5
breiding van de zweminrichting „De Zijl" door vergroo
ting van het damesbassin, vermeerdering van de kleed
gelegenheid en het maken van een gelegenheid voor zonne
baden, enz., overeenkomstig het bij de stukken gevoegde
plan E.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en We.th. van Leiden.
H°. 14. Leiden, 22 Januari 1937.
De Commissie voor Ontwikkeling en Ontspanning van
Werkloozen (sub-commissie voor de centrale werkplaats en
de werkobjecten) heeft ons, bij haar in de Leeskamer ter
inzage gelegd schrijven, verzocht de noodige stappen te
doen om, op het voetspoor van andere gemeenten, ook hier
tot oprichting van een centrale werkplaats voor jeugdige
werkloozen te komen.
Zij wijst er in haar schrijven op, dat zich in deze ge
meente een groot aantal jeugdige werkloozen bevindt, dat
zijn vakbekwaamheid in het aangeleerde beroep, tengevolge
van de langdurige werkloosheid, dreigt te verliezen met al
de voor betrokkenen ernstige gevolgen van dien.
De oprichting van een centrale werkplaats, waarin den
jeugdigen werkloozen gelegenheid wordt gegeven hun vak
bekwaamheid op peil te houden en te vergrooten, en waar
mede tevens wordt beoogd, de jeugdige werkloozen te wen
nen aan arbeid in een normaal bedrijf, kan, aldus de
Commissie, aan die voor betrokkenen zeer ernstige gevolgen
voor een belangrijk deel tegemoet komen.
De Commissie geeft daarom in overweging, om een voor
alsnog niet voor andere doeleinden benoodigd gedeelte van
het fabriekscomplex aan de le Looierstraat, waarin voorheen
het bedrijf van de iST.V. Leidsche Katoen Maatschappij was
gevestigd en dat thans eigendom van de gemeente is, voor
de oprichting van een centrale werkplaats te bestemmen.
Aangezien ons College van oordeel was, dat het voor
stel van de Commissie sympathie verdiende, wendde het
zich, alvorens het voorstel in nadere overweging te nemen,
tot den Minister van Sociale Zaken ten einde zich er van
te vergewissen, of in de kosten van oprichting en exploitatie
van een centrale werkplaats subsidie uit 's Bijks kas zou
kunnen worden Verkregen.1
Zonder belangrijk subsidie van Begeeringswege toch zou
het voorstel der Commissie, met het oog op den financiëelen
toestand der gemeente, niet voor verwezenlijking vatbaar zijn.
Wij ontvingen daarop van genoemden bewindsman de
toezegging, dat hij in beginsel bereid was een subsidie in
de kosten van op- en inrichting en van exploitatie van een
centrale werkplaats te verleenen en wel tot een gelijk per
centage, als in de kosten van steunverleening aan valide
werkloozen en van werkverschaffing wordt verleend. Voor
1937 bedraagt dit percentage 80,6.
Op ons verzoek deed nu de Commissie een plan met be
grooting opmaken, welke stukken eveneens in de Lees
kamer ter visie zijn gelegd.
Gelijk uit de begrooting blijkt, worden de kosten van
op- en inrichting van een centrale werkplaats in voren
bedoeld complex fabrieksgebouwen geraamd op 14.631.
en de kosten van exploitatie op ƒ18.070.per jaar. Over
het jaar van oprichting zal derhalve voor een en ander in
totaal een bedrag van rond 33.000.benoodigd zijn.
Wordt in dit bedrag het vorenbedoeld subsidie verkregen,
dan zal dus de oprichting van een centrale werkplaats over
het loopende jaar voor de gemeente een uitgave van
6400.medebrengen, verminderd met na te noemen ver
goeding ad 1000.
Deze uitgave, hoewel niet onbelangrijk, is voor het be
oogde doel o. i. zeer zeker gewettigd.
Het ligt in de bedoeling, om de op- en inrichting van
het gebouw, voor zoover mogelijk, door jeugdige werkloozen
te doen uitvoeren, tegen de voor het werken in een centrale
werkplaats door den Minister bepaalde vergoeding voor
slijtage arm kleeding ad 1.per week en verder om in
de werkplaats een afdeeling voor timmerlieden, schilders
en metaalbewerkers in te richten.
De belooning van den algemeenen leider is gesteld op
30.per week, die van.de bazen, die uit de werklooze
vaklieden zullen worden betrokken, op 21.per week.
Onder opmerking nog, dat de Commissie van Fabricage
zich met een ingebruikgeving van een gedeelte van het
complex fabrieksgebouwen aan de le Looierstraat tegen een
op de exploitatie-begrooting uitgetrokken vergoeding van
1000.per jaar, alsmede met het verbouwingsplan kan
vereenigen, geven wij U alsnu in overweging te besluiten
om, indien subsidie uit 's Bijks kas in de kosten van op
en inrichting en exploitatie van de centrale werkplaats
wordt verleend,
a. het op de overgelegde teekening aangegeven gedeelte
van de fabrieksgebouwen aan de le Looierstraat aan de
Commissie voor Ontwikkeling en Ontspanning voor Werk
loozen tot wederopzeggens en tegen een betaling van een
vergoeding van f 1000.per jaar in gebruik te geven, ten
einde daarin een centrale werkplaats voor jeugdige werk
loozen op te richten en te exploiteeren
b. door vaststelling van den overgelegden begrootingsstaat,
Model D, op de gemeentebegrooting voor 1937 een bedrag
van f33.000.beschikbaar te stellen ten behoeve van de
op- en inrichting van de sub a bedoelde werkplaats en de
exploitatie daarvan gedurende 1937.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
N°. 15. Leiden, 21 Januari 1937.
In Uwe Vergadering werd herhaaldelijk op reorganisatie
van de Stedelijke Werkinrichting aangedrongen.
De geopperde bedenkingen waren, behoudens een enkele
uitzondering, niet gericht tegen de instelling op zich zelf,
doch hoofdzakelijk tegen de inrichting van het gebouw en
de belooningen, welke aan de te werk gestelden worden
uitgekeerd.
Als gevolg van die bedenkingen werden een drietal voor
stellen om praeadvies in onze handen gesteld, te weten:
1°. een voorstel van wijlen Uw medelid den heer Spendel,
ingediend bij de behandeling van de begrooting voor 1930,
waarbij ons College wordt uitgenoodigd voorstellen te doen
tot reorganisatie of wel opheffing van de Stedelijke Werk
inrichting. Dit voorstel werd later overgenomen door den
heer Wilmer.
2°. een bij de behandeling van diezelfde begrooting inge
diend voorstel van den heer van Stralen, waarbij ons
College wordt verzocht naar de mogelijkheid van de reorga
nisatie van de Stedelijke Werkinrichting een onderzoek in
te stellen, en
3°. een voorstel van den heer Knuttel, waarbij ons College
wordt opgedragen de noodige stappen te doen om te
komen tot opheffing der Stedelijke Werkinrichting.
Met betrekking tot deze voorstellen werd door ons het
gevoelen ingewonnen van het bestuur der Stedelijke Werk
inrichting, hetwelk ons zijn advies bij het in de Leeskamer
ter inzage gelegde schrijven van 7 September 1933 deed
toekomen.
Blijkens dat advies is het bestuur van oordeel, dat het
gebouw in verschillend opzicht onvoldoende is ingericht en
dat de belooningen, welke naast de voeding in de in
richting, aan de te werk gestelden kunnen worden uit
gekeerd, in verband met de moeilijkheid om loonend werk
te vinden, te laag zijn.
Het bestuur is dan ook van meening, dat reorganisatie
van de Werkinrichting noodzakeüjk is.
Die reorganisatie zou z. i. onder meer moeten bestaan in
het beschikbaarstellen van een ander, behoorlijk ingericht,
gebouw, vervolgens in uitbreiding van de werkzaamheden,
en ten slotte in wijziging van de leiding van de inrichting.
Terwijl ons College zich na de ontvangst van dit advies
met het min of meer moeilijk op te lossen vraagstuk van
een reorganisatie van de werkinrichting bezig hield, diende
zich de oplossing van het vraagstuk onverwachts en op
ongezochte wijze als van zelf aan.
Ons College kreeg nl. contact met het Hoofdkwartier van
de Stichting „Het Leger des Heils" (Stichter William Booth),
dat zich bij schrijven van 22 December 1933, naar aan
leiding van een verzoek van de Commissie van Toezicht
op het Drankvrij Logement in de Lange Agnietenstraat,
tot ons wendde, om beschikbaarstelling van een gebouw,
ten einde daarin een goedkoop volkslogement, een werk
inrichting voor mannen en een nachtasyl te vestigen.
Het werd ons toen aanstonds duidelijk, dat de oplossing
van het vraagstuk moest worden gezocht in samenwerking
met het Leger des Heils, dat op dit gebied van het maat
schappelijk werk zijn sporen heeft verdiend en in verschil
lende gemeenten een werkinrichting voor mannen exploiteert.
Wij openden dan ook onderhandelingen met die instelling,
welke van haar zijde voor hetzelfde doel de medewerking
der gemeente had verzocht en wij mochten de voldoening
smaken haar tot samenwerking bereid te vinden in dier
voege, dat de gemeente de gebouwen voor de vestiging
van een goedkoop volkslogement, een werkinrichting voor
mannen en een nachtasyl zou beschikbaar stellen en dat
