3)c SeicUcfie (Son^omt
De Kinderwetten.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
!e Jaargang.
No. 34.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per
kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal.
Franco 'per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent.
Woensdag
November
1909.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiêngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Wij vestigen er de
aandacht op, dat AL
onze Abonné's dus
niet slechtsdeweek
Abonné's VER
ZEKERD zijn tegen
de ruime bedragen,
elders in dit Biad
vermeld.
VI (slot).
Ten slotte wenschen wij nog te ver
melden, dat vereenigingen, welke zich
bereid verklaard hebben de daartoe ge
stelde regeeringsvoorwaarden te aan
vaarden, ten behoeve van kinderen
waarvan de ouders of voogden uit de
ouderlijke macht of de voogdij zijn ont
zet of de ouders uit de ouderlijke macht
zijn ontheven en over die kinderen tot
voogdesse zijn benoemd, alsmede ten
behoeve van onwettige kinderen, welke
te voren door den officier van Justitie
laan den voogdijraad zijn toevertrouwd
geweest en waarover zij de voogdij
uitoefenden, alsmede ten behoeve van
regeeringskinderen in het genot van
rijkssubsidie kunnen worden gesteld.
Deze subsidie varieert in den regel
tusschen de 35 en 50 cent per kind
en per dag, doch kan als uitzondering
om bijzondere redenen stijgen tot 75 ct.
per dag.
De voogdijkinderen mogen door de
vereenigingen verpleegd worden in ge
zinnen en z.g.n. aangeschakelde gestich
ten, dat zijn, zooals wij reeds zagen, ge
stichten welke door den Min. van Justi
tie daartoe zijn goedgekeurd.
Deze gestichten mogen ook aan an
deren, als de vereeniging-voogdesse, toe-
behooren.
De regeeringskinderen mogen wor
den verpleegd in gezinnen en eigen aan
eengeschakelde gestichten.
Aaneengeschakelde gestichten in den
pmirek van Leiden zijn b.v. Het Vin-
centiushuis te Lisse, „Voordorp" te Lei
derdorp en „Nieuw Voordorp" te Voor
schoten.
Het toezicht op de gezinnen en ge
stichten wordt uitgeoefend door de
voogdijraden, het algemeen college van
toezichtbijstand en advies, de officieren
van Justitie, benevens de ambtenaren
daartoe door den minister van Justitie
aangewezen. De ambtenaar welke daar
toe hoofdzakelijk door den minister is
aangewezen draagt den titel van Inspec
teur van het Rijks tucht- en Opvoe-
voedingswezen.
Hiermede hebben wij de Kinderwetten
geschetst en wel zooals zij na het in wer
kingtreden der jongste wijzigingen zullen
luiden, wij achten hiermede te kunnen vol
staan en eindigen met dezelfde woorden
Waarmede Mr. J. Limburg zijn inlei
ding op een commentaar der Kinderwet
ten besluit:
„Het zal voor een groot deel van
'de rechtspraak afhangen, of de werking
van de wet een zegenrijke zal zijn. Maar
in iet van de rechtspraak alleen. De wet
doet een beroep op de krachten van
een -ieder, die voor de misdeelde, ver
waarloosde en misdadige jeugd gevoelt.
'Moge zij niet aan doovemansooren klop
pen." K.
V Oecfierf.
Uit een ariikel in ons nummer van
gister heeft men kunnen lezen, hoe het
'gunstelingen-systeem en nepotisme in
Frankrijk een vruchtbaren bodem vindt;
hoe men daar om de baantjes moet aan
kloppen bij de goedbetaalde afgevaar
digden, die zelf het land beschouwen als
een suikertaart, waarvan zooveel moge
lijk te smullen, zaak is.
Nog een en ander ten bewijze daar
voor.
f heer Edgar Combes, zooïi van
flen ex-ininister-p/esident-kerkverv^Iger
van dien naam (dezelfde heer Edgar, die
zich, toen hij ziek was niet in een 1 e e-
k e nziekenhuis, maar doorkloos
terzusters liet verplegen) deed inoer-
tijd den Karthuizers het voorstel, dat
hij er voor zorgen zou, dat hun kloos
terorde ongemoeid zou worden gelaten,
indien de orde hem het bagatel van een
millioen franken zou'betalen.
Dat millioen is den waarciigen zoon
van den apostaat Combes niet in den zak
gevloeidbijgevolg heeft de heer Ed
gar Combes niet kunnen 'tegenhouden,
dat de vreedzame Karthuizers als staats
gevaarlijke individuen uit Frankrijk ver
dreven werden.
Omkooperij is in Frankrijk inheemsch
geworden.
En wanneer iemand het tot een hoog
baantje brengt, dan regent het neefjes,
kennissen,.... schuldeischers, enz., die
zich „in de gunst" komen aanbevelen,
en wier gelukkig lot het ten slotte is,
dat ze zeer zelden worden afgewezen
van de smulpartij aan de „suikertaart."
En dat al dit fraais niet gezien is
door een „clericalen" bril, bewijst de
Nieuwe Rotterdamsche Courant"wel
ker Parijsche correspondent reeds in de
maand Juli van 1907 het bestaand be
derf kenschetste als volgt:
„Het is gewoonte geworden
aldus bedoelde briefschrijver dat
wanneer een Kamerlid of senator
het tot minister brengt, zijn geheele
famiiie, zijne kiezers, zijn schuld
eischers zich op hem werpen om
ervan te halen, wat ervan te halen
is. De zoons, schoonzoons, neven,
zwagers van den nieuwen minister,
zoons van de allerinvloedrijkste kie
zers of de meest kwellende schuld
eischers worden dadelijk onderge-
bracht in het kabinet van den minis
ter zelf, als „chef van het particu
lier secretariaat", onder-chef, twee
de onder-chef, adjunct-chef, en on
der dergelijke titels meer. Daar er
meer liefhebbers dan uit te denken
titels zijn, wordt de rest onderge
bracht als „attaché au cabinet du mi-
nistre". Het aantal attaché's is on
beperkt... De ministers zijn vaak in
eens tot hoofd van een departement
gebombardeerd, waar ze weinig of
niets van afweten. De geheele bende
om hen heen is evenmin van iets
op de hoogte...."
Inderdaad een fraaie toestand
Frankrijk.
De dezer dagen overleden anti-clericale
senator Piot, die de vorige week ver
zoend met de Kerk stierf, heeft eenigen
tijd voor zijn dood de volgende schrifte
lijke verklaring afgelegd
„Staande voor de eeuwigheid ver
klaar ik, dat ik nooit behoord heb
tot de -vrijmetselarij en ik betreur
de wetten tegen den godsdienst,
die ik, meegesleept, gestemd heb.
„Ik vraag God daarvoor uit het
diepst van mijn hart vergiffenis."
Amerika.
Een telegram uit Bluefields in Nicara
gua meldt, een nieuwe overwinning van
de opstandelingen. Generaal Estrada, hun
leider, heeft bericht ontvangen dat ge
neraal Diaz bij Guatuaco in de provin
cie Gontales verleden week Donderdag
en Vrijdag aan zeshonderd man regee-
ringstroepen een beslissenden nederlaag
toebracht. De regeeringstroepen verloren
honderd gesneuvelden en gewonden; de
verliezen der opstandelingen waren ge
ring.
M^amkko.
Uit Melilla komt d.d. gisteren bericht
dat de krijgsverrichtingen als geëindigd
beschouwd worden.
De afgezanten van Moelai Hafid heb
ben de Beni Sikar opnieuw vermaand,
zich naar de wenschen van de Spanjaar
den te gedragen.
Tweede Kamer.
In de Kamer is gisteren een debat ge
voerd over de al- of niet-toelating als Ka
merlid van Jhr. mr. Ch. Ruys de .Beeren-
brouck, ,:l f
De meerderheid der commissie stelt
voor, den heer Ruys toe te laten, de min
derheid wil den minister van binnenland-
sche zaken verzoeken, alsnog een onder
zoek in te stellen naar de in de adressen
beweerde knoeierijen.
De heer Van Veen brengt rapport
uit van een nieuw ingekomen adres, waar
in tegen de voorgestelde meerderheids
conclusie wordt opgekomen.
De heer Jannink zal stemmen tegen
de conclusie der meerderheid. Het staat
vast, dat een artikel van de Kieswet is
overtreden. Stembiljetten, die volgens de
kieswet ongeldig zijn, zijn in Gulpen voor
geldige aangezien; die mag de Kamer
niet geldig verklaren.
De heer Van Veen verdedigt de meer
derheidsconclusie. De heer Jannink heeft
totaal de argumenten der meerderheid ge
negeerd en er niets van gezegd. Het
standpunt der commissie wordt ook ge
deeld door Kalbfleisch, waarop spreker
zich beroept. Diens commentaar op de
kieswet zegt uitdrukkelijk, dat een afwij
king als deze niet tot vernietiging behoeft
te leiden, .wanneer geen invloed op de
stemming is geoefend.
De heer Troelstra verdedigt de
conclusie der minderheid. De vraag is,
welk standpunt de Kamer heeft in te ne
men tegenover reclames als de nu ingeko
men adressen. Spr. is van oordeel, dat
de Kamer zich op wat ruimer dan streng
juridisch standpunt moet stellen. De heer
jannink houdt echter streng de hand aan
de bepalingen der Kieswet en dan moet
hij natuurlijk komen tot vernietiging der
stembiljetten. Spr. is verlangend om te
weten, dl ook van rechts zich een stem
zal doen hooren, die aandringt op eer
biediging van het geschreven recht.
De heer Troelstra zegt van oordeel te
zijn, dat bij de verkiezing van den heer
Ruys grove ongerechtigheden zijn ge
schied, dat geestelijke en wereldlijke au
toriteiten de waardigheid der verkiezing
hebben aangerand. Hij grondt dit oor
deel op mededeelingen in verschillende
dezer dagen verschenen brochures. Een
groot aantal nimmer tegengesproken fei
ten worden daarin medegedeeld. De bur
gemeester v. Klimmen heeft persoonlijk
de kiezers bezocht om hun te raden op
-Ruys te stemmen. Zulke mededeelingen
in de brochures zijn nimmer weerlegd.
De heer Jannink stelt een amende
ment voor op de conclusie der meerder
heid, bedoelende, den heer Ruyseh niet
als Kamerlid toe te laten.
De heeren Limburg en R o o d h u ij-
zen achtten de verkiezing ook onwettig.
De heer De Savornin Lohman
zegt, dat de vraag is: toelating of niet-
toelating; het onderzoek staat op den ach
tergrond. Eerst den heer Ruys niet toe
laten en dan nog eens onderzoeken, dat
zou dwaasheid zijn. ,We hebben hier te
vragen: wat was de wensch van de kie
zers? Het zou verkeerd zijn hun een nieu
we verkiezing op te leggen ter wille van
een formaliteit. De groote meerderheid
der kiezers koos den heer Ruys. Nu komt
de vraag: moeten de biljetten ongeldig
worden verklaard, omdat ze in den tekst
niet geheel juist waren? Spreker meent
van niet. Deed men het wel, dan zou men
juist de deur openzetten voor misbrui
ken.
Er voeren nog eenige heeren 't woord.
Het amendement-jannink strekkende
om den heer Ruys niet toe te laten,
wordt met 39, tegen 36 stemmen aan
genomen
Vóór stemde de linkerzijde en van
rechts de heèren van Asch van Wijck,
Van Lennep, De Visser, Oosterbaan, v.
Lijnden, Loeff, Kooien, Van Vuuren', Arts
en Van Nispen.
Tegen stemde de rechterzijde, behalve
genoemde 10 heeren en van links de heer
De Beaufort.
De heer Ruys is dus niet als Kamer
lid toegelaten.
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag 10 uur.
Burgemeester van Leeuwen.
Omtrent de redenen,- welke mr. W. F.
Van Leeuwen bewogen hebben, ontslag te
vragen als burgemeester van Amsterdam,-
meldt de &,TeI." nog het volgende:
Geruimen tijd was hij reeds ontevreden
over den gang van zaken in onze gemeen
te. De financieele nood, welke steeds
meer nijpende werd, de voortdurende ver
laging van het peil van den raad en de
moeilijkheid om uit dezen raad zaakkun-
dige JKgha^ers dit M-
les maakte het naar zijn overtuiging on
mogelijk om iets van belang tot stand
te brengen.
De Regeering bleef echter steeds in
gebreke om, overeenkomstig zijn wensch
een betere financieele regeling tusschen
rijk en gemeente tot stand te brengen en
de Gemeentewet zoodanig te wijzigen,
dat ook personen, die geen lid van den
Raad waren, tot wethouder konden be
noemd worden, terwijl het peil van den
Raad voortdurend zakte.
Om deze drie redenen was de burge
meester reeds een paar jaar geleden voor
nemens een eventueele herbenoeming
niet te aanvaarden. Hij liet zich toenmaals
nog bewegen op dit voornemen terug te
komen, maar gaf daarbij te kennen, dat
hij zich niet voor de volle zes jaar ver
bond.
Sedert echter heeft de regeering nog
niets gedaan, wat gelijkt op een ernstige
poging, om iets te verrichten in de rich
ting van hetgeen door den burgemeester
verlangd wordt. Integendeel, het. wets
ontwerp in zake de gemeente-financiën
geeft geenszins wat Amsterdam noodig
heeft en aan een wijziging varr de Ge
meentewet in den door hem bedoelden
zin wordt nog niet gedacht.
De verandering van de constellatie van
den Raad door de jongste gemeenteraads
verkiezingen, gaf den doorslag. Te voor
zien was, dat er nu nog veel meer ge
praat zou worden over de eenzijdige be
langen van bepaalde categorieën der be
volking; het zou, naar zijne meening, het
kw 'ad zeer veel verergeren. Een botsing
zou niet kunnen uitblijven en daarom vond
hij het beter, maar dadelijk heen te gaan.
Kapitein Christoffel.
Bij Koninklijk Besluit van 28 Decem
ber 1908 is aan den kapitein der infan
terie H. Christoffel van het Indische le
ger de eeresabel toegekend. Dit Konink
lijk eereblijk zal Zaterdag 13 dezer ten
12 uur 's middags, met het gebruikelijk
ceremonieel aan den kapitein worden uit
gereikt, door den generaal-majoor S. I.
van Nooten, bevelhebber in de le mili
taire af deeling, op het exercitieplein ach
ter de kazerne Oranje-Nassau (infanterie-
gedeelte.)
Onderscheidingen.
De Duitsche Keizer heeft de orde van
den Rooden Adelaar eerste klasse ver
leend aan vice-admiraal J. H. L. J. baron
Sweerts de Landas Wyborgh en de
Kroonorde eerste klasse aan luitenant-
generaal G. C. E. van Daalen.
Koninklijke besluiten.
Aan den heer H. J. Lovink is eervol
ontslag verleend als lid der Centrale Com
missie tot inrichting van afdeeiingen van
Nederland en zijne koloniën en tot be
hartiging van de belangen der inzenders
in die afdeeiingen op de Algemeene en
Internationale Tentoonstelling, welke in
1910 te Brussel zal worden gehouden.
Het Nederlandsch eskader in Japan.
Uit Tokio werd d.d. 21 October j. 1.
aan „Reuter" geschreven:
Nederlandsche oorlogsschepen zijn
sedert 15 jaar niet in een derJapansche
havens binnengevallen, waarom het be
zoek van de pantserschepen „De Ruyter",
„Koningin Regentes" en „Maarten Har-
pertsz. Tromp" een feit van groot belang
werd geacht en aan de Japansche autori
teiten gelegenheid schonk, om blijk te
geven van haar goede gezindheid ten
aanzien van het Nederlandsche volk.
De kapitein ter zee G. F. Tydeman,
die het bevel voert over het eskader, be
nevens zijn officieren waren de gasten
van den admiraal der Japansche marine,
graaf Okoema, van den minister van
Buitenlandsche Zaken en andere voor
name Japanners en natuurlijk ook van den
Nederlandschen gezant, Van Royen, in
het gezantschapsgebouw, terwijl deze
bovendien ter hunner eere een feest op
veel grootere schaal aanrichte in het voor
naamste hotel te Tokio, dat door alle leden
van het corps diplomatique en de Japansche
marine-autoriteiten benevens tal van offi
cieren werd bijgewoond.
Kiezersstatistiek.
In de serie Bijdragen tot de Statistiek
van Nederland is verschenen de Kiezers
statistiek over 1909.
Wegens de kiezerslijsten van 1909 wa
ren in ons land S43.550 kiezers voor de
T.weede Kamer, 839.921 kiezers voor de
Provinciale Staten en 760.300 kiezers vooc
de gemeenteraden, terwijl 29.821 kiezers
hun kiesrecht in 1909 verloren doordat
zij hun belasting niet tijdig hadden be
taald.
Het aantal mannen van 25 jaar en ou
der is volgens de verschillende volkstel-
telling gemiddeld 47 pCt. der geheele
mannelijke bevolking. Van dit aantal zijn
in 1909 62.06, 61.79 en 55.94 pet. kiezers
onderscheidenlijk voor de Tweede Kamer,-
de Provinciale Staten en de gemeente
raden.
Van de 843,550 kiezers voor de Tweede
Kamer waren 72,253 aangifte-kiezers en
771,297 ambtshalve op de kiezerslijsten
gebracht. Voorts zijn de kiezers in de
volgende groepen onderscheiden: belas
tingkiezers 750.449; huurkiezers 25,711;
loon- en pensioenkiezers 53,415; spaarkie-
zers 8,575 en examenkiezers 5,400, in
totaal 93.101 kiezers krachtens art. 1 b'.
Het geheele aantal kiezers voor de Ka
mer is van 1908 op 1909 met 31,925 of
3.93 pet. toegenomen. Deze stijging
wordt veroorzaakt door de vermeerdering
van de ambtshalve op de kiezerslijsten
gebrachten met 24,754 en van 7171 aan
gifte-kiezers.
De verkiezing te Gulpen.
In de gister gehouden Kamerzitting is
besloten de heer Mr. Ch. Ruys de Beeren-
brouck, gekozen tot lid van de Tweede
Kamer voor het kiesdistrict Gulpen, als
zoodanig niet toe' te laten, omdat stembil
jetten gebezigd zijn volgens een verou
derd model.
Het Bestuur van den Provincialen
Bond van R K. Kiesvereenigingen in Zuid-
Holland, brengt den aangesloten Kies
vereenigingen ter kennis, dat de eerst
volgende Vergadering van den Bond zal
worden gehouden in December en her
innert, dat voorstellen enz. uiterlijk vier
weken te voren dienen te worden inge
zonden aan den secretaris.
LEIDEN, 10 November.
Leidsche IJsclub.
Gisteravond werd de jaariijksclie al
gemeene vergadering der Leidsche ijs-
club gehouden in de bovenzaal van den
„Vergulden Turk". De secretaris en pen
ningmeester gaven er hun jaarverslag f
waaruit wij vernamen, dat in het vorige
seizoen gedurende 12 dagen, waarvan
5 ook 's avonds van de baan is kunnen
gebruik gemaakt worden. Dit laatste
vooral veraangenaamd door den aanleg
eener electrische verlichting, die echter
slechts door een rentelooze ieening kon
tot stand gebracht worden. Deze iee
ning echter en nog eene andere weg
cijferende kon de penningmeester wijzen
op een-kassaldo van f 121.
Met eenige waardeerende woorden
werd nog melding gemaakt van den heer
Holleman, die der vereeniging als com
missaris ontviel.
Bij de verkiezing van nieuwe bestuurs
leden ter voorziening in de vaca'tures
Holleman, Dros en Stam, waarvoor on
derscheidenlijk waren gecandideerd de
heeren Tierens, en Goekoop, Dros en
Visser van IJzendoorn, Stam en de Kos
ter, werden gekozen de heeren Dros en
Stam, die deze herbenoeming aanvaard
den en de heer Tierens die daarvan door
den secretaris zal in kennis gesteld wor-
'den.
Hierna kwam aan de orde herziening
van het huishoudelijk reglement waarin
het dagelijksch bestuur als volgt wijzi
gingen had aangebracht, die zonder
stemming werden goedgekeurd.
Daar de penningmeester de geheele
administratie voert, is het beter in art
1 en overeenkomstige te lezen penning
meester den secretaris en deze ook met
het bijTiouden van het naamregister te
belasten. Den donateurs, die vroeger op
hun kaart met kind of dame toegang
hadden, zal nu, daar dit met het regle
ment strijdt, een dameskaart worden ver
schaft.
Het voldoen der contributie op de ijs
baan zal niet meer geoorloofd zijn. Zij
die in gebreke blijven vóór 15 November
hun contributie te voldoen, vervallen in*
een boete van f 2.50, krijgen een schrif
telijke aanm.aning en .worden 14 dage#