11 BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. Ie Jaargang. No. 40. Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. pit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per .kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/> cent. Woensdag November 1909. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Aan de Katholieken van Nederland. - |Wat de Katholieke Sociale Artie" is tfioe zij werkt,- wat zij reeds gedaan heeft, [wij behoeven het U niet te zeggen. Het |s reeds meermalen door de Katholieke iPers herhaald. En evenzeer mogen wij ajs bekend ver onderstellen welke is de werkzaamheid Van het Centraal Bureau van de Katholie- jke Sociale Actie. Een klein anderhalf mil- Jioen vlugschriften van socialen of apolo- getischen aard heeft het reeds verspreid; aan ieder, wie er om vroeg, verstrekt het kosteloos advieseen groote bibliotheek heeft het bijeengebracht, waaruit zij, die ide sociale vragen bestudeeren, boeken kunnen ter leen krijgenreeds viermalen heeft het de Sociale Week georganiseerd, 'door vriend en vijand geprezen. Ons Centraal Bureau bestond reeds, toen Z. H. Paus Pius X het openlijk uit sprak, dat een dergelijk Katholiek Bu reau in alle- landen zeer gewenscht was. Geen andere partij in ons land kan nog dp zulk een Bureau wijzen. Is het dan niet voor ons, Katholieken yan Nederland, een eereplicht, ons Cen traal Bureau krachtig te steunen, opdat ,het niet, door gebrek aan middelen, ge dwongen zou kunnen worden,- zijn werk zaamheid in te krimpen? In Duitschland, Italië, Zwitserland, Hongarije, Spanje en Frankrijk zijn door de Katholieken zulke Bureaux opgericht, welke in stand worden gehouden door jaarlijksche bijdragen van 50 a 60 cents, Waarvoor in ruil gratis een maandschrift wordt toegezonden. Het' Duitsche Bureau kon dit jaar op meer dan 600.000 leden wijzen,- waar door het een inkomen heeft van meer dan 360.000 guldfK per jaar! Dit voorbeeld hebben ook wij willen 'yolgen. Sinds 1 Januari van dit jaar (1909) 'geeft ons Centraal Bureau ook zuLk een maandelijks verschijnend Volkstijdschrift ,uit, a 60 cents per jaar. Uit de opbrengst ervan hoopten wij het tekort, dat jaarlijks terugkeerde, te dekken. Slechts ten deele is ons dat gelukt: ,idit jaar gaven zich ruim 5000 abonné's op. Wilde zonder inkrimping van werk zaamheid, het tekort gedekt zijn, dan wa ren er minstens 15000 noodig. Kan dit aantal niet worden bereikt? Wij kunnen het niet gelooven. Waar wij slechts vragen een kleine bijdrage van 60 cents per jaar, waarvoor men een bevat telijk tijdschriftje in ruil ontvangt, daar vertrouwen wij, dat er nog zeer vele Ka- Itholieken in ons land, ook in die ge meenten, waar nog geen Plaatselijk Comi té bestaat, zullen gevonden worden, die bereid zullen zijn gehoor te geven aan onze dringende oproep: steunt het Cen traal Bureau van de Katholieke Sociale Actie in Nederland door een abonndntent, 'ip nenten op het Maandschrift. Men kan zich opgeven bij den secretaris i van het Plaatselijk Comité van de K. S. A., of direct bij het Centraal Bureau te beiden. JHet Bestuur v. h. Diocesaan Comité van de K. S. A. in het Aartsbisdom Utrecht: Mr. A. Bn. v. WIJNBERGEN, Voorz. -Th. BIANCHI, Secretaris. B. A. DE WIT, Adviseur. Het Bestuur v. h. Diocesaan Comité van de K. S. A. in het Bisdom *s Bosch J. J. A. HOUBEN, Voorzitter. L. v. d. STEEN, Secretaris. Mgr. C. C. PRINSEN, Adviseur. Het Bestuur v. h. Diocesaan Comité van de K. S. A. in het Bisdom Roermond Jhr. Mr. Ch. RUYS DE BEEREN- BROUCK, Voorz. G. CASTERMANS, Secretaris. Prof. J. M. L. KEULLER, Adv. Jdet Bestuur' v. h. Diocesaan Comité van de K. S. A. in het Bisdom Haarlem Mr. E. R. H. REGOUTy Voorz. |B. .J GROBBEN, Secretaris. Ugi\ KONINGS. Adviseur Het Bestuur v. h. Diocesaan Comité van de K. S. A. in het Bisdom Breda .W;. H, BOGAARDT, Voorzitter. J. M. HERMANS, Secretaris. Dr. A. G. COUWENBERGH, Adviseur. Prof. J. D. J. AENGENENT, Algemeen Adviseur. Mr. P. J. M. AALBERSE, Algemeen Secretaris. Duitschland. Een eigenaardig voorbeeld hoe bang men in Duitschland nog steeds is voor Fransche invloeden in Elzas-Lotharingen is het volgende staaltje weer. Dezer da gen ontving een te Mülhausen geboren en daar zeer in aanzien zijnd burger Wege- lin, een bevel het land te verlaten. Dit bevel geschiedde tengevolge van een te legrafische instructie van het Ministerie maar de aanleiding ertoe was van zeer weinig beteekenis. In het Centraalhotel werd Zondag een potpourri gegeven, waarin behalve het Duitsche ook het Fransche volkslied voor kwam. Twee jongelieden klapten bij het hooren der Marseillaise. Niemand nam notitie van deze „betooging" van de kna pen, maar in de naburige zaal zatten of ficieren. Een paar van hen verlieten on middellijk het lokaal en den volgenden dag moest de hoteleigenaar voor de po litie verschijnen, evenals de heer Wegelin, die in het hotel was geweest. Hij had n.l. het orkest vijf mark gegeven voor het spelen der potpourri. Voor deze zon de werd hij uitgewezen. Frankrijk. Parijs in duisternis. Tegen halftien Maandagmorgen daal de een mist op Parijs zóó dicht, dat de Temps geen beter woorden vond om het verschijnsel te kenschetsen dan deze c'était la nuit. Bijna alle fiacres, omni bussen en automobielen ontstaken de lantarens. Alle magazijnen en cafés had den het licht op, alsof het avond in; plaats van morgen was. De bekende en te Parijs zoo kwistig aangebrachte „affiches Iumineuses" brandden eveneens Het grappigste was de toestand wel in de Bibliothéque Nationale. Uit vrees voor brandgevaar heeft men nl. tot dusverre in dat gebouw geen verlichting willen aanbrengen, noch gas- noch electrisch licht. Om tien uur in den morgen was het daar zoo donker, dat de directeur de bezoekers liet verzoeken huiswaarts te gaan. Lezen konden zij toch niet in die duisternis en dan zooveel kostbare boek werken Eigenaardig is het zeker, dat deze zwa re mist uitsluitend over de stad zelf hing. In de onmiddellijke omgeving, de ban- lieue, was het helder. Het treinverkeer ondervond dan ook gelukkig slechts zeer weinig stoornis. Tegen twaalf uur begon het in het centrum der stad op te klaren en lang zamerhand hernam deze weer haar ge woon aanzien, dat van een somberen regendag in November. De vroede vaderen hebben onmiddel lijk maatregelen genomen om bij een volgende gelegenheid voor hulp-straat- verlichting te kunnen zorgen. De Ge meenteraad stemde nl. voor een crediet van 5800 francs ter aanschaffing van acetyleen toortsen. Italië. Een Italiaansch blad verneemt uit Li ma, in Peru, dat een jong anarchist een bom heeft geworpen in het rijtuig van den bisschop van Cuzco. Deze werd op slag gedoodzijn secretaris moesten beide beenen worden afgezet en was, bij 't af zenden van het bericht, stervende. De moordenaar trachtte zelfmoord te plegen, maar dat mislukte. Men had groote moei te, hem uit de handen van de pienigte te bevrijden. Amerika. De Mijnramp bij Chicago. Omtrent deze ontzettende ramp in de mijn van de „St. Paul Coal Company" bij Cherry komen enkele, nadere bijzon- UerhsJea in. Behalve de 12 mijnwerkers, die bij hun poging tot redding hunner makkers zoo noodlottig om het leven kwamen, wil de toch nog zes dappere kerels een laat ste poging wagen tot redding van hun ongelukkige kameraden, of althans trach ten, eenige zekerheid omtrent hun toe stand te erlangen. Maar de lift, waarmede zij in de hoofdschacht afdaalden, had den bodem van den put nog niet bereikt, of een krampachtig rukken aan het signaal- koord gaf het sein tot ophalen. Honder den menschen verdrongen zich om de schachtopening, toen de lift weer zicht baar werd. Zij bevatte de zes vreeselijke verminkte lijken der opofferende, koene mannen. Een steekvlam had hun de haren en de kleederen tot asch verbrand en de huid van het lichaam geschroeid. Omtrent het juiste aantal dooden schijnt men 't nog niet eens te zijn. Terwijl een kabeltelegram uit New- York meldt, dat ongeveer 200 mijnarbei ders om 't leven kwamen, wordt uit Chi cago gemeld, dat waarschijnlijk 478 van de 490 in de mijn werkende personen het leven hebben verloren. Een der geredden verhaalt van 60 mijn werkers, die in een der schachten bijeen kropen, en daar, in doffe berusting, den dood afwachtten. Het is vastgesteld, dat de redding van velen mogelijk ware geweest, wanneer de lift behoorlijk en op tijd had gewerkt. Het blijkt uit latere berichten ook, dat met den reddingsarbeid eerst verscheide ne uren na het uitbreken van Üen brand werd begonnen. Koninklijke besluiten. Met ingang van 1 Maart 1910 is aan H. van Goudoever, op zijn verzoek, eer vol ontslag verleend uit zijn betrekking van directeur der Staatsloterij, met dank betuiging voor de vele en belangrijke diensten aan den lande bewezen. Met ingang van 1 Dec. is benoemd tot leeraar aan de Rijks hoogere Burger school te Leeuwarden mr. dr. J. Kalma, leeraar aan de. Rijks hoogere Burger school te Groningen en te Warffum. Benoemd tot lid in de tiendcom missie in het zesde tienddistrict, stand plaats Rotterdam, mr. F. M. C. E. Koks- ma, rechter in de arrondissements-recht- bank te Rotterdam. De Ridderorden-zaak. Naar „Het Huisgezin" zegt uit Den Haag uit betrouwbare bron te vernemen, zal dr. Kuyper een dezer dagen gelegen heid vinden, in de Tweede Kamer een verklaring betreffende de veelbesproken zaak af te leggen en zal na hem door mr. Lohman als voorzitter der christelijk- historische Kamerclub het woord worden gevoerd. Ramp te Katwijk. Blijkens het Voorloopig Verslag van de Oorlogsbegrooting, werden door som mige leden aan den Minister van Oorlog inlichtingen gevraagd omtrent het droe vige ongeluk, overkomen aan militairen, die belast waren met het opruimen van een wrak bij Katwijk. Men verzoekt te melden: In het belang der lotelingen der lichting 1910, die gaarne bij een bereden korps wenschen te worden ingedeeld, wordt er de aandacht op gevestigd dat het aan beveling verdient om bij hun aanvrage om indeeling meer dan een korps op te geven. LEIDEN, 17 November. Mej. A. P. Ouweleen alhier, is te Rotterdam geslaagd voor het examen apothekers-assistente. Onze stadgenoot de korporaal j. A. Veltman, van het 4e Reg. Infanterie is bij beschikking van den commandant der le Divisie overgeplaats bij het 2e Regiment Infanterie te Maastricht. De Vereeniging voor ethische en godsdienstige vraagstukken alhier, zal Donderdag 18 November a.s. des avonds te Ibi uur in het Klein-Auditorium van het Academie-gebouw een vergadering houden, waarin prof. K. Lake een inleidend woord zal spreken. Voor het loopende cursusjaar zijn voor drachten toegezegd door de heeren Lod. van Mierop, dr. J. A. Cramer, J. Reddingius, prof. dr. H. A. Lorentz en R. Casimir. Donderdag a.s. zal mr. A. J. C. Ret- baan Macaré, des avonds te 7H uur, in de Studentensociëteit Minerva alhier de volgende stellingen verdedigen: I. Een krachtig ontwikkeld vakver- eenigingswezen is zoowel voor de econo mische als politische ontwikkeling van groot belang. II. Daarvan is beperking van het op treden van Staat of gemeente, op sociaal- economisch terrein, niet te verwachten. III. De zoogenaamde verzekering tegen de gevolgen der werklooshetd mag niet geheel uit handen der vakvereeniging worden genomen. Deze vergadering gaat uit van de De- bating Society. De heer L. van Giersbergen, leeraar in Bijenteelt te Wageningen zal een Voor dracht houden over Bijenteelt te Leiden op Woensdag 24 November, 's avonds 8 uur, Stadsgehoorzaal. Te Haarlem is geslaagd voor het examen vrije- en ordeoefeningen der gymnastiek mej. H. E. H. Meykamp,talhier. Mej. M. J. E. Timmerman, alhier, is te Rotterdam geslaagd voor het examen apothekers-assistente. H1LLEGOM. Tengevolge van de uit breiding van het aantal inwoners dezer gemeente, zal het aantal raadsleden het volgend jaar van 11 op 13 worden ge bracht. De schouw van den Vosse- en Weer- lanerpolder zal gedreven worden op 30 November a.s. B. en W. hebben aan L. Th. J. van Dijk, boekdrukker alhier, verguinning verleend tot het plaatsen van een ben zinemotor in zijn op te richten drukkerij. De architect C. Verkoren, alhier, zal Vrijdag 19 November a.s. 's avonds 7 uur ten kantore der firma Gebr. van Waveren aanbesteden: het bouwen van een bloebollenschuur met bijbehoorende werken. KATWIJK. B. en W. van Rijnsburg hebben dr. A. J. van Walsem, alhier, aan gewezen voor de gratis doodschouw en vaccinatie in die gemeente. KATWIJK AAN ZEE. De prijzen der haring zijn als volgt: volle pekelharing f 10—11, ijle dito f6.10—6.30, steurha- ring f 8.3020.15, makreel f 7.60, f8.25 9.40 per kantje. Enkele schuiten zijn met averij binnen. Uit IJmuiden meldt men, dat de log ger K. W. 139, Anna en Teuntje in den nacht van Maandag op Dinsdag bij het binnenzeilen van den haven aldaar op den Noorder stroomgeleider is geloopen. Men is begonnen de haring en netten te lossen en gisteravond met hoog water is het vaartuig vlot gebracht door de sleep boot „Vischploeg". Gisteren kwamen nog van de haringvis- scherij te IJmuiden binnen de loggers K.W. 114 Noordzee I met 22 last en KW 139 Anna en Teuntje met 11 last haring. Te Vlaardingen is binnengekomea de bom K 76 met 11 last. Van de haringvisscherij is te IJmui den binnengekomen de logger K.W. 135, Margaretha Cornelia, met 17 last haring. L1SSE. Op de bovenzaal van Hotel „De Witte Zwaan" hield de R. K. Kies- vereeniging eene huishoudelijke vergade ring. Met den gebruikelijken christelijken groet opende de Voorzitter de vergadering en gaf een kort overzicht van de ver kiezingen in den afgeloopen zomer. Na lezing der notulen kwam in behandeling het bestuursvoorstel, luidende: Het regle ment worde in dien geest gewijzigd dat de R.K. Kiesvereeniging zich in 't vervolg onthoudt van officieele bemoeiingen bij gemeenteraadsverkiezingen. Zooals te ver wachten was, volgde hierover een breed voerige discussie, welke tot uitslag had, dat het bestuursvoorstel werd verworpen met 46 tegen 39 stemmen. Als gevolg hiervan legde het bestuur in zijn geheel zijn functies neer. Na nog eenige mede deelingen van huishoudelijken aard, werd de vergadering op de gebruikelijke wijze gesloten. Tot hulptelefoniste aan het telefoon kantoor is benoemd mej. X.,_ Mathuis, ai'HSü Meermalen heeft het kerkbestuur, getracht om door particuliere giften van parochianen in de gelegenheid te wor den gesteld om de inrichting van cen trale verwarming in dit kerkgebouw te kunnen voltooien, maar steeds zonder succes. Thans heeft het kerkbestuur aan de parochianen voorgesteld om{ voor dit doel 10 pCt. af te dragen van het bedrag der huur van de zitplaatsen in die kerk, met dien verstande, dat degenen die meer zitplaatsen op hunne naam hebben, dit alleen behoeven te betalen van de drie eerste zitplaatsen. Als nu blijkt, dat de meerderheid hiervoor is, zal de centrale verwarming geheel worden aangebracht. LANGERAAR. Op Woensdag 24 No vember houdt de tuindersvereeniging „de Ter Aarsche Augurkenveiling" in café ,Het wapen van Ter Aar" alhier hare na jaarsvergadering. De agenda bevat: 1. Opening. 2. Lezing notulen. 3. Voorloo- pige rekening van den Kassier-boekhou der; 4. Verslag van den secretaris. 5, Verkiezing der Eind-commissie. 6. Mede- deeling van het Bestuur. 7. Rondvraag en sluiting. NOORDWIJK AAN ZEE. Niettegen staande het koude weer, waren vele be langhebbenden en belangstellenden gis teravond opgekomen ter vergadering in hotel „Huis ter Duin." Deze vergadering| was bijeengeroepen door Burg. en Weth. van Noordwijk naar aanleiding van plan nen, die er bestaan, om onze vooruitgaan de badplaats te voorzien van de meest moderne verlichting, n.l. van electrisch licht. De vergadering bijgewoond door Wethouder van der Meer, eenige Raads leden, vele notabelen en verder door ve len, die hoe dan ook belang hebben bij een steeds toenemend vreemdelingen verkeer, werd geopend en geleid door onzen Burgemeester, Jhr. W. C. van Pan- huys, die in zijn openingswoord dank bracht aan de gastvrouwe, de Directie van „Huis ter Duin", die zoo welwillend was gevonden, voor deze vergadering een harer lokalen beschikbaar te stellen en verder op den avond haar plichten van gastvrouw op royale wijze toonde. Tevens stelde onze Burgemeester aan de vergadering voor een tweetal inge- genieurs, die beiden verbonden zijn aan de Leidsche lichtfabrieken, de eene aan de gasfabriek, de andere aan de Gemeen telijke Centrale. De Voorzitter zegt, dat 't hem genoe gen doet, zóó groote belangstelling te mogen constateeren, nu het betreft den bloei en den vooruitgang der badplaats Noordwijk. Spr. zegt verder, dat behalve het adres van „Zeebad Noordwijk aan Zee", welke vereeniging de interventie van het Gemeentebestuur heeft ingeroe pen bij het eventueel verkrijgen van elec trisch licht, nog vele betuigingen van sympathie verkregen zijn met deze bij eenkomst. Verder gaf de voorzitter het Woord aan den deskundige, tevens afge vaardigde van het Leidsche Gemeente bestuur, om inlichtingen te verschaffen enz. Spr. legt uit, dat deze vergadering hoofdzakelijk belegd is, om voorloopige toezeggingen te verkrijgen, die tot grondslag moeten dienen voor nadere berekeningen en verdere uitwerking der plannen. Daarna hoorden we van den deskundi gen ingenieur vele cijfers, berekeningen, en uitleggingen, die het onmogelijk is, alle weer te geven, 't Voornaamste is on getwijfeld 't volgende: Een gewone gas- gloeilichtlamp met een lichtsterkte van 50 normaalkaarsen, die 20 uren brandt, staat gelijk met een metaaldraadlamp van gelijke lichtsterkte, die 1 electrische een heid of 1 kilowattuur verbruikt. Eén kilo wattuur of éénelectrische eenheid zal (voor lichtverbruik) 40 centen kosten voor krachtverbruik d.i. tot het drijven van een motor, zal de prijs 15 cent per eenheid bedragen. Hoofdzakelijk zal de levering van electriciteit voorloopig al thans alleen noodig blijken voor ver lichting. Velen vinden, dat die prijs nog al hoog! is, terwijl anderen weieens meenen ge hoord te hebben, dat op andere plaat sen, die een eigen electrische centrale hebben, deze eenheidsprijs veel lager is. De deskundige toont met cijfers uit vele plaatsen aan, dat dit onmogelijk is, daar men niet alleen rekening moet houden met de productiekosten, maar ook met yaa i&ntr^le, ^schaLfing de£

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1909 | | pagina 1