DINSDAG 15 FEBRUARI 1938.
59
Gemeente-begrooting Algemecne beschouwingen,
(van der Tas e.a.
Wethouder thans moed zal hebben deze begrooting te ver
dedigen nu een en ander hem feitelijk uit handen geslagen is.
Inderdaad, de gemeente is nog niet noodlijdend, doch zij is
wel weder een grooten stap nader tot de noodlottige grens ge
komen; alle krachten dienen ingespannen te worden om te
zorgen dat die grens niet overschreden wordt.
Omtrent de vraag van het al of niet aanwenden van be
drijfswinsten tot dekking van tekorten, en omtrent de plaats
die deze winsten in de gemeente-financiën behooren in te
nemen, is reeds in een vorige vergadering breedvoerig gespro
ken. De tot heden gevolgde gedragslijn heeft niet sprekers
sympathie. Spreker erkent echter, dat momenteel algeheele
doorvoering van hetgeen door hem wenschelijk geacht wordt
niet wel mogelijk is, en dat de tijd daarvoor allerminst ge
schikt is. Alleen dient nog afgewacht te worden, of de doorge
voerde verhooging der electriciteitstarieven het gewenschte en
verwachte resultaat zal opleveren. Spreker nam intusschen
dankbaar kennis van de mededeeling van den heer v. Eek,
dat de politiek die wij met de bedrijven voeren niet is vol te
houden, doch acht hiermede in strijd de houding door de
S.D.A.P. ingenomen bij de verhooging der tarieven in Dec. j.l.
Yerhooging van de tarieven heeft niet altijd verhooging der
winst tengevolge. Integendeel kan tariefsverlaging, die stijging
van het verbruik tengevolge heeft, eerder tot winst vermeer
dering leiden.
Waar zich voorshands geen gezichtspunten voordoen, die
op een verbetering van de conjunctuur wijzen, zal men het
aanpassingsproces verder moeten doorvoeren, al heeft het
woord „aanpassing" in de ooren van sommigen een zeer onaan-
genamen klank en al werkt het op sommigen als een roode lap
op een stier. Ieder heeft moeten aanpassen, hetzij meer, hetzij
minderzoo zijn vele kleine renteniers weder getroffen door
een inkomsten-vermindering van 25 tengevolge van de
nieuwe conversie-leening van Nederland. Aanpassen is zich
schikken naar de gewijzigde omstandigheden. Er moet even
wicht zijn tusschen ontvangsten en uitgaven; anders loopt
het op een débacle uit. Wanneer het getij verloopt, moet men
de bakens verzetten. Belastingverhooging dient eveneens tot
het uiterste vermeden te worden, daar anders de beter gesi
tueerden Leiden zouden verlaten. Het College is blijkbaar
eveneens van den eisch der bezuiniging overtuigd, waar het
toestemt, dat deze bezuinigingsarbeid moet worden voortgezet.
Spreker uit den wensch, dat deze zinsnede geen phrase zal
blijken, maar dat het College met den meesten ernst zal blijven
voortgaan op den zoo noodzakelijken bezuinigingsweg.
Oplossing van de moeilijkheden kan alleen gevonden
worden door öf de uitgaven zooveel mogelijk te besnoeien, öf
nieuwe middelen te vinden, óf door beide methoden te com
bineeren. Wanneer bij het College en bij alle takken van dienst,
bij alle ambtenaren van hoog tot laag en bij ieder die in ge
meentedienst is, het besef levendig is of wordt, dat het uit-
gavenpeil belangrijk naar beneden moet, en uiterste zuinigheid
geboden is, dan bestaat er groote kans, dat de moeilijkheden
overwonnen worden. Niet altijd blijkt die eenstemmigheid
hieromtrent bij het College; dit kan aanleiding zijn tot de
gevolgtrekking bij lagere ambtenaren, dat het zoo erg nog
niet is. Alle slapheid en halfheid hierbij moet ten zeerste
veroordeeld worden. Ook dienen nieuwe uitgaven tot het
uiterst noodzakelijke beperkt te blijven, liever geheel achter
wege gelaten te worden. Spreker hoopt, dat de Wethouder
van Financiën zich hardnekkig zal verzetten tegen iederen
nieuwen aanval op de gemeentelijke schatkist, ook al wordt
die aanval gedaan door zijn eigen partijgenooten. Ook moet
er naar gestreefd worden, toegestane uitgaven zooveel moge
lijk binnen de raming te houden. Indien de kosten van een
of ander werk beneden de raming blijven, moet hetgeen
daarop overblijft niet voor een ander doel uitgegeven worden,
omdat er toch op meer gerekend was. Stichting van nieuwe
industrieën en bedrijven is natuurlijk zeer gewenscht; alleen
zal er op het oogenblik niet veel animo zijn om een nieuw
bedrijf op te richten. De Vestigingswet is geen belemmering
voor het oprichten van nieuwe bedrijven, maar regelt alleen
de voorwaarden, waaraan nieuw te vestigen bedrijven moeten
voldoen.
Spreker verzoekt hier zijn rede te mogen onderbreken.
De Voorzitter heeft daartegen geen bezwaar en schorst
vervolgens de vergadering tot des avonds te 8 uur.
Gemeente-begrooting Algemecne beschouwingen,
(van der Tas e.a.)
Voortzetting van de geschorste openbare vergadering van
14 Februari 1938 op Dinsdag 15 Februari 1938,
des avonds te 8 uur.
Afwezig is de heer Splinter.
Voortgezet worden de algemeene beschouwingen over de
begrooting.
De heer van der Tas, zijn rede voortzettende, zegt, dat
de middenstand het minst onrustige deel van de bevolking
is. Indien men den middenstand geen belemmeringen in
den weg legt en het bedrijfsleven zich rustig kan ontwikkelen,
is het den middenstand best naar den zin. De economische
crisis, die de wereld teistert, treft ten zeerste den midden
stand. De steeds verminderende omzet en de zwaar drukkende
vaste lasten verminderen de winst en brengen menige zaak
aan den rand van het bestaansminimum. Toch bedoelen
spreker en de heer Tobé met de indiening van bun voorstel
in zake de verlaging van de electriciteitstarieven voor de
middenstandsbedrijven (No. 13) niet een gunst voor den
middenstand te vragen. De middenstand zegt niet, dat hij
niet meer betalen kan, maar meent wel, dat hij in verhouding
tot de andere groepen van verbruikers den electrischen
stroom naar een te hoog tarief moet betalen. Het is echter
een moeilijke zaak, omdat hierbij verschillende factoren
van invloed zijn en daarom geeft spreker de volgende voor
beelden ter toelichting.
Uit deze voorbeelden blijkt de groote verscheidenheid
van tarieven en het is daarom ook niet onbillijk, wanneer
men den Lichtfabrieken vraagt, de tarieven te herzien, daar
de tegenwoordige samenstelling van de tarieven het den
middenstand niet mogelijk maakt inzonderheid van de
goedkoope voorwaarden gebruik te maken, waarvan particu
lieren wel kunnen profiteeren.
Indien de Lichtfabrieken aan dit verzoek voldoen, zal men
meer electrischen stroom afnemen. De middenstand wil
immers niet minder, maar juist meer electrischen stroom
voor allerlei doeleinden gebruiken. Spreker dringt er daarom
met kracht bij den Raad op aan, dit voorstel aan te nemen.
De heer Schüller sluit zich aan bij de opmerkingen, welke
over de late behandeling van de begrooting zijn gemaakt
en acht den tijd, die den Raadsleden is gelaten voor de
bestudeering van de Memorie van Antwoord te kort, vooral
voor de leden, die nog iets anders hebben te doen dan alleen
het algemeen verslag als tijdpasseering te lezen en voor de
fracties, die de Memorie van Antwoord vóór de mondelinge
behandeling van de begrooting in haar vergaderingen willen
bespreken.
Spreker dringt er bij het College op aan, de begrooting
voortaan eerder in te dienen en tusschen het verschijnen
van de Memorie van Antwoord en den aanvang van de
openbare behandeling van de begrooting een grootere tijd
ruimte te laten.
Het College spreekt slechts een enkele maal in de Memorie
van Antwoord van „een meerderheid" en „een minderheid"
van het College, maar brengt den Raad daardoor eigenlijk
op een dwaalspoor, want men weet nu niet, of in alle andere
Persoon
Beroep
Jaar
verbruik
in K.W.U.
Jaar
bedrag
in
guldens
Gemid
delde
prijs per
K.W.U.
Specificatie
A.
Particulier
1000
69.70
7 cent
12 x 2.04 24.48
87 X 0.10=/ 8.70
913 x 0.04=/ 36.52
69.70
B.
Winkelier
1000
148.90
15 cent
12 X 2.04 24.48
6X13.20 79.20
87 X 0.10 8.70
913 X 0.04 36.52
148.90
C.
Banketbakker
1000
165.—
16) cent
500 X 0.10=/ 50.—
500 x 0.20 ƒ100.—
dubbeltarief-
meter 15.
ƒ165.—
D.
Hotelhouder
1000
200.—
20 cent
1000 x 0.20 200.—
E.
Student
1000
40.—
4 cent
1000 x 0.04 40.—
