139
omtrent inlichtingen te verschaffen, waartoe misschien
gelegenheid zal bestaan, indien door IJwen Eaad aan Burge
meester en Wethouders praeadvies over dit verzoekschrift
wordt gevraagd;
redenen waarom adressante alzoo de eer heeft Uw Baad
eerbiedig te verzoeken aan haar wenschen tegemoet te
willen komen.
't Welke doende
Namens de Yereeniging voornoemd
L. O. Backé, Voorzitter.
H. Kulk, Secretaris.
Leiden, den 19 Juli 1921.
N°. 222. Leiden, 31 Juli 1922.
Zooals U waarschijnlijk bekend is, heeft de N. Y. Ver-
eenigde Hollandsche Sigarenfabrieken een opdracht van de
Spaansche Begeering gekregen tot de levering van groote
hoeveelheden sigaren (senoritas).
Hoewel de hiervoor te bedingen prijs te laag was, heeft
de vennootschap deze leverantie toch kunnen aannemen,
omdat onze Begeering met haar een regeling heeft ge
troffen om bedoelde sigaren bij wijze van werkverschaffing
te doen maken met overheidssteun.
Deze regeling omvat het volgende:
a. De directie verbindt zich alle arbeiders voor dit werk
te betrekken door aanvraag bij de organen der openbare
arbeidsbemiddeling
b. Zij verbindt zich deze arbeiders, indien hun elders werk
wordt aangeboden, met een week opzegging te ontslaan;
c. Zij betaalt voor senoritas (kleine sigaren) een loon van
4,50 per duizend, voor sigaren 10.per duizend;
d. De arbeidsduur zal bedragen 10 uur per dag en 55
uur per week;
e. De directie verbindt zich, uit de opbrengst uitsluitend
hare kosten te dekken, eventueele baten uit dit werk in
's Bijks schatkist te storten en elk onderzoek van de zijde
der Begeering met het oog op de naleving dezer verplich
tingen, toe te laten;
Er wordt voor een termijn van drie maanden toeslag
verleend: le op de loonen voor senoritas, gedurende de
eerste vier weken 2.per duizend en daarna 1,50 per
duizend2e op de loonen voor sigaren van 2.per duizend
De toeslag wordt betaald door de gemeente waar de
arbeider woontzij ontvangt daarin 50 subsidie vanwege
het Departement van Arbeid;
g. De organen der openbare arbeidsbemiddeling zullen
voor dit werk achtereenvolgens aanwijzen:
in de eerste plaats de werkloozen, die uit een werk-
loozenkas uitkeering ontvangen;
in de tweede plaats personen, die als uitgetrokkenen vallen
onder een vanwege het Departement van Binnenlandsche
Zaken gesubsidieerde steunregeling;
in de derde plaats personen, die als dubbel uitgetrokkenen
ondersteuning ontvangen
li. Weigering, om dezen arbeid te aanvaarden, zal ten
gevolge hebben, dat geen uitkeering of ondersteuning meer
wordt verstrekt;
i. De arbeiders, aan wie elders arbeid wordt aangeboden
zijn verplicht dien arbeid te aanvaarden;
j. De gemeenten zullen vrijheid hebben aan de arbeiders
kindertoeslag te geven, doch niet om hun eenige andere
ondersteuning te geven.
Medegedeeld kan worden, dat de betrokken werknemers-
organitaties bereids hunne medewerking toegezegd hebben.
De gemeente zal een lokaliteit voor de fabricage moeten
beschikbaar stellen en de kosten van inrichting, verlichting
en verwarming alsmede van directie en administratie moeten
dragenvoorts betaalt zij de helft van de kosten van den boven-
genoemden toeslag op het loon, alsmede den geheelen kinder
toeslag, indien daartoe mocht worden besloten.
Als deze werkverschaffing hier ter stede tot stand mocht
komen, zullen alle werklooze sigarenmakers daarbij werk
vinden voor geruimen tijd, welke voorloopig op een half
jaar kan worden gesteld. Bij uitbreiding van de leverantie
kan deze termijn nog aanmerkelijk langer worden.
Voorloopig zullen alleen senoritas worden gemaakt. Het
aantal van deze sigaren, hetwelk een behoorlijk vakman per
week kan maken, is aanvankelijk op 3000 te stellen en kan
na eenige oefening grooter worden. Bij een productie van
3000 senoritas zal derhalve een loon van 13,50 -J- 6.
toeslag 19.50 worden verdiend.
Zooals hierboven reeds is vermeld, zijn de gemeenten vrij
naast het loon een kindertoeslag te geven. Daarbij zal
echter een door de Begeering gesteld maximum moeten
worden in acht genomen.
Deze kindertoeslag bedraagt bij een loon van 13.
ƒ1.per kind tot een maximum van ƒ5.en neemt bij
hooger loon regelmatig af. Indien een loon van 23.wordt
bereikt, houdt zij geheel op. Bij een loon van ƒ19.50 be
draagt de toeslag voor 1 kind nihil; voor 2 kinderen 0.25,
3 kinderen ƒ0.75, 4 kinderen ƒ1.25 en 5 kinderen ƒ1.75.
Wat de lokaliteit betreft, kan worden medegedeeld, dat
daarvoor het oog is gevallen op het gebouw van de voor
malige Centrale Keuken nabij het Openbaar Slachthuis,
hetwelk blijkens het overgelegd rapport van den Directeur
der Gemeentewerken voor ƒ2200.voor het doel kan wor
den ingericht. Daarin is dan plaats voor 100 personen. Stelt
men den duur dezer werkverschaffing op een jaar, dan zullen
die kosten van inrichting dus op een bedrag van ƒ40.
per week kunnen worden gesteld
Yermoedelijk zal de gemeente Alphen van de werkver
schaffing alhier gebruik maken om hare werklooze sigaren
makers te plaatsen. Zij zal dan haar aandeel in de algemeene
onkosten moeten bijdragen.
Tegenover de uitgaven der werkverschaffing, hieronder
nader gespecificeerd, staat een besparing op uitkeeringen en
steun, welke voor 50 personen op gemiddeld ƒ12.is te
stellen en dus ongeveer 600.per week bedraagt, waarvan
dan ongeveer de helft aan de gemeente ten goede komt,
dus ƒ300.per week.
De kosten, die voor de gemeente per week uit deze werk
verschaffing voortvloeien, zijn als volgt te ramen:
1. Bijslag op de loonen van 50 personen (50x3x2)= 150.
2. Kindertoeslag25.
3. Kosten van inrichting en administratie 200.
Per week 375.
De post ad 200.kan als volgt worden gespecificeerd:
Kosten van inrichting eener lokaliteit40.
Vuur en licht10.
Directie, meesterknecht, assistent, klerk en verdere
onkosten150.
Volgens dezen opzet zou dus de werkverschaffing meer
kosten dan uitkeering en steun thans.
Daarbij is echter .het volgende in aanmerking te nemen:
a. Indien de gemeente Alphen hare werklooze sigaren
makers (stel 25 personen) aan deze werkverschaffing doet
doelnemen, zal zij iU der algemeene onkosten (post 3)
moeten dragen, 66.
b. Gerekend is op een toeslag van ƒ2.per duizend
sigaren. Zooals bereids is medegedeeld, daalt deze toeslag
na 4 weken tot ƒ1.50 en zijn deze kosten dan dus ƒ37.50
minder.
c. Gerekend is dat de 600.die wekelijks aan uitkeering
en steun worden uitgegeven, voor de helft voor rekening
van de gemeente komen. Bij voortgezette werkloosheid
zullen echter de werkloozen in steeds grooter getale bij het
Burgerlijk Armbestuur belanden, in welk geval de kosten
geheel voor de gemeente zijn. De verdeeling dezer uitgaven
bij helfte tusschen Bijk en gemeente is dus voor de gemeente
te gunstig voorgesteld.
d. Hoewel het Bijk in den regel geen aandeel draagt in
de algemeene onkosten van inrichting, directie enz., is toch
de mogelijkheid van een Bijksbijdrage in deze kosten niet
uitgesloten. Ons College heeft zich hiervoor bereids tot den
Minister van Arbeid gewend.
Neemt men deze vier correcties in acht, dan kan gezegd
worden, dat de werkverschaffing zeer waarschijnlijk minder
zal kosten dan de thans verleende uiikeering en steun.
Daarnaast brengt dan de werkverschaffing ook het groote
moreele voordeel mee, dat alle Leidsche werklooze sigaren
makers voor geruimen tijd in hun eigen vak werk vinden.
Het apparaat van de werkloosheidsverzekering, van de
steunverleening aan uitgetrokken werknemers en van het
Burgerlijk Armbestuur kan dus ten aanzien van deze per
sonen voor geruimen tijd stopgezet worden. Ook zal nu
kunnen blijken, hoeveel werklooze en steunbehoevende
sigarenmakers er in onze gemeente inderdaad zijn. Dit getal
toch zal gelijk zijn aan het getal, dat bij de werkverschaf
fing is geplaatst.
Steun in anderen vorm is niet mogelijk en zij, die ten
onrechte in verband met de moeilijke controle thans toch
steun ontvingen, zullen in 't vooruitzicht van bij de werk
verschaffing te worden geplaatst, zich wel niet bij de
arbeidsbeurs meer aanmelden.
Het bovenstaande moge verklaren, dat wij niet aarzelen
Uwe Vergadering voor te stellen een werkverschaffing als
hier bedoeld met inbegrip van een kindertoeslag in onze
gemeente in het leven te roepen en daartoe door vaststel-
4
De uitvoering van Uw bealuit tot afbraak van den uitbouw der Centrale
Keuken zal in verband hiermede eenigen tijd dienen te worden opgeschort.
