158
MAANDAG 20
MAAET 1939.
Restitutie van bedragen wegens stroomverbruik aan R. Uges.
(Voorzitter.)
wisselde stukken geenszins eenig argument te vinden is voor
een dergelijke beoordeeling van de daden van de ambtenaren
der Lichtfabrieken. Of de heer Würtz heeft een parti pris
tegen de Lichtfabrieken, èf bij heeft de bewijzen, dat de
ambtenaren van de Lichtfabrieken zich gedragen als „sluwe,
arglistige boertjes", onfatsoenlijk zijn en „van de beurs
moesten gegooid worden", of hij heeft zelf fouten gemaakt
en is in zijn eigen redeneering uitgegaan van een foutieve
veronderstelling.
Het laatste zou niet vreemd zijn, want de heer Würtz is
niet bijzonder goed op de hoogte van de zaak, zooals bleek,
toen hij meende het praeadvies den doodsteek te kunnen
geven door te zeggen: „daar hebben ze het argument te
berde gebracht, dat adressant een schriftelijke aanvraag bij
de Directie had moeten indienen en deze bepaling is pas
kortgeleden in de verordening opgenomen; daar heb je nu
het stelletje, zoo gedraagt zich dat en behandelt het de
burgerij!". Als de overtuiging van den heer Würtz gegrond
is op gegevens, die even onjuist zijn als dit, nameüjk dat de
bepaling pas in de verordening is opgenomen, geeft spreker
niets voor het geheele betoog van den heer Würtz.
Het College betreurt het, dat de heer Würtz zich dergeüjke
uitlatingen over de ambtenaren van de Lichtfabrieken heeft
veroorloofd en meent, dat zij niet te pas komen, indien men
daarvoor geen gegronde bewijzen kan bijbrengen.
De heer Würtz heeft zich op een onjuist standpunt ge
plaatst, gelijk spreker nader hoopt aan te toonen.
Thans is spreker genaderd tot de punten, die hij in het
algemeen in bespreking wil brengen om op deze zaak het
licht te werpen, dat er z.i. op geworpen moet worden, al is
hij den heeren de Eeede en Wilbrink dankbaar voor wat zij
reeds hebben gezegd.
Drie punten komen hierbij in aanmerking. In de eerste
plaats is het de vraag: is deze contractenpolitiek juist,
waarbij spreker niet zoozeer op het oog heeft, wat er ge
schiedt met de contracten, maar meer wat er gebeurt, wanneer
men overgaat van het eene tarief naar het andere, van een
tarief naar een contract of een wijziging in het contract brengt.
Natuurlijk is het niet mogelijk om een bij contract met een
bepaalden verbruiker overeengekomen tarief, dat gewoonlijk
wegens bijzondere omstandigheden wat gunstiger is dan het
algemeen geldende tarief, dadelijk in het algemeen voor alle
verbruikers te doen gelden. Wanneer men een contract sluit,
geschiedt dat dus uit deze overweging, dat men ten aanzien
van zeer groote electriciteits verbruikers, zooals bijv. de N.Y.
de Koster en Co., niet het gewone tarief kan toepassen; dan
wist men tevoren zeker, dat deze geen stroom zou gaan
afnemen. Maar indien men het voor de fabriek van de Koster
geldend tarief zou gaan toepassen op de Leidsche burgerij,
zou men financieel dadelijk aan den grond zitten. Men sluit
dus dergelijke contracten af, omdat er bijzondere omstandig
heden zijn, die een bijzondere regeling rechtvaardigen. Eeden
tot een gunstiger behandeling van een bepaalden verbruiker
kan voorts ook gelegen zijn in de in een bepaald geval be
staande mogelijkheid van concurrentie door eigen electrici-
teitsopwekking, die men liever wil keeren. Zoo is het ook
min of meer in dit geval geweest. Geleidelijk kunnen echter
deze contracten wel eens leiden tot het vaststellen van een
uniforme regeling voor bepaalde soorten bedrijven en onder
nemingen, en ook wel eens tot het vaststellen van een alge
meen geldend tarief, waardoor men ineens van al dergelijke
bijzondere gevallen af is, omdat ze dan alle op dezelfde wijze
behandeld worden en er van een gunstiger behandeling van
den een dan van den ander geen quaestie meer is. Dan komt
men tot een tarief, als onlangs vastgesteld, dat zoowel voor
winkels als bioscopen gelden kan; doch ook dan blijven er tal
van gevallen over, waarin nog overeenkomsten zullen moeten
worden gesloten. Naar het oordeel van de Directie van de
Lichtfabrieken, waarbij het College zich aansluit, mag nu
het feit, dat men een bepaald contract met een bepaalden
verbruiker gesloten heeft, geen reden zijn om alle soortgelijke
verbruikers te gaan waarschuwen, dat zij ook een dergelijk
contract kunnen afsluiten. Gesteld b.v. dat de theaters en
bioscopen electriciteit verbruiken volgens een bepaald tarief,
maar dat een nieuw gevestigde bioscoop zelf electriciteit wil
gaan opwekken met een Dieselmotor; dan zullen de Licht
fabrieken trachten die bioscoop als afneemster te verkrijgen
en dan zullen de Lichtfabrieken den exploitant uiteindelijk
een contract met een lageren prijs geven. Wanneer echter
de Directie van de Lichtfabrieken vooruit wist, dat zij dan
denzelfden prijs in rekening zou moeten brengen aan alle
andere theater- en bioscoopexploitanten, zou zij liever dien
nieuwen klant laten schieten. Het gevolg zou dus zijn, dat
een alleszins in het belang van de burgerij te verdedigen
maatregel op grond van de alsdan daaraan verbonden conse
quenties niet genomen werd, hetgeen tot een min of meer
Restitutie van bedragen wegens stroomverbruik aan R. Uges.
(Voorzitter.)
aanzienüjke verlaging van de inkomsten van de Licht
fabrieken zou kunnen leiden. Had men dan ook bij het
afsluiten van het contract met het Lido-theater geweten,
dat men met alle andere bioscopen een dergelijk contract
zou moeten afsluiten, dan zou men dat contract nooit hebben
gesloten, maar liever de kans om een nieuwen klant te winnen
hebben laten loopen. Te allen tijde bestaat overigens de
mogelijkheid, van het eene tarief naar het andere over te
gaan; de mogelijkheid, dat hij te allen tijde moet trachten
de meest voordeelige behandeling te verkrijgen, staat onge
twijfeld iederen zakenman steeds voor oogen.
Spreker kan toch niet goed begrijpen, dat men zich van
de zijde van het Luxor-Theater zoozeer verongelijkt gevoelt.
Men beweert, dat men om een contract heeft gevraagd, wat
inderdaad mogelijk zou zijn, maar wat van de andere zijde
wordt ontkend. Gesteld, dat men vóór den datum, waarop
het Lido-Theater zijn voordeelige contract verkreeg, met het
Luxor-Theater een contract had gesloten, wat waren dan de
gevolgen geweest? Dan waren de gunstige voorwaarden, die
aan het. Lido-Theater zijn toegestaan, zeker niet ook aan het
Luxor-Theater verleend, omdat laatstgenoemd bedrijf in
tegenstelling met het Lido-Theater niet met eigen stroom
opwekking had kunnen dreigen; dan zou het Luxor-Theater
gezucht hebben onder een contract van drie jaar, dat voor
hem onvoordeeliger zou zijn geweest dan het nu geldende.
Het tweede punt is de kwestie van de feiten. Er is een
„ja" en een „neen". De heer Coster zei mir nichts dir nichts,
dat de Lichtfabrieken ontkennen, dat de heer Uges daar is
geweest. Het wordt in het geheel niet ontkend; integendeel,
de Lichtfabrieken hebben het wel degelijk toegegeven. Maar
waarom is de heer Uges daar geweest? Deze vraag acht
spreker van eenig belang. De heer Uges beweert, dat hij
kwam vragen om een ander tarief. Spreker verzoekt den
Eaad nu vooral te letten op wat daarna is gebeurd: de Licht
fabrieken hebben naar aanleiding van het verzoek van den
heer Uges een contróle-meter bij hem geplaatst om na te
gaan, of zijn meter goed werkte. De heer Würtz zal dadelijk
zeggen: „dat zijn de stommelingen van de Lichtfabrieken;
die weten niet beter", maar spreker kan niet begrijpen, hoe
de heer Würtz zou kunnen verklaren, dat de heer Uges,
wanneer hij inderdaad om tariefsverlaging had gevraagd, een
dergelijken meter heeft kunnen aanvaarden en daarvoor
zelfs 40.betalen; wel kan spreker begrijpen, dat de heer
Würtz zich met een kluitje in het riet gestuurd zou gevoelen,
indien men, wanneer hij om een goedkooper tarief had
gevraagd, bij zijn meter een contróle-meter had geplaatst.
Men moet het spreker niet kwalijk nemen, wanneer hij
daaruit concludeert, dat de conversatie met den heer Uges
van anderen aard is geweest, dat niet gesproken is over het
tarief, maar gezegd is: „ik vertrouw den meter niet en heb
een te hoog stroomverbruik", wat volgens de ambtenaren
van de Lichtfabrieken ook het onderwerp van het gesprek
is geweest.
Het is voor den Eaad altijd heel moeilijk, wanneer hij in
een zaak als deze staat voor de kwestie van de waarheids
liefde, hetzij van de eene, hetzij van de andere partij. Som
migen zeggen: de heer Uges heeft gelijk, anderen beweren,
dat wat de ambtenaren van de Lichtfabrieken zeggen niet
waar is, hoewel er geen schijn of schaduw van bewijs is, dat
dezen onwaarheid hebben gesproken.
Er is wel een schijn of schaduw van bewijs, dat de heer
Uges den Eaad niet juist heeft voorgelicht. Hij heeft namelijk
medegedeeld, hoe hij te weten is gekomen, dat het Lido-
Theater toen een lager tarief betaalde dan hij; hij heeft
verklaard dit te hebben bemerkt door een noodlottige ver
gissing, die bij de Lichtfabrieken zou hebben plaats gehad;
de kwitantielooper had hem in plaats van de kwitantie voor
het Luxor-Theater de kwitantie voor het Lido-Theater aan
geboden en daarop zag hij in eens, wat er gebeurd was.
Dit nu is naar het oordeel van de directie van de Licht
fabrieken onmogelijk; naar haar meening kan het niet voor
komen door de wijze, waarop de kwitanties administratief
behandeld worden, dat een kwitantie bestemd voor een
verbruiker in een bepaalde wijk aan een verbruiker in een
geheel andere wijk wordt aangeboden. Ten overvloede is dit
door de directie bij den betrokken ambtenaar nagevraagd;
de mededeeling van den heer Uges bleek niet waar te kunnen
zijn; zij wordt door de Lichtfabrieken dan ook positief ont
kend en gekenschetst als een onjuistheid van den heer Uges.
Spreker hecht dus meer geloof aan de verklaring van de
Lichtfabrieken
Voorts wordt gezegd: de Lichtfabrieken hebben den heer
Uges slechter en anders behandeld dan anderen. De heer
Coster heeft spreker een dienst bewezen door eenige vragen
te dezer zake te stellen aan de Directie van de Lichtfabrieken
van welke vragen spreker thans gebruik maakt onder dank-
