148
dënzelfden prijs per M3. betalen als de Leidsche verbruikers,
toch zal de gasprijs bij aanneming van ons voorstel automatisch
worden verhoogd. Verhooging van den prijs voor de verbrui
kers in de overige buitengemeenten, die door Leiden van gas
worden voorzien, willen wij U vooralsnog niet voorstellen,
met het oog op den veel hoogeren prijs van het gas per
M3. in die buitengemeenten en in verband met de tusschen
die gemeenten en Leiden bestaande contractueele verplich
tingen.
Thans rest ons nog de beantwoording van enkele vragen,
die blijkens het sectieverslag bij het onderzoek der begiootirig
voor 1915 in de afdeelingen zijn gedaan.
Volgens een der leden zou verhooging van den prijs van de
electrische energie de consequentie zijn van eene verhooging
van d n gasprijs. Wij kunnen dit gevoelen niet deelen. Af
gescheiden toch hiervan, dat er van eene bepaalde verhouding
tusschen den electriciteitsprijs en den gasprijs bezwaarlijk kan
worden gesproken en de prijs van beiden geheel op zich zelf
wordt vastgesteld, zijn wij van cordeel, dat er voor een ver
hooging van de normale tarieven voor electriciteit, d. z. de
tarieven, die niet in bijzondere overeenkomsten zijn vastgelegd,
geen termen bestaan, aangezien de normale tarieven in Leiden
reeds thans hooger zijn, dan in vele andere gemeenten.
Ook omtrent de vraag, of voor kookgas een andere prijs
kan worden vastgesteld dan voor lichtgas, is door ons een
onderzoek ingesteld.
Volgens ons door den Directeur der Gasfabriek verstrekte
inlichtingen is het twee-prijzenstelsel, d. w. z. gas voor ver-
lichting tegen hoogeren prijs en gas voor verwarming tegen
lageren prijs, in Nederland alleen in kleinere gemeenten dan
Leiden ingevoerd. Het heeft slechts zin, wanneer het prijs
verschil per M3. ten minste 2 cent bedraagt. In elk huis n.l.,
waarin het gas voor verlichting en voor verwarming afzonder
lijk wordt geregistreerd, moeten twee gasmeters worden, ge
plaatst en twee afzonderlijke leidingen worden gelegd. De
direct te maken kosten zouden dientengevolge voor de gas
fabriek en niet minder voor de verbruikers belangrijk zijn.
Invoering van het stelsel verdient daarom o i. geen aanbeveling.
Wij meenen door een en ander ons voorstel in zake de
verhooging van den gasprijs voldoende te hebben toegelicht.
Ook Commissarissen der Lichtfabrieken adviseeren tot aanne
ming van het voorstel. Tengevolge van de uitbreiding, die de.
electriciteitsfabriek in de laatste jaren heeft ondergaan, is
toch, zoo schrijven zij, de moderniseering van de gasfabriek
steeds uitgesteld en zijn met name de stokerijen niet meer
ingericht naar de eischen van den tegenwoordigen tijd. Zoö-
dra derhalve opnieuw kapitaal voor uitbreiding der gasfabriek
moet worden aangevraagd, zal de prijs van 5-| ct. per M8,
althans in de eerste jaren, toch niet gehandhaafd kunnen
worden, indien de gemeente de uitkeering niet andermaal
wil zien dalen en zij achten het daarom geraden den gasprijs
op 6 ct. per M8 te brengen.
Een der Commissarissen wenscht zich echter, blijkens eene
door hem ingediende nota, vooralsnog zijn stem voor te
behouden.
Het bovenstaande in het kort samenvattende komen wij
derhalve tot de conclusie, dat, nu de winst der gasfabriek
voor 1915 34000 lager is geraamd dan voor 1914, de
productiekosten van het gas sedert 1907 met meer dan ct.
per M3 blijken te zijn gestegen, de gasprijs in Leiden in ver
gelijking met andere gemeenten exceptioneel laag moet wor
den genoemd en het muntgas geen verhooging in prijs zal
ondergaan, er met het oog op het reeds hooge vermenigvul-
digingscijfer, dat voor 1915 zal moeten worden vastgesteld,
alle aanleiding aanwezig is om tot eene kleine verhooging
van den gasprijs over te gaan, teneinde althans de mindere
winst, die volgens de raming van de gasfabriek te verwach
ten is, te dekken en wij vertrouwen, dat Uwe Vergadering,
na kennisneming van ons betoog zal inzien, dat het belang
der gemeente de door ons College voorgestelde verhooging
noodzakelijk maakt.
Wij geven U derhalve in overweging te besluiten, dat de
prijs van het gas voor particulieren in deze gemeente, met
uitzondering van het z.g. muntgas, waarvan de prijs blijft
bepaald op cent per M3., met ingang van 1 Januari 1915
van 5Va ct. zal worden gebracht op 6 ct. per M3.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
Leiden, 28 September 1914.
Aan den Raad der gemeente Leiden.
Edel Achtbare Heeren!
Geven met verschuldigden eerbied te kennen
Petrus Heemskerk en Petrus van Remundt, respectievelijk
voorzitter en 2® secretaris van de afdeeling Leiden van den
Nederlandschen Roomsch- Katholieken Volksbondgoedgekeurd
bij Koninklijk besluit van 17 februari 1897, ten deze domicilie
kiezende ten huize van laatstgenoemde aan de Zijlsingel no. 3;
dat zij kennis hebben genomen, dat bij Burgemeester en
Wethouders dezer gemeente in ernstige overweging is een
plan om tot verhooging van den gasprijs over te gaan
dat, hoewel inziende versterking van inkomsten door de
tegenwoordige tijdsomstandigheden voor de gemeente dringend
noodig is, het hun voorkomt, hierdoor," vooral de kleinere bur
gerij en de arbeidende klassedie voor het grootste gedeelte
van deze verlichting en verwarming gebruik maken in hunne
gezinnen, zullen worden getroffen
dat juist in de tegenwoordigen toestandwaar de inkom
sten van nagenoeg alle gezinnen minder zijn, eene verhooging
van eene eerste behoefte minder gewenscht is;
Redenen, waarom zij Uw Geacht College ernstig en drin
gend verzoeken, een eventueel voorstel tot verhooging van
den gasprijs niet aan te riemen.
't Welk doende
Voor bovengenoemde Vereeniging,
P. Heemskerk, Voorzitter.
P. van Remundt, 2® Secretaris
Aan Burgemeester en Wethouders van Leiden.
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen R. K. Winke-
liersvereeniging, Onderafdeeling van de Hanze te Leiden, dat
zij vernomen heeft, er bij Burgemeester en Wethouders,
wordt overwogen, om den Gasprijs te verhoogen, meenen
deze verhooging de kleine Winkeliers het zwaarste zal treffen,
temeer waar in de tegenwoordige omstandigheden, het bedrijf
zoo zwaar wordt getroffen, en het inkomen veel vermindert
is, meenen hierin een reden te vinden, om Burgemeester en
Wethouders in overweging te willen geven, om den Gasprijs
voorloopig niet te willen verhoogen.
Namens het Bestuur,
Th. C. Stijnman, Voorzitter.
C. J. Westerman, Secretaris.
Leiden 5 November 1914.
N°. 262. Leiden, 7 December 1914.
Bij hun hierachter afgedrukt schrijven bieden Commissa
rissen dei' Stedelijke Fabrieken van Gas- en Electriciteit ter
vaststelling aan
a. een concept-verordening, houdende reglement op het
beheer en bestuur der lichtfabrieken, ter vervanging van de
verordening van 26 October 1911 (Gem. Blad n°. 13), laat
stelijk gewijzigd bij verordening van 10 Juli 1913 (Gem.
Blad n°. 23);
b. een concept-verordening, houdende wijziging van de
instructie voor den Directeur van 22 Februari 1912 (Gem.
Blad n°. 7);
c. een concept-verordeninghoudende wijziging van de
instructie voor den Adjunct-Directeur van 22 Februari 1912
(Gem. Blad n°. 8);
d. een concept-verordening, houdende instructie voor den
Hoofd-boekhouder, ter vervanging van de verordening van
22 Februari 1912 (Gem. Blad n°. 9);
e. een concept-verordening, betreffende de levering van
gas, ter vervanging van het bij verordening van 9 Januari
1896 (Gem. Blad n°. 1) vastgestelde Reglement, laatstelijk ge
wijzigd bij verordening van 17 November 1910 (Gem. Blad
n°. 25)
een concept-verordening, betreffende de levering van
electriciteit, ter vervanging van de verordening van 5 Decem
ber 1912 (Gem. Blad n°. 33), gewijzigd bij verordening van
22 Mei 1913 (Gem. Blad n". 16).
Met de door Commissarissen overgelegde concept-verorde
ningen kunnen wij ons volkomen vereenigen, terwijl wij ook
aan de memoriën van toelichting niets hebben toe te voegen.
Onder verwijzing naai die mede afgedrukte memoriën
geven wij Uwe Vergadering derhalve in overweging:
1°. over te gaan tot de vaststelling van de navolgende ver
ordeningen
A. VERORDENING, houdende reglement op het beheer en
bestuur der Stedelijke Fabrieken van Gas en Electrici
teit te Leiden.
Art. 1.
De Stedelijke Fabrieken van Gas en Electriciteit zijn eigen
dommen der gemeente, opgericht voor het voortbrengen en
