GEMEENTERAAD VAN LEIDEN.
37
ISGEKOHE^ STUKKEX.
N°. 44. Leiden, 12 Februari 1918.
Door Gedeputeerde Staten is tot ons College het verzoek
gericht hen de volledige voorstellen Uwer Vergadering te
doen toekomen ten opzichte van de verdeeling der gemeente
in kieskringen voor de verkiezing van leden van den Gemeente
raad en ten aanzien van de verdeeling dier kieskringen in
stemdistricten voor de verkiezing van leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal en van die van de Provinciale
Staten, een en ander noodig geworden in verband met de
onlangs plaats gehad hebbende Grondwetsherziening.
Zooals LJ bekend zal zijn, geschiedt de vaststelling der Kies
kringen-door Gedeputeerde Staten, en die van de Stemdistric
ten, voor zooveel de Kamerverkiezingen betreft, door den
Minister van Binnenlandsche Zaken, voor zooveel de Staten
verkiezingen aangaat, door de Gedeputeerde Staten, en ten
opzichte van de verkiezingen van den Gemeenteraad door Uwe
Vergadering.
Het is evenwel gewenscht, dat de stemdistricten voor de
bedoelde drieërlei verkiezingen zooveel mogelijk dezelfde zijn.
Kieskringen.
Bij de verdeeling der gemeente in kieskringen behoort in
het oog te worden gehouden, dat deze een ongeveer gelijk
gedeelte van de bevolking moeten omvatten en dat voor de
bepaling der bevolking, ingevolge het voorschrift van art. 3,
2e lid, der Gemeentewet, de laatste volkstelling, derhalve die
van '1 Januari 1910, geldt.
De hierbij overgelegde kaart der gemeente, gemerkt A,
geeft U een duidelijk beeld van de begrenzing der kieskringen,
zooals ons College zich die heeft gedacht.
Zooals uit die kaart blijkt hebben wij, evenals dit met de
tegenwoordige verdeeling in Kiesdistricten het geval is, zoo
veel mogelijk de wijkverdeeling gevolgd.
De eerste Kieskring omvat de wijken J, 11, 111, IV, VII,
uitgezonderd het gedeelte gelegen tusschen de Uiterstegracht
O.z. en de Heerengracht W.z., en XI.
De tweede Kieskring omvat de wijken V, IX en XII.
De derde Kieskring omvat de wijken VI, VII, voor zooveel
het gedeelte betreft dat gelegen is tusschen de Uiterstegracht
O.z. en de Heerengracht W.z., die grachtgedeelten zelve inbe
grepen, VIII en X.
Bij de bepaling dezer Kieskringen is met 2 factoren reke
ning gehouden. In de eerste plaats bevat iedere kring een
z.g. buitenwijk, waarin de bevolking zich door aanbouw van
nieuwe perceelen kan uitbreiden; in de tweede plaats is er
rekening mede gehouden, dat iedere kring, bij het eventueel
tot standkomen der aanhangige plannen tot grensuitbreiding,
ook zal omvatten een deel van een der aangrenzende gemeenten.
Gerekend naar de uitkomsten der laatstgehouden volks
telling heelt Kieskring I een bevolking van 21165, Kieskring
II 17586 en Kieskring III 19747 personen. Wij geventoe.dat
de verdeelirig der bewoners over de kieskringen gelijkmatiger
had kunnen zijn, doch dit zou tengevolge hebben gehad, dat
de kieskringen minder goed waren afgerond, uit geographisch
oogpunt minder mooi waren en ten slotte de verdeeling dei-
kringen in stemdistricten er onder geleden zou hebben.
Veel gelijkmatiger wordt de verdeeling echter na de tot
standkoming van de grensuitbreiding. Dan omvat Kieskring
1 ongeveer 21337, Kieskring II 20908 en Kieskring III
20653 personen.
Aan den eisch van evenredige verdeeling is dan voldaan.
Stemdistricten.
Ook bij de verdeeling der kieskringen in stemdistricten
behoort met tweeërlei factoren te worden rekening gehouden.
Eerstens mag, volgens art. 31, 2e lid der'Kieswet, een
stemdistrict in den regel niet meer dan 1000 kiezers bevat
ten, en in de tweede plaats behoort er ook hierop te worden
gerekend, dat de districten, gelegen aan den rand der gemeente,
met het oog op de toeneming van het aantal kiezers door
nieuw-bouw en tengevolge van de grensuitbreiding een min
der groot getal kiezers mogen hebben dan die gelegen in de
binnenstad.
Zooals U uit de mede hierbij overgelegde kaart, gemerkt
B, zal blijken, is ook ten aanzien van deze verdeeling zooveel
mogelijk de wijkverdeeling en de vroegere verdeeling der
gemeente in stemdistricten gevolgd. Slechts een paar districten,
waarvan het getal kiezers het cijfer 1000 bijna had bereikt
of reeds overschreden, hebben wijziging ondergaan.
Het getal districten moest echter tengevolge van de uit
breiding van het kiezerscorps, in verband met de onlangs
plaats gehad hebbende Grondwetsherziening, belangrijk wor
den uitgebreid. Dat getal moet thans op 20 worden bepaald;
bijna het dubbele van het vroegere aantal (12).
Wij laten nu volgen een juiste omschrijving der verschil
lende stemdistricten, met het vermoedelijk aantal kiezers.
In kieskring I zijn gelegen zes stemdistricten en wel de
nos. 1, 2, 3, 4, 9 en 18.
Stemdistrict no. 1 bevat wijk IV en heeft 837 kiezers. In
dit district is het Hoofdstembureau gevéstigd.
Stemdistrict no. 2 bevat wijk I en heeft 531 kiezers.
Stemdistrict no. 3 bevat wijk II, benevens dat gedeelte van
wijk III, dat gelegen is tusschen de Kraaierstraat (oostzijde)
en de Rijnstraat (westzijde), die straatgedeelten zelve inbe
grepen, en heeft 858 kiezers.
Stemdistrict no. 4 bevat wijk III, behalve het gedeelte dier
wijk, dat gelegen is tusschen de Kraaierstraat (oostzijde) en
de Rijnstraat (westzijde), en heeft 830 kiezers.
Stemdistrict no. 9 bevat wijk VII, behalve het gedeelte
dat gelegen is tusschen de Uiterstegracht (oostzijde) en de
Heerengracht (westzijde), en heeft 716 kiezers.
Stemdistrict no. 18 bevat wijk XI en heeft 624 kiezers.
Kieskring II omvat 7 districten en wel de nos. 5, 6, 12,
13, 14, 19 en 20.
Stemdistrict no. 5 bevat dat gedeelte van wijk V, dat ge
legen is tusschen de Nieuwe Mare (oostzijde) en de Hout
markt, die straten zelve inbegrepen. Het heeft 661 kiezers.
Stemdistrict no. 6 bevat het overige gedeelte van wijk V,
vanaf de Nieuwe Mare (westzijde), die straat zelwe inbegrepen,
en heeft 549 kiezers.
Stemdistrict no. 12 bevat het gedeelte van wijk IX, dat
gelegen is tusschen het Galgewater en den Stationsweg (west
zijde), met den Rijnsburger weg (westzijde), die straatgedeelten
zelve inbegrepen. Het heeft 512 kiezers.
Stemdistrict no. 13 bevat het gedeelte van wijk IX, dat
gelegen is tusschen den Stationsweg (oostzijde) en de Haar
lemmervaart, dat gedeelte van den Stationsweg zelve inbe
grepen, en heeft 505 kiezers.
Stemdistrict no. 14 bevat het overige gedeelte van wijk
IX vanaf den Haarlemmerweg, dien weg zeiven inbegrepen.
Het heeft 496 kiezers.
Stemdistrict no. 19 bevat het gedeelte van wijk XII,
dat gelegen is tusschen de sloot van het Philosophenpad en
den Vliet, en heeft 752 kiezers.
In dit district is het Hoofdstembureau gevestigd.
Stemdistrict no. 20 bevat het gedeelte van wijk XII, dat
gelegen is tusschen den Vliet en den Haagweg, dien weg zeiven
inbegrepen. Het heeft 602 kiezers.
Kieskring III heeft eveneens 7 stemdistricten, zijnde de
nos. 7, 8, 10, 11, 15. 16 en 17.
Stemdistrict no. 7 bevat het gedeelte van wijk VI, dat
gelegen is tusschen de Janvossensteeg (westzijde), Haarlem
merstraat (noordzijde) vanaf de Janvossensteeg tot de Lange
Mare en de Stille Mare, die straat en gedeelten van straten
zelve inbegrepen, en heeft 694 kiezers.
Stemdistrict no. 8 bevat het overige gedeelte van wijk VI,
vanaf de Stille Mare, en de Janvossensteeg (oostzijde), dit
gedeelte der straat zelf inbegrepen, behalve het gedeelte van
de Haarlemmerstraat (noordzijde), gelegen tusschen de Lange
Mare en de Janvossensteeg. Het heeft 755 kiezers.
In dit district is het Hoofdstembureau gevestigd.
Stemdistrict no. 10 bevat het gedeelte van wijk VII, dat
gelegen is tusschen de Uiterstegracht (oostzijde) en de Heeren
gracht (westzijde), die gedeelten van straten zelve inbegrepen
en het gedeelte van wijk VIII, dat gelegen is tusschen de
Heerengracht (oostzijde), Waardkerksteeg (zuidzijde) en de
Oosterkerksteeg (zuidzijde), die straten zelve inbegrepen. Het
heeft 828 kiezers.
Stemdistrict No. 11 bevat het overige gedeelte van wijk
VIII, vanaf de Waardkerksteeg (noordzijde), en de Oosterkerk
steeg (noordzijde), die straten zelve inbegrepen. Het heeft 580
kiezers.
Stemdistrict No. 15 bevat het gedeelte van wijk X, dat
gelegen is tusschen den verbindingsspoor'weg naar de Gasfa
briek en de Alexanderstraat (westzijde), dat gedeelte dier
straat zelf inbegrepen. Het heeft 584 kiezers.
Stemdistrict No. 16 bevat het gedeelte van wijk X dat
gelegen is tusschen de Alexanderstraat (oostzijde), en de Medusa
straat (noordzijde), die gedeelten van straten zelve inbegrepen
en heeft 510 kiezers.
Stemdistrict No. 17 bevat het overige gedeelte van wijk
X vanaf de Medusastraat (zuidzijde), dat gedeelte dier straat
zelve inbegrepen en heeft 594 kiezers.
Het getal kiezers is dus over de verschillende stemdistric
ten verdeeld als volgt:
Stemdistrict 1 837 kiezers
2 531
3 858
4 830
5 661