Ie Jaargang.
No. 100.
BUITENLAND.
Bureau OUDE# SINGEL 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Inhoud van ons Geïllustreerd Zondagsblad.
Inhoud van ons Geïllustreed Zon
dagsblad:
Platen: Jhr. Mr. de Gijselaar, ide
nieuwe Burgemeester van Leidende
komeet van Halleyeen heel hospi
taal in den grond verzwolgentegen
de vivisectiede troebelen in Grieken
land de nieuwe burgemeester van Am
sterdam de verkiezingen in Engeland
P. van Cranenburgh fde brand van
het koninklijk paleis te Athene; de bis
schopswijding van Mgr. Sweens te 's-
Bosch (2 platen); R. K. Studenten-too-
tieelistenhet stoomschip Tambora.
Tekst: de komeet van Halley; Zijn
Twaalf (door Mathilda)de priester
zoon (verhaal); de Bisschopswijding
van Mgr. SweensVivisectieAan haar
Sterfbed (een verhaal); Kinderrubriek;
'•Schaakrubriek.
Ouders eeren en kostgeld geven.
II.
Klaar en duidelijk heeft Godi de ver
houding in het huisgezin bepaald met de
.woordenEert uwen vader en uwe moe
der, opdat gij lang moogt leven op aar
de." De verplichtingen, die uit dit ge
bod volgen, zijn hoogst redelijk en bil
lijk. Elke menschelijke bepaling, er bij
gevoegd, verduistert en verzwakt Gods
woord. Al wie niet naar Gods woord;
.zijn leven inricht, brengt in het huisgezin
..een wanverhouding, gelijk wij zullen zien
bij het kostgeld geven.
Wat zegt de kostgeïdgever<„Qeef
kostgeld aan vader en moeder, opdat gij
ilang moogt leven op aarde." Met deze
stelling plaatst zich het schepsel tegen den
Schepper, want in het kostgeld geven ont
breken eerbied, gehoorzaamheid, liefde
len behulpzaamheid. In kostgeld geven
,ïs geen eerbied, maar minachting. De
(kostgeïdgever acht zijn ouders minder-
jiwaardig ;dan zich zelf, ide kostgeldge-
jver staat boven den kostgeldnemer, hij
'maakt van zijn vader en moeder kost-
,(baas en kostvrouw, die hun geld moeten
verdienen door aan hun lief kroost den
(kost te verschaffen. Dit is geen over
drijving, maar naakte waarheid.
I Denk u slechts in bij zulk een huisge-
1 zin en vraag, hoe vader en moeder eenig
;geld bekomen van hun Heven zoon en het
.hartverscheurend antwoord luidt: door
.kostgeld. Men moet een hart van steen
•hebben om dit antwoord zonder wee-
1 moed te vernemen.
De kostgeldgever komt te kort in ge
hoorzaamheid. Wat wil de kostgeldgever
geven en wat geeft hij inderdaad? Hij
(fwil niet meer ^fèven .en zal niet meer
.(geven dan bij overeenkomst is bepaald.
'Zouden de ouders in het een of ander
'te kort komen, dan za! de kostgeldge-
[ver hen doen verstaan, dat zij het verdrag
Iniet naar behooren nakomen en dat dik-
j wijls op een wijze, die een vreemde kost
ganger zich niet zou veroorloven.
Van liefde is bij den kostgeldgever in
•het geheel geen sprake. Wat voor hart
(draagt de zoon-kostgeldgever zijn ouders
.toe? Het hart van een kostganger, die
i (betaalt, wat hij eet, niet meer en niet
(minder. Is dat dan de verhouding tus-
(ischen ouders en kinderen?
Bij den kostgeldgever is ook geen
feprake van behulpzaamheid. Hij helpt zijn
ouders juist zoover als ieder ander kost-
ganger, en dikwijls helpt hij zijn ouders
(niet, doordat hij te weinig betaalt, of
"zelfs, ,aJs hij niets verdient pf andere
(uitgaven te doen heeft, in het geheel niet.
I (De kostgeldgever maakt misbruik van de
J (goedheid zijner ouders, die hem toch
- niet aan de deur zullen .zetten, al be-
taalt hij minder of niets en dikwijls heeft
^hij geld voor elke andere uitgaaf, behalve
i (voor het kostgeld aan zijn ouders. De
i (kostgeïdgever heeft niets over voor zijn
ouders en maakt zich dikwijls nogschul-
Idig aan onrechtvaardigheid jegens (hen
j door nalatig, te weinig of niets te beta-
(Een. Dat is volstrekt geen zeldzaamheid.
jiVraag het maar eens aan de ouders, of
hun kinderen getrouw en stipt een be -
j hoorlijk kostgeld geven. Op de tien zijn
Ier zeker vijf, die geregeld te kort ko-
t hien en de meeste dikwijls. Dezen toe-
I Stand zou men ondenkbaar noemen in on-
tze beschaafde twintigste eeuw onder
Clu'isjenen- toch yindt yigq hem^ver-
al, in stad en dorp, In huisgezinnen zon
der tal, maar vooral bij den werkmans
stand. i Het is beschamend voor ons,
Christenen, dat wij de verhouding van
ouders en kinderen, bepaald door den
Heer en Schepper van het heelal en ge
heiligd door Zijn Qo-ddelijken Zoon, zoo
misvormd hebben; dat wij de liefdeban-
den tusschen kinderen en ouders ont
heiligd hebben door ons te gedragen als
wezens, die verstand noch gevoel heb
ben. Klagen wij niet: wij hebben dien
toestand gemaakt door wijzer te willen
zijn dan God, de Heer en Schepper van
het heelal. Wij kunnen en moeten dien
toestand veranderen door terug te kee-
ren tot de wet van God.
Frankrijk.
De overstroomingen.
De ramp, die Parijs teistert, .wortlt
steeds heviger; de schade steeds meer
onberekenbaar. Nu staat het water reeds
9.10 M. aan den Pont Royal, waar an
ders de normale hoogte der Seine 2.50
M. is.
Men hoopt nog steeds dat nu einde
lijk het water zal gaan vallen.
Aan "het Gare 'de Lyon, te Parijs
loopeu alle treinen, maar met groote ver
traging. De statiuons van den Métropoli-
tain aan het Chatelet, Saint-Lazare en
op de place de la Concorde, zijn over
stroomd. De spoorweglijn naar Orleans
is bij Vitry afgesneden, zoodat de trei
nen niet meer het Gare d'Austerlitz
binnen komen.
Het water dringt de kelders van de Sa-
maritaine rue St. Germain binnen. Onder
den ondergrondschen spoorweg ter
hoogte van de boulevard Bercy is een
verzakking ontstaan. De bewoners in de
buurt ontruimen hun huizen. Het water
heeft thans reeds het station Baudin be
reikt.
In antwoord aan de vertegenwoordi
gers van het departement der Seine,
verklaarde minister Briand, dat hij alle
gebouwen der congregaties te Parijs,
thans aan hun bestemming onttrokken,
en onder beheer der liquidateurs ter
beschikking zou stellen van de slacht
offers. Indien liet noodig mocht zijn zou
de regeering eveneens de kazerne en
lycea ter beschikking stellen.
Het crediet van 2 millioen frs. door
de Kamer bewilligd is geheel en al on
voldoende. Maar aan de Kamer zullen
alle noodige credieten worden gevraagd.
Op de Place du Havre dringt het wa
ter de kelders binnen.
Men heeft zeer slechte verwachtin
gen van den nacht en den dag van mor
gen. Men vreest een stijging van 70
c.M.
In de buurt van Tours woedt een cy
cloon.
Te Melun is een geringe vermindering
van was waargenomen.
Het verkeer is verboden in de ge-
heele rue Royale en eenige straten die
uitloopen in de rue Saint-Honoré, ten
gevolge van het verzakken der kelders.
De kazerne Lebeau is on|dergjeloo-
pen.
De Marne is merkbaar dalende. In
de voorsteden aan deze rivier, die over
stroomd waren, kan het verkeer gedeel
telijk hersteld worden. Daarentegen be
gint het water binnen te dringen in de
lokalen van de Stadsdrukkerij van het
Raadhuis te Chateau-Thiérry.
Van Meluu tot Fontauie-Ie-port i9
1000 kub M. hout doo rden stroom mee
gevoerd.
De staats-porseleinfabriek te Sèvres
is gedeeltelijk door het water ingeslo
ten.
De spoorweg van Saucerre naar Saint-
Satur is verzakt waardoor het verkeer
gestoord is.
Te Sévry is een schoolgebouw, inge
stort.
Op den Quai du Louvre .wordt een
waterkeering opgericht. Het .water
stroomt de benedenverdiepingen van
het Louvre-Museutn binnen. De beneden
verdiepingen van liet Hotel Continental
zijn reeds geheel ondergeloopen.
Het water komt over den pont d'Aus
terlitz. Aan de Avenue de Versailles moe
ten twee huizen, die door invallen wor
den bedreigd, ontruimd worden.
Te JM&isqpg AJJgrt §0 centime
ter water in de Rues Créteil en Ville-
neuve St. George. Een deel van het
plaveisel van den Chaussée Créteil te
Maisons Al fort is ingestort. Zeshonderd
'personen bewonen nog Alfortville; (on
danks de waarschuwingen, weigeren zij
de huizen te verlaten. Verschillende wo
ningen, ook onder die, welke nog be
woond zijn, hellen sterk voorover. De
levensmiddelen gaan ontbreken.
Te Charenton is de bevolking ver
ontwaardigd tegen verschillende bak
kers, die hun brood verkochten voor 1
franc 40 het pond.
Het electrisch licht ging plotseling
uit in het Théatre de Grenelle en de
prefectuur van politie.
De vleugel van het paleis d'Orsay is
9 centimeters verzet. Alle straten tus
schen de Quai d'Orsay en den Boule
vard St. Germain staan onder water.
Een hevige storm veroorzaakte groote
schade in den omtrek yan St. Goudens.
De Seine wast nog steeds meer. In
den nacht stroomde het water het Duit-
sche gezantschapshotel binqen. De kel
ders van het ministerie van buitenland-
sche zaken zijn ondergeloopen.
De Métropolitain hervatte den ge
wonen dienst op lijn 2, en op een ge
deelte van lijn 3. De zoldering van den
toegang voor den spoorweg naar Orle
ans is ingestort tegenover de straat Gite
le Coeur. Het station Ivry staat geheel
onder waterde Rue de Clichy is even
eens overstroomd.
De toestand te Parijs is niet alleen
voor de bewoners een ramp, ook de die
ren hebben ervan te lijden. De N. Y.
'Herald geeft ten minste het volgende
beeld van den toestand, die er op het
pogenblik in den dierentuin heerscht
Bijna heel den tuin, zegt het blad
staat onder water, en waar het water
nog niet is doorgedrongen, is de bodem
veranderd in een dikke laag modder.
.Het ,a pen huis verspreidt, zooals te be
grijpen is, een zeer benauwde atmosfeer,
zijn bewoners slaan een bezorgden blik
op dien on welkom en waterbezoeker «en
klimmen hoog in hun palen.
Een .aap, "door reumathiek geplaagd,
grijpt behendig een vluggeren collega
vast en wordt zoo uit het water opgehe-
schenL maar natuurlijk onder geweldig
protest van zijn redder, die vol woede
schreeuwt. De bavianen bewaren een doo-
delijk stilzwijgen, en kijken nog woeden
der dan gewoonlijk.
De krokodillen voelen zich in hun els-
ment, nu zij naar hartelust in het water
kunnen ploeteren.
Ook in het slangenhuis is het water
doorgedrongen, en de oppasser, die voor
Ihet voeden der dieren zorgen moet
schijnt dit nu en dan te vergeten, daar
hij zijn handen vol heeft om zijn huis
te Choisy-le-Roi tegen een leger van rat
ten te beschermen.
Ook de vogels hebben het hard te ver-
(antwoorden. De papegaaien met liun
prachtige veeren zien er droevig uit, en
doen door den tuin niet meer hun schel
(geschetter weerklinken. De zilver fa
zanten zitten onder de modder en de dui
ven liggen dood in het water.
Het musschenvolkje schijnt alleen in
zijn element.
De olifanten huiveren en zwaaien niet
hun slurf, wachtend op het voedsel, dat
niet komt.
De leeuwen en tijgers snuffelen aan
iedere staaf van hun kooi, in de hoop er
een te vinden, die yoor hun kracht zal
jwijken.
Verschillende dieren zullen sterven,- zei-
de de bewaker; ook de beren maken het
ondanks hun redding uit den kuif, verre
van gunstig.
Naar de Univers meedeelt, heeft de
(aartsbisschop van «Parijs, mgr. Amette,
,aaii de geestelijkheid en geloovigen van
zijn diocees een schrijven gericht, waarin
hij openbare gebeden voorschrijft om van
God het einde van de waterramp te ver
krijgen, verzachting der ellende en mede
lijden ,met de ongelukkige .slachtoffers.
r,Troosteloosheid, zoo begint het schrij
ven, heerscht alom in onze groote stad en
Ihaar omgeving. De overstroomingen heb
ben den omvang aangenomen van een ver
schrikkelijke ramp. Langs de oevers van
de Seine en van de Marne is alles mede-
gesleept en verwoest door de wateren;
heele parochies zijn tot uitgestrekte me
ren geworden; (duizenden families heb-
ben pp gêvaar taf "te vergaan, moéten
kluchten uit hunne hulzen en alles moe
ten verlaten wat hun dierbaar was.
druk van zulk een geweldige ramp en
sidderen als ze "haar zich nog telkens ziet
(uitbreiden. Geloovigen, wij gevoelen 'de
hoefte om een kreet van ellende te doen
opstijgen naar (Hem, die alle -elementen
van de natuur in Zijn hand heeft en die
alleen naar Zijn wil ze kan ontketenen
en doen bedaren.
„Christenen, wij lijden onder het jam
mer, dat onze broeders treft en de lief
de, meer nog dan het gevoel der men-
schelijkheid dringt ons hun hulp en troost
te brengen."
Derhalve schrijft de aartsbisschop de
volgende openbare gebeden voor. Negen
dagen moeten de priesters bij de H. Mis
de oraties bidden i5pro quacumque tribula-
tione"; Donderdag, Vrijdag, Zaterdag en
Zondag moet in alle kerken, zoo mo
gelijk, een plechtig Lof worden gecele
breerd, waarvoor verschillende gezangen
en gebeden, ook een aanroeping ter eere
van Parijs' patrones, de H- Genoveva,
worden voorgeschreven.
Tevens zal in alle kerken Zondag een
Collecte gehouden worden voor de slacht
offers, waarvan de opbrengst verdeeld;
zal worden door de pastoors van de ge
troffen wijken.
„Wij betuigen zoo besluit het herder
lijke schrijven ten slotte aan de slachtof
fers der ramp onze diepe sympathie en
schenken hun onzen vaderlijken zegen.
Leon Adolphe,
Aartsbisschop van Parijs.
Ook persoonlijk heeft de zorgvolle bis
schop zich van den nood van zijn kudde
willen overtuigen. Gisterenmiddag begaf
mgr. Amette zich op weg om in de voor
steden van Parijs den omvang der ramp
na te gaan.
Te Chalifert is de Marne sedert gis
termorgen 3 uur aan het dalen.
De Seine daalde 9 c.M. te Monte-
reau (achter het vereenigingspunt van
Seine en Yonne).
Om de veeartsenijschool staat het wa
ter 1 M. hoog.
Het water heeft het plaveisel van de
Quay d'Austerlitz opgebroken. En men
maakt zich niet meer ongerust over de
Pont Alma.
In de galerij van de Edison-Afran-
maatschappij sijpelt het water door. Voor
het buffet van de gare de Lyon zijn
yverzakkingen ontstaan.
Het raadhuis en de scholen',te Juvisy
znij vol slachtoffers. Om 3 uur n. m.
we.d het verkeer over de Pont des Arts
en de Pont de Solférino stop gezet.
Het water stijgt voortdurend over de
geheele Seine. De riolen yan de Rue
Bac loopen over.
In het departement du Gard (ten W.
van den Rhönemond, Z.-Frankrijk) ne
men de overstroomingen onrustbarende
afmetingen aan.
Er is belangrijke schade aangericht.
Te Choïs)r-!e-Roy overstroomde de ri
vier de rechteroever.
Te Boulogne aan de Seine bewesten
Parijs, zijn de straten en kaden, die
op de rivier uitkomen overstroomd. Aan
gezien het water om "het Paleis Bour
bon stijgt, dragen de bedienden van de
Kamer verschillende afgevaardigden' op
den rug over. In de couloirs werd ver
teld dat de dijk Gennevilliers (bewesten
Parijs op den linker Seine-oever) door
gebroken zou zijn en dat de vlakte on
der water staan.
Uit Lyon wordt gemeld, dat de tram-
dienst langs de Seine in de nabijheid
der stad gestaakt is.
De overheid deelt mede, dat de toe
stand geruststellender is. De barome
ter stijgt, en men verwacht nog enkele
centimeters stijging van het water, en
daarna daling.
De wateren van de Seine en de Mar-
né stijgen gedurende de laatste 5 uur
niet meer. De Yonne daalt
Het aantal te Charenton onder ge
brachte slachtoffers bedraagt 38.000.
Voor de Gare St. Lazare en de porce-
leinfabriek te Sèvres ont-rfond een ver
zakking. De arbeiders zijn naar*huis ge
zonden.
Te Morbihan stijgt de rivier. De vel
den staan onder water. De fabrieken
zijn stop gezet.
Het water stijgt in de faubourg St.
Antoine. Een deel van het trottoir, van
de kade Grand—Augustcn stortte in te
gen 7 uur. "Ingenieurs zeggen, dat de
overstrooming tegen middernacht zou
beginnen.
Een groote loods van èen fabriek te
Bethume rue Chevaleret stortte in. Er
vyordjt geen ga,s mger verstrakt.
Een boot die 6 personen bevatte, sloeg}
om te Drysur Marne. Een vrouw ver
dronk. De andere personen zijn over-:
gebracht naar het hospitaal van den;
Staat. Er zijn belangrijke verliezen ge-
leden. j:
De Matin van gisteren opent hare ko
lommen met de volgende waarschuwin :gr
„Het water van $e Seine, dat de ka
den, de straten, en de huizen over-,
stroomd, bevat typhusbaciilen. Van nb,
af moet het water gekookt worden.
Vruchten en groenten moeten gekookt
worden.
En ten slotte moét men het water nie
uit.de kelders wegpompen, met het oog
op de veiligheid de rhuizen".
Z. H. de Paus heeft aan den Aarts-,
bisschop van Parijs 10.000 francs vooij
de noodlijdenden gezonden.
De ..Times" zegt dat de overstroö-
mingen in Frankrijk den omvang een ei}
nationale ramp genomen hebben. On
gelukkigerwijze kan men nog niet zeg
gen of zij "haar hoogste punt hebben;
bereikt. ZuTlen de moderne ingenieurs;
en hulpbronnen van Frankrijk dit vree-
selijk ongeluk kunnen bestrijden
De „Daily News" drukt aan Frank
rijk de innigste sympathie der gansche.
beschaafde wereld uit.
De Morning Post zegt, dat de over
stroomingen iji Frankrijk zullen kunnen;
gerangschikt worden onder de grootste
rampen, waarvan de geschiedenis ge*
waagt.
De Daily Graphic drukt eveneens hare*
deelneming uit voor de slachtoffers der/
.overstroomingen.
Een museum van vervalschingen.
De kunstcriticus André Michel, con
servator aan het Louvre-museuni wil,
zegt men, te Parij's een Museum van(
Vervalschingen stichten. Nooit zoo;
moet hij tot een journalist hebben ge
zegd is er zooveel talent verbruikt
aan het maken van valsche kunstwerken
als tegenwoordig. In de wijk Père La-
chaise te Parijs zijn ateliers, waar ïfiet
anders dan Gotisch en oud-Saksisch ge
maakt wordt. Voor 25 fr. levert een;
beelhouwer een beeldje XIIIe eeuw. Er/i
zijn er naar Amerika gegaan en hebben
daar 25.000 fr. opgebracht. Er is meer
daii één onfeilbaar middel om in hout
in e'enig meubel, in een paneel, in een,
beeld, die gaten en andere verminkin
gen te krijgen, waar men eertijds meen
de den „tand des tijds" voor noodigj
te hebben. Het werk van vier eeuwen
wordt in één achtermiddag verricht.
Duitschland.
Te Gotha wordt geredigeerd een tijd
schrift, dat zich met den titel „Menschen-
tum" siert en geleid wordt door den
heer Eugen Wolfsdorf.
Deze heer publiceerde in het nummer
van 9 Januari een artikel onder het op
schrift: „Leopold de Heilige".
En daarin werd de bewering uitge
sproken, dat de overleden Belgische
Souverein in het Vaticaan een katholiek
model-koning (katholischer Musterkönig)
zou zijn genoemd.
Op dit „feit" werd dan voortgerede
neerd met beweringen als„Rome vraagt
slechts of iemand uiterlijk zijn plichten
niet zoozeer tegen God als jegens de
hiërarchie heeft vervuld". En dan wordt
verklaard, dat Leopold II wel rijke
offers zal gebracht hebben en voor den
Congostaat missiën uitgerust „opdat de
negers als katholieke christenen konden
verhongeren en ter dood worden ge-
geeseld
De bekende dr. Meffert teM.GIad-
bach nu dit lezende, schreef den redac
teur van „Menschentum" een briefje,
waarin hij verzocht te mogen vernemen,
waar de bron te vinden was voor de
bewering, dat net Vaticaan den Bel-'
gischen vorst „Katholiek niodel-koning"
zou hebben genoemd, hij wilde gaarne
den oorspronkelijken tekst in Latijn of
Fransch nasiaan. Dat zal weinig moeite
kosten, zegt hij, daar u immers de woor
den tusschen aanhalingsteekens zet".
Het antwoord luidde aldus
Gotha, 15 Jan. 1910.
ZeerEerw. Heer!
In antwoord op uw brief van 11 dezer
deel ik u mede, dat ik met u niet in dis
cussies treed.
Hoogachtend,
Eugen Wolfsdorf.
Dat was duidelijk.