®e Siicbdte Sou/temt
20
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving
Ie Jaargang.
No. 93.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
Januari
1CM0.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Beléië.
Over de eerste verdeeling van koning
Leopold's nalatenschap deelt de Nieuwe
Gazet de volgende bijzonderheden mede:
Maandag werd de moeilijkheid uit den
weg geruimd, die de gedeeltelijke verka-
veling van de nalatenschap des Konings
tusschen de wettige erfgenamen, dwars
boomde. De prins van 'Coburg 'heeft, in
derdaad laten weten dat hij van zijn
schuldvorderingen van 2 millioen afziet.
Maandagmorgen had, bijgevolg, in de
bureel en van de „Société Générale" de
verdeeling plaats van het eerste beschik
bare deel der nalatenschap van Leopold
II, zegge de 18 millioen waarden, waar
van er spraak is in het testament des ko
nings. Zijn dochters waren door, haar ad-
vokaten vertegenwoordigd, die een nogal
lang onderhoud gehad hebben met nota
ris Dubost en de testament-uitvoerders.
Het is tengevolge eener telegramwisse
ling tusschen Brussel, Weenen en Buda
pest, dat prins Philip van Coburg er in
toegestemd heeft zijn eisch te verminde
ren. Het is maar voor een som van
500,000 fr. dat er beslag gelegd is op het
deel dat prinses Louise toekomt De „So-
ciétc Générale" heeft dan op de titels
die aan prinses Louise toekomen 80 pet.
verschoten voor de 2 millioen 500 duizend
frank erkende schulden en zekere som
aan de prinses zelf bezorgd. Voor het
overige blijft de „Socété Générale" borg
voor de gebeurlijke belangen van de ande
re schuldeischers en van prins Philip van
Coburg.
Senator adv. Sam Wiener heeft uitdruk
kelijk verklaard dat hij noch raadsman,
noch de gevolmachtigde van prins Phi
lip van Coburg is.
Duitschland.
V leeschschandaal.
De Vereenigde Staten hebben niet
meer 't monopolie der vleeschschandalen.
Dinsdag werd te Schöneberg, in Duitsch-
land, een fabrikant van geconserveerde
vleeschwaren gearresteerd, onder be
schuldiging van een Hamburger handels
huis gedurende de laatste jaren voor
niet minder dan anderhalf millioen Mark
bedorven vleesch te hebben geleverd.
Italië.
Spoorwegdieven.
Twee hoogere Italiaansche politie-be-
amhten zijn naar Boiogna gezonden, om
afdoende maatregelen te nemen tot op
sporing van een bende spoorwegdieven,
die sedert geruimen tijd goede zaken ma
ken bij het goederenverkeer tusschen
Bologna, Ferrara, Padua, Venetië, Mi
laan, Piacenza, Modena en Florence.
(Jiun systeem bestaat in het vervalschen
van re^u's, zoodat de goederen naar
verkeerde plaatsen worden verzonden,
iwaar zij door leden der bende in ont-
vangst worden genomen. Zoo moest in
het jaar 190809 2.265.875 lire scha
devergoeding worden betaald aan 39000
me - >en, die niet afgeleverde goederen
rec.a..._erden. Het vorige jaar was dat
bedrag nog grooter.
Turkije,
Woensdagmorgen om half 12 is te
Constantinopel in heit tot parlemcnsge-
bouw dienende Tschiraganpaleis een
Igroote brand uitgebroken. De Kamer is
bijna geheel vernield, de vergaderzaal
van den Senaat werd minder ernstig be
schadigd. De brand is gebluscht.
Een later bericht meldt: Het Parle
mentsgebouw is geheel vernield. Er zijn
slechts enkele brokken van muren blij
ven staan.
Talrijke voorwerpen van groote artis
tieke waarde en de parlementsarchieven
zijn verbrand. De schade wordt op 10
millioen Turksche ponden begroot.
Uruguay.
Een telegram uit'Buenos-Ayres meldjt,
dat aldaar een hardnekkig gerucht loopt,
dat in den Zuid-Amerikaanschen staat
Uruguay ecu begin van opstan* is uitge
broken. De zeer strenge censuur maakt
he.t onmogelijk inlichtingen tie yerkrijgen.
Uit Montevideo wordt bericht, dat in
de provincie onbelangrijke ongeregeld
heden zijn voorgekomen, waarschijnlijk
van een klein gedeelte van de partij
ten gevolge van een poging tot opstand
van Blanco.
In officieele kringen wordt verklaard
dat er geen vooruitzicht bestaat, dat de
beweging door de groote massa van het
volk gesteund zal worden. Aangezien het
land zeer welvarend is, bestaat er geen
reden tot ontevredenheid. De Regeering
voorziet, dat de onbelangrijke ongere
geldheden, waarvan de aanstichters ver
moedelijk uit Argentinië steun ontvan
gen, spoedig onderdrukt zullen zijn.
Hofbericht.
H. M. de Koningin heeft gisteravond
een diner, waarbij ook Z. K. H. Prins
Hendrik aanzat, aangeboden aan de hoof
den van buitenlandsche missiën, voor zoo
ver in deze stad of bij afwezigheid vertegen
woordigd door tijdelijke zaakgelastigden.
Tot deze laatsten behoorden mgr. Giovan
ning van den Heiligen Stoel; de heeren
Sampagnare van Uruguay, Catalini, van
Italië; Salcedo de Barreto, van Spanje.
Allen waren met hunne dames uitge-
noodigd, zoomede de Minister van Buiten
landsche Zaken met mevrouw De Mares
van Swinderen.
De tafel, die in de galerij-zaal was
aangericht, prijkte met het fransche pla
teau en was versierd met seringen en
rose tulpen.
Groepen palmen tooiden de beelden
zaal. De diplomaten waren in groot ambts-
costuum.
Gedurende het diner liet het strijk
orkest der Kon. Mil. Kapel, geleid door
luitenant Bouwman, zich hooren.
Neutraliteit en Bond van Ned.
onderwijzers.
De afdeeling Nieuw-Helvoet e. o. van
den Bond van Nederlandsche Onderwij
zers heeft met algemeene stemmen de
volgende motie aangenomen:
„De'afdeeling „Nieuw-Helvoet e. o."
van den Bond van Nederlandsche On
derwijzers, bijeen in haar huishoudelijke
vergadering van 18 Januari 1910,
besprekende de openingsrede van den
Bondsvoorzitter op de Algemeene Verga
dering te Leiden en in 't bijzonder dat
gedeelte, waarin gesproken wordt over
de deelneming1 der onderwijzers aan natio
nale feesten,
spreekt als haar meening uit, dat in
punt h van het Bondsprogram onder „po
litieke dogma's" alleen verstaan moet
worden liet propaganda maken voor par
tij-politiek, maar dat het volstrekt niet in
strijd geacht moet worden met de neutra
liteit der openbare school, als de onder-
zers in de school nationale liederen lee-
ren zingen en medewerken aan Oranje
feesten.
protesteert krachtig tegen de weinig
tactische wijze, waarop de Bondsvoorzit
ter namens 't Hoofdbestuur, in deze voor
de Openbare School zoo /moeilijke tijden,
vele voorstanders van haar afstoot,
en besluit deze motie te publiceeren."
LEIDEN, 20 Januari.
De nieuwe Burgemeester.
Per bulletin hebben wij gisteravond
onze lezers in kennis gesteld van de
officieele benoeming van Jhr. mr. N„
C. de Oijselaar, tot burgemeester van
Leiden.
Hier volgen eenige bijzonderheden
omtrent den nieuwen burgemeester.
Jhr. Mr. Nicolaas Charles de Gijse-
laar, werd 21 Oct. 1865 te Gorinchem
geboren, waar fijn vader hoofd was van
de nu nog bestaande bankiersfirma De
Gijselaar Co., die nog bestaat en waar
van de nu benoemde tot voor enkele
jaren de leiding in handen had.
Hij bezocht de inriclitingen voor open
baar onderwijs te Gorinchem en stu
deerde vervolgens aan de Leidsche Aca-
demei.
Tot voor eenige jaren bekleedde de
heer De Gijselaar geen openbaar anttrt,
hij was toen het hoofd der bankiers
firma. Enkele jaren geleden werd hij
door de rechterzijde gekozen als Christ-
Historisch lid der Provinciale Sta,ten van
yppr het district Gprcumj
indertijd wekte die candidatuur bij de
vrijzinnige partij nog al eenige verwon
dering;.
Jhr. De Gijselaar behoort dus tot de
Christelijk-Historisehe partijwij kun
nen hieraan toevoegen, dat politieke drij
verij hem ten eeneumale vreemd is.
Te Gorcum is de heer De Gijselaar
zeer populair, zoodat men hem noode
ziet vertrekken. Mede omdat men zel
den tevergeefs een beroep op hem zal
doen, indien er hulp jnoet worden ver
leend.
De heer De Gijselaar heeft niet ge
solliciteerd naar het ambt, doch is daar
toe aangezocht.
George Eltej izal van 24 tot 28
Januari a.s. in het gebouw Zomerzorg
in veiling brengen de boekerij van prof.
J. F. R. Gonggrijp en anderen. De ca
talogus beschrijft werken op het gebied
van Nederlandsche topografie, zeden en
gewoonten, costuumkunde, reizen, ken
nis van Oost-Indië, prenten, teekenin-
gen, een collectie „Almanac de Gotha,
enz.
Kijkdagen 21 tot 23 Januari.
Aan het gymnasium te Leiden is te
vervullen de betrekking van rector. Solli-
citatiën worden ingewacht vóór 1 Februari
a.s. bij den secretaris van curatoren, mr.
H. W. C. J. de Jong. („St.ct")
Met Staatscourant no. 16 zijn ver
zonden de statuten van het Christelijk
Comité voor Indië, alhier.
De heer W. J. M. Bijsterveld, medisch
student alhier is bij beschikking van den
Minister van Oorlog toegelaten tot eene
vrijwillige verbintenis als adspirant-reserve
ofiicier van Gezondheid bij het 4e Reg.-
Infanterie.
Bij beschikking van den Comman
dant der le Divisie wordt de le Luitenant
J. E. Schneiders van het 3e Bataljon,
4e Reg.-Infanterie te Gouda, met ingang
van 1 Februari a. s. overgeplaatst bij het
2e Bataljon van dat Regiment alhier.
BODEGRAVEN. Bij gelegenheid van
zijn zilveren huwelijksfeest zal de burge
meester alle schoolkinderen, waaronder
er veel zijn uit andere gemeenten, op
bruidsuikers trakteeren. In alle scholen
zal dien dag wel een „lang zal hij leven"
weerklinken.
GOUDA. Tengevolge van de niet-her-
benoeming van een harer periodiek af
tredende leden heeft de Commissie van
Toezicht der Stedelijke Muziekschool
collectief ontslag genomen.
Bij de gisteren gehouden stemming
van twee leden van den gemeenteraad
werden in het le district uitgebracht
661 geldige stemmen. Hiervan verkregen
de heeren J. de Jong Hz. (lib.) 362, dr.
B. J. Broekhuizen (a.-r.) 245 en E. v. d.
Werf (s.-d.) 54 stemmen, zoodat gekozen
is J. de Jong Hz.
In het 2e district werden uitgebracht
536 geldige stemmen, waarvan op de
heeren J. L. Belonje (v.-d.) 25, L. J.
Jaspers (r.-k.) 253, J. G. C. Kamphuizen
(lib.) 194 en J. J. v. d. Pauw (s.-d.) 63,
zoodat herstemming moet plaats hebben
tusschen de heeren Jaspers en Kamp
huizen.
HAARLEMMERMEER. Ondanks het
zachte weer gaat liet met de winterge
wassen niet naar wensch. Men klaagi
over te weinig opgang van het uitge
zaaide, een gevolg van de vele regens,
welke een gedeelte van het uitgezaaide
doet verrotten.
Er is ook maar weinig land bezaaid.
Het laat zich dan ook aanzien, dart nog
meer land dan het vorjge jaar met bie
ten en andere fijne zaden zal worden
bezaaid.
KATWIJK AAN DEN RIJN. De lief
dadigheidsvoorstelling der R. K. Tooneel-
club „Weldadigheid" alhier heeft voor de
R. K. Armenkas opgebracht netto f 50.58.
Met voldoening kan „Weldadigheid" op
het door hen nagestreefde doel, het steu
nen der noodlijdende en het het ver
schaffen eener genoegelijken avond terug
zien.
LISSE. Gisteravond hield onze af
deeling van den R. K. Volksbond een
goed bezochte huishoudelijke vergade
ring. Met een korte doch kernachtige
toespraak opende de Voorzitter de ver
gadering, waarna door den secretaris
de uitvoerige notulen werden voorge
lezen en zonder aanmerkingen goedge
keurd. Een hartelijk woord van dank
bracht de Voorzitter aan de tooneel- en
zangafdeeling, voor hun welwillende
medewerking bij de laatste feestvergade-
ring. Uit de mededeelingen van het be
stuur bleek, dat van het Kruisverbond
een schrijven was ingekomen, waarin
zij adhaesie verzocht op een adres, te
richten aan den Gemeenteraad, teneinde
het sluitingsuur der herbergen een uur
te vervroegen en dit aldus te brengen
van 11 op 10 uur. Besloten werd dit
adres te steunen.
Door den heer P. van Bezu werd
verslag uitgebracht van de laatst ge
houden Centrale-Raads-vergadering. Een
dankbaar applausmocht den afgevaardigde
ten deel vallen. Wederom werden een
tiental leden geinstalleerd. Uit de -be
sprekingen ter oprichting van een Com
muniefonds bleek, dat er weinig animo
voor was, weshalve besloten werd dit
nog eenigen tijd aan te houden. Mede
gedeeld werd, dat een permanente com
missie tot onderzoek van speciale wetten
reeds was benoemd.
Zij bestaat uit de heeren v. d. Aartweg,
Bakker en Wijsman. Op voorstel van de
heer Warmerdam werd besloten de be
sturen der omliggende bondsafdeelingen
aan te schrijven en dan uit de verschil
lenden afdeelingen een meer uitgebreide
commissie te benoemen. De Geestelijke
Adviseur zette de staking te Beek en Donk
uiteen en wel in verband met een schrijven
van het bestuur der federatie van R. K.
Werkliedenvereeniging in Nederland. Aan
dee penningmeestervan stakingscomite zal
f 5 worden overgemaakt. In de rondvraag
stellen de heer P. van Bezu voor het
plaatsen bespreken op de gewone feest-
vergaderingen af te schaffen. Bij stemming
werd hiertoe besloten.
Hierna werd de vergadering gesloten.
NOORDWIJK. Gisteravond hield de
wielrijdersvereeniging,, Nordovici" ha
ren gezelligen avond in de zaal van 't
café „Flora", van den heer P. H. v.
d. Voort. De voorzitter, de heer Klijn-
veld, opende den avond door de aan
wezigen hartelijk welkom te heeten. In
het kort memoreerde hij eenige zaken
uit het afgeloopen jaar, de vereeniging
betreffende en sprak daarbij den wensch
uit, dat deze avond niet alleen aan
leiding mocht geven tot het toetreden
van nieuwe leden, doch ook, dat zich
vele donateurs of donatrices mochten
opgeven. Hij bracht p\n dank uit aan
,den caféhouder, die zich voor hen bijna
belangeloos, zooveel moeite getroostte
en hen bij de repetities steeds ter wille
was. Daar een lang programma wachtte,
besloot hij kort te zijn en deelde nog
mede, dat in den loop van den avond
eene collecte zou gehouden worden voor
de nieuwe vacantiekolonie voor zieke
kinderen. Tot slot vroeg hij het publiek
eenige toegevendheid in het beoordeelen
ider tooneelstukjes. '(t Doel was slechts
allen een leuken avond te bezorgen.
Nu de leden van „Nordovici" hebben
allen een leuken avond Ipezorgd. Het
gaat niet aan om alle stukjes van het
programma afzonderlijk te behandelen.
Alleen noemen wij no. 2. De Drie Hof
jesdames, dat zeer insloeg en no. 7,
Een slaaf der Eubiotiek. De moeielijk-
heid van het stuk in aanmerking geno
men, werd het zeer goed weergegeven.
Bij no .10, Een repetitie-avond van
Eensgezindheid, werd onbedaarlijk ge
lachen.
Buiten de hier genoemden werden ook
de overige stukjes zeer verdienstelijk
gespeeld. Een woord van lof aan den
pianist en pianiste, beiden leden der
vereeniging, wier accompagnement zeer
te prijzen viel. Ook de grime van on
zen dorpsgenoot, de heer O. v. d. Heij
den was zeer goed verzorgd.
Het programma had wel wat korter
kunnen zijn. De spelers hadden werkelijk
een te vermoeienden avond.
Na afloop werd door den President
medegedeeld ,dat de collecte jjad op
gebracht ruim f 11, waarvoor hij zijn
welgemeenden dank uitsprak.
Nordovici kan met genoegen op dezen
avond terugzien en wij hopen, nog^vaak
in de gelegenheid te worden gesteld,
van zoo'n avond te kunnen profiteeren.
NOORDWIJK-BINNEN. In den loop
der volgende week, vermoedelijk op
Woensdagavond, zal eene lezing wor
den uitgeschreven door de afd. Noord-
wijk, van het H. B. Genootschap te hou
den door den heer Beremer, te £assen-
heim.
tiêt onde^erp. ygptU&ea, avpjd
zijn „Grondkennis".
Niet-leden kwee*kers zullen tot deze
lezing géén toegang hebben, terwijl uifr
noodigingen zullen worden gericht aan
de alhier wonende exporteurs, welke vol-
xgens de statuten van H. B. G. gee#
lid der vereeniging kunnen worden.
NOORDWIJKERHOUT. Gisteravond
gaf de tooneelvereeniging „Hulp der
Armen" eene uitvoering voor een matig
bezette zaal. Al dadelijk konden wij zien,
dat „Hulp der Armen" vooruit gegaanf
was en in het zich vrijer bewegen en
in de geheele regie. Het drama werd
goed en vlot afgespeeld en wjj kunnen
een woord van lof niet onthouden, voor-i
niet aan hen die de grootere rollen;
daarin bezetten, welke zeer goed ge->
kend werden. Ook de overige stukken
mochten luiden bijval inoogstten. En re
gisseur én leden, kunnen met voldoe
ning op dezen avond terugzien en wij
maken ons sterk, dat heit getal dona*
teurs van deze vereeniging door den goe
den indruk van gisterenavond zal stijh
gen.
Gedurende het afgeloopen jaar,
werden 95 buitengewone machtigingen
tot heit schieten van schadelijk gedierte
uitgereikt.
10 runderen, lijdende aan tuberculose
werden door het Rijk overgenomen.
NIEUWVEEN. Ten huize van den
melkslijter J. ontstond Dinsdagmiddag
in den schoorsteen een begin van brand.
De bewoners, van geen gevaar bewust,
zaten hun middagmaal te gebruiken,
toen zij door de buren van hun gevaar
lijke positie werden in kennis gesteld.
Zooals te begrijpen is, stak ieder onver-
verwijld de handen uit den mouw. V.
besteeg fluks het dak, teneinde gemak
kelijker het vuur te kunnen dooven.
Doch wie schetst zijn verbazing, be
merkende een leege emmer in den vuur
gloed te willen uitstorten Moeder de
vrouw, beter bij haar positieven, snelde
naar den zolder, en te hulp gekomen
door een inwonende dame, die haar o. m.
een handje vol zout offreerde, mocht het
genoegen smaken, den brand in een
minimum van tijd te overmeesteren. Ver
zekering dekt de schade.
ROELOFAREN DSVEEN. Maandag
avond gaf de wielrijdersvereeniging Het
Stalen Ros alhier een uitvoering vooq
leden en genoodigden in het café Wa,r
gen aar.
Opgevoerd werd
1. Potverteeren, blijspel in 3 bedrijven
2. Luie Hannes, voordracht door M. Ver
del. 3. De antipoden of tegenvoeters,-
komische scène. 4. Een half uur bij den
kapper, kluchtspel in één bedrijf. 5. Va
ria op een oud thema. Voordracht door
Eimert Koek. 6. No. 33 het derde huis;
links. Kluchtspel in één bedrijf. 7. Naar.
de maskerade, komische ensemble scè
ne. De zaal was zeer goed bezet
Over het algemeen werd er uitste
kend gespeeld. Ook de voordrachten vie
len zeer in den smaak van 't publiek. En
kele lokten zelfs een oorverdoovend ap^
plaus uit. Zoo bijv. had de heer Eimert
Koek zeer veel succes in de Antipoden,
of tegenvoeters en in Varia op een be
kend thema.
Dinsdagavond gaf „Het Stalen Ros"-
eenzelfde uitvoering tegen matige entree
voor niet-leden, die eveneens zeer goed,
slaagde.
Zaterdag 25 Jan. zal het Bestuur van
de Noordelijke IJsclub „Wilhelmina" aan
de leden dier club een feestavond aanbie-
de nin het café v. d. Geest
Bij die gelegenheid zullen optredende
heeren Carl. J. Hellmann en Bern. van
Leeuwen, van Leiden.
REEUWIJK. In 1908 en 1909 werd
door een 30-tal ingezetenen uit deze ge
meente, een adres gericht aan den Mi
nister van Landbouw, met het verzoek
om vergunning tot he4 vangen, dooden;
en vervoeren van kieviten op de eilandjes
in de Sluipwijksche plassen te Reeuwijk.
Thans hebben adressanten bericht oafl-
vangen, dat gezien de desbetreffende
ingekomen rapporten ,geen termen aan
wezig zijn om aan het verzoek te vol
doen.
VOORHOUT. Gisterenmiddag 19 Jan.
1910 hield de Tuindersvereeniging van
Voorhout en Omsteken een ledenvergade-
ring welke door bijna alle leden werd be
zocht. De vergadering werd geopend door
een der Firmanten van de firma Vaa
