304
DONDERDAG 23
OCTOBER 1919.
te leveren. Wanneer nu een coöperatie verschillende tarieven
zou moeten gaan invoeren, dan zou men daar een eigen
kohier moeten aanleggen. Hoe zal men er anders achter
komen, welken prijs iemand zal moeten betalen? Men zal
dan ook zijn eigen controleurs moeten hebben om na te
gaan of de menschen niet liegen en dat alles brengt kosten
"mede, die op den prijs moeten drukken. Ik geloof derhalve
niet, dat eene coöperatie er zoo spoedig over zal denken ver
schillende prijzen in te voeren.
Verder nog een enkel woord over het halvecents-amende-
ment van den heer Sijtsma. Ik zou willen aanraden dit niet
aan te nemen, maar ons te spiegelen aan Zaandam. De
Socialisten zullen het wel aardig vinden, dat ik Zaandam tot
voorbeeld neem. Aldaar is de prijs voor gewoon en muntgas
gelijk geweest. Men is daarvan evenwel terug gekomen. Men
heeft zich gehaast voor muntgas er a cent op te leggen en
men zal dit wel niet hebben gedaan zonder gegronde reden.
De heer Sijtsma. Wel neen.
De heer Oostdam. Dat is dan geen compliment voor de
Socialisten, die zonder reden den prijs van het muntgas zou
den hebben verhoogd, 't Is echter billijk, dat het muntgas
wat duurder is dan gewoon gas, omdat er meerdere kosten
aan zijn verbonden. Ik zal mijne stem derhalve niet kunnen
geven aan het amendement van den heer Sijtsma.
De heer van der Pot. M. d. V. Ik zal mij niet begeven
in de politieke beschouwingen van den heer Dubbeldeman.
Ik wil evenwel volstaan met te zeggen, en ik doe dat te
liever waar ook ik geen partijgenoot ben van den heer Heems
kerk dat m. i. de belangen der arbeiders, die eene zoo
groote categorie in deze gemeente vormen, dat hunne be
langen niet meer kunnen gescheiden worden van die der
gemeente zelve, beter worden ingezien door den heer Heems
kerk en zijne medestanders, dan door den heer Dubbeldeman,
en dat hun voorstel tenslotte het belang van de arbeiders
beter bevordert dan een voorstel zooals primair en secundair
door de heeren de la Rie c.s. is gedaan.
Mijnheer de Voorzitter. Ik heb zooeven trachten aan te
toonen wat het groote bezwaar was tegen het primaire voor
stel van den heer de la Rie en ik meen inderdaad aangetoond
te hebben, dat waar hij den prijs wilde verlagen tot een zoo
laag niveau, als daarin voorkwam, er geen sprake van is dat
men den kostprijs zal kunnen terugbrengen tot dat niveau,
zoodat alles wat men wint door. de meerdere afname, weer
te niet wordt gedaan doordat men het aantal meters, waarop
men verliest, zooveel grooter maakt.
Mijnheer de Voorzitter. Wanneer ik geslaagd ben om dat
aan te toonen, kan ik volstaan met te zeggen dat volkomen
hetzelfde geldt voor het nu gedane voorstel, om een uniformen
prijs van 13 cent in te voeren.
Ik heb voor mij de cijfers, die ten deele bij het praeadvies
van Burgemeester en Wethouders zijn gedrukt, nl. wat bij
een zeker verbruik van het gas de kostprijs moet zijn en
dan kan ik mededeelen, dat wanneer de kostprijs op 13 cent
moest worden herleid, het verbruik meer zou moeten zijn
dan 15 000 000 M8. terwijl op het oogenblik de 10000000
nog niet wordt gehaald. Daaruit kan duidelijk zijn, dat men
zelfs met de meest optimistische verwachting omtrent de
vermeerdering van het verbruik, onmogelijk bij een derge-
lijken prijs de kosten van het gas zou kunnen dekken. Zelfs
om tot een kostprijs van 14 cent te komen, moet het gas
verbruik stijgen op 13 a 14 000 000 M8., dus ook dan nog kan
van een behoorlijke dekking in de toekomst geen sprake zijn.
Ik moet dus de aanneming van het primaire en secundaire
voorstel van de heeren de la Rie c.s. ontraden.
Mijnheer de Voorzitter. Wat nu tenslotte betreft het voor
stel van den heer Sijtsma, wil ik opmerken, dat de quaestie
of het verschil tusschen de gewone en muntgasmeters, een
cent of Va cent moet zijn, eene aangelegenheid is, die mij be
trekkelijk koud zou kunnen laten, wanneer de heer Sijtsma
een voorstel had gedaan om de prijzen te stellen op 145 en
15 cent. Dan kan men in die 1/a cent weliswaar in de verste
verte geen vergoeding vinden voor hetgeen daarvoor aan de
muntgasverbruikers wordt gegeven, maar dan zou een der
gelijk voorstel wat het totaal resultaat betreft bij mij geen
bezwaar ondervinden, want zooals ik zooeven al heb doen
uitkomen, verkoos ik ook het voorstel van den heer Heems
kerk nog boven het bestaande tarief, tenminste wanneer hij
daaraan vasthield en er niet op afgedongen zou worden, en
nu heeft de heer Sijtsma daar juist op afgedongen.
Wanneer het dus den heer Sijtsma alleen te doen is om
die halve cent, zou ik hem in overweging geven de prijzen
voor te stellen op 148 en 15, dan blijft men wat de munt
gasverbruikers betreft op hetzelfde bedrag als de heer Heems
kerk voorstelt.
Bij 14 en 146 cent krijg ik echter .een te laag totaal
cijfer.
De beraadslaging wordt gesloten en het gewijzigde voor
stel van de heeren de la Rie, van der Zeeuw en Dubbeldeman
in stemming gebracht, wordt verworpen met 18 tegen 10
stemmen.
Tegen stemmen de heeren: Kuivenhoven, Oostdam, van
Hamel, A. Mulder, Splinter, van der Pot, Bots, van Gruting,
Sijtsma, J. P. Mulder, de Lange, van der Lip, Huges, Wilmer,
Huurman, Heemskerk, Bisschop en Pera.
Voor stemmen de heeren: Oostveen, Groeneveld, Mevrouw
DubbeldemanTrago, de heeren van Weeren, Dubbeldeman,
van der Zeeuw, de la Rie, Mevrouw Baart—Braggaar en de
heeren van Stralen en Knuttel.
Het amendement van de heeren de la Rie, van der Zeeuw,
en Dubbeldeman op het voorstel van Burgemeester en Wet
houders om den prijs van het gas voor de verbruikers te
Leiden te bepalen op 13 cent per M8., wordt in stemming
gebracht en verworpen met 18 tegen 10 stemmen.
Tegen stemmen de heeren: Kuivenhoven, Oostdam, van Ha
mel, A. Mulder, Splinter, Bots, van der Pot, van Gruting,
Sijtsma, J. P. Mulder, de Lange, v. d. Lip, Huges, Wilmer,
Huurman, Heemskerk, Bisschop en Pera.
Voor stemmen de heeren: Oostveen, Groeneveld, Mevrouw
DubbeldemanTrago, de heeren van Weeren, Dubbeldeman,
van der Zeeuw, de la Rie, Mevrouw BaartBraggaar en de
heeren van Stralen en Knuttel.
De Voorzitter. Thans zal ik het voorstel van Burgemees
ter en Wethouders in stemming brengen.
De heer Sijtsma. M. d. V. Ik vrees, dat de zaak zoo ge
heel verkeerd zal verloopen. Wanneer mijn amendement en
het voorstel van den heer Heemskerk zal zijn verworpen,
dan alleen ben ik er voor te vinden mijne stem te geven
aan het voorstel van Burgemeester en Wethouders. Nu zal
ik dat helpen afstemmen en zou ik dus den ouden toestand
mede helpen handhaven.
De Voorzitter. Wij volgen de gewone wijze van behande
ling n.l., dat het eerst in stemming komt het voorstel van
de verste strekking.
De heer de la Rie. M. d. V. Ik geloof, dat U de tel kwijt
is. U hebt eerst laten stemmen over ons voorstel om den
gasprijs te bepalen op 13 cent. Nu wilt U overslaan de
amendementen van de heeren Knuttel en Sijtsma en het
voorstel van den heer Heemskerk, hoewel dit tusschen voor
stellen zijn op dat van Burgemeester en Wethouders.
De heer Knuttel. Ik zou eerst het amendement van den
heer Sijtsma in stemming brengen en dan het geamendeerde
voorstel.
De Voorzitter. Dat doen wij op het oogenblik ook.
De heer van der Lip. M. d. V. Zou ik ook even eene op
merking in het midden mogen brengen? Wij hebben reeds
gestemd over een amendement op het voorstel van Burge
meester en Wethouders. Dat amendement is verworpen, dus
nu komt natuurlijk het voorstel van Burgemeester en Wet
houders zelf in stemming.
Daarnaast hebben wij nog het voorstel van den heer
Heemskerk en daarop zijn twee amendementen, n.l. één van
den heer Knuttel en één van den heer Sijtsma.
Dus op het oogenblik zijn wij bezig met het voorstel van
Burgemeester en Wethouders, nu het amendement hierop
verworpen is, moet dat kan niet anders het voorstel
zelf in stemming gebracht worden.
De heer Knuttel. Wanneer wij zoo gaan stemmen, zullen
wij straks tot de conclusie komen, dat alle voorstellen zijn
verworpen.
De heer van der Lip. Welnu, dan zijn ze verworpen!
De heer van der Pot. Misschien kunnen wij aan het
bezwaar van den heer Knuttel tegemoetkomen. Wanneer ik
in overweging geef zijn amendement op het voorstel van den
heer Heemskerk te beschouwen als ingediend op het voorstel
van Burgemeester en Wethouders, dan zouden wij er thans
over kunnen stemmen. Dat is regelmatiger, omdat het een
uniformen prijs beoogt van 14 cent. Maar dat kan niet het
geval zijn met het amendement van den heer Sijtsma. Dat
is wel degelijk een amendement op het voorstel-Heemskerk.
Dan zal er dus eerst gestemd moeten worden over een
uniformen prijs van 14 cent.
