BUITENLAND.
BINNENLAND.
Ie Jaargang.
No, 07.
3)e £cicbclic Gotvta/nt
Burcnu OUDE* SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
25
Januari
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Frankrijk.
Een bergstorting.
De ,Petit Parisien" meldt, dat het ge
hucht Lorroy, bij Nemours, geheet door
•een aardstorting is verwoest
Het was reeds sedert eenigen tijd be
leend, dat er gevaar dreigde voor het
plaatsje. De Montagnan-heuvei, die zich
•boven het gehucht verheft, is in alle rich
tingen door mijngangen doorboord en
Vertoonde reeds op verschillende plaat
sen scheuren. De bewoners stelden even-
,wel, niettegenstaande de zware regens
het gevaar nog dreigender maakten, de
ontruiming hunner huizen telkens uit, tot
dat het te Iaat was.
Plotseling kwam toen de bergstorting
de lieden overvallen. De eerste huizen
werden door een massa rotsblokken ver
nield, waarbij zeven menschen om het
leven kwamen. Van dezen werden reeds
Zes opgegraven, terwijl naar den zeven
de nog steeds wordt gezocht
Uit een der huizen konden twee echt
paren en een zuigeling nog levend wor
den te voorschijn gehaald, allen ernstig
doch niet levensgevaarlijk gekwetst.
De eischen der Katholieken.
In een hartelijk schrijven van mgr. Lob-
.bedeiy, den bisschop van Moulins, geeft
deze in enkele korte punten het minimum
der eischen aan, die de Katholieken op
godsdienstig gebied stellen en die zoo
door de wet gewaarborgd willen zien.
Meermalen, zoo zegt de bisschop, heeft
men ons gevraagd, welke de minste
'eischen zouden zijn, die de Katholieken
van Frankrijk voor zich vragen. Ziehier
het antwoord:
a. vrijheid voor de Kerk om te leven
en zich zelf te besturen in overeenstem
ming met het goddelijk karakter;
b. vrijheid voor ieder burger om zijn
godsdienst uit te oefenen en te Jeven
in overeenstemming met zijn geweten;
c. vrijheid voor de ouders om hun
kinderen volgens hun overtuiging te doen
opvoeden.
Overstrooming.
Uit Parijs wordt gemeld:
De Seine wast voortdurend, ongeveer
2 centimeter per uur. Men vreesjt voor
.nieuwe rampen. Het water stroomt in
de sousterrains_ der gebouwen van de
'Oriéans-lijn. De Quay Rapée is geheel
ondergeloopenliet water staat nu in
de Rue Villioi en in de Rue Traversière,
.waar de circulatie gestaakt is. De over
gangen en het perron van het station
staan geheel blank. De Rue Watt is on
dergeloopen. De dienst op den inetro-
politain is geheel gestaakt van Vincen-
pes naar het Chatalet.
De benedenverdieping van het Paleis
Bourbon, waarin de Kamer van Afge
vaardigden vergadert, staat onder water.
Te Saint Maur moesten de personen
Idie naar de bovenverdiepingen waren
gevlucht, in veiligheid worden gebracht.
iDe dienst op den Ooster'tramweg van
Parijs naar Nogent, en pp den Zuidelij
ken metrop-olitain no. 4 naar het Bois
de Bologne is gestaakt. De Quay Passy
liep te 9.35 onder.
De maire van Alfortville vroeg om een
(motorboot, om de menschen van het)
eiland Pierre te redden1. De boot kon
piet meer onder de brug door en moest
dus vervoerd worden op een sleepers-
Sttagen.
Te Thais zijn 1000 personen dakloos.
De maire van Choisy-Le-Roi vroeg
jom beddengoed en om troepen, om plun
dering te voorkomen. Een escadron dra
gonders werd naar Choisy gezonden.
De electrische installatie van het ini-
pisterie van buitenlandsche zaken is
door de overstrooming onbruikbaar ge
worden.
Personen die dakloos zijn, worden on
dergebracht in de scholen, de prefect
yan politie vertrok naar het eiland St.
(Pierre. De ijzeren brug bij Romilly werd
jdoor het water meegesleept. Corbeil,
{Mélin en Javisy zijn ondergeloopen. Sa-
vigny sur Orge is geheel overstroomd
;en lijdt groote schade. Verdun en Cha-
lon staan geheel onde rwater.
Er heeft zich een waar meer gevormd
(achter het ministerie van buitenlandsche
zaken. De werkplaatsen van den onder-
grondschen spoorweg zijn overstroomd.
Er loopt een gerucht, dat te Alforsville
twee artilleristen verdronken zijn. De
plaats is geheel en al ingesloten. Het wa
ter staat 1 M. 50 hoog in de kelders. Er
is groote schade aangericht te Ivry. Alle
beschikbare vaartuigen zijn opgeëischt
voor het redden van de slachtoffers der
overstroomingen. Verschillende huizen
loopen gevaar In te storten. De electri
sche installatie van de Kamer van afge
vaardigden kan niet meer werken.
Te Ivry moet een huis van vijf verdie
pingen ingestort zijn. De toestand aldaar
is allertreurigst.
Een aantal kleine paviljoens te Choisy
le Roy zijn, naar het heet, ingestort en
daarbij zouden een aantal personen om
gekomen zijn.
Het water begint het entrepot te Ivry
binnen te dringen.
Het rijtuigverkeer tusschen het Ha
vre- en Trinité-plein is verboden.
Alle treinen komen aan de gare du Ly
on met groote vertraging aan.
Twee duizend personen uit de buiten
wijken, wier woningen zijn ondergeloo
pen, zijn naar Parijs gekomen om een
onderdak te zoeken.
De peilschaal van de pont Austerlitz
wees te 12 uur gistermiddag een water
stand aan van 6 M 84, die .aan den pont
Royal van 7 M. 60.
Men veronderstelt dat het water een
nog: veel grootere hoogte zal bereiken dan
in het jaar 1876.
Uit Reims wordt gemeld.
De Maine wascht voortdurend tenge
volge van de sneeuw en de reusachtige
regens. Te Tours sur'Marne zijn tien hui
zen ingestort. Een twintigtal andere drei
gen te zullen invallen. Inschrijvingen zijn
geopend om den slachtoffers te hulp te
komen, wier ellende groot is. In het dal
der Marne heerscht groote ontsteltenis.
De Parijsche correspondent der „N.
R. Ct." schrijft d.d. 24 dezer:
De Seine, gewoonlijk zoo kalm en be
koorlijk in de diepte vloeiende, levert
een dreigend en onrustbarend schouwspel
op. Hoog gezwollen, bruin en troebel,
de beneden-kaden geheel onder water
zettende, stormt ze als in wilden toorn
de stad door, balken, struiken en tal van
onherkenbare voorwerpen meesleurend.
De kleine eilandjes achter de Notre Da
me, bij de place Dauphine, waarop kleine
openbare tuinen liggen, zijn geheel ver
zwolgen. De top van een lantaarnpaal en
van een reeds overhellende kiosk, steekt
er nog boven hetwater uit.
De hoogte van het water, de breedte,
die de stroom plotseling gekregen heeft,
doorb et overstroom en van ai de beneden-
kaden, de groote indrukwekkende snel
heid waarmee de verbolgen, bruintroebe-
rivierdoor Parijs vloeit, doet iederen
toeschouwer reeds dadelijk gevoelen,
welk een verwoestend gevaarlijk element
de onschuldige, vriendelijke Seine kan
worden, welk een ontzettende ramp eene
overstrooming zijn moet en aan welke
schrikkelijke gevaren de buiten de groote
steden in de minder beschutte open stre
ken gelegen plaatsen bloot moeten staan
wanneer de rivieren opzwellen.
Ook ziet men duidelijk, welken kolos-
safen druk de bruggen, waar het water
reeds bijna tot de uiterste hoogte der
bogen gerezen is, hebben te doorstaan.
Het schijnt hooigst noodzakelijk over en
kele bruggen het yerkeer te verbieden.
Van scheepvaart of vervoer op de ver
toornde rivier is natuurlijk reeds lang
geen sprake meer en tie schade, aldus
door de schippers -en vervoerwereld; ge-
feden, is reeds ontzaglijk. De vrij jaag
naast den Seine-oever gelegen spoorlij
nen ,in 't bijzonder die van de Orléans-
tijn, zijn onder water en buiten ge
bruik. Vele groote fabrieken, in de on
middellijke nabijheid van Parijs, die elec-
ristche kracht leveren voor Parijs staan
er aan bloot onder water te geraken. De
ondeigioudsche werken in Parijs zelf,
voor zoover ze in de buurt van de Seine
gelegen zijn, hebben reeds zeer groote
schade geleden en kunnen elk oogenblik
nog slachtoffer worden van het vernielend
element.
Een noot van ironie kan ook hier niet
ontbreken, De groote werkplaatsen, waar
de machines van de waterleidingmaat
schappij staan zijn ook bedreigd, gera
ken ze onder water, dan kunnen dp ma
chines niet meer werken. En zoo Jaat
de compagnie weten, dat men spaarzaam
met het watergebruik moet zijn, daar er
i.van wege de overstroomging'^ wel eens
gebrek aan water kon komen.
ld Ch a^n b re-cl^-Yig ean is pp $e pp ga
bare school een staking in optima forma
uitgebroken.
Een viertal huisvaders hadden n.l. de
schoolboeken, door de bisschoppen ver
boden, verbrand, en daarom waren hun
kinderen van de school uitgesloten. Maai
de andere scholieren, die ondanks hun
jonge jaren een heel goed inzicht bleken
te hebben in het ongeoorloofde van die
daad, verklaarden zich één met hun uit
gesloten makkertjes en keerden niet meer
naar school terug.
Er gaat geen dag voorbij, of de Parij
sche biaden hebben nieuwe euveldaden
van de apachen te vermelden. Dit ge
boefte heeft zich in den laatsten tijd voor
al genesteld te Suresnes aan den linker
oever der Seine, waar het een waar
schrikbewind uitoefent en de bewoners
voortdurend in angst en beving houdt.
En -die ongelukkigen dragen in stilte hun
-lot, bevreesd als ze zijn voor de bloedige
wraak, die de apachen waarschijnlijk zul
len nemen, wanneer de autoriteiten in
kennis worden gesteld met hunne misda
den. Suresnes is een waar paradijs voor
de bandieten, want er zijn daar slechts
zeer weinig politieagenten en deze staan
nog meestal op post vcor het standbeeld
van Zola, met het strenge consigne niet
vandaar weg te gaan, daar de autoriteiten
nog steeds beducht zijn, dat de camelots
du Roy wederom een aanslag op het
beeld zullen doen.
Donderdagnacht waren vijf nog zeer
jeugdige boosdoeners eeii herberg te Su
resnes binnengekomen en hadden daar
het een en ander besteld. De kastelein
echter wilde hun niel tappen, waarop zij
stoelen, tafels en glaswerk kort en klein
sloegen, den kastelein met een.mes een
wonde aan het hoofd toebrachten, zijn
vrouw half dood sloegen en daarna nog
het hondje met revolverschoten dood
den. Toen verlieten zij zingend en joelend
het tooneet hunner „heldendaden."
Een voorbijganger, die uit de verte
getuige van het gebeurde was geweest,
snelde naar de agenten, die bij het stand
beeld stonden en deelde hun het voorge
vallene mede. Een hunner begaf zich toen
op weg, had het geluk twee wielrijden-
de collega's te ontmoeten waarop zij met
hun drieën de boosdoeners achterna trok
ken. Zij haalden hen in, er ontstond een
verwoed gevecht, maar de agenten bleven
ten slotte de baas en arresteerden vier der
bandieten.
De vijfde was gevlucht, maar zijn sig
nalement is bekend, en ook hij zal niet
lang meer van zijn vrijheid genieten.
België.
Ondanks al de moeielijkheden die zij
te doorspartelen heeft: en het weinigej,
dat zij tot hiertoe van haar vaders na
latenschap heeft geitrokken, vergat prin
ses Louisa de armen niet, schrijft de
Nieuwe Gazet. Van 't weinige, dat zij
in handen kreeg, heeft zij dadelijk een
som van 10.000 fr. afgenomen, die ze
aldus verdeelde: 5000 fr. aan de armen
van Brussel, 2000 fr. aan de armen van
Laekeu, 1000 fr. aan de armen van Spa,
1000 fr. voor het werk der gezonde lucht
voor de kleinen, 1000 fr. aan het werk
der kinderen-martelaars. Zij heeft ook
2000 fr. geschonken voor de slachtof
fers van de overstroomingen in Frank
rijk.
Men weet dat prirtses Louisa een gou
den hart heeft en nie|ts kan weigeren.
Dit verklaart ook hoe zij door haar om
geving soms is uitgebuit geworden op
alle wijzen. Om daaraan voortaan een
einde te stellen en haar een gerustt be
staan te laten voeren is voorgesteld, om
haar onder rechterlijke voogdij te-plaat
sen, zoodat zij zich to£ geene buitens
sporige uitgaven meer zal laten meesle
pen zonder dat ha^r rechterlijke raads
heer er tusschen komt Helt is de schoon
zoon van de prinses, hertog Gunther von
Sleeswijk-Holstein, die, het initiatief van
deze daad heeft genomen;.
Italië.
De slachtoffers der aardbeving.
Voor de eerste maal is van overheids
wege een uit ambtelijke lijsten opge
maakte staat van de slachtoffers der aard
beving van 28 Dec. 1908 uitgegeven.
Daaruit blijkt, dat in Messina en omstre
ken, in 't bijzonder in de stad Messina,
die met inbegrip van de voorsteden
150,000 inwoners telde, ruim 60,000 men
schen zijn omgekomen. Nog 33,000 van
hw EUifli '11JM 5Ü0 PR
de drie kerkhoven van Spira, Mare Gros-
so en Gran Camposanto begraven.
In Calabrië wordt het aantal offers op
omstreeks 17,000 berekend, waarvan in
het district Reggio 15,000, dit district
ligt het dichtst aan de Straat van Mes
sina.
Amerika.
Het ongeluk op den Canadian Pacific
Spoorweg.
Het bericht van het ontzettende on
geluk bij Sudbury wordt volledig beves
tigd. Wagons stortten in de rivier, die
met een ijslaag van 12 duimen dik was
bedekt, waaronder de reizigers geraak
ten. Duikers zoeken naar de lijken op
een diepte van 35 voet De naar beneden
gestorte wagens zijn een wagon met emi
granten, een wagon eerste en een wagon
tweede klasse. De restauratiewagen de
railleerde Kzoodat de acht daarin zittende
passagiers allen ontkwamen.
De reizigers in andere gederailleerde
wagens zittende, zijn omgekomen. Men
schat het aantal gedooden op 45.
Terwijl het officieele rapport het aan
tal slachtoffers op 31 en het aantal gewon
den op 42 stelt, is het zoo goed als zeker
dat er 70 menschenlevens zijn verloren
gegaan.
Van vijf en twintig of meerlijken zal
nooit de identiteit kunnen worden vast
gesteld, omdat deze lijken onherkenbaar
zijn geworden, doordien zij zich bevonden
in de tweede klasse en de gemengde eer
ste- en tweede klasse wagens, welke op
de brug bleven staan en daar 'in brand
geraakten. Andere gemengde waggons
tuimelden in de rivier. De inzittenden
verdronken. Een eerste klasse, waggon
die waarschijnlijk veertig passagiers be
vatte, zonk eveneens in het water weg.
Slechts drie passagiers werden, voor zoo
ver bekend, gered.
De restauratiewagen werd eveneens in
de rivier geworpen. De slaapwagen bleef
staan. Ook "daar waren vele slachtoffers.
Reizigers en conducteurs braken moe
dig door het dak van den restauratie
wagen heen en redden op deze wijze eeii
aantat passagiers.
Krachtige pogingen werden aangewend
om de onder het water bedolven waggons
naar boven et brengen. Maar het werk
werd bemoeilijkt door een hevigen
sneeuwstorm.
Een aantal lijken die onder het ijs lig
gen, zullen misschien nooit kunnen wor
den teruggevonden.
De vleeschstaking die onlangs in Ame
rika is uitgebroken ^wordt door presi
dent Taft met de meeste gympa,thie be
schouwd. De secretaris van het departe
ment van landbouw "Wilson, zal heden
een communique publiceeren over den
toestand van de levensmiddelenmarkt,
waaruit blijkt dat de voorraden grooter
zijn dan ooit Jiet geval was, terwijl de
boeren voor slachtvee niets meer kre
gen dan vroeger. Bovendien kwamen
verboden trustvormingen voor. De con
serven fabrieken betaalden den boeren
voor het vleesch niet meer dan vroeger
hadden evenwel de prijzen voor den
kleinhandel verhoogd. De winst der oon-
servenfabrieken is zoodoende voortdu
rend toegenomen. De vleeschboycot
strekt zich bijna over hett geheele J<and
uit, meerdere millioenen menschen heb
ben zich bij die beweging aangesloten.
De vleeschprijzen beginnen in ver
scheidene plaatsen jeeds langzaam te
dalen.
Servië.
Van prins George.
Wat mén vreesde en verwachtte is ge
schied. Prins George weigert beslist Bel
grado te veriaten en zijn dienst als kapi
tein bij het 10de regiment infanterie te
Gome Milanowitz te aanvaarden. Hij
weigert het dienstbevel van den minister
van oorlog aan te nemen, en ging naar
den koning ^om dezen te verzoeken het
bevel te herroepen. Maar de koning, die
het bevel had goedgekeurd, kon dit niet
herroepen en gaf zijn zoon den last, ten
spoedigste aan de bevelen van den mi
nister van oorlog te gehoorzamen, daar
hij anders tot krasser maatregelen de toe
vlucht zou moeten nemen. De koning be
zwoer zijn zoon toch geen verder schan
daal te maken, maar prins George gaf
niet toe, en verliet het paleis met de
vaste verzekering, dat hij niet van plan
is £$ar Gorne Milanowitz te gaan.
Gemeld wordt, dat de Regeering vast
besloten is, er op aan te dringen, dat de
prins het bevel van den minister zal op
volgen, en binnen acht dagen zijn dienst
in de hem aangewezen garnizoensplaats
zal aanvaarden. Doet hij dit niet, dan
zal hij van zijn rang als officier worden
vervallen verklaard, en tevens van alle
rechten als lid van het koninklijk huis
worden ontheven. Zou de koning zijn toe
stemming tot die besluiten weigeren, daa
is de regeering voornemens af te treden*
Prins George heeft, volgens de laatste
berichten, geen plan zich door bedrei
gingen te laten afschrikken. Hij zal blij
ven weigeren Belgrado te verlaten en
het hem opgedragen commando over de
compagnie in Milanowitz niet aanvaarden*
Dat kan mooi worden in Servië!
Een nader bericht meldt
De geneesheeren verklaren, dat prins
George ongeschikt is voor den dienst.
H ijzal zich desniettegenstaande naaf
zijn nieuwe woonplaats begeven.
Of het waar is, valt te betwijfelen,
maar regeering en vorst zijn aldus mooi
uit hun netelige positie gered.
De katholieken en de statistiek der
misdaden.
Men schrijft uit Amsterdam aan het
Hbl .v. Antw.
Eenige Vlaamscihe vrienden en lezers
van Het Handelsblad van Antwerpen ver
zochten mij toch eens iets te schrijven
oyer de beschuldiging, dat de Katholie
ken in Holland het grootste percentage
misdadigers aan de gevangenissen zou
den leveren. Deze beschuldiging, schreef
men mij, wordt op het oogenblik in de
Belgische liberale en socialistische pers
danig uitgebuit. Met name zou „Vooruit"'
een lasterlijk artikel uit het roodë dag
blad „Het Volk", overgedrukt en op groo
te schaal verspreid hebben, zoodat de
aantijging a Igemeen in omloop is.
Ziehier dan de ware toedracht van den
stand der zaken
Reeds vele jaren wordt tegen ons het
verbluffend feit uitgespeeld, dat wij het
grootste cijfer halen in de statistiek der
gerechtelijke veroordeelingen. En een
bent van kerkhatende schrijvers, driftig
om ons aan te vallen, leidde daaruit ge
regeld af onze zedelijke minderwaardig
heid, zoodat de Kerk zelf de vergrijpen
moest boeten van enkele harer kinderen
aan hare gebodenleer. Al was echter de
statistiek onweersprekelijk, zij zat vol te
genspraak.
Ten ja re 1905 bewees dan ook de ge
kende dr. Ariëns, dat de gegeven cijfers
onaannemelijk waren om er besluiten uit
te trekken, daar zij slechts enkele ver
grijpen van een deel des volks opgeven
en nog maar gerechtelijk vastgestelde ver
grijpen tegen burgerlijke wetten, terwijl
zij niets meedeelen over de i n n e r 1 ij k e.
boosheid van een uiterlijke daacfy
noch de deugden der menschen in de
onderlinge verhouding betrokken.
Bovendien bleken de meeste zooge
naamde „misdaden" der katholieken op
allerlei geringe overtredingen neer te ko
men, en deels te wijten zijn aan het aan
tal armen, dat volgens dezelfde statistiek!
onevenredig groot bleek te zijn onder de
katholieken, en wier ellendig leven in den
regel maar al «te gemakkelijk tot ver
zwakking van wilskracht en door de meer
dere verleiding tot misdaad voert.
Daarbij kwam nog de ligging der ka
tholieke provinciën Noord-Brabant en
Limburg, die door grenslanden zijn in
gesloten, waardoor de smokkelhandel met
den aankleve van verkwisting, onzedelijk-
hed en bloedige vechtpartijen licht groo
tere uitbreiding verkrijgen. En dan het
drankmisbruik. Vele Roomsche plattelan
ders wonen verlaten in hun landschappen*
cn werd hun de christelijke gebodenleer.
niet gepredikt, zij zouden in de meest
geschikte omstandigheden leven om ban
dieten te worden. Want de bierpint en heft
kroeg-jeneverglas, die hun in eenzame
achtermiddagen gezelschap houden, zijn-
maar at te dikwijls hun groote vrienden'
en dus hun grootste vijanden.
Als cle alcoliol hun knuisten doet tin-»
telen, tintelen hun knuisten op ëlkaar*
en de gerechtelijke statistiek heeft dan
weer een vechtpartijtje aan te teekenen*
dat straks tegen den godsdienst wordfi
uitgespeeld. Maar het innerlijk leven van
deze menschen in dagen van rustig zelf-
bezit krijgt nimmer van d,e statistiek .eeq
