Ie Jaargang.
No. lOó.
Een mistige avond.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
9c £eicbche Sow/tcmt
Bureau OUDE SINGEL# 34, LEIDEN.
latere. Telefooa 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN..
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Uit de Pers.
Het R.-Kath. Staatkundig program.
In „De Noordbrabanter" wijdt de heer
jB. R. F. van Vlijmen, lid der Tweede Ka
mer eenige artikelen aan het R. K. Staat
kundig Program.
Hij wijst op enkele punten, die zi i.
wijziging of verduidelijking behoeven en
,>eindigt zijn beschouwing aldus:
Het was niet mijn doel wijzigingen
in ons program voor te stellen; op de
verjongingskuur die mij noodzakelijk
toeschijnt, heb ik de aandacht van volks
vertegenwoordigers en van besturen
van R. K. Kiesvereenigingen willen ves
tigen.
De vraag rijst daarbij natuurlijkOp
welke wijze kan eene grondige herzie
ning tot stand komen? Het komt mij
voor, dat het raadzaam zoude zijn nu
een anderen weg te volgen dan in 1896
gevolgd is.
Mijns inziens is het onweersprekelijk
dat de belangstelling en de deelneming
in onzen staatkundigen toestand vooral
in de twintigste eeuw bij de kiesge
rechtigden belangrijk zijn toegenomen.
Er is een algemeene bond van R. K.
Kiesvereenigingen gevormd te Utrecht.
De lang bestaande Noord-Brabantsche
Bond ,die de" herinnering bewaart aan
den grooten staatsburger mr. J. B. van
Son, is verjeugdigd.
In Limburg zijn wij getuigen van een
opbloei van het staatkundig leven. Al
lerwegen zijn corpsen van Roomsche
jonge strijders gevormd (men noemt
hen pro-pa-gan-dis-ten) die keer op
keer schoone overwinningen behalen.
Dies zou 't alleszins overweging ver
dienen om- de herziening van 't pro
gram tot stand te brengen door een
gemengde commissie uit de Katholieke
volksvertegenwoordigers en uit de Ka
thol. Bonden van kiezersvereenigingen
om derhalve de Bonden als zoodanig
medezeggenschap toe te kennen in den
nieuwen vorm van ons program, altijd
met behoud van die inleiding, die is onze
Staatkundige belijdenis.
.Ten slotte wensch ik de hoop uit te
spreken, dat ook de redactiën der Ka
tholieke Dagbladen het denkbeeld zul
len willen overwegen en daarover hun
ne meening zullen willen kenbaar ma
ken.
Naar aanleiding van deze artikelen
fcchrijft „De Gelderlander" o. a.
In de politiek zijn wij het eigenlijk
op bijna geen enkel punt eens.
Nu kan een program van tweeërlei
aard zijn. Van algemeen en aard, geen
.enkelen politieken eisch nader om
schrijvend maar dan is het onnoo-
dig en wordt het alleen gemaakt om
er zich niet aan te kunnen houden, als
men dit verkiest of wel van posi
tieven aard, de politieke eischen om
schrijvend, die men wenscht te verwe
zenlijken. Maar dan zou het op den
duur tot een splitsing in de Kath. partij
moeten leiden. Want men kan van een
belangrijk deel de *er partij niet vergen,
FEUILLETON.
8)
3l Het was langzamerhand volkomen
licht geworden, de mist was opgetrok
ken en nog slechts hier en daar als
jjle nevelsluier achtergebleven, en door
idien nevel heen werd een rijtuig zicht
baar, dat juist het hek binnenreed. Het
hield stil voor de zijdeur en een klein,
kittig, roodwangig oud heertje sprong
er uit. Hij stoof naar binnen, zonder op
"de beide dames een van middelbaren
leeftijd en een jonge te wachten,
die hem volgden.
„Wat?" Ben je al op, Harrison. Nu,
dat is prettig hoor! Je was zeker een
beetje ongerust over ons, hè? Nu, mijn
beste mensch, dat mocht ook wel!
Verdwaald door de mist? Ja natuurlijk
fcijn we verdwaald door de mist! Toen
{wij van de pastorie weggingen leek het
lons niet zoo heel erg, maar toch van
.thuis komen was geen sprakeWe wa
ren al heel dankbaar, toen we het
jQueen's Hotel vonden, aan den anderen
kant van het golfterrein! En daar heb
ben wij den heelen nacht in de biljart-
Mtfner voer het vuur gezeten, want bed-
dat het zal medewerken aan de vervul
ling van staatkundge denkbeelden, waar
het lijnrecht tegenover staat
Nu zouden wij voor ons een vreed
zame splitsing der Kath. partij niet zulk
een ramp achten, als sommigen bewe
ren, dat ze zou zijn. Omdat twee par
tijen het eigenlijke doel der Katholieke
eensgezindheid: den afweer, samen
werkend evengoed, misschien zelfs be
ter, kunnen vervullen dan ééne partij.
„Het Huisgezin" daarentegen acht het
denkbeeld van den heer Van Vlijmen
de herziening van het program in handen
te stellen van een gemengde commissie
uit de Katholieke volksvertegenwoordi
gers en uit de Katholieke Bonden van
kiesvereenigingen, „van breed inzicht ge
tuigend" en stellig aandachtige overwe
ging verdienend.
Eenvoudig is een zaak als deze r—
c— de herziening van een volledig pro
gram zeker niet
Maar bij goeden wit en practisch
overleg behoeft men aan het welslagen
toch niet te wanhopen.
Begonnen zou kunnen worden met
het samenstellen eener beperkte com
missie waarin eenerzijds leden der
Eerste en der Tweede Kamer, ander
zijds bestuursleden der Bonden van
kiesvereenigingen zitting hebben die
een concept ontwerpen.
Dit concept wordt behandeld van
den eenen kant in de beide clubs van
Katholieke Kamerleden, van den ande
ren kant in de kiesvereenigingen, aan
gesloten bij de beide Bonden.
En ten slotte worde aan de gemengde
commissie als door den heer Van Vlij
men bedoeld de definitieve samenstel
ling toevertrouwd.
Een imperatief mandaat in den
strengsten zin zal men deze, commissie
niet kunnen opdragen.
Een zekere speling en vrijheid van
handelen moet men haar laten en tot
op zekere hoogte vertrouwen hebben
ni haar vroeden zin om op de best mo
gelijke wijze uiting te geven aan de ge
bleken meening van kiesvereenigingen
en Kamerdubs.
Niet iedere Kiezer zal in eiken zin
van elke paragraaf precies zijn mee
ning vinden weergegeven.
Maar dit moet het streven ook niet
zijn.
Een politiek program moet de af
spiegeling wezen van de meeningen,
strevingen en wenschen eener politie
ke partij im Grossen und Ganzen ge
nomen.
En daartoe trekke men enkel de
groote lijnen.
Frankrijk.
Overstroomingen.
Het zal stellig nog eenige weken du
ren eer de electrische verlichting te Pa
rijs heelemaal herstekl zal zijn.
Er heerscht nu groote ellende, vooral
den waren natuurlijk niet te krijgen.
Breng mama maar zoo gauw mogelijk
boven, Gertrude, ik hoop maar dat
deze nacht haar geen kwaad zal doen.
Hé, wat is dat 1 Hoe komt die spie
gel zoo kapot En wel wat par
don, mijnheer, zou ik u mogen vragen
wie u bent?"
Sir Joseph keek in de girootste verba
zing beurtelings naar Lyddiard en naar
juffrouw Romneyen zijn vrouw en
dochter volgden zijn voorbeeld. Weer
legde Lyddiard het geval uit en weer
was zijn verhaal een meesterstuk van
duidelijkheid en beknoptheid. Lady
Lester zat met groote oogen rond te
kijken haar dochter lachte tegen juf
frouw Romney, alsof zij het vermakelijk
vonden Sir Joseph viel Lyddiard te
gen het slot van zijn verhaal onstuimig
in de rede.
„Exuus? Maar, mijn beste mijnheer,
die zijn heelemaal niet noodig daar
wil ik geen woord over hoorenIk ben
werkelijk blij, dat u, in dergelijke aller
onaangenaamste omstandigheden in mijn
huis een toevluchtsoord hebt gevonden,
om nog niet eens wat van u te zeg
gen, mijn lieve jonge dame. 'Maar
waarachtig, ik begrijp niet, waar ter we-
réld de.... Allemachtig wat is dat!....
Kijk eens even!"
Stom y^n verbuig iceelc hij n&ar bui-
in de voorsteden. Aan alle kanten vraagt
men hulp. Een eigenaardig geval doet
zich voor te Courbevoie. Een huis is in
zijn geheel 50 centimeters in den grond
gezakt, daarna heeft het zich in tweeën
gedeeld en het eene deel zakt voort ter
wijl het andere blijft staan. De inwoners
zijn verhuisd. Er zijn te Courbevoie een
duizend menschen werkeloos.
Te Genevilliers zakt het water sterk
en dientengevolge storten nu veel huisjes
in. De schade is zeer groot
Clichy is nog heelemaal overstroomd.
Het water zakt slechts langzaam.
Zoo ook te Colomes en te Ivry. Te
ISt. Denis zijn omtrent 1500 onbehuis-
den uit andere gemeenten onder dak ge
bracht. Maisons-Alfort helpt nog altijd
bij de 4000 menschen. In Alfortville zal
men straat bij straat in orde brengen.
Te Charenton zakt het water voortdu
rend. De weg van Villeneuve-St.-Georges
staat nog onder. De lijken der verdron
ken wegwerkers zijn nog niet teruggevon
den.
Te Puteaux verbetert de toestand. Een
aantal werkmansgezinnen zijn van alles
verstoken en moeten geholpen worden.
De gemeenteraad van Parijs, de alge
meene raad, de afgevaardigden en sena-
teurs hebben eene vergadering gehouden
op het stadhuis, om gezamenlijk de mid
delen te beramen om de slachtoffers te
hulp te komen. Allen waren van gevoe
len dat bij zulk een ramp de Staat ver
plicht is al de gemeenten, ook Parijs,
te hulp te komen,.
Amerika.
De dreigende spoorwegstaking.
Wij hebben al eerder iets gemeld van
het gevaar voor een groote spoorweg
staking in de Vereenigde Staten.
Thans wordt bericht, dat 60 spoorweg
maatschappijen hebben toegegeven aan
den eisch door 32,000 stokers gesteld om
het loon met 25 pCt. te verhoogen. Zij
hebben evenwel uitdrukkelijk erbij ver
klaard, dat zij voor verdere concessies
niet te vinden zijn.
Uit New York wordt aan het „Berl.
Tagebl." geseind, dat volgens berich
ten uit verschillende deelen van het land
de vleeschboycot als volkomen mislukt
kan worden beschouwd. De packers heb
ben de beweging door vernietiging van
het klein-kapitaal en doordat zij de prij
zen hoog bleven houden tot stilstand
gebracht. De kleine kooplieden, wier
zaken door den boycot en de tegen
maatregelen van de groote fabrieken
ernstig hebben geleden, zijn ten slotte
de eigenlijke slachtoffers van de bewe
ging geworden.
Rusland.
Zóu het waar zijn
De Doema heeft in haar zitting van
Woensdag de eerste na Kerstmis, de nood
zakelijkheid uitgesproken dat binnenkort
bij de wet een einde zal worden gemaakt
ten, alle anderen deden het zelfde
Lady Lester slaakte een flauweni
kreet. Door het tuinhek kwam een pro
cessie nader, die, wat de costumeering
betreft, regelrecht uit een Kerstmispan
tomime had kunnen komen. Dat het uit
zicht en de gelaatsuitdrukking van geen
der personen, die den stoet vormden,
bepaald feestelijk was te noemen, was
toe te schrijven aan het later blijkende
feit, dat het heele troepje op hét golf
terrein verdwaald was geraakt, en den
heelen nacht onder een koepeltje had
zitten rillen. Voorop kwam een stati
ge Koningin Elizabeth, wier kraag 'van
geplooid papier heelemaal tot pap was
geworden, en die niet duidelijker als de
keukenmeid had kunnen worden aange
diend, al ware het woord op haar wijd
uitstaanden rok uitgeborduurd geweest.
Op haar vólgde een Columbine, wier
rok veel van een natten dweil had, een
Pierrette, wier suikerbroodhoed totaal
platgedrukt was, een Roodkapje, dat bit
ter liep te huilen en één van haar schoe
nen en de helft van haar schouderman
teltje had verloren, een [forsche clown,
die onmogelijk andere dan een huis
knecht kon zijn, en een kleine Nar, die
waarschijnlijk het kleine knechtje .was.
De heele stoet, die in de grootste neer
slachtigheid de deur kwam binnenschui-
felen, bleef petzet sfoat gp het zien yaq
aan de administratieve verbanningen naar
Siberië.
Als daar eens iets van kwam! Men
make zich echter geen illusies, dat het
ontwerp zelfs maar in behandeling komt.
Koninklijke Besluiten.
Jonkheer dr. H. M. van Weede, ge
zantschap s-attaché in algemeenen dienst
is bevorderd tot gezantschapssecretaris
der tweede klasse bij Hr. Ms. gezantschap
te Weenen en mr. G. L. Thurkow is be
noemd tot gezantschaps-attaché in alge
meenen dienst.
Aan P. H. S. A. Breukel, te 's-Gra-
venhage, is met ingang van 16 Mei, eer
vol ontslag verleend als hoofdopzichter bij
de justitiegebouwen.
Aan mr. A. E. J. Nijsingh is met
ingang van 1 April eervol ontslag ver-
leenc als kantonrechter te Meppel.
Met ingang van 1 Maart is aan C. J.
Vierhout eervol ontslag verleend als leer-
aar aan de R. H. B. School te Heerenveen.
Met ingang van 1 Maart is benoemd
tot directeur van het postkantoor te Dalf-
sen, H. M. J. de Chalmot, thans direct
teur van het post- en telegraafkantoor
te Haaksbergen.
Bij het personeel van deu geneeskun
digen dienst van het leger in Ned.-Indië
is benoemd en aangesteld tot militaire
apotheker der 2e klasse K. J. Holtappel.
Met ingang van 16 Febr. is benoemd
tot directeur van het postkantoor te Hel
der T. J. Montijn, thans hoofdcommies
der posterijen.
Met ingang van 16 April is aan den
directeur van het telegraafkantoor te Arn
hem, T. C. G. ten Bokket, als zoodanig
eervol ontslag verleend.
Met ingang van 1 Mei is aan den
commies der - posterijen 2e klasse J. J.
Gerlach Guinta d'Albani als zoodanig eer-
eervol ontslag verleend.
M. C. J. Welle, buitengewoon lid
van den Raad van bestuur der kolonie
Suriname is benoemd tot lid van dat col
lege.
Aan A. P. Damsté, weduwe van
Johannes Oostrijck, is op grond dat haar
echtgenoot bij het opruimen van een
wrak op de kust bij Katwijk op 14
Oct. 1909 vermist geraakt en op 12
Nov. d. a. v. overleden is bevonden, te
rekenen van 15 Oct. op welken dag
het traktement van haren echtgenoot
heeft opgehouden een tijdelijk jaar-
lijksch pensioen verleend met in
gang van 12 Nov., overgaande in een
voortdurend persioen ten bedrage
van f 450.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal
is ter vergadering bijeengeroepen tegen
Dinsdag 15 dezer, des namiddags te half
twee ure.
In deze bijeenkomst is aan de orde:
trekking der afdeelingen en regeling van
werkzaamheden.
Sir Joseph. Een oogenblis heerschte er
doodelijke stilte. En toen....
„Ik zeg jullie allen zonder uitzonde
ring den dienst op/' zeide Sir Joseph
op scherpen toon. „Geen verontschul
digingen geen woord alsjeblieft
dadelijk uit mijn oogen, allemaalO
wacht.... Eerst dit nog. Wie van jullie
heeft het durven wagen, juffrouw Harri
son een slaapdrank te geven
Roodkapje barstte in een nieuwen tra
nenvloed uit, en £af daardoor blijk van
haar schuld. „Het was.... het was...
heusch niet mïjii bedoeling, er zooveel
in te doen," snikte zij; „maar mijn hand
schoot uit. En Marie had het bedacht,
mijnheer. En... en... Markham zei, dat
het er niets op aankwam, of we at naar
het b... b.... bal gingen, als \ve maar
vóór u thuis waren, en, als het licht aan
was en de piano speelde, mevrouw"....
„Spreek niet tegen mevrouw, pak je
weg!" commandeerde Sir Joseph. De
stoet verdween, onder luid gesnuif van
de keukenmeid en klagelijk gesnik van
da andere meisjes, en Sir Joseph wend
de zich weer tot Lyddiard.
„In plaats van u excuses te laten ma
ken, mijnheer Lyddiard, moest ik u lie
ver mijn hartelijken d,ank betuigen,"
zeide hij. „Er ligt ruim duizend pond
in goud en bankpapier in de brandkast.
Maaf li&e ter gereld dat bekqnd geraajet
De voorzitter is voornemens aan de ït
benoemen centrale afdeeling voor te stel
len, daags na de wederbijeenkomst der
Kamers een aanvang te maken met het
onderzoek in de afdeelingen van de ver
schillende wetsontwerpen w. o. die tot
regeling der administratieve rechtspraak;
Vervanging der Beroepswet; .wijziging
der Gemeentewet; regeling van de Ban
ken van Leening; bestrijding van zede
loosheid; beperking van Zondagsarbeidl
en nachtarbeid in broodbakkerijen; in
stelling van Bakkersraden; bestrijding vati
waterverontreiniging enz.aanvulling van
de bepalingen in het wetboek van Bur
ger!. Rechtsvordering, betreffende echt
scheiding en het voorstel van den heer
Troelstra^ tot het houden eener enquête
omtrent handelingen van den toenmali-
gen minister van binnenlandsche zaken
ter zake van decoraties in 1903 en 1905.
Voorts is de voorzitter voornemens
aan de Kamer voor te stellen, na afloop
van bovenvermeld afdeelingsonderzoek,-
aan de orde te stellen, in nader te bepa
len volgorde, de beraadslaging over de
wetsontwerpen
Regeling der administratieve recht
spraak; Wijziging der wet op de Rech-
lijke Organisatie en het Beleid der Justi
tie, alsmede de .beraadslaging over de
sociale verzekeringen; de schooltoestan-
den te Putten, Zuilichem, Beuningen
Weert en Oudshoorn, met interpellatie
van den heer Ter Laan.
Het bezoek van Koning Albert.
Men schrijft uit Brussel aan „Het Va
derland"
Na de vele geruchten, die hieromtrent
in de bladen de ronde doen, heb ik ge
meend geen betere inlichtingen te kun
nen verkrijgen, dan mij tót het Hoofd
der Belgische missie, Z. Exc. Staatsmi
nister Beernaert te wenden, die zoo juist
Den Haag heeft verlaten.
Z.Exc. ontving mij als steeds op de
meest voorkomende wijze en was uiter
mate verheugd over de hartelijke ont
vangst, die Z.Exc. van de zijde der Kor
ningin was ten deel gevallen.
Staatsminister Beernaert kou mij hier
over niet genoeg verteilen en ten ein
de mij een bewijs te geven, hoe belang
stellend H. M. zich jegens den bejaar
den Staatsman tijdens zijn laatste onge
steldheid had betuigd, liet Z.Exc. mij een
brief lezen door graaf du Monceau uit
naam der Koningin geschreven, waarin
in de hartelijkste termen inlichtingen om
trent zijn gezondheidstoestand gevraagd
werden.
Op mijn vraag of Z.Exc. Prinses Julia
na gezien had, kreeg ik ten antwoord,-
dat H. M. van plan was het prinsesje den
Minister voor te stellen, doch het Ko
ninklijke dochtertje sliep zoo heerlijk nai
den maaltijd, dat de omgeving bevreesd
was, 't kindje in zijn slaap te storen.
Het bezoek van Koning Albert ter spra
ke brengend, gaf Z.Exc. 'mij te kennen,;
dat de eerste stap natuurlijk uit Brussel
gedaan zal worden, doch dat deze gedu
rende den grooten rouw niet kan geschie
den.
is, gaat boven mijn begrip, want het ligt
daar maar voor een dag of twee. Ver
der liggen er ,nog andere dingen van
waarde in en al de bijouteriën van mijn
vrouw en mijn dochter. Dat is de re
den waarom haar kamenier, juffrouwl
Harrison, hier een sleutel ervan heeft.
Blijkbaar heeft de inbreker dat geweten*
anders zou hij niet regelrecht naar haar
kamer zijn gegaan. Het zou mij niet ver
bazen, als uw veronderstelling, dat hij
met de beide bedienden gemeene kaart
heeft gespeeld, bleek waar te zijn, hoe
wel ik niet anders kan zeggen, dan dat
ik hen tot nog toe geen van allen op;
oneerlijkheid heb betrapt. Zij waren na
tuurlijk van plan, hier door deze deur
binnen te sluipenhet slot is gesloten,
zie ik. Ik zou wel eens willen weten, hoe
het kwam, dat het slot eraf viel, zoodra
u de deur aanraakte. Dat zei u immers ?*-'■
„Nu, Sir Joseph, 't was wel iets
meer dan aanraken. Ik klopte flink hard
op de deur en lieb er waarschijnlijk!
tegen aan geduwd."
't Lijkt erg veel op medeplichtigheid*
de schroeven waren blijkbaar opzette
lijk losgedraaid. De man is toch im
mers hier binnengekomen? Ja juist,H
de stoel was weggeschoven en de deur1
stond open. En de revolver? die kan'
misschien eenige aanwijzing geven." j
(Wp/dt yeryolgd), j)