Ie Jaargang
No. 98.
Katholiek vereenigingsleveo
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving
Bureau OUDE SINGEL 154» LEIDEN.
Inierc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2cent, met Oelllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën; gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
(Ingezonden).
II.
Dat katholieken niet met godlooche
naars en socialisten in het verenigings
leven mogen samengaan, wordt grif toe
gegeven; maar samengaan van katholie
ken met geloovige protestanten in de z.
g. n. gemengde Christelijke verenigin
gen, dat wordt nog al eens voorgestaan
en verdedigd
Aanstonds dient te worden toegegeven,
dat, ofschoon als beginsel moet ge
handhaafd blijven een positief-katholiek
verenigingsleven, als uitzondering
toch door bijzondere plaatselijke of tijde
lijk.' omstandigheden een Christelijke ver
eniging niet altijd is af te keuren en te
verwerpen: maar let wel als uitzonde
ring, want niet verdedigbaar zou het
zijn in 't algemeen de stelling op te zet
ten, dat het den katholieken zonder eeni
ge beperking vrij staat zich aan te sluiten
'bij gemengde of christelijke vereenigin
gen.
Wij willen hier eenige redenen aan-
.geven, waarom de katholieken geen vre
de kunnen en mogen nemen met Christe
lijke verenigingen.
De eerste reden is hierin gelegen,
dat gelijk wij gezien hebben, èn volgens
'het verlangen der Kerkelijke Overheid, èn
volgens de redelijke eischen van onze ka
tholieke geloofsovertuiging, wij gehou
den zijn tot een zuiver-katholiek vereeni-
ginsieven dit alleen is voor ons het wa
re en het goede.
Men heeft samengaan van katholieken
met protestantén in het verenigingsleven
willen billijken dóór te zeggen, dat toch
.beide partijen geloöven en vasthouden
aan de algemeene beginselen van het
Christendom, welke een godsdienstigen
grondslag geven aan de gemengde yer-
leeniging.
Deze bewering, goed beschouwd, heeft
jniet veel te beteekenen.
Immers onze eerste vraag Is deze:
i,welke zijn dan toch die algemeene
Christelijke beginselen?" Oroote woor-
den, die niet veel beduiden tenzij dit,
'dat het geen godloochenende, geen so-
i Ciaiistische beginselen zijn.
Bovendien, wij katholieken, mogen niet
.tevreden zijn met die algemeene begin
selen van het Christendom; wij vragen
het ware, het volle Christendom, dat
slechts éénen vorm heeft voor allen, nml.
het Christendom der Katholieke Kerk,
1 maar niet het Christendom van de Re
formatie.
Bij de protestanten, al hebben zij jets
yan de Christelijke Openbaring overge
houden, is toch niet dié vastheid van leer,
die volheid der waarheid en daar zijn niet
die krachtige hulpmiddelen tot opwek
king van ons godsdienstig leven; vooral
lechter moet de aandacht gevestigd wor
den op dat groote, in alles doorwerkende
verschil tusschen ons en de andersden
kenden, dat zij geen bindend gezag erken-
'men in den godsdienst, doch het zelfbe
stuur voorstaan en liet vrije onder
hoek, terwijl wij ons moeten onderwer
pen aan de kerkelijke overheid.
Daarom kunnen wij op den duur niet
dan federatief met hen samengaan, noch
Vruchtbaar met hen werken.
Terloops zij hier opgemerkt, dat ook
'Voor den bloei der vereeniging zelve, van
,jwelken aard deze ook zij, het niet bevor
derlijk is, dat de leden tot verschillende
godsdiensten behooren.
Want een eerste voorwaarde voor een
goede vereeniging is ongetwijfeld eens
gezindheid en ééndrachtige samenwer
king onder de leden en dit zal juist min
of meer geschaad worden door yerschit
Van geloof, door verschil van beginselen.
Duidelijk zal deze nadeelige zijde van
de gemengde vereeniging zich vertoonen
l>.v. bij de keuze van het bestuur.
Iedereen toch ziet gaarne zijn partij-
geuooten zitting nemen aan de bestuurs
tafel, wat van zelf ten gevolge heeft een
fcekere mate van ontevredenheid bij clc
kleinere partij, welke volgens haar mee-
ïiing niet genoegzaapi is vertegenwoor
digd in Het bestuur.
Ook zal bij die keuze meer gelet wor
den op den godsdienst dan op de be -
kw^mheid ¥All dso laadüUsl* lis* ds-
stuur zal bij het nemen van maatregelen
en besluiten dikwijls meer rekening moe
ten houden met de geestesrichting der
verschillende leden dan met het nut der
vereeniging zelvekortom in een gemeng
de vereeniging zal nooit die vrije en volle
werkzaamheid mogelijk zijn, wel echter
in een zuiver confessioneele vereeni
ging. Dit geldt natuurlijk zoowel van pro-
testantsche als van katholieke vereeni-
gingen
De tweede reden waarom de ka
tholieken zich niet moeten aansluiten bij
Christelijke vereenigingen, bestaat in het
gevaar voor geloof en godsdienstzin hier
aan verbonden.
Voor iederéén is het duidelijk, dat eene
gemengde vereeniging zeer gemakkelijk
leidt tot al te gemeenzamen omgang met
andersdenkenden.
Deze omgang nu, gezond verstand en
ervaring zeggen het ons, zal op den duur
in den katholiek het geloof doen ver
zwakken, hem min of meer onverschillig
maken voor de genademiddelen der Ka
tholieke kerk, en in hem de hooge achting
wegnemen en den eerbied voor het gees
telijk gezag.
Geheel in 't bijzonder schuilt in de
gemengde vereeniging een gevaar voor
het gemengde huwelijk, de bron van
godsdienstige ellende.
Zoo heeft Z. D. H. de Bisschop van
Haarlem in de synodale statuten van 1906,
juist met het oog op de gemengde huwe
lijken, zijne onderhoorige geestelijken met
allen nadruk aangespoord, dat zij toch
de gelóovigen zullen terughouden van het
gemengde vereenigingsleven.
Het spreekt van zelf, dat dit niet alleen
gekit van vak- of handelsvereenigingen,
maar ook en nog veeT meer van sociëtei
ten, clubs, zang- en muziekvereenigingen,
die aanleiding geven tot intiem en ver
trouwelijk verkeerhier is het gevaar voor
het geloof juist grooter.
De d e r d e re d en, die ons moet te
rughouden van de gemengde vereeniging,
is deze, dat de gemengde vereeniging fei
telijk een uiting is van verkeerde gods
dienstige verdraagzaamheid en van de
moderne s treving, bij sommige katholie-
keh ook reeds gevonden, om de scher
pe lijnen van geloof en godsdienst wat
uit te wisschen, en te komen tot een
soort van verbroedering met andersden
kenden een verkeerde geest, die zich
openbaart jn en tevens gevoed wordt door
het gemengde vereenigingsleven.
Omtrent deze verderfelijke zijde van
de gemengde vereeniging heeft nog in
den jongsten tijd onze H. Vadier de Paus
zich in zeer scherpe bewoordingen uit
gelaten.
Door den voorzitter der economisch-
sociale vereenigingen in Italië was aan
den Paus het voorstel gedaan om de
katholieken met de protestanten te doen
samengaan in gemengde vereenigingen,
welke dan zouden steunen op de beginse
len der „Christelijke gerechtigheid."
Dit voorstel heeft de Paus afgewezen.
Want, zoo zegt de H. Vader, „het is noch
„loyaal, noch edel, de Katholieke belij
denis-onder valsche vlag te voeren, als-
„of het smokkelwaar was. Verder is het
„niet te overzien, waartoe inet het begrip
„„christelijke gerechtigehid", dat veel
omvattend en gevaarlijk is, de geest der
„aangesloten vereenigingen en bijgevolg
„ook de personen, die in het bestuur ge-
„kozen worden, nog komen kunnen.
Ziedaar het oordeel van den Paus over
het christelijk vereenigingsleven het
is altijd gebrekkig en onvolledig en dik
wijls zeer gevaarlijk. Zeer schoon en vol
komen onze aandacht waardig is het
geen de „Osservatore", een ltaliaansch
blad van hoog-staand gezag, bij deze Pau
selijke beslissing heeft aangeteekendwij
nemen het volgende er uit over: „Het
„verheven woord van den Stedehouder
„van Jezus Christus verkondigt nog eens
^,met Zijn allerhoogst gezag, waaraan alle
„katholieken onvoorwaardelijk gehoor
zaam moeten zijn, dat onze vereenigin-
„gen openlijk confessioneel moeten zijn,
„en zich als zoodanig moeten voordoen.
„Noch de wensch, het ledental te yer-
„grooten, noch het vooruitzicht op het
„verkrijgen van aanmerkelijke voordeeleu,
„noch andere dergelijke overwegingen
„mogen daarheen leiden, dat de banier
„des kruises zou worden neergehaald:
„juist tot haar openlijke triomph zijn pn-
^lOTiguigcu ppgetieUk öi (fel is
„ook de bestaansgrond van de katholieke
„beweging.
„Non erubesco Evangelium, ik schaam
schaam mij niet over het Evengelie",
„zij nu, zoowel als vroeger en altijd het
„wachtwoord van alle katholieken, die
„nog van de verheven waardigheid huns
„geloofs, en van de dringende noodza
kelijkheid, het openlijk te belijden, door
drongen zijn.
......De Heilige Vader stelt boVen
„elk succes, hoe groot het ook moge zijn,
„de openlijke en uitdrukkelijke belijde-
„nis van Christus, en alle katholieken
„zullen boven iedere bijzondere overwe
ging den roem en de eer verkiezen, hem
„op den eersten wenk oprecht en open
lijk te mogen gehoorzamen."
De drie redenen, hier uiteengezet, heb-
be nnu voldoende aangetoond, waarom de
katholieken geen voorstanders kunnen en
mogen zijn van christelijke vereenigin
gen; daarom moeten zij met alle moge
lijke middelen streven naar uitsluitend
katholieke vereenigingen, voor welk doel
einde dan ook.
Als de katholieken dit goed begrijpen
en zich nauw aaneensluiten tot heilzame
samenwerking, dan zal dit ongetwijfeld
strekken tot versterking van ons geloof,
tot verhooging van onzen godsdienstzin,
en tot bloei der Katholieke Kerk.
Italië.
Aardschokken.
Een Reuter-telegram uit Palermo be
richt, dat sedert een tweetal dagen een
heftige storm heeft geheerscht in deCam-
pagna. Gistermorgen werd een golven
de aardschok gevoeld. Drie andere vrij
krachtige schokken zijn op denzelfden tijd
gemeld van het eiland Ustica (ten w. van
Sicilië) waar eenige huizen scheurden.
De bevolking was zeer geschrokken.
Uit Zuid-ltalië komen berichten over
hevige stormen, die aldaar losgebarsten
zijn. De dom van de kerk Cereglio te
Napels stortte in. Op verschillende plaat
sen zijn gewonden.
Amerika.
De vleesch-trust.
De Times" meldt dat de Amerikaan-
sche regeering voornemens is drie groote
vleeschfirma's te vervolgen wegens schen
ding van de wet tegen de trust. De zaak
zou reeds gisteren voor de groote juiy
te Chicago komen en waarschijnlijk lei
den tot een strafrechterlijke en een ci
viele actie. De firma's die bij dit proces
betrokken worden zijn Swift, Morris en
Armour, aan wien ten laste wordt gelegd
dat zij door middel van den vleeschtrust
den prijs van het vleesch beheerschen.
Volgens opgaaf van het departemerit van
landbouw slachten deze firma's 73 pet.
van het vee ten oosten van het Rotsge
bergte.
Nicaragua.
Uit berichten, van Bluefields afkomstig,
valt op te merken, dat de binnenland-
sche oorlog in Nicaragua nog in vollen
gang is. Bij Acoyapa, aan den oostelijken
oever van het Nicaraguameer, zijn de
troepen van President Madriz met die
van den opstandelingen-generaal Estrada
in botsing gekomen. De gevechtslinie is
24 kilometer lang. Het schijnt dus weer
bloedigen ernst te zijn.
Servië.
Prins George van Servië heeft ten
slotte toch eieren voor zijn geld geko
zen en besloten te George Melanowitsz
dienst te gaan nemen als kapitein. Het
moet echter heel wat voeten in de aard
hebbengehad, eer men hem zoover ge
kregen heeft. De berichtgever van de
Voss. Zeit. te Belgrado verneemt n.l.,
dat hetf slechts aan den invloed van een
met den prins en qje# de dynastie Ka-
rageorgewitsj zeer bevrienden jtoopman
te Belgrado te danken is, dat de tegen
stand van den prins werd overwonnen.
Maar ook de regeer in g heeft water in
haren wijn' gedaan. Zij heeft n.l. offi
cieel bekend gemaakt, dat de overplaat
sing niet geschiedt bij wijze van straf
maatregel, maar uitsluitend om den
prins gelegenheid tc geven ïijn mili
taire kennis uit te breiden ,ten einde
hem in staat te stellen beter de taak
te vervullen, dje, Heffl. later misschien
LW,el is de prins bestraft wegens zijn
optreden tegen den prefect van Bel
grado, Alimpitsj, en wel doordat "hem
voor e enigen tijd de toegang tot het
hof ontzegd is. Naar helt* heet, zal de
prefect nu, in strijd met vroegere me
dedeelingen ,toch aftreden.
Koninklijke Besluiten.
Met ingang van 1 Febr. is benoemd tot
adjunct-controleur der grondbelasting te
Zwolle E. de Boeiysurnumerair der direc
te belastingen, invoerr. en acc. uit de di
rectie Groningen;
zijn benoemd: tot ontvanger der dir.
bel. en acc. te Mantgum L. A. Eisink,
ontvanger der dir. bel. invoerr. en acc. te
Ittervoort; tot ontvanger der dir. bel. inv.
en acc. te Metslawier F. C. B. F. Al-
pherts,- surn. derzelfde middelen uit de
directie Arnhem; tot ontvanger der inv.
en acc. te Utrecht R. van der Feen, ontv.
der acc. en van den waarborg en de
belasting der gouden en zilveren werken
te Rotterdamtot ontv. der dir. bel', en
acc. te Epe D. W. Bosscher, verificateur
der invoerr. en acc. te Amsterdam; tot
ontvanger der dir. bel. invoerr. en acc.
te Gramsbergen F. K. G. Timmermans
van Abcoude, ontvanger der dir. be.l en
acc. te Colijnsplaat; tot ontvanger der dir.
bel. en acc. te joure W. Plinsinga, ontvan
ger derzelfde middelen te Loppersum;
tot ontvanger der dir. bel. en acc. te Nij-
kerk C. P. Vogelenzang, ontv. derzelfde
middelen te Oss; tot ontvanger der dir.
bel. en acc. te Haaksbergen C. G. A.
Simonsz, ontv. der dir. bel. invoerr. en
acc. te Koudumtot ontv. der dir. bel. en
acc. té Culeiiib~org, G. D. L. Rink, ontv.
der dir. bef. inv. en acc. te Brielle; tot
ontv. der dir. bel. invoerr. en acc. te 's-
Hertogenbosch C. LL Engels, ontv, der
invoerr. en van den acc. op de suiker te
Roosendaal tot ontv. der dir. bel. en acc.
te Hardenberg, J. Russcher, sum. der
dir. beh invoerr. en acc. uit de directie
GroningenIs met ingang van, 2 Febr. de
finitief benoemd tot ontv. der dir. bel.
en acc. te Hèijthuizen P. A. Steegmans,
waarn. ontvanger derzelfde middelen al
daar.
Benoemd tot notaris binnen het ar
rondissement Tiel, ter standplaats de ge
meente Wamef: W. A. Caron, candidaat-
notaris te Tiel.
Aan .J Risseeuw is met ingang van
15 Februari, eeryot ontslag verleend als
burgemeester der gemeente 's-Graven-
polder.
Mr. W. F. van Leeuwen.
De aanbieding van het eere-doctoraat
in de staatswetenschappen aan mr. W.
F. van Leeuwen zal plaats vinden in een
waarschijnlijk op 28 Februari in dé aula
der gemeentelijke universiteit te houden
plechtige vergadering.
Namens de juridische faculteit zal als
promotor het woord voeren prof. mr. A.
A. ÏJ« Struycken.
Speculatie op de Ijdelheid.
Er is geen voordeeiiger speculatie dan
die op de ijdelheid.
Dit is een oude waarheid, waarvan
handige menschen telkens opnieuw par
tij trekken.
Er vèrschijnt nu al zéven jaren een
uitgave getiteld: j.Nedcrland's Adels
boek", die goed gaat.
Daarnaast wil men thans een soortge
lijk werkje voor de niet-adellijken laten
verschijnen, dat tot titel zal voeren „Ne-
derland's Patriciaat".
In dit boekje zullen achtereenvol
gens! =r. worden opgenomen de aan
zienlijke niet-adellijke familiën, en per
sonen die door het bekleeden van hooge
ambten of door bijzondere persoonlijke
verdienste als hoofd eener familie kunnen
worden gerekend.
Men ziet dat de uitgave een vrij uit
gestrekt terrein bestrijkt en dat op een
daaraan gecvenredigde belangstelling ge
speculeerd wordt.
Het zal tot den bon t o n gaan behoo
ren ,in het „Patriciaat" te zijn opgeno
men wat een moeite zal men daarvoor
doen.—7 en wie er niet in staat tot een
inferieure kfassè van menschen worden
gerekend.
Met de praticiëré zullen in het Patri
ciaat" worden opgenomen hun in teven
zijnde afstammelinge,a £0 de. bewijsbare
y.o.orouders.
De genealogie zal een nieuwe vlucht
nemen, tenzij vele patriciërs, wier voor
ouders tot de lagere volksklasse behoor
den, er de voorkeur aan geven, de be
wijsbaarheid niet te ver uit te strekken,-
Hoe dit zij, als speculatie op de ijdel
heid mag deze uitgave reeds bij voorbaat
een succes genoemd worden. (Hgz.)
Bureau voor de R.-K. Vakorganisatie.
De heer Mr. P. J. M. Aalberse heeft
zich bereid verklaard als rechtskundig]
adviseur van het Bureau op te treden.-
Op 3 Januari j.l. werden de statuten
van van het Bureau Kon. goedgekeurd1.1
Als gesalarieerd secretaris van he# l
Bureau is de heer P. J. J. Haazevoeij
zonder tegencandidaa# gekozen.
Op 6 Febr. zal het Bureau met de Beft
sturen der Ned. R. K. Vakbonden ver-{
gaderen, alwaar o. m. besloten zal wor
den, tot het op 15 Februari in werking]
stellenvan he(t Fonds tot uitkeering]
bij staking en üi/tsluiting en waar
tevens een voorstel zal behandeld wor
den om het kantoor van het Bureau te
Leiden in het gebouw van de K. S. Ai.
te vestigen.
Eerstdaags zal een Verslag verschijnen
van de voornaamste werkzaamheden van|
het Bureau, vanaf zijn oprichting (18
Juli '09) tot 31 Dec. '09.
Overzicht van de R.-K. Vakbeweging
Het Bureau voor de R. K. Vakorga
nisatie is begonnen meit het instellen
van een onderzoek naar den algemee<
nen toestand der R. K. Vakbeweging!.
Het heeft ruim een 400-tal vragenlijs
ten aan de R. K. vakvereenigingen in Ne-!
derland verzonden.
Het is echiter mogelijk, dat enkele vak
vereenigingen met bekend zijn. De vak
vereenigingen die van het Bureau v. d.
R. K. Vakorganisatie geen vragen lijs#
ontvingen, moeten dus ten spoedigste!
hiervan het Bureau Heerengracht 489»
te Amsterdam kennis geven.
Dit geldt vooral voor de vakvereeni
gingen in het Bisdom Breda, van wie;
geen adresboek bekend is.
„Ons standpunt in de Vakbeweging"
Onder dezen titel gaf het Bureau voorf
de R. K. Vakorganisatie einde Decemoer,
j.l. een brochure uit. De eerste oplaag]
van 10000 exemplaren is bijna uitver-,
kocht, zoo dat vermoedelijk spoedig een
tweede oplaag van .10000 ter perse gaat
Bestellingen voor 'dien tweeden druk,
worden ingewacht bij het Bureau. Hee
rengracht 489. De prijs is 3 pen#. Voor
vakvereenigingen en propagandaclubs
2cent
Het plan beslaat tevens bij het Bu
reau, binnenkort een tweede brochure
uit ite geven van de hajid des heerenj
Henri Hermans, over „Een gevaarlijk!
„modernisme" in de vakbeweging."
LEIDEN, 26 Jacuiarl.
„St, Augustimis".
Maandagavond 24 januari j.l. hield,
St. Augusïinus" alhier een feestverga-
dering, waarin door den praeses, den!
den heer Bruinenman de nieuwe leden,
werden geinaugureerd. Spr. wees hen
er öp, dat zij door toe te treden tot een
roomsche vereeniging zich in de oogen,
van de wereld zouden aantrekken een
pak van achterlijkheid. Maar dat is on^
waar, katholicisme en kuituur zijn één:
immers bracht nie# het protestandsche
land bij uitnemendheid, Holland den
gróoten Vondel voort?
Hij herinnerde aan de "Ferrer-Hetzlev
een bpwijs, dat onze tegensjbuiders zich'
één voelen in hun haat voor wat hoogj
houdt de heilige Roomsche vlag. Daar
tegenover moeten wij roomsche studen
ten ons vereenigen, en die eenheid kun
nen we vinden in St. Augus(tinus. Zal
evénwel onze vereeniging haar doel be
reiken, dan moet het gemeenschappelijk
geloof standverschil en alle andere;
scheidingen doen verdwijnen. Vóór al
les moeten we ons jfemeenschapsgcvoel
bewaren.
Naast die eenheid is ook ïioodig ken
nis, kracht en moed om weerstand te
bieden aan al de valsche stelsels, die
men ons zal willen opdringen. Móchten;1
soms eens moeilijkheden komen, stelt
uzelf dan steeds de vraag, wakt beters
geeft mij het nieuwe en de keuze zal1
JH£t jn,uelüjk zijn. jy.a,t Kas tot