MAANDAG 27 MAART 1922.
173
Mevr. DubbeldemanTrago, de beeren A. Eikerbout, Piekaar
Knuttel, van Eek en Dubbeldeman.
(De heer van Harnel had de vergadering inmiddels verlaten).
De Voorzitter. Thans komt aan de orde het verzoek van
de zangvereeniging »De Stem des Volks" om het kosteloos
gebruik van de Stadsgehoorzaal op 3 April aanstaande voor
een uitvoering ten bate van Hongerend Rusland.
Het is jammer, dat dit verzoek zoo laat is ingekomen. Over
het algemeen moet men weten, dat men vóór Zaterdag 12 uur
dergelijke verzoekschriften moet indienen, willen zij op Maan
dag daaraanvolgende in de Raadsvergadering kunnen worden
behandeld; het is verkeerd zulke zaken rauwelings in behan
deling te moeten brengen. Ik heb dan ook uitsluitend in het
belang van de vereeniging, in afwijking van het Reglement
van Orde, tot welke afwijking ik, in casu, de bevoegd
heid heb, deze zaak toch aanhangig gemaakt, omdat de uit
voering reeds op 3 April aanstaande zal plaats hebben. Ik
kan omtrent dit verzoek het volgende mededeelen. De heeren
van de vereeniging zijn veertien dagen geleden op het Stadhuis
geweest om de zaal te huren en toen is hun medegedeeld,
dat zij de zaal konden krijgen tegen het minimum-tarief van
24.het maximum is 80.Zij namen daarmede ge
noegen en thans komen zij met dit request.
Ik wil dit verzoek nu bij wijze van uitzondering Behandelen,
maar ik zou namens Burgemeester en Wethouders ten zeerste
den Raad willen adviseeren niet op het verzoek in te gaan.
Als men er eenmaal mede begint, om de Gehoorzaal kosteloos
in gebruik te geven aan vereenigingen, die zeggen voor een
liefdadig doel te werken, dan krqgen wij dergelijke verzoeken
van allerlei vereenigingen en zou het hierop uitloopen, dat de
Gehoorzaal bijna voortdurend kosteloos zou worden afgestaan.
Wij hebben altijd vastgehouden aan den regel, dat voor de
verhuring ten behoeve van liefdadige doeleinden het minimum
tarief in rekening werd gebracht. Zoowel aan het Zendings
genootschap en de vereeniging Sempre Crescendo, welke een
uitvoering gaf voor noodlijdende studenten in het Oosten, als
aan een Roomsch-Katholieke vereeniging, welke onlangs de
zaal in gebruik heeft gehad, ten behoeve van een liefdadig
doel, hebben wjj huur gevraagd. Doen wij dat niet, dan krij
gen wij in den Raad telkens een debat van politieken aard
over de vraag, of de zaal al dan niet kosteloos in gebruik
gegeven moet worden, of men al dan niet te doen heeft met
een liefdadig doel. Als wij dit verzoek inwilligden, zou dat
tot allerlei moeilijkheden en tot allerlei minder gewenschte
consequenties leiden en daarom moeten wij het afwijzen. Het
eenige wat wij kunnen doen is, met het oog op het doel,
waarvoor de zaal gevraagd wordt, het minimum-tarief te be
rekenen, maar onpartijdigheidshalve kunnen wij het verzoek
niet toestaan. Zooals ik zeide, hebben wij dien regel steeds
gevolgd en de zaal wordt alleen gratis in gebruik gegeven,
als de gemeente haar voor officieele doeleinden noodig heeft.
Het geval van de Leidsche Pluimvee-Vereeniging, waaraan
daar herinnerd wordt, is een bijzonder geval.
Burgemeester en Wethouders zijn dus bereid de zaal tegen
het minimum-tarief van 24.— te geven, zooals zij dat bij
elke liefdadigheidsvoorstelling, uitgaande van welke richting
ook, altijd hebben gedaan.
De heer van Eck. M. d. V. Als ik u goed begrepen heb,
dan zoudt u in beginsel er niet tegen zijn om voor dit bui
tengewone doel de Gehoorzaal gratis at te staan; maar u zijt
anderzijds bang om een praecedent te stellen.
De Voorzitter. Ik ben er per se tegen de Gehoorzaal gratis
af te staan, aan wien ook, voor een liefdadig doel.
De heer van Eck. Ik meende uit uwe woorden te moeten
opmaken, dat u er alleen tegen waart omdat hierdoor een
praecedent geschapen zou worden.
In het algemeen ben ik het met u in dezen eens, maar het
betreft hier een bijzonder geval. Het betreft hier een pogen
om eenig geld bijeen te brengen voor een doel, waarvoor
eigenlijk min of meer de geheele beschaafde wereld bezig is
geld bijeen te brengen. Dat is toch iets anders dan dat men
een of ander bijzonder philantropisch doel nastreeft, waarvoor
de een minder en de ander meer warm is. Hier is het doel
den vreeselijken hongersnood in Rusland eenigszins te lenigen
dit is een zaak, waarmede feitelijk iedereen zich bezighoudt.
Ik geef toe, lang niet voldoende, maar alom is de overtuiging
er, dat er gehandeld moet worden.
Het lijkt mij, dat wij in dit geval een uitzondering op den
regel kunnen toestaan. Ik zou het wel wat treurig vinden,
wanneer in dit geval de Gehoorzaal niet gratis werd afge
staan, terwijl dat wel geschiedt als bijvoorbeeld een congres
plaats heeft.
U zegt: dat is heel wat anders. Dat is zoo. Zoo'n congres
wordt door de wetenschappelijke mensehen op hoogen prijs
gesteld, maar dat gaat over de groote massa dikwijls heen.
Hier betreft het iets waarvoor iedereen zich interesseert en
ik meen, dat wij in dit opzicht een klein beetje ruim moeten
oordeelen en niet moeten zeggenals het hiervoor toegestaan
wordt, dan zal het later voor elk willekeurig philantropisch
doel toegestaan moeten worden.
Ik wil dus voorstellen om, met het oog op het groote belang
van de zaak, dezen keer de Gehoorzaal gratis af te staan..
De heer Schoneveld. Ik kan mededeelen, dat eerstdaags
door den Leidschen Christelijken Bestuurdersbond ook derge
lijke uitvoering gegeven zal worden en dat het bij ons ook
een punt van overweging uitgemaakt heeft om ons te wenden
tot het gemeentebestuur met het verzoek gratis de beschikking
over de Gehoorzaal daartoe te verkrijgen. Wij zijn echter tot
de slotsom gekomen, dat een huursom van ƒ24.— zoo miniem
is voor dergelijke uitvoering, dat wij met het oog daarop de
zaal niet gratis willen hebben. Dit bedrag kan toch gemak
kelijk gevonden worden op de entrée's, die geheven worden.
Als wij werkelijk sympathie gevoelen om onze medemenschen
in Rusland te helpen, dan kan dat bedrag van 24.geen
beletsel opleveren om dergelijke uitvoering al dan niet te
doen slagen. Ik meen, dat wij moeten toonen zelf die kosten
te willen dragen, en daarom hebben wij er genoegen mede
genomen den minimumprijs van 24.te betalen.
Als men in dit geval ontheffing van het betalen van den
huurprijs verleende, dan zou het gevaar bestaan, dat iedereen,
zelfs een organisatie, die het beter zou kunnen betalen dan
een bestuurdersbond of deze zangvereeniging, ook daarom zou
komen vragen, zeggende dat het voor een liefdadig doel is.
Wij kunnen ons dus volkomen vereenigen met het advies
van Burgemeester en Wethouders om in dit geval te vragen
den minimum-prijs.
De heer van Eck. M. d. V. Ik wil een voorstel doen.
De Voorzitter. Dat behoeft niet. Ik zal het mondeling door
mij namens Burgemeester en Wethouders gegeven praeadvies in
stemming brengen en dan valt vanzelf een beslissing in den
een of den anderen zin.
De heer Knuttel. M. d. V. Ik kan mij begrijpen, dat men
tegenóver de ontzaglijke bedragen, waarover het hier gaat,
een bedrag van 24gering vindt, ofschoon men, als men
zoo redeneert, tal van dingen zou moeten afschrijven; maar
waar men zich overal terecht gewend heeft tot de regee
ringen en er op heeft gewezen, dat deze moesten voorgaan
in welke richting helaas weinige een stap hebben gedaan
geloof ik, dat alleen reeds van een moreel standpunt kan
geëischt worden, dat de gemeente voor dit doel haar zaal
gratis afstaat.
De Voorzitter. Nu begint al datgene wat ik zooeven heb
gezegd. De heer van Eck zegt, dat dit een doel is, waarvoor
de geheele beschaafde wereld gevoelt, maar dat is geen argu
ment voor inwilliging van het verzoek. Als door Semper
Crescendo of door een andere vereeniging, wat meermalen
gebeurt, een concert wordt gegeven ten behoeve van de
Leidsche armen, dan kan ik mij begrijpen, dat iemand zegt:
ik gevoel meer voor de Leidsche armen dan voor Rusland;
in dat opzicht kan verschil van meening bestaan. De heer
Knuttel kan het er niet mede eens zijn, maar ik kan mij
voorstellen, dat iemand zoo iets zegt. Het gratis afstaan van
de zaal voor een concert ten behoeve van de armen kan
iemand even sterk verdedigen als de inwilliging van het
verzoek van »De Stem des Volks". Ik neem een ander voor
beeld: is het geven van een voorstelling ten behoeve van de
werkloozen in de Drentsche venen niet een even goed doel?
De heer Knuttel. Dat is totaal iets anders.
De Voorzitter. Dat is niets anders.
De heer Knuttel. Daarvoor zijn andere wegen mogelijk.
De Voorzitter. Hetgeen nu gebeurt zal iederen keer ge
beuren, als een dergelijk verzoek wordt gedaan. Iedereen
vindt datgene, waarvoor hij spreekt, het voornaamste. Een
ander kan misschien verontwaardigd zijn, omdat de heer
Knuttel zoo spreekt. Iemand kan zeggen: ik begrijp niet,
dat men voor het buitenland meer gevoelt dan voor zijn
land- of stadgenooten.
Men neemt een onpartijdig standpunt in, als men als regel
stelt, dat voor dergelijke doeleinden de zaal niet kosteloos
wordt gegeven. Dat is te begrijpen. In andere plaatsen,
waar men het geluk heeft zulk een zaal van gemeentewege
niet te bezitten, zal voor alle doeleinden steeds een zaal moeten
worden gehuurd. Iemand, die veel voor een bepaald doel
gevoelt, kan aanbieden de zaalhuur te betalen, zoodat men
ten slotte de zaal toch gratis heeft. Wij moeten onze Stads-
zaal niet kosteloos gaan geven, voor welk doel ook, behalve
in geval de gemeente zelve ontvangt of er een tentoonstel-
