28
DINSDAG 23 JANUARI 1934.
Gcmeentchegrooting Algemeene beschouwingen,
(van Weizen.)
greep, met het gevolg, dat elke maatregel, die getroffen wordt,
leidt tot verscherping van den economischen toestand binnen
het raam van dat systeem zelf. Alle verwachtingen, die men
had van de Economische Wereldconferentie te Londen, zijn
ongegrond gebleken; deze conferentie heeft zelfs geleid tot
een nog scherper worden van de tegenstellingen tusschen de
kapitalistische staten in het algemeen.
Toch zijn er op het oogenblik teekenen van een verhooging
der productie; in een aantal bedrijven zijn er aanwijzingen
van productieverhooging Een nader onderzoek van de
statistische gegevens doet echter zien, dat die op het oogen
blik waarneembare verhooging der productie in de eerste
plaats ten goede komt aan de oorlogsindustrie; de verhooging
van de staalproductie en van den invoer van ijzererts wijst
er onweersprekelijk op, dat de verhooging van de productie
voor het allergrootste deel ten goede komt aan de oorlogs
industrie.
Deze verhooging van de productie leidt tot een verscherping
van de verhouding tusschen de Staten binnen het raam van
het kapitalisme; het oorlogsgevaar is zeer sterk toegenomen.
Als gevolg van de pogingen, aangewend om zich staande te
houden, worden de aanvallen op de positie van de arbeiders
klasse steeds sterker.
De bezuinigingen, die zijn of zullen worden toegepast, in
het bijzonder op de schoolkindervoeding, de inkrimping van
het gemeentepersoneel enz., toonen aan, dat men ook in
Leiden tracht de dekking van het allergrootste deel van het
tekort te verhalen op de arbeidersklasse.
Het hoogere percentage zieken bij het gemeentepersoneel,
waarover de heer Bosman sprak, is niet geheel en al vreemd
aan de rationalisatie, welke ook bij de gemeentebedrijven
meer en meer wordt toegepast. De grootere inspanning, die
b.v. van het personeel van den vuilnisophaaldienst wordt
geëischt, moet ongetwijfeld lijden tot een verhooging van
dit percentage. De verhooging van de leerlingenschaal heeft
het werk der onderwijzers nog meer zenuwsloopend gemaakt,
zoodat ook het percentage zieken bij hen moet stijgen.
De thans waarneembare pogingen om het kapitalisme
staande te houden, zullen den geest van verzet en den strijdwil
der arbeidersklasse doen toenemen. De Communistische
Partij stelt zich ten doel deze werkingen van het kapitalistisch
systeem in zijn huidige phase aan de arbiedersklasse duidelijk
te maken en deze aan te toonen, dat de uitweg uit de ellende,
die op het oogenblik het kapitalisme brengt speciaal over
de arbeidersklasse alleen gevonden kan worden in de revolutie,
in de omverwerping van het kapitalisme, zooals de arbeiders
klasse in de Sowjet-Unie heeft gedaan. Sprekers partij stelt
zich dan ook tot taak zoodanige opklaring te brengen bij de
arbeidersklasse, dat deze haar taak in dit opzicht gaat be
grijpen en ook in Leiden den strijd tegen al deze verslechtingen
krachtiger ter hand neemt. De tendenz is aanwezig, ook bij
bepaalde deelen der bezittende klasse, om dien toenemenden
strijdwil te onderdrukken; spreker wijst op de maatregelen,
allerwegen aanbevolen om speciaal de Communistische
Partij in haar propaganda en haar werk te belemmeren.
Zeker, de communisten winden er geen doekjes om, dat het
proletariaat, om de ellende van het kapitalisme te over
winnen, den strijd zal moeten voeren en, om het kapitalisme
er onder te houden, de proletarische dictatuur zal moeten
vestigen. Daartegenover worden de stroomingen in de
kapitalistische klasse sterker om daartegen maatregelen te
treffen; men ontziet zich zelf niet omagent-provocateursin
de rijen der arbeidersklasse te zenden, om de arbeiders in
hun strijd tot illegaliteit te provoceeren. In ,,de Tribune"
van gisteravond wordt een sterk sprekend geval daarvan
vermeld, hoe bepaalde individuen er hun werk van maken
de arbeiders te provoceeren tot het doen ontsporen van
treinen en dergelijke. De bewijzen, die de heer Beekenkamp
vraagt, zullen ook wel spoedig voor den dag komen.
De heer Beekenkamp vroeg, of het toezicht op het onderwijs,
speciaal op dat in de vaderlandsche geschiedenis, zoodanig
is, dat dit geen gevaar kan opleveren voor ondermijning van
het gezagvolgens hem is van aanhangers van het historisch-
materialisme niet te verwachten, dat zij het onderwijs in
de vaderlandsche geschiedenis in zoodanigen vorm geven,
dat daarvan niet ondermijning van het gezag het gevolg
kan zijn.
Wat de heer Beekenkamp omtrent het onderwijs in de
geschiedenis heeft gezegd, is kenmerkend voor de bestaande
mentaliteit. De historisch-materialistische geschiedenis-be
schouwing wordt zelfs in de burgerlijke wetenschap toegepast.
Bij het onderwijs in de vaderlandsche geschiedenis op de
lagere school mag dit zeker niet het geval zijn? Men wil
er zorgvuldig voor waken, dat degene, die belast is met het
geven van dit onderwijs, niet den minsten twijfel kan doen
ontstaan omtrent zijn inzichten ten aanzien van de gebeurte-
Gemeentebegrooting Algemeene beschouwingen,
(van Weizen e.a.)
nissen die hebben plaats gehad, al kan er wel twijfel bestaan
ten opzichte van de rol, die bepaalde personen daarbij hebben
gespeeld. Marx, de grondlegger van het wetenschappelijk
socialisme, heeft reeds gezegd, dat ook de theorie een macht
wordt, wanneer zij de massa's omvat. De vrees, det deze
theorie vat krijgt op de massa's, speelt een belangrijke rol,
zooals blijkt uit het betoog van den heer Beekenkamp.
Spreker wenscht in dit verband iets te zeggen over de
toepassing van deze theorie in de Unie van Russische Sovjet-
Republieken.
De Voorzitter heeft geen behoefte aan beschouwingen over
datgene wat in de Sovjet-Unie gebeurt. Met daarover te
spreken, geraakt de heer van Weizen te ver van honk. Op
het oogenblik is de gemeentebegrooting van Leiden aan de
orde en voor dit deel zijner beschouwingen zou de heer van
Weizen een andere gelegenheid moeten zoeken.
De heer van Wclzcn volstaat met de aandacht er op te
vestigen, dat de juistheid van de theorie, die door den heer
Beekenkamp is aangevallen, in de Sovjet-Unie is aangetoond
De toepassing van deze theorie heeft daar tot groote resultaten
geleid.
De heer van Eek heeft klanken doen liooren, die er op
duiden, dat de strijd van de arbeidersklasse voor het socialisme
niet alleen kan berusten op de economische factoren, doch
ook en in het .bijzonder op de moreele factoren. De rol, die
ten opzichte daarvan in Leiden door de sociaal-democratie
wordt gespeeld, levert in elk opzicht het bewijs, dat de
sociaal-democratie voor en na het steunpunt van de bour
geoisie in de rijen van de arbeidersklasse is. De door den heer
van Eek ontwikkelde theorie kan tot niets anders leiden dan
dat de arbeidersklasse in haar strijd tegen de bourgeoisie
ontzaglijk wordt belemmerd en dat haar strijdkracht in
hooge mate verlamd wordt. Wat de heer van Eek naar voren
brengt, heeft in geen enkel opzicht te maken met den strijd,
zooals die door de grondleggers van het wetenschappelijk
socialisme aan de arbeidersklasse is duidelijk gemaakt; de
heer van Eek valt in dit opzicht terug in een mengelmoes van
utopistische theorieën. Ten aanzien van de in Leiden voor
den strijd der arbeidersklasse aanwezige perspectieven heeft
de heer van Eek klanken doen hooren, die voor de Leidsche
arbeiders in het bijzonder, niet hoopvol zijn.- Wat.beteekjent
het anders, wanneer de heer van Eek aandringt op verster
king van de actie van de Yereeniging van Nederlandsche
Gemeenten tegen de maatregelen der Regeering om de
bewegingsvrijheid der gemeenten te beknotten, wanneer
daarop de aandacht der arbeidersklasse wordt gevestigd.
Wanneer er niet op wordt aangedrongen, dat de Leidsche
arbeiders in samenwerking met de geheele Nederlandsche
arbeidersklasse haar krachten mobiliseert in den strijd tegen
de Nederlandsche bourgeoisie, waarvan de Regeering-Colijn
de vertegenwoordigster is, dan is van de sociaal-democraten
in Leiden zeer weinig te verwachten voor dien strijd van de
arbeidersklasse.
Over den economischen toestand heeft de heer van Eek
zich zeer in het vage uitgelaten, en zeer weinig gezegd. De
arbeiders woorden op het oogenblik in de S.D.A.P. gevoed
met illusies omtrent de in de maatschappij waarneembare
opleving, die dan tot uitdrukking zou komen in de verhooging
van de productiecijfers. De artikelen van de economische
specialiteiten, de Wolff en diens compagnon, Matthijsen,
die dag in dag uit verschijnen, over de luwende crisis, hebben
geen andere beteekenis dan dat de sociaal-democratie bezig
is de arbeidersklasse in verwarring te doen geraken over het
werkelijke karakter van die veranderingen in de crisis, die
alleen daarin bestaan, dat de dreigende oorlogsgevaren in
het kapitalisme steeds sterker worden, terwijl de sociaal-
democratie op het oogenblik niets doet om de arbeiders te
waarschuwen.
Wat zijn voorstel betreffende de zakelijke belasting op
het bedrijf (no. 32) betreft, kan spreker niet inzien, dat de
arbeiders zelf daarvan de dupe zouden worden. Men zou van
elke verbetering, die de arbeidersklasse heeft veroverd in
haar strijd tegen de verslechtingen en in haar loonstrijd,
waarvan zij niet kan afzien, kunnen zeggen, dat zij onvrucht
baar wordt gemaakt door hetgeen het kapitalisme langs
andere wegen en met andere middelen aan de arbeiders
klasse ontneemt.
Spreker bedoelt met dit voorstel in de allereerste plaats
uit te drukken, dat geen enkele poging wordt gedaan, ook niet
door het gemeentebestuur, om den economischen druk voor
een deel over te brengen op de ondernemers. Het allervoor
naamste wordt gehaald van de arbeidersklasse, die de middelen
moet opbrengen, welke de tekorten moeten dekken. Met dit
voorstel wil spreker de arbeidersklasse er toe opwekken,
