298
MAANDAG 26
JUNI 1922.
misschien aan toegevoegd zullen worden. Verleden week heb
ik gezegd, dat ik de mogelijkheid wensch open te houden voor
leerlingen van aanleg en ambitie, die naar zulk een school
zouden kunnen worden overgeplaatst.
Voor dergelijke leerlingen met aanleg en ambitie acht ik
het amendement ook minder noodig, omdat die, met wat
vriendelijke hulp van den kant van de onderwijzers, wel den
achterstand zullen inhalen, welken zij misschien in de vorige
jaren hebben gekregen.
Om al deze redenen zal ik niet voor het amendement
stemmen maar wel voor het voorstel van Burgemeester en
"Wethouders.
Ik neem nota van eenige dingen, die Burgemeester en
Wethouders in dit Ingekomen Stuk mededeelen.
Vooreerst, dat de meisjes, die nu op de school aan de
Boommarkt gaan en blijven, en de leerlingen van de school
op de Aalmarkt, die zullen overblijven na den uittocht naai
de school van de Eerste Leidsche Schoolvereeniging, wel in
de 13 lokalen van de school aan de Aalmarkt onder te
brengen zullen zijn.
Verder deelen Burgemeester en Wethouders mede, dat het
hun niet onmogelijk voorkomt om die school, wat de localiteit
betreft, wat te verbeteren. Ik heb wel eenS gehoord, dat de
localiteit niet heelemaal geschikt zou wezen. Ik zou echter
een vraag willen doen. Burgemeester en Wethouders zeggen:
»Deze nieuwe school zouden wij uitsluitend wenschen te be
stemmen voor die kinderen, die in een 6-jarigen leertijd worden
opgeleid voor Gymnasium of Hoogere Burgerschool." Ik zou
willen vragen, of Burgemeester en Wethouders niet te absoluut
willen vasthouden aan dat woordje »uitsluitend". Ik stel de
mogelijkheid, dat er op die school zullen zijn leerlingen, van
wie blijkt dat zij voor Gymnasium of Hoogere Burgerschool
niet geschikt zullen zijn en voor zulke leerlingen zou ik
gaarne de mogelijkheid willen open houden dat zij op een
van de andere soorten van scholen werden overgebrachtdat
niet uitsluitend werd vastgehouden aan het idee: deze is
bestemd voor het Gymnasium en die voor de Hoogere Burger
school. Het kon zijn, dat er een leerling was, die niet ge
schikt is voor het onderwijs op Gymnasium of Hoogere Burger
school, doch wel geschikt voor een school, die voor uitgebreid
lager onderwijs of desnoods voor de Ambachtsschool opleidt.
Derhalve ook voor de leerlingen, die geplaatst zullen worden
op deze school, welke uitsluitend opleidt voor Gymnasium en
Hoogere Burgerschool, wil ik de mogelijkheid open laten dat
ze verplaatst worden naar een school, welke beter beantwoordt
aan het doel en aan hun aanleg en ambititie.
Verder acht ik de mogelijkheid niet buitengesloten, dat die
eene school op de Aalmarkt misschien geen plaats zal bieden
aan al degenen, die voor Gymnasium of Hoogere Burgerschool
zouden moeten bestemd worden; de gelegenheid moet er dan
zijn, dat er ook op de andere opleidingsscholen, de scholen,
die hoofdzakelijk zullen opleiden voor uitgebreid lager onder
wijs, leerlingen kunnen zijn, die naar Gymnasium of Hoogere
Burgerschool zullen gaan.
Mijn verzoek is dus, dat men niet al te zeer zal willen
vasthouden aan dat beperkende woord Duitsluiteud".
De heer Eerdmans. M. d. V. Ik zou onder de aandacht
van Burgemeester en Wethouders willen brengen, dat de
band, die hier gelegd wordt tusschen het schoolgebouw aan
de Aalmarkt en deze opleidingsschool misschien wat losser
zou gemaakt moeten worden. Wij weten niet, hoe groot het
aantal leerlingen zal zijn en ik wilde liever, dat Burgemeester
en Wethouders eenigermate vrij bleven om naar gelang van
de omstandigheden te handelen dan dat hier het besluit
werd genomen de opleidingsschool daar te vestigen. Het kan
zijn, dat de school aan de Aalmarkt voldoende ruimte biedt;
het kan ook zijn, dat de reparatie van het gebouw niet
medevalt en de ruimte onvoldoende blijkt te zijn. Als er nu
een Raadsbesluit is, dat de opleidingsschool daar zal worden
gevestigd, dan wordt de situatie moeilijker dan wanneer
machtiging verleend is aan Burgemeester en Wethouders
om, wat betrelt de vestiging van de opleidingsschool, nader
een beslisssing te nemen.
Ik zou dus eenige meerdere vrijheid willen geven aan
Burgemeester en Wethouders om ten opzichte van deze school
naar omstandigheden te handelen.
De heer van Hamel. M. d. V. Ik zou het denkbeeld van
den heer Meijnen kunnen steunen, indien het woord Duit-
sluitend" werd vervangen door Dvoornamelijk", terwijl ik het
volkomen eens ben met het denkbeeld van den heer Eerdmans
om de laatste woorden: Den deze school te vestigen in het
schoolgebouw Aalmarkt" te schrappen. Waarom is het noodig
dat bepaalde schoo\gebouw aan te wijzen? Wellicht is er een
ander en beter schoolgebouw te vinden, waar die school ware
onder te brengen. Ik zou de keuze aan Burgemeester en
Wethouders willen overlaten. Wij krijgen dan het begrip
Dschool", wat de onderwijsinrichting betreft, maar afgescheiden
van het gebouwwaarin de school zal gevestigd worden. Ik
acht het veiliger de aanwijzing van het gebouw aan Burge
meester en Wethouders over te laten, die dan naar gelang
van de omstandigheden kunnen handelen.
De heer Sijtsma. M. d. V. Ik zal niet op de bestrijding,
welke de heer Meijnen van mijn amendement heeft gegeven,
ingaan, maar ik zou een vraag willen stellen naar aanleiding
van het adres, dat bij Burgemeester en Wethouders is inge
komen van een aantal ouders van leerlingen dier scholen, die
de vrees koesteren een vrees, die ik eenigszins kan deelen
dat die eene school niet voldoende zal zijn. Gij zult zien, dat,
als men den weg wil opgaan, welken Burgemeester en Wet
houders zijn ingeslagen en waarop men in het vervolg wel
zal voortgaan, zeer vele jonge kinderen naar de opleidings
school zullen gaan, en dan heeft men aan die ééne school
niet genoeg. Indien vastgelegd wordt, dat die beide scholen
bij elkander komen, zal men het met die ééne school moeten
doen. Ik zou gaarne willen weten of Burgemeester en Wet
houders dat adres onder de oogen hebben gehad en over
wogen en zoo ja, hoe zij er over denken. Wij zijn bezig te
reorganiseeren en, als dat gebeurd is en men moet dan op
de aangenomen plannen terugkomen, dan is dat moeilijk.
Het staat voor mij vast, te meer omdat de school van de
Eerste Leidsche Schoolvereeniging naar verluid niet zoo heel
veel leerlingen trekt, dat de opleidingsschool zal worden op
gepropt met leerlingen van de school aan de Aalmarkt.
De heer de Lange. M. d. V. Ik geloof, dat de heer Meijnen
een bezwaar beeft genoemd, dat meer theoretisch dan practisch
is, want ouders, die zien, dat hun kinderen op een school zijn,
die voor hen niet geschikt is, zullen wel maatregelen nemen
om die kinderen overgeplaatst te krijgen naar een school,
welke voor hen wel geschikt is. Geen enkele vader of moeder
zal in zulk een geval zeggen: zij zijn nu eenmaal op een
school, welke opleidt voor Gymnasium en Hoogere Burgerschool,
zij moeten er nu maar blijven! Tegen het voorstel van den
heer van Hamel om het woord Duitsluitend" te vervangen
door Dvoornamelijk" heb ik geen bezwaar, als dat kan dienen
om bezwaren weg te nemen.
Hetgeen de heer van Hamel in de tweede plaats wil, is in
strijd met de bepaling van artikel 23 der wet op het lager
onderwijs, dat zegt, dat de Raad moet vaststellen waar een
school moet worden gevestigd.
De heer Wilbrink. M. d. V. Ik wensch een enkele vraag
te stellen. Ik heb altijd gemeend, dat er van de 2e klasse-scholen,
die de opleidingsschool zullen worden, leerlingen naar de
Hoogere Burgerschool en het Gymnasium zijn overgegaan,
waaruit zou volgen, dat alleen de school aan de Aalmarkt
niet genoeg leerlingen aan de Hoogere Burgerschool en het
Gymnasium zal kunnen afleveren en de tegenwoordige 2e klasse-
scholen eveneens leerlingen aan die beide inrichtingen zal
moeten leveren. Ik zou willen vragen of het noodzakelijk is,
dat men één school houdt, welke bestemd is om leerlingen
op te leiden voor Gymnasium en Hoogere Burgerschool, en
verder alleen opleidingsscholen voor het zoogenaamde uitgebreid
lager onderwijs, waarvan dan het practische gevolg is, dat
ook leerlingen van laatstgenoemde scholen naar de Hoogere
Burgerschool en Gymnasium gaan. Is het niet gewenscht
het verschil weg te nemen?
De Voorzitter. Ik moet het amendement sterk ontraden.
Het lijkt mij niet doenlijk de eerste vier leerjaren gelijk te
maken met die van andere scholen en alleen in de twee
laatste leerjaren op te leiden voor Gymnasium en Hoogere
Burgerschool. De leerlingen zouden dan achterkomen bij het
tegenwoordige leerplan der school en het gevolg zal zijn, dat
in de twee laatste jaren heftig gestoomd zal moeten worden.
Het Gymnasium en de Hoogere Burgerschool stellen nu
eenmaal hunne eischen: wij kunnen die eischen niet ver
anderen: en ik zie aankomen, dat die kinderen dan in de
laatste 2 jaren heftig gedrild zouden moeten worden om klaar
te komen voor de toelating tot Gymnasium en Hoogere
Burgerschool, wat misschien niet eens zal lukken. Daartegen
zouden de ouders waarschijnlijk bezwaar maken, en terecht:
en zij zouden dan voor hun kinderen een andere school gaan
kiezen dan de onze.
Er is nog een ander argument op grond waarvan ik den
Raad moet ontraden met het amendement mede te gaau.
Wanneer men het zoo maakt, dat de eerste 4 klassen gelijk
zijn aan die op andere scholen en dat alleen de 5de en 6de
klassen opleiden voor Gymnasium en Hoogere Burgerschool,
dan zal men bij het 5de leerjaar krijgen een heele verschuiving
van leerlingen. Er zullen leerlingen afgaan naar andere scholen
en er zullen leerlingen van andere scholen bij komen. Wanneer
ik mij niet vergis, dan heeft in DÜe Tribune" de heer K. ik
weet niet, wie dat is terecht gesproken van een volks
verhuizing, die men dan zal krijgen en zulk een verhuizing
