Ie Jaargang.
No, 56.
Een verschrikkelijk ledikant.
BUITENLAND
BINNENLAND.
BurGBU OUDE SIIVGEL 54» LEIDEIV
Interc, Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, ƒ1.10 per
kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal.
Franco per post f 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/z cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
R. K. Vacantie-kolonies.
{Ingezonden.)
Nu binnen enkele dagen vanwege het
sub-comité Leiden van het Centraal Ge
nootschap voor vacantie-kolonies een
aanvang zal worden gemaakt met het in
zamelen van gelden, meenen wij over
(|de2e zaak een kort woord in het midden
-tte moeten brengen.
Zij,- die met ons liefde gevoelen voor
het volkskind zullen toegeven, dat va-
Vcantie-kolonies in het algemeen nuttige
instellingen zijn,- dat zij ten volle ons
aller sympathie en warmen steun verdie
nen.
Hoezeer waardeerend ook hetgeen
jldoor andersdenkenden in zake de vacan
tie-kolonies wordt verricht,- zijn wij van
j(oordeel,- dat voor ons Katholieken alleen
'K a t h o 1 i e k e v a c a n t i e-k o 1 o n i e s op
iden duur bruikbaar en van nut zijn.
Ook wij mogen vroeger van niet-Kath.
kolonies gebruik gemaakt hebben doch
(dan was daarvan de reden, dat dergelijke
instellingen op Katholieken grondslag
mog niet bestonden.
Dat juist veor het kind, dat zoo spoedig
geneigd is indrukken in zich op te ne
men en dwaalbegrippen aan te nemen,
een verblijf van enkele weken in een neu
trale omgeving niet anders dan na-
deelig kan werken, zal ieder ons moe
ten toegeven.
Een eere-saluut komt dan ook toe aan
den Zeereerw. Heer A. F. Suidgeest,
pastoor te Egmond aan Zee, die den
moed had tot stichting van een vacantie-
kolonie voor R. K. kinderen over te gaan.
De« 15 Mei j.l. werd door dezen her
der in de nabijheid der R. K. Kerk te
Egmond aan Zee, onder de bescherming
van j,Onze Lieve Vrouwe van Zeven
Smarten" een herstellingsoord voor R.
K. kinderen geopend.
En hiermede heeft Z.Eerw.,- zooals hij
het in een circulaire, welke wij van hem
ontvingen, uitdrukt, den eersten stap ge
zet tot de oprichting van de eerste R. K.
iVacantiekolonie, welke daar onder den
(titel van „Oorzaak onzer blijdschap" zal
verrijzen.
Na machtiging van de kerkelijke Over
heid zal tot den bouw van een eigen ko-
loniehuis worden overgegaan, tot welk
;einde eene 4 pCt. obligatieleening ad
f50000 zal worden gesloten, te verdeelen
in obligaties van f500
Naar wij vernomen hebben zal ook te
Leiden spoedig een comité worden ge
vormd,- bestaande uit ,R. K. dames en
hee'ren, met het doel voor deze zaak gel
den bijeen te zamelen, om daarvoor R.
K. kinderen uit Leiden naar de kolonie te
zenden.
Behalve deelname in de voormelde obli
gatie-leening zullen natuurlijk ook giften
in eens en jaarlijksche bijdragen in dank
Worden aangenomen.
Wij sporen onze geloofsgenooten aan
voor deze R. K. zaak een grootere of
FEUILLETON.
4)
Vooreerst het ledikant, waarin ik lag:
een zwaar eikenhouten ledikant met een
Vierkanten hemel, en dat in Parijs! Ja
wel, een echt solied ledikant met een ge-
yoerden hemel, en een val met franje om
het sitsen gordijn, dat ik werktuigelijk
zooveel mogelijk had opengeslagen, hoe-
Wel ik nauwelijks het ledikant had ge
zien, toen ik pas in de kamer was geko-
pünen. Dan was er de waschtafel, met mar
ineren blad, waarvan het water, dat ik
|in mijn drift gemorst had, nog afdroop
dan de twee stoelen, waarop ik mijn jas,
Jnijn vest en mijn broek had neergesme
ten; dan een leuningstoel, met vuil de
miten overtrek, over welks leuning ik
inijn das en mijn boordje had gehangen;
fcen latafei, waaraan twee koperen hand-
ivatsels ontbraken? en een smakelooze, ge
barsten inktkoker, bij wijze van ornament
£r op; dan de toilettafel, met een kleinen
Spiegel er boven en een groot speldenkus
sen dan het venster, dat buitengewoon
breed was, eii eindelijk een donkere, 0,14de
kleinere gift af te zonderen en deze te
schenken aan Pastoor Suidgeest te Eg
mond aan Zee.
België.
De storm van de laatste dagen heeft
ook aan de Belgische kust tal van on
gelukken veroorzaakt, waarvan wij er
enkele hébben gemeld.
In de Kamer heeft, terwijl buiten de
wind loeide, de afgevaardigde Buyl, ge
sproken over de ellende, die de storm
over vele visschersgezinnen heeft ge
bracht, te meer daar de zeevisschers
geen enkel profijt hebben van de wet
op de bedrijfsongevallen. Buyl drong
er op aan, dat in dezen toestand ver
betering gebracht wordt. De afgevaar
digde Standaert vroeg voor de visschers
die hij werklieden noemt, dat ze, wat
hun woning betreft, van personeele be
lasting vrijgesteld worden. Anseele zei
te hopen, dat de regeering niet aarze
len zal, ondersteuning te verleenen aan
de gezinnen der verongelukten. De mi
nister deed toezegging dat hij een on
derzoek zou instellen.
We hebben reeds medegedeeld, dat
de eigendommen van Koning Leopold
voortaan behooren aan naamlooz« ven
nootschappen. De koning heeft zijn be
zittingen te Brussel en te Laeken n.I.
ingebracht in de, einde November te
Brussel opgerichte Compagnie foncière
industrielle et commerciale pour la con
servation et 1'embellissement des sites.
Zijn eigendommen in de Midi had Leo
pold reeds vroeger ingebracht in de So-
ciété de la Cöte d'Azur, andere bezit
tingen in de maatschappij Nieder-Ful-
bach.
De oprichting van de vennootschap
nu pas te Brussel wordt door de Temps
hieruit verklaard, dat de koning reeds
vroeger vóór de overneming van den
Congo, al zijn goederen wilde overdra
gen aan de stichting van de kroon, die
dan belast zou zijn de verfraaiing van
Brussel, waarmee de koning begonnen
was, voortt e zetten en te volbrengen.
Toen nu de stichting van de kroon, na
de overneming van den Congo door Bel
gië, niet toegelaten werd, besloot de
koning een naamlooze vennootschap op
te richten, om zoo toch uitvoering aan
Zijn plannen te kunnen geven.
Uit Brussel wordt aan het H. v. Antw.
gemeld
Men houdt zich, volgens ons ten on
rechte, veel te veel bezig met de schik
kingen door den Koning genomen om
van. heden af het gebruik van zijn for
tuin na zijn dood te regelen. Het zijn
hier maatregelen van private orde.
Men mag ook goed aannemen, dat
de vorst er vooral op bedacht is, de
onafhankelijkheid van het land te waar-
schilderij, welke ik, hoewel niet duidelijk,
toch bij het kaarslicht kon onderscheiden.
Het was de afbeelding van een man met
een Spaanschen hoed met pluimen. Het
was een sombere kerel, die naar boven
keek, en zijn hand boven zijn oogen
hieldhmisschien kijkt hij naar de galg
waar hij hangen moet!" dacht ik. In elk
geval zag hij er uit alsof hij de galg ver
diende.
Door die afbeelding scheen ik gedwon
gen te worden, insgelijks naar boven te
kijken, naar den hemel van het ledikant.
Het was geen aantrekkelijk gezicht
en ik begon weer naar de schilderij te
kijken. Ik telde de veeren, welke de man
op zijn hoed had; zij kwamen goed uit:
er waren er drie witte en twee groene.
Ik lette op den bol van zijn hoed die
puntig uitliep, ongeveer van het fatsoen
zooals wij ons voorstellen, dat Guy Faw-
kes heeft gedragen. Ik begon te vragen,
waar de man toch eigenlijk naar zou kij
ken. Naar de sterren althans niet, want
zulk e en bravo zou noch sterrekundige,
noch zelfs sterrewichelaar zijn. Neen, ze
ker wel naar de hooge galg, waaraan
hij op het punt stond van opgehangen te
worden. Zou cie beul in het bezit komen
van zijn punthoed met pluimen? Ik telde
de Veeren nog eens.: drie witte en twee
groene.
ï.ei wijl (k in«| ijog in diq ^lerbela^ig-
borgen en de uitvoering der werken te
verzekeren, waarin hij steeds belang stel
de. Wat men zegt, dat alles voorwend
sel is om zijn dochters te onterven,
dat is onnauwkeurig. In alle geval is er
voor de prinsessen circa 50 millioen frs.
voorbehouden.
De meeste reizigers uit Nederland
naar Belgie verkeeren in de meening
dat een getal van 50 stuks sigaren of
een opengebroken kistje van dit artikel
zonder invoerrechten te betalen, in Bel
gië mogen worden ingevoerd. Tot nu toe
schijnt de douane oogluikend dien ge
ringen invoer kosteloos te hebben toe
gelaten.
Het syndicaat van tabak en sigaren
te Brussel heeft zich tot den Belgischen
minister van financiën gewend met de
opmerking, dat volgens de wet geen en
kele sigaar vrij van invoerrecht is en
gevraagd om dit misbruik te doen op
houden. De minister heeft alstoen ge
antwoord dat thans de douanebeamb
ten waren aangeschreven om de wet
stipt toe te passen. Dit ter waarschu
wing onzer landgenooten.
Engeland.
De budget-beweging te Londen.
Er heerscht in Londen groote opge
wondenheid over de verwerping door het
Hoogeihuis van de belasting, die de rij
ke lords zou treffen.
Op Trafalgar-Square had een groote
meeting plaats. Van zes tribunes af
werd de menigte toegesproken. De
houding van het Hoogerhuis werd ge
laakt. Er werd een motie aangenomen,
waarin gezegd werd ,dat de verwerping
van het budget door het Hoogerhuis
een ernstige bedreiging is voor de volks
vrijheden, die enkel gehandhaafd kun
nen worden als het recht van veto van
het Hoogerhuis afgeschaft wordt.
De groote meeting op Trafalgar-Squa
re heeft een motie aangenomen, waarin
dé houding van het Hoogerhuis als een
inbreuk op de constitutie veroordeeld
werd en geëischt werd het Hoogerhuis
zijn recht van veto te ontnemen.
Vijftigduizend handen werden opge
stoken en duizenden hoeden werden on
der onbeschrijfelijk geestdriftig gejuich
gezwaaid, ten teeken van instemming.
De leider der Vrije Kerk, dr. Clifford
hield in krachtige taal een toespraak,
en wist ondanks zijn 70 jaren, de me
nigte nog in geestdrift te brengen. Toen
hij de menigte vroeg: „Wilt gij of zul
len de lords van het Hoogerhuis regee-
ren riepen duizenden kelen een don
derend: „Wij! wij!"
Keir Hardie spreekt het bericht te
gen, dat de onafhankelijke arbeiderspar
tij is overeengekomen om 20 tot 30
arbeiderscandidaten bij de algemeene
verkiezing ten behoeve van candidaten
der liberale partij in te trekken.
rijkste vragen en opmerkingen verdiepte,
begonnen mijn gedachten weldra af te
dwalen. De maan, die in de kamer scheen,
deed mij denken aan een avond bij ma
neschijn, dien ik eens in Engeland had
doorgebrachteen avond na een picnic in
Wallis. Alle bijzonderheden van de terug
reis in de heerlijke streek, nu in het
maanlicht liefelijker dan ooit, kwamen in
mijne herinnering terug, hoewel ik in
geen jaren aan dat picnic had gedacht,
terwijl ik mij stellig weinig of niets van
dat tooneel uit het lange verleden 'zou
herinnerd hebben, indien ik er moeite
voor had gedaan. Wat is er dat sterker
voor de verheven waarheid der onsterfe
lijkheid getuigd, dan de gave van het ge
heugen? Daar lag ik, in een vreemd,
verdacht huis, in een toestand van on
zekerheid, zelfs van gevaar, waardoor de
koele werking van mijn geheugen bijna
buiten quaestie moest zijn, en toch her
innerde ik mij, geheel onwillekeurig,
plaatsen, personen, gesprekken, de klein
ste bijzonderheden van allerlei aard, wel
ke ik voor altijd vergeten waande te zijn
en welke ik mij zelfs onder de gunstigste
omstandigheden onmogelijk had kunnen
te binnen brengen. En wat was het nu
dat die zonderlinge geheimzinnige uit-,
werking had? Niets dan eenige stralen
van de maan die door het yenster mij
ner skapkanie^' drongen
Waar het om gaat.
Het „Dagbl. v. N.-Brabant" schrijft:
De heer Troelstra zeide eergisteren
avond, sprekende te Amsterdam over de
lintjeskwestie, het volgende:
„Laten wij, socialistisch gezinden, die
dorsten naar licht en zuiverheid in maat
schappelijke verhoudingen, laten wij dat
wapen der Kuyperzaak met vaste hand
aangrijpen. Gaat naar uw klassegenooten,
gebruikt dat wapen om uw geest te ver
helderen en laat deze lintjeszaak nieuwe
strijders brengen in onze gelederen."
In de rubriek „Korrespondentie" van
„Het Volk" lazen wij dezer dagen (30
Nov.)
ï,Het verbaast ons, dat gij het belang
van het nedervellen van dien vijand niet
begrijpt."
Er is ook wel eens beweert, dat de
agitatie tegen dr. Kuyper is gevoerd in
het belang van het land, ter wille van
de onbedorvenheid onzer politieke ze
den.
Dien man moet afgemaakt, schrijft
„Het Volk".
En de heer Jroelstra: exploiteert de
Ikitjeszaak om leden te werven voor de
S. D. A. P.
Nu zal men allicht vragen, hoe kan
dat. Of de zaak Kuyper de mogelijkheid
van een toekomststaat heeft bewezen?
Of Marx' leer Evangelie is geworden door
de d ekoratiekwestie.
En omdat de heer Troelstra aanried,
in een ander deel zijner rede zich
vooral te wenden tot de christelijke ar
beiders, kan verder worden gevraagd of
het ongodsdienstig karakter der S. D.
A. P. door de zaak Kuyper wordt weg
genomen
De heer Troelstra heeft dat alles na
tuurlijk niet beweerd. Hij weet nog even
min antwoord te geven op de vraag, hoe
de toekomststaat eruit zal zien, als toen
hij aan het internationaal congres vroeg
de groote lijnen ervan te trekken; hij
kan het verwijt, eenmaal tot de weten
schappelijke fraktie zijner partij gericht,
dat het boek van Treub over Marx nog
niet weerlegd is, evenmin intrekken, als
hij weerspreken kan het feit, dat de
Marxistische leer steeds meer wordt be
streden en betwijfeld in de socialistische
kringen zelve, waar het revisionisme im
mer meer aanhangers winthij kan ver
der niet onaangedaan maken, dat 't par
tijbestuur der S. D. A. P. het commu
nistisch manifest heeft erkent als de
grondslag der partij en dat dit manifest
een beslist godsdienstvijandige strek
king heeft
Aan dit alles heeft de Kuyperzaak
niets veranderd.
Postbladen.
De aandacht van het publiek wordt er
op gevestigd, dat de postbladen van 5i/2
cent, vervaardigd van papier in witte kleur
en die van 3i/2, 51/2 en 13 cent, van pa
pier respectievelijk in de groene, blauwe
en rose kleur en voorzien van den op-
Ik dacht nog altijd aan het picnic, aan
onze vroolijkheid op den terugweg, aan
het sentimenteele meisje, dat telkens met
een nieuwe aanhaling uit Childe Ha
rold voor den dag kwam,- omdat wij in
den maneschijn reden. Ik was geheel in
die lang geleden tooneelen van genot
verdiept, toen plotseling de draad van
mijn geheugen brak. Onmiddellijk keer
de de aandacht levendiger dan ooit tot
het tegenwoordige terug, en ik keek weer,
zonder te weten waarom,- strak naar de
schilderij.
Waarnaar?
Goede God, de man heeft zijn hoed
over zijn voorhoofd geschoven. Neen.
De hoed zelf was verdwenen. Waar was
de puntige bol Waar waren de veeren,
drie witte en twee groene? Zij wa
ren er niet. Wat was dat donker voor
werp dat nu in de plaats van zijn hoed
inet veeren, zijn voorhoofd, zijn oogen,
zijn beschuttende hand was gekomen
Bewoog het ledikant?
Ik ging op mijn rug liggen en keek
naar boven. Was ik gek Dronkein
Droomde ik Kwam de duizeling te
rug? Of kwam inderdaad de hemel van
het ledikant naar benedenlangzaam',
geleidelijk, stil, afschuwelijk, in zijn ge-
heele lengte en breedte, vlak op mij,
terwijl ik er onder lag?
Mijn bloed scheen stil .te s(a,an. Ik
druk van een zegeltype van vroegere uit
giften dan van 1898-99, met ingang van
1 Januari 1910 buiten gebruik zijn ge
steld en dus na dien datum niet meer als
zoodanig kunnen worden gebezigd.
Postbladen van de vroegere uitgiften
op of na 1 Januari 1910 ter post bezorgd^
worden derhalve ,als ongefrankeerd be
schouwd en met het verschuldigde port
belast.
De bovenbedoelde buiten gebruik ge
stelde postbladen kunnen na 1 Januari
tot 1 Juli a,.s. tegen geldige van gelijke
waarde, vervaardigd van papier in grijze
kleur en voorzien van den opdruk van het
tegenwoordig (in 1898-99 ingevoerde) zo-
geltype, worden ingeruild.
Voorts wordt ter algemeene kennis ge
bracht, dat na 1 Januari a.s. postbladen
klein model, van 31/2 «n 5y2 cent niet
meer zullen worden uitgegeven.
(St.ci) :i
Verkiezing Wijk bij Duurstede.
jVten seinde uit Utrecht aan de „Re
sidentiebode"
Het bestuur der R. K. Kiesvereeni-
ging vergaderde te Utrecht. Op deze
bijeenkomst werd besloten, om aan de
algemeene vergadering, die zal gehou
den worden, te adviseeren uit te komen
tnet een eigen R. K. candidaat.
Het streven van het bestuur der R. K,
Centrale kiesvereeniging was, te voren
een conferentie met het bestuur der Cen
trale A. R. kiesvereeniging te houden,-
ten einde tot overeenstemming te gera
ken.
Alle pogingen zijn daartoe aangewend^
doch tevergeefs. Het bestuur der Cen
trale A. R. kiesvereeniging heeft eerst
een algemeene vergadering gehouden
waarin, tegen het advies van dr. Kuyper
en andere voormannen der A. R. partij
in, werd besloten met een eigen A. R.
candidaat uit te komen.
Toen derhalve het bestuur der R. K.
Centrale ten slotte gehoor kreeg bij de
A. R. Centrale kiesvereeniging, stond
men voor een voldongen feit. Nader over
leg bleek doelloos.
Het bestuur van de R. K. Centrale
blijft niettegenstaande bij zijn voorne
men aan de algemeene vergadering te ad
viseeren een R. K. candidaat te stellen
en heeft dit aan het bestuur der Centr,
A. R. kiesvereeniging medegedeeld.
Landweerwet.
Bij het afdeelingsonderzoek werd de
voldoening er over uitgesproken, dat de
ze herziening van de Landweerwet, waar
door hoog noodige verbeteringen zullen
worden aangebracht, reeds zoo kort na
het optreden van dezen minister de Eer
ste Kamer heeft bereikt. Men sprak hier
bij den wensch uit, dat de Minister niet
zal talmen maatregelen te nemen om te
voorzien in het gebrek aan kader en of
ficieren bij de Landweer. Van beschou
wingen over het blijvend gedeelte in ver
band met dit wetsontwerp wenschte men
zich te onthouden na de mededeeling van
den Minister in de Tweede Kamer, dat
werd door een doodelijke, verlammen
de kilheid overvallen, toen ik mijn hoofd
op mijn kussen omkeerde, en besloot
de proef te nemen of de hemel bewoog]
of niet, door mijne oogen op de schil
derij te houden.
De eerste oogopslag in die richting
was voldoende. De donkere franje van
het gordijnvalletje boven mij, was nog
slechts een duim hoog van zijn mid
del af. Ik bleef ademloos kijken, en)
gestadig, zeer langzaam, zag ik de figuur,
en de lijst beneden de figuur verdwijnen,-
wijl de franje er voor kwam.
Ik ben alles behalve vreesachtig van
aard, ik heb meer dan eens in levensge
vaar verkeerd, zonder een oogenblik mijn
bedaardheid te verliezen; doch toen ik'
pas tot de overtuiging was gekomen dat
de hemel van het ledikant inderdaad be
woog, en gestadig lager zakte, werd ik
door een panischen schrik bevangen, en
lag weerloos onder het moordtuig, dat
meer en meer naderde om mij te doen
stikken.
Ik keek op en kon mij niet bewegen,
noch spreken, noch ademhalen. De kaars
was opgebrand, het licht ging uitdoch'
de maau scheen nog helder in het ver
trek.
(Wordt vervolgd)*