. G. Brom aldaar.
Een eerlijk getuigenis.
„Het is gemakkelijk met een kort ge
baar te verklaren, dat ouders wien het on
derwijs op de staatsscholen niet bevalt*
de vrijheid hebben voor hun kinderen bij
zondere scholen op te richten. Een schoo-
ne vrijheid voorzeker, die echter door den
economischen toestand, waarin de ou
ders verkeeren, wel eenigermate beperkt
wordt, zoo niet geheel tot onvrijheid ge
reduceerd en toch eischt de leerplicht
dat ze naar school gaan."
De nieuwe redacteur van de „Arnhem-
sche Courant", waaraan deze beschou
wing ontleend werd, is blijkbaar nog vrij
van alle „politieke" smetten. Moge het
zóó blijven. Het ligt immers voor de hand
gelijk „Het Huisgezin" opmerkt i
dat prachtiger pleidooi voor de subsidiee-
ring van de bijzondere Katholieke en chris
telijke scholen nauwelijks denkbaar is.
De schrijver had hier weliswaar de arme
socialisten op het oog, maar hij weet toch
ook wel, dat de „oeconomische toestand-"-
van vele christelijke ouders allesbehalve
schitterend is.
De Rotterdamsche circulaire.
In d/e gisteravond gehouden raadsver
gadering der gemeente Rotterdam heeft
de interpellatie plaats gehad van het raads
lid Spiekman, sociaal-democraat, inzake
de circulaire door B. en W. aan de open
bare onderwijzers gericht. Door den heer
Spiekman waren de volgende vragen ge
steld
le. Op grond van welke wet, welk wet
telijk voorschrift of welke wettelijke be
voegdheid hebben B. en W. zich bevoegd,
en op grond van welke feiten hebben zij
zich geroepen geacht, de circulaire te ver
zenden d.d. 14 Februari 1910, aan de hoof
den der openbare lagere scholen te Rot
terdam, waarin van het op deze overheids-
scholen gegeven onderwijs wordt geëischt
dat het dienstbaar zal worden gemaakt
aan de propaganda voor het Koningschap
Terwijl ouders, die daartegen bezwaren
mochten hebben, en tóch hun kinderen
juist op de openbare school wenschen on
derwezen te zien, zich zonder meer daar
aan hebben te onderwerpen?
2e. Zijn B. en W. van meening, dat
slechts kinderen die in den door hen aan
gegeven geest onderwezen worden, kun
nen worden gelijk zij het in hunne
circulaire noemen „goede burgers van
den Nederlandschen Staat"?
3e. Is het de bedoeling van B. en W.,
om een onderwijzer of onderwijzeres, die
buiten de school blijk geeft, krachtens
eenigerlei handelingen, een socialistische,'
socialistisch-gezinde of staatkundig repu-
blikeinsche overtuiging te bezitten, voor
ontslag voor te dragen, of achten zij zulke
onderwijzers of onderwijzeressen wèl in
staat, om het onderwijs in den door hen
bedoelden geest te geven
Indien het eerste het geval mocht zijn*
da en zijne kunstschatten enz., enz.
over de „verschijningen" en doctor Ma
rino geen woord. j
De laatste had mij gezegd, dat ik ten!
allen tijde toegang tot de bibliotheek!
had, en mij altijd daar heen moest bege
ven wanneer ik iets wilde lezen, want
daar de marchese alle voortbrengselen!
der nieuwe en nieuwste literatuur, zoo
dra hij ze gelezen had naar Venetië
zond, zou ik daar van alles vinden, zoo
wel voor mijn ontwikkeling, als voor
mijne ontspanning. i
Hieraan denkend, beide ik, toen mijn
brief klaar was, en liet mij door Attilioi
naar de bibliotheek brengen, een groo
te zaal op de eerste verdieping met eei^
plafondschildering vanTiepolo: Vene-;
tië, als beschermvrouw "der wetenschap
pen. Men kon zien dat het vertrek weinig!
gebruikt werdhet was tot aan de zol
dering opgepropt met boeken, maar alle
systeem en orde ontbrakalles lag door,
elkaar, de handschriften lagen ongeor
dend in afgesloten vitrines; een groote
ronde tafel was tot doorbuigens toe be
laden met geïllustreerde tijdschxften ia!
alle talen, en voor de venster» «ton*,
den stokoude aard- en hemelgloben, vaaf
aen lang vervlogen tijd dat zij nog een*
autoriteit waren, te droomert.