Gratis en zonder
eenige prijsver-
hooging.
Geïllustreerd
Zondagsblad,
Geïïlusteerd
ZONDAGSBLAD.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
ie Jaargang.
No. 76.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, ƒ1.10 per
kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal.
Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent.
Woensdag
December
1909.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
r\e krachtige steun dien wij tot
heden ondervonden van de
Katholieken van Leiden en Om
streken, zich uitende in een steeds
grooter wordend aantal abonne
menten, heeft ons doen besluiten
DE LEIDSCHE COURANT te ver
beteren en verder uit te breiden.
Het Zondagsblad dat bij onze
Lezers reeds zoo'n gunstig onthaal
ten deel viel, zal namelijk uitgebreid
worden tot een
in beeld weergevende, alles wat in
de afgeloopen week voor bizonders is
voorgevallen, bovendien bevattend
een uitvoerige Kinderrubriek, een
Schaakrubriek, enz. enz.
Het is voor een ieder duidelijk,
dat dit voor ons belangrijke kosten
medebrengt, daarom verwachten en
vertrouwen wij ook van onze Lezers
dat zij ons daarin eenigszins tegemoet
komen.
En ieder Lezer of Lezeres kan
daartoe' een steentje bijdragen, als
hij of zij ons Blad bij anderen aan
beveelt, daardoor medewerkt ons
abonnementental uit te breiden, zoo
dat ieder abonné een nieuw
abonnement aanbrengt.
Bovendien kan men ons steu
nen door onze adverteerders te
bevoordeelen en aan te bevelen.
Te beginnen met a. s. VRIJDAG
en vervolgens iederen ZATERDAG
ontvangen al onze abonné's het
belangrijk
DE DIRECTIE.
EStelggië.
Gistermiddag heeft de Kamer Behan
deld de vaststelling van de civiele lijst
voor koning Albert, ten bedrage van
3.300.000 francs en het te zijner beschik
king stellen van de koninklijke palei
zen.
De afgevaardigde Janson wenschte,
dat een inventaris werd' opgemaakt van
de in die paleizen aanwezige meubels
,en schilderijen die staatseigendom zijn.
De Minister van Financiën antwoordde
hierop dat de koning de eerste zou zijn
om zulk een inventarisatie te wenschen.
'In de commissie had de minister ver
klaard, dat alleen de' meubels, die in
(den laatsten tijd door Leopold II ge
kocht waren, uit de paleizen weggehaald1
waren. De meubels, die er zich reeds
bevonden tijdens het leven van Leopold
I, zijn op hun plaats gebleven. De mi
nister heeft jdeze feiteji ku^eii .vast
stellen door de registers der rekenkamer
te raadplegen.
De socialisten vroegen vermindering
van de civiele lijst, daarbij Nederland
als voorbeeld aanhalend1.
Frankrijk.
Volgens nieuwe statistische gegevens
heeft een wettig gezin in Frankrijk ge
middeld 2.2 kinderen.
Een medewerker van de „Siècle" heeft
nu een onderzoek ingesteld naar de ge
zinnen van beambten, die minder dan
2000 frcs. inkomen habben. De straat
vegers hebben 2.22 kinderen, de hout
vesters 1.92, praefectuur- en gemeeiTte-
ambtenaren 1.59, belasting-beambten
1.52, postbeambten 1.46, de beambten
verbonden aan Openbare Werken 1.33
en de douaniers 0.80. Het dagloon dezer
beambten bedraagt gemiddeld 3 frcs.
De schrijver van het artikel stelt nu
voor naar gelang van het aantal kinde
ren financieel te steunen. Dit zou vele
millioenen kosten, maar aanspraak kun
nen maken op den titel van een kraëh-
tigen maatregel.
De „Radical" deelt nu mede, dat ver
schillende gemeenten r^ëds dergelijke
maatregelen getroffen hebben. Sommige
gemeenten geven liaar werklieden voor
elk kind een jaarlijksche bijdrage van
50 frs., andere geven ieder kind dat
een gemeentewerkman tot vader heeft,
bij de geboorte een spaarbankboekje
met 100 frs. en een jaarlijksch ge
schenk van 10 frs.
Rijkspostspaarbank.
In tegenstelling met zijne maandelijk-
sche bekendmaking, dat de spaarbank
boekjes ter verificatie en rentebijschrij
ving elk jaar worden ingewacht in de
maand, waarin ze werden uitgegeven,
brengt de Directeur der Rijkspostspaar
bank thans ter algemeene kennis, dat
boekjes in de maand' Januari uitgege
ven', niet tot bovengenoemd doel mo
gen worden ingezonden, zonder dat de
inlegger daartoe uitdrukkelijk door hem
is uitgenoodigd.
Hij vestigt voorts de aandacht der in
leggers er op dat, mochten in de maand
Januari a.s. toch boekjes ter rentebij
schrijving worden ingezonden, zonder
uitnoodiging zijnerzijds, deze, door bui
tengewone werkzaamheden welke in die
maand aan de Directie te verrichten zijn
noodzakelijkerwijs geruimen tijd onbe
handeld zuilen moeten blijven.
Burgemeester van Leeuwen.
Blijkens een bericht in de Staatscou
rant van gisteravond is bij Kon. besluit
aan Mr. W. F. van Leeuwen, op zijn
verzoek met ingang van 16 Jan. 1910
eervol ontslag verleend als burgemees
ter van Amsterdam, met dankbetuiging
voor de vele en gewichtige dienstenj
door hem in die betrekking bewezen.
LEIDEN, 29 December.
Kunst en Beschaving.
Op de tweede winterlezing van het
plaatselijk Comité der Kath. Soc. Actie
hield de heer P. J. Perquin, architect
te dezer stede eene inleiding over bo
venstaand onderwerp.
Er zijn vier kunstenmuziek', bouw
kunst, beeldhouw- of sierkunst en schil
derkunst. Dicht- en voordrachtkunst zijn
onder muziek te rangschikken. Spreker
zette de grondbeginselen en ontwikke
ling dezer kunsten uiteen, om vervol-
gnes te betoogen, dat de kunst onaf
hankelijk is van den graad der bescha
ving der volken.
Niet de graad1, wel de aard van ont
wikkeling oefent invloed uit op de kunst.
De kunst is eene zielsrichting, die
verschillende vormen aanwendt om be
grepen te worden. Alle kunstenaars
'dichters, beeldhouwers, bouwmeesters,
enz. geven uitdrukking van hetzelfde ge
voelen, dat in hen sluimert. Iedere kun
stenaar heeft een hem eigen taal, die
echter door eenzelfde emotie veroor
zaakt wordt. Er is één kunst, die ech
ter verschillende vormen aanneemt om
in te werken op den menschel ijken geest
Als jn één geheel die p^qrscli&id^iie,
vormen tot uiting komen, maakt dit den
levendigsten en duurzaamsten indruk op
ieder denkend mensch.
De onderlinge overeenkomsten, die
tusschen de kunsten bestaan, werden
vervolgens door spr. aan de hand van
voorbeelden voor zijn gehoor duidelijk
gemaakt. De duur van een kunsttijldperk
doet niets af van zijn waarde. Voor den
tegenwoordige^ kunstenaar zijn de om
standigheden niet gemakkelijk. Zij heb
ben te kampen met vooroordeelen en
oude gewoonten, ofschoon anderzijds de
gave voor beredeneerd oordeel en ge
voel voor het schoone niet verdwenen
is.
De belangwekkende uiteenzetting van
den inleider, op heldere wijze door voor
beelden verduidelijkt, vond een dankbaar
en aandachtig gehoor.
Nadat de vragen van eenige aanwe
zigen waren beantwoord, werd de ver
gadering met een dankwoord aan den
spreker door den waarnemenden voor
zitter gesloten.
De zangafdeeling Leiden van de
Maatschappij tot bevordering der Toon
kunst zal op haar 103e uitvoering op 5
|anuari a.s., onder leiding van haar direc
teur Daniël de Lange, in de Stadsge
hoorzaal alhier uitvoeren„Missa sine
nomine" van Palestrina, „Fest und Ge-
denksprüche" van Joh. Brahms, „Der
Abend" en „Hymne" van Richard Strauss,
resp. voor 4-, 8- en 16-stemmig koor
a capella.
De violist Heinrich Fiedler zal zich op
dien avond als solist doen hooren met
Bach's „Ciaccona" en Mozart's „Adagio"
(E-dur) en „Menuet".
het geven van van een cursus in de
ziekenverpleging aan de Rijksuniversiteit
alhier, Dr. E. Gorter.
Bij beschikking van Minister van
Binnenlandsche Zaken zijn, voor het tijd
vak van 1 Jan. tot en met 31 Dec. 1910,
benoemd tot prosector bij de anatomie
aan de Rijksuniversiteit alhier, de heeren
J. W. P. Fransen, A. J. F. Oudendal,
W. De Jong en J. J. Brutel de la Rivière.
ALPHEN AAN DEN RIJN. Heden
werd door den Heer Hoogeveen uit Lan-
geraar, bij de politie aangifte gedaan, "dat
van zijn rijwiel was ontvreemd de acyte-
leen lantaarn, ter waarde van Ï7.50. De
vermoedelijke daders waren 2 schippers-
jongens, het rijwiel stond voor het winkel
raam van den Heer $aart.
Naar wij uit goede bron vernemen
zullen de tooneeluitvoeringen der Si Jo
seph vereeniging gegeven worden op 9
en 10 Januari a.s. opgevoerd zal worden
het zoo gematig bekende Drama Alexi
us" of de Verborgen Diamant, wat voor
de leden en het publiek weer een paar
aangename en genotvolle avonden belooft.
GOUDA. De commissie van bijstand
in het beheer der stedelijke lichtfabrieken
heeft aanbesteed: het maken van den on
derbouw voor de Electrische Centrale
(waarvoor te verwerken o.a. ruim 700 pa
len, 350 M3. beton en 100 M3 wetsel-
werk.) Laagste van de 12 inschrijvers
was de heer Nieuwenhuizen, Rotterdam,
voor f 16,634.
HAARLEMMERMEER. Vanwege de
afdeeling van „Het Witte Kruis" wordt,
met flinke deelneming, te Hoofddorp een
cursus gehouden voor eerste hulp bij on
der op gister door B. en Ws. van Leiden, gehouden Open
bare Aanbesteding van: (bestek 3) Het leveren van Ourthe- of Melaphier- en
Lavakeien (in 2 perceelen).
Inschrijvers: Melaphier- Ourthe- Lava.
fa. M. Luijten, Lekkerkerk. f f f 64,49
F. Engers, Amsterdam. - 82,65 - -
F. Michels, Anvernach a/R. - - - 64,49
H. Bomert, den Haag. - - 75,39 -
E. Janssen, Luik, - - 72,-
M. Luijten, Lekkerkerk. - 79,63 - 79,47 -
id. id. Duitsche grèskeien -70,43en- 66.43
E. van de Wall, Rotterdam. - - - 67.40
Van Kan Co., Venlo. - 78,50 - 70,50 -
Van Koppenhagen Co., Utrecht. - - 91,50 - 64,25
A. J. Henneveld, 's Hage. - - 68,63 -
(Bestek 4) Leveren van Straatklinkers en Metselsteen (6 perceelen).
perc. 1 2 3 4 5 6
A. P. Heynis, Arnhem. f 17,— f f f f f
A. W. Burgers, Weurt. - 17.— - - - - -
M.J. v. Löbensels, Arnhem f 17.en 16.50- - - -
F. Los, Montfoort - - 10,44 - 10,14 - 11,44 - 8,24 - 9,44
H. Brunt JrWoerden. - - - 10.09 - - 7.79 - 8.79
K. Jansen, Nijmegen. - 17,25 - - - - -
C. Mijnlieff, Nieuwerbrug. - - 10,75 - - - -
H. de Vries, J., Zoeterwoude. - 15,95 - - - - -
P. Fontein Zn., Leiden. - 17,- - - - -
Metselmaterialen, Haarlem, - 16.99 - - - - -
fa. Wernink Zn., Leiden. - 17,15 - - - - -
fa. Pieck Wernink, Alfen a/R. - - 11,95 - 13,95 - 14,95 - 8,95 - 9,95
S. W. N. Arntz, Nijmegen. - 16,50 - - - - -
Terwindt Arntz, Millingen. - 16,75 - - - - -
R. Jansen, Nijmegen. - 16,75 - - - - -
V. Glabbeek Arntz, Nijmegen. - 16,55 - - - - -
fi. Hoos Zn., Leiderdorp. - - 11,75 - 13.- - -
G.J. W. Koolmans Beijnen, Montfoort. - f9,40en8,80- - -
(Bestek 5) Het leveren van Kiezelzand en gewasschen grind (2 perceelen).
Zand Grind
fa Wernink Zn., Leiden. f 2,58 f 2.93
Van der Valk, Leiderdorp. - 2,40 - 2,98
J. Omtzigt, Zoeterwoude. f2,70(?)
C. Schippers, Amsterdam. - 2,25 - 2,65
Het hoogheemraadschap van Rijn
land heeft bekend gemaakt, dat de ver
ordening op de duinen, welke met Febr.
a.s. van rechtswege zou vervallen,' bij
besluit van de daarbij betrokken colleges
met zes maanden verlengd is.
Door de Haagsche Tramwegmaat
schappij worden onderhandelingen ge
voerd tot aankoop van de lijn Den Haag
Leiden, van de IJssel-Stoom tram wegmaat
schappij.
Het doel is, deze lijn dan binnen niet
al te langen tijd te electrificeeren en als
electrische tram in exploitatie te brengen.
Bij Koninklijk besluit is bij het
4e Regiment Infanterie gepasporteerde
sergeant E. Ring benoemd tot reserve
tweede-luitenant bij het 31e Landweer
district.
Bij beschikking van den Minister
van Binnenlandsche Zaken is, voor het
tijdvak van 1 Jan. tot en met 31 Dee.
1910, benoemd tot assistent, belast met
gelukken. Voorts heeft de afdeeling be
sloten de wijkverpleging ter hand te ne
men, aanvankelijk voor de dorpen Hoofd
dorp en Nieuw-Vennep, elk met een om
geving van 3 kilometer.
i— In h et Noordelijk deel der gemeente
worden reeds verschillende g&ouwen
verlicht door middel van brongas, dat
de bodem daar overvloedig oplevert. Het
stoomgemaal „Lijnden" is ook reeds ge
heel van deze verlichting voorzien. Thans
heeft men te Burgerveen, dus in een heel
ander gedeelte van den polder, boringen
verricht voor rekening van den heer J.
de Graaf tot het verkrijgen van gas. Deze
zijn uitstekend geslaagd.
HAZERSWOUDE. Tot machinist aan
de nieuw op te richten coöperatieve
Maalderij te Bleiswijk is benoemd Ch.
Verheul.
Op de veiling der V. P. N. in
café Boers waren gisteren avond aan-
.321) £jeren. Er iyer.d besteed
f 5.75 tot f 6.50 de 100 stuks. i
Ook waren er eenige stuks pluimvee.
KATWIJK AAN DEN RIJN. Naar alle
waarschijnlijkheid zal met het afzanden
der gronden in de Paw, van den Heer H*
te Noordwijk, een aanvang worden ge
maakt Steeds worden voor dat doel in
de Paw en De Mient opmetingen gedaan
Een besluit kan echter over ongeveer 3
weken pas genomen worden.
tMet ingang van 1 Jan. a.s. is met
de tijdelijke waarneming van Inspecteur
van politie belast de Heer H. Vooijs,-
thans bode ter secretarie alhier.
Door de bakkers alhier is, even als
op de Kerstdagen, besloten, ook op
Nieuwjaarsdag niet te bakken.
LISSE. Het „Ondersteuningsfonds bij
Ziekten" zal hare jaarvergadering hou
den op Zaterdag 22 Januari, des avonds
7 uur in de Witte Zwaan. Agenda: 1.
Opening. 2. Notulen. 3. Rekening van
den penningmeester. 4. Bestuursverkie
zing. Aftredend1 zijn de heeren M. v.
d. Veld, L. Kaptein, en J. H. Verbrugge.,
5. Mededeelingen. 6 Rondvraag en slui-
ting.
Door B. en W. is kennis gegevep
dat de Bloemistenpatroons voor 15 Jan'.
e.k. ten Gemeentehuize lijsten moeten
inleveren waarop de namen hunner ar
beiders met naam en voornaam moeten
vermeld zijn, welke onder de termen)
vallen kiezer tc zijn voor de Kamer van
Arbeid voor de Bloembollenteelt.
LEIDSCHENDAM. Maandag had een
boterboer van Zoetermeer op den Broek-
weg alhier, doordat een wiel van zijn
wagen op een paaltje liep, het ongeluk,
dat zijn wagen omviel. De voerman kwam
wel niet onzacht ter aarde, doch had geen
letsel. Een en ander berokkende hem plus
minus f 5 schade aangebroken boterpotten,
enz. Eenige behulpzame mannen hadden
de wagen weer spoedig in zijn ouden
stand verheven. De oorzaak van het onge
luk was, dat zijn paard schichtig was
geworden door 't passeeren van een ver
huiswagen.
NOORDWIJK. Donderdagmiddag om
half 2 (30 Dec.) komt de Raad1 onzer
gemeente in openbare vergadering bijl
een. Te behandelen jpunten
1. Notulen. 2. Ingekomen stukken. 3<
Eindstemming over begrooting buiten
gewone werken 1910. 4. Verzoek van|
de heer A. van Leeuwen c.s. om ver
gunning tot het leggen en hebben van
electrische geleiding in en op de open
bare wegen dezer gemeente. 5. Idem!
van de Directie der Leidsche Lichtfa
brieken. 6. Reclames "Hoofd. Omslagv
7. Supplement-kohier Hoofd. Omslag]
1909. 8. Rondvraag.
OUDSHOORN. Maandag 1.1. voer den
metselaar O. L., wonende te Koudekerk
met een schuit geladen met bouwma
terialen door de Rijn. Nabij de scheeps-
makerswerf van den heer Th. Kempers
gekomen zijnde, zonk het vaartuig door
het inslaan der golvenhoewel er door
den eigenaar belangrijke^ schade gele
den werd1, kwamen e! gelukkig geenf
persoonlijke ongelukken voor. Dade
lijk werd door den scheepsmaker Kem
pers begonnen met het lichten der schuit
hetgeen spoedig gelukte.
ROELOFARENDSVEEN. Zondag 26
en Maandag 27 Dec. j.l. des avonds 7
uur had in de St. Pancratiuszaal alhier
de 2e uitvoering plaats van de Tooneel-
club „St. Pancratius". Opgevoerd wer-
denI. De herders van Bethlehem.
Mysteriespel met zang in 3 bedrijven,.
II. Jansen in octavo. Kluchtspel in één
bedijrf. III. en IV. De eerste Kermis
dag en de Gouden bruiloft in Kleidorp.
Kluchten in één bedrijf.
De tooneelstukken werden allen zeer
goed uitgevoerd. Het talrijk opgekomen
publiek gaf dikwijls door krachtig ap
plaus zijn goedkeuring te kennen.
T)e tooneëlclub „St. Pancratius" heeft
waarlijk wel getoond dat zij over uit
muntende krachten kan beschikken.
TER AAR. Op Oudejaarsdag zal in
de parochiekerk te Langeraar met een'
plechtige H. Mis het 50-jarig zangers
feest gevierd worden van den heer Corn.
Hoogervorst Jacz., directeur van het
zangkoor. Het is voorzeker een zeer
zeldzaam voorrecht, dat deze nog steeds
volijverige zanger geniet. Van harte wen
schen wij den jubilaris geluk en spre
ken den wensch en de hoop uit, dat
op dit gouden, e^n diamanten feest mag
volgen