118
Commissie van Beheer. De lift, die op dit oogenblik in
»Rhijngeest" bestaat, is eene hydraulische en geeft om verschil
lende redenen aanleiding tot klachten. Allereerst is het door haar
veroorzaakte waterverbruik buitengewoon groot «n zijn dus
de exploitatiekosten ervan betrekkelijk hoog. Een onmiddellijk
gevolg hiervan is, dat eene zuinige administratie het gebruik
van de lift tot het allernoodigste beperkt en dus de verplegings
dienst zich verstoken ziet van het nut, dat hij anders van
deze lift zou kunnen trekken. Dan vereischt, blijkens eene
ervaring van jaren, deze hydraulische lift vrij veel onderhoud,
wat weder niet alleen voor de administratie onnoodige zorgen
medebrengt, maar vooral ook jaarlijks vrij hooge reparatie
kosten vordert.
Hiertegenover zou door electrificatie van de bestaande in
richting niet alleen het bedrag der exploitatiekosten jaarlijks
belangrijk kleiner worden, ook bij een veel ruimer gebruik van
de lift, waarover hieronder meer, maar ook slechts een luttel
bedrag noodig zijn voor onderhoud. Zoowel financieel als met
het oog op den verplegingsdienst in het sanatorium zou ver
bouwing een groot voordeel zijn.
Wij gevoelen echter, dat al deze overwegingen niet voldoende
zouden, zijn, als Uwe Vergadering niet de overtuiging had,
dat er eene behoorlijke verhouding bestaan zal tusschen het
door de voorgestelde verbeteringen te verkrijgen voordeel en
de kosten, eraan besteed. Ook in dit opzicht meenen wij Uwe
Vergadering te kunnen verwijzen naar de berekeningen van de
aanleg- en exploitatiekosten, in het rapport van den Directeur
der Lichtfabrieken gemaakt en in dat der Commissie van
Beheer overgenomen, nader gerectificeerd en in vergelijking
gebracht met die van de werkelijke uitgaven van den laatsten tijd.
Daaruit zal Uwe Vergadering blijken, dat de aanlegkosten
van de electrische installatie voor het laboratorium geraamd
worden op ƒ1000.terwijl de lift kan verbouwd worden
voor ƒ2200,— Berekenen wij nu, zooals dat gebruikelijk is,
de rente tegen 4% en de aflossing tegen 2| van het aanleg-
kapitaal, dan zal het eerste jaar aan de gemeente aan rente
en aflossing moeten worden betaald een bedrag van ƒ208.—,
welke som door het steeds afnemen van het bedrag, waarover
de rente betaald moet worden, ieder volgend jaar iets minder
zal worden.
Verder wordt het stroomverbruik voor het laboratorium
begroot op ƒ110.per jaar, terwijl de lift bij een vier- of
vijfmaal zoo groot gebruik als thans slechts 40.— aan
electrischen stroom zal kosten.
De nieuwe toestand zal derhalve eene jaarlijksche uitgave
vereischen van ƒ358.
Tegenwoordig wordt door de lift voor 250.per jaar
aan duinwater verbruikt, terwijl de reparatiekosten geregeld
40.— bedragen, maar in jaren als het vorige zelfs wel tot
ƒ100.stijgen.
De slotsom van de Commissie van Beheer is dan ook, dat
het verschil tusschen de jaarlijksche uitgaven voor de toe
komstige installaties en de kosten van de thans bestaande lift
betrek kelijk zoo gering is, dat deze vermeerdering van de uitgaven,
met ƒ05.— a ƒ70.in de voor de tegenwoordige lift gunstigste
en met een paar guldens in de dure jaren, niet in den weg
mag staan aan de uitvoering van deze plannen, welke zoowel
aan de belangen van het psychiatrisch onderwijs als aan die
van de verpleging in het sanatorium zoozeer ten goede komen.
Nog wijst de Commissie erop, dat bij uitvoering van de
door haar voorgestelde plannen ook reeds voor de toekomst
gezorgd wordt, daar de thans te bouwen transformator-zuil
later eventueel het geheele complex van gebouwen bedienen kan.
De nader door de Commisie van Beheer gegeven toelichting,
dat feitelijk met geene garantie van stroomverbruik rekening
behoeft te worden gehouden, schijnt ons geheel afdoende toe.
Zij berust eenerzijds op een nader overleg met den Directeur
der Lichtfabrieken, waarbij de vervanging van het in zijn
rapport genoemde transformator-huisje door eene goedkoopere
transformator-zuil zonder eenig nadeel mogelijk is gebleken,
anderzijds op de zeer eenvoudige vergelijking van de getallen
ƒ110 -f- 40 (werkelijk verbruik) en ƒ128 (bedrag der garantie).
En zelfs deze som is ten slotte weer bestemd om, tengevolge
van aansluiting van particulieren in Oegstgeest op bovenge
noemde transformatorzuil, te verminderen of te vervallen.
Ons College heeft aan het bovenstaande thans niet veel
meer toe te voegen. Uwe Vergadering weet, dat wij ons met
de voorstellen van de Commissie van Beheer vereenigen, en
dat wij U mitsdien in overweging geven, door vaststelling van
bijgaanden suppletoiren begrootingsstaat een bedrag van 3200
ter beschikking te stellen van de Commissie van Beheer over
Endegeest" en «Rhijngeest" voor den aanleg van eene elec
trische installatie ten behoeve van het laboratorium in «Rhijn-
geest" en voor de verbouwing van de thans bestaande hydrau
lische tot eene electrische lift.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
N°. 197. Leiden, 19 Juli 1911.
Zooals Uwe Vergadering zich herinneren zal, stelde ons
College U bij Ingekomen Stuk No. 74 van dit jaar voor, de
levering en opstelling van verschillende machinerieën voor
het met het oog op den bouw van de idioten-afdeeling te
verbouwen en uit te breiden waschhuis van »Endegeest"
ondershands op te dragen aan de Tilburgsche Machinefabriek
en Ijzergieterij, voorheen Gebrs. Mercx en Co., met welk voor
stel Uwe Vergadering zich indertijd vereenigd heeft.
De Commissie van Beheer deelt ons thans in haar in de
Leeskamer ter inzage liggend rapport mede, dat tijdens de
verbouwing van het waschhuis de wenschelijkheid van twee
verbeteringen in de ontworpen installaties gebleken is.
De eene verbetering bestaat hierin, dat, in plaats van ge
woon gas, persgas wordt aangewend voor de rokken- en
schorten-macbine, voor de boorden- en manchetten-machine en
voor de strijkbouten, terwijl de andere verbetering beoogt,
eene belangrijke besparing te verkrijgen op het duinwater-
verbruik in het waschhuis, door het reeds eenmaal gebruikte
spoelwater nogmaals aan eenige doeleinden dienstbaar te maken.
Voor de technische bijzonderheden naar het rapport der
Commissie van Beheer verwijzend, willen wij slechts op den
voorgrond stellen, dat beide aangeduide verbeteringen uit
financieel oogpunt alleszins aanbeveling verdienen; de eerste
der beide wordt bovendien nog op hygiënische gronden nood
zakelijk geacht.
De kosten van aanleg van de persgas-installatie bedragen
blijkens het rapport van de Commissie van Beheer 345.
Door den aanleg van deze installatie zal tegemoetgekomen
worden aan de bezwaren van den Inspecteur van den Arbeid,
die in den tegenwoordigen toestand van de strijkbouten een
gevaar zag voor de gezondheid van het personeel. Verder zal
hierdoor eene jaarlijksche besparing op het gasverbruik ver
kregen worden yan Vs, d. w. z. thans van ongeveer 70.en
na de opening van Voorgeest" uit den aard der zaak meer.
De spoelwater-installatie zal 645.vereischen, daar het
herhaald gebruik van het reeds eenmaal aan de doeleinden
der wasscherij dienstbaar gemaakte duinwater niet mogelijk
is zonder eene derde afvoerleiding onder elk der drie wasch-
trommels en de plaatsing van een nieuw aan te schaffen
réservoir. Tot nog toe vloeiden ongeveer 1100 M\ spoelwater
onbenut weg, wat, zooals de Commissie nauwkeurig berekent,
een bedrag van 150.vertegenwoordigt. Komt de door
de Commissie van Beheer op raad van deskundigen aan
ons College voorgestelde verbetering in de inrichting van de
wasscherij tot stand, dan zal dus jaarlijks een bedrag van
150.— bespaard worden, daar het spoelwater, dat vroeger
niet meer benut werd, voortaan nog voor allerlei doeleinden zal
kunnen worden gebruikt, voor welke thans steeds schoon
duinwater moet worden aangewend.
De kosten van aanleg zijn dus tezamen ƒ1000.—, terwijl
eene jaarlijksche besparing op gas- en water-verbruik wordt
verkregen van 220.welk bedrag natuurlijk nog hooger
zou blijken, wanneer, na de opening van de idioten-afdeeling,
nogmaals eene vergelijkende becijfering van de kosten van
dat verbruik gemaakt werd.
Het komt ook ons College voor, dat eene besparing van
ten minste 220.— per jaar eene uitgave van 1000.—ineens
ten volle rechtvaardigt en dat het voorstel dus geen nadere
verdediging meer behoeft.
De voor de verbeteringen benoodigde gelden moéten echter
door Uwe Vergadering ter beschikking van de Commissie van
Beheer worden gesteld. Het is deze immers niet geoorloofd, zon
der Uwe medewerking te besluiten tot het doen uitvoeren van
nieuwe werken. Kan dus dit bedrag van 1000.niet zonder
meer uit de opbrengsten der exploitatie betaald worden, ook
uit het indertijd door Uwe Vergadering voor den bouw der
idioten-afdeeling toegestane bedrag van 210000.kan deze
som niet gevonden worden. Weliswaar is onder dit bedrag
de verbouwing van het waschhuis mede inbegrepen, daar zij
door den bouw van »Voorgeest" onmiddellijk noodig werd,
maar op de thans voorgestelde verbeteringen van de installaties
werd indertijd niet gerekend, en bovendien betreffen zij het
krankzinnigengesticht zelf; ook zonder den bouw van «Voor
geest" zouden de beide nieuw aan te brengen installaties ter
wille van eene zuinige exploitatie wenschelijk zijn geweest;
de verbouwing van het waschhuis was tot deze voorstellen
van de Commissie van Beheer dan ook slechts de aanleiding.
Wij stellen mitsdien Uwe Vergadering voor, voor boven
omschreven doeleinden een bedrag van ƒ1000.ter beschik
king te willen stellen van de Commissie van Beheer over
«Endegeest" en «Rhijngeest", en daartoe te willen overgaan
tot vaststelling van bijgaanden begrootingsstaat.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
