34
MAANDAG 10 FEBRUARI 1936.
Groente-distributie.
(van Stralen e.a.)
groenten alleen in eigen winkel zullen willen verkoopen dan
wel bereid zullen zijn dit in gemeentelijke lokalen te doen.
In Dordrecht heeft men den handel ingeschakeld door de
handelaren in de gemeentelijke lokalen toezicht te doen
houden.
In Dordrecht is de zaak mislukt. De groentenhandelaren,
die daar toezicht moesten houden, traden niet altijd even
loyaal op. Men constateerde weieens, dat zij door het maken
van schampere opmerkingen over de groenten de toepassing
van den maatregel meer benadeelden dan bevorderden.
Dit maakt spreker eenigszins huiverig voor het inschakelen
van den groentenhandel.
Om echter te bewijzen, dat het in dezen niet gaat tegen
den handel of den middenstand, verklaart spreker zich vol
komen bereid, vertrouwende namens het geheele College te
kunnen spreken, alsnog te overwegen, of en zoo ja in welken
vorm de handel bij deze distributie kan worden ingeschakeld,
waarbij evenwel voorop moet staan, dat de manier, die in het
voorstel-Beekenkamp c.s. is aangegeven, in geen enkel op
zicht kan worden toegepast.
In antwoord op de vraag van den heer Coster herinnert
spreker er aan, dat hij in de vorige raadsvergadering heeft
gezegd, dat de handel van den maatregel geen bezwaar zal
ondervinden en spreker bereid was het prijsverschil van
cent ter beschikking van den handel te stellen om het verzet
tegen den voorgestelden maatregel te breken.
Het College is echter van meening, dat het gemeentebestuur
niet om die reden den cent per kilo aan den handel moet
geven, indien althans niet blijkt, dat de handel aanzienlijke
schade lijdt.
Bovendien mag het den Raadsleden, die bezwaar tegen de
voorgestelde uitgave hebben en op bezuiniging aandringen,
niet onverschillig laten, of de gemeente al of niet de beschik
king over den cent behoudt. Blijft het prijsverschil ter be
schikking van de gemeente, dan zullen de kosten van de proef
waarschijnlijk veel minder dan 500.bedragen.
De gemeente behoeft niet in alle wijken van de stad winkels
te huren; er zijn enkele gemeente-lokalen, welke gratis ter
beschikking gesteld kunnen worden.
De heer Wilbrink vraagt, waarom niet meer gegevens ter
inzage voor de leden in de leeskamer zijn gelegd.
De heer van Stralen kan deze vraag niet beantwoorden.
Spreker heeft niet gezegd, of zij er wel of niet neergelegd kon
den worden en heeft niets anders gedacht dan dat het de ge
woonte was op de thans gevolgde wijze bij 'het ter visie leggen
van gegevens te werk te gaan. Men bedenke, dat spreker nog
niet zoo lang de functie van Wethouder heeft.
Bij volgende gelegenheden zal spreker er voor zorgen, dat
al het in aanmerking komende materiaal ter inzage van de
leden in de leeskamer wordt gelegd.
De Voorzitter zegt, dat het College alles, waarover het
beschikte, ter visie in de leeskamer heeft gelegd.
De heer Wilbrink merkt op, dat in de leeskamer alleen
lagen het adres van den Middenstandsraad en het Ingekomen
Stuk zelf.
De Voorzitter zegt, dat in elk geval, ook door dezen Wet
houder, zooveel mogelijk alle stukken ter visie gelegd zullen
worden.
De heer van Stralen dringt sterk aan op aanneming van
het voorstel van het College en ontraadt aanneming van het
amendement-Beekenkamp, omdat dit ten eenen male on
uitvoerbaar is. Na 3 maanden, zal deze zaak opnieuw in den
Raad komen en dan kunnen altijd de noodige verbeteringen
en aanvullingen aangebracht worden.
De Voorzitter zegt, dat het amendement-Beekenkamp tot
inschakeling van den tusschenhandel naar de overtuiging
van het College voor uitvoering niet in aanmerking komt
dit is aldus niet wel mogelijk. Intusschen is er blijkens de
woorden van den Wethouder nog wel een zekere mogelijkheid
den handel op eenige wijze in te schakelen; het College zal
zijn uiterste best doen, den handel zoo weinig mogelijk schade
te berokkenen en dezen zooveel mogelijk in te schakelen,
waar dit zonder de zaak zelf in gevaar te brengen mogelijk is.
Nu geeft spreker den voorstellers van het amendement
in overweging, aan het College over te laten, te onderzoeken
nog eens de uitvoerbaarheid van inschakeling van den handel
op de wijze, als door den heer van Stralen aangeduid. Het
College zal zijn uiterste best doen daarvan zooveel mogelijk
terecht te brengen; dan behoeft de behandeling van deze
Groente-distributie.
(Voorzitter e.a.)
zaak niet verder te worden uitgesteld. Spreker geeft den Raad
dus in overweging in die richting een uitweg uit de moeilijk
heden te vinden.
De heer Beekenkamp kan tot zijn spijt op de suggestie van
den Voorzitter niet ingaan. Spreker is door den Wethouder
niet overtuigd, dat zijn amendement onuitvoerbaar is; de
Wethouder heeft daarvoor geen ander argument aangevoerd
dan een passage uit een brief van de Nederlandsche Groenten-
Centrale; spreker betreurt dat die niet ter inzage heeft ge
legen; dan had hij dat kunnen overwegen. Waar echter de
handelaren zich tot de meest loyale samenwerking bereid
hebben verklaard, moet men een beetje vertrouwen in den
handel hebben, te meer waar het gaat om een proef van 3
maanden en waar bovendien een contróle-commissie is inge
schakeld, dus een centraal orgaan, dat zich speciaal belast
met het toezicht hierop. Waar er bovendien principieele
bezwaren zijn bij een groot deel van den Raad om in te gaan
op de gedachte neergelegd in het voorstel van het College,
had spreker gehoopt dat dit deze zaak had opgegeven en
had ingezien dat het, waar het toch een proef voor 3 maanden
geldt, terwille van het beoogde doel, en op prijs stellende de
medewerking van den geheele Raad, den middenstand moest
inschakelen.
Waar de heeren van Eek en van Weizen verklaard hebben,
dat het hun onverschillig is, op welke wijze de zaak uitgevoerd
wordt, als het beoogde doel maar bereikt wordt, had het
College beter het hoofd in den schoot kunnen leggen en
tegemoetkomen aan het principieele bezwaar van de rechter
zijde tegen uitschakeling van den middenstand.
Spreker handhaaft dus zijn amendement.
De heer Wilbrink kan niet voldoen aan het verzoek van
den Voorzitter, aangezien de Wethouder spreker er in geen
enkel opzicht van overtuigd heeft, dat de zaak niet goed zou
zijn te regelen in den geest, waarin de heeren Wilmer, Beeken
kamp en spreker haar geregeld willen zien.
De Wethouder heeft nagelaten met de stukken te bewijzen,
waarom de distributie met inschakeling van den handel in
andere plaatsen is mislukt en op welke wijze de bezwaren
daartegen in Leiden eventueel ondervangen zouden kunnen
worden.
Indien men de zaak ernstig ter hand neemt, zal het mogelijk
zijn de groentenhandelaren in te schakelen. Zij moeten ter
controle bij den dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon en
bij den dienst van Sociale Zaken de bons, die zij voor de ver
kochte groenten hebben ontvangen, inleveren. Indien er
gemeentelijke winkels zijn, kunnen de werkloozen met een
werkloozenkaart in alle winkels groenten halen en zelf een
handeltje beginnen. Dat wil het College toch ook niet!
Spreker heeft uit het betoog van den Wethouder, die een
brief van de Nederlandsche Groenten- en Fruit-Centrale
citeerde, begrepen, dat slechts 1 a 2 van de werkloozen
van de distributie van goedkoope groenten gebruik maken.
Dit beteekent zeer weinig, want ongeveer j- van de Leidsche
bevolking is werkloos of wordt ondersteund. Wanneer even
wel b.v. in Rotterdam en Dordrecht weinig werkloozen
gebruik maken van deze distributie, beteekent het niet,
dat alle andere werkloozen geen groenten koopen, maar wel,
dat dezen een gedeelte van de benoodigde groenten afnemen
bij den particulieren handel. Al zouden de werkloozen dan
maar eens per week groenten afnemen, dan stijgt toch het
aantal afnemers van de Groenten-Centrale en nu is toch aan
te nemen, dat ook werkloozen meer dan eens per week
groenten zullen afnemen. Bij den particulieren handel zijn de
groenten vaak voor denzelfden prijs te koop. De Wethouder
wees er op, dat in 1934 de toenmalige Wethouder deze
distributie niet heeft doorgezet, maar toen was er over
productie van verschillende groenten; toen kon ook de
handel die groenten tegen lagen prijs leveren, maar dat is
nu niet mogelijk en wanneer nu de Groenten-Centrale aan
de gemeente roodekool en savoyekool levert voor 2| cent
per KG., dan is dat geen doorgedraaide kool, maar kool,
die op de veiling is gekocht; deze groenten worden aan de
markt onttrokken en ter beschikking van de werkloozen gesteld
Het is volgens spreker zeer goed mogelijk met een behoorlijke
verdeeling de distributie in handen van den kleinhandel te
geven. Spreker durft dit echter niet met vertrouwen aan het
College over te laten; waar de Wethouder in den grond van
zijn hart eenige bezwaren daartegen heeft, zullen die wel
overwegend zijn en zal daarvan niets terechtkomen. Heeft
de Raad eenmaal uitgesproken, dat de gemeente dit moet
doen, dan zal spreker zich daarbij neerleggen, maar daarover
moet eerst een beslissing uitgelokt en spreker hoopt dat die
leden van het College, die niet op het standpunt staan van
een ver doorgevoerde Overheidsbemoeiing ten aanzien van
